SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2020-2021 Zitting 2020-2021
________________
3 décembre 2020 3 december 2020
________________
Question écrite n° 7-901 Schriftelijke vraag nr. 7-901

de Latifa Gahouchi (PS)

van Latifa Gahouchi (PS)

à la secrétaire d'État à l'Égalité des genres, à l'Égalité des chances et à la Diversité, adjointe au ministre de la Mobilité

aan de staatssecretaris voor Gendergelijkheid, Gelijke Kansen en Diversiteit, toegevoegd aan de minister van Mobiliteit
________________
Violences conjugales - Recommandations du Sénat (doc. n° 7-123/2) - Mise en œuvre - Plan national d'action de lutte contre toutes les violences basées sur le genre - Adoption - Conférence interministérielle «Droits des femmes» - Calendrier Partnergeweld - Aanbevelingen van de Senaat (doc. nr. 7-123/2) - Uitvoering - Nationaal actieplan ter bestrijding van alle vormen van gendergerelateerd geweld - Goedkeuring - Interministeriële Conferentie «Vrouwenrechten» - Tijdsschema 
________________
programme d'action
violence domestique
droits de la femme
égalité homme-femme
intégration des questions d'égalité entre les hommes et les femmes
actieprogramma
huiselijk geweld
rechten van de vrouw
gelijke behandeling van man en vrouw
gendermainstreaming
________ ________
3/12/2020Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 7/1/2021)
15/1/2021Antwoord
3/12/2020Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 7/1/2021)
15/1/2021Antwoord
________ ________
Aussi posée à : question écrite 7-899
Aussi posée à : question écrite 7-900
Aussi posée à : question écrite 7-899
Aussi posée à : question écrite 7-900
________ ________
Question n° 7-901 du 3 décembre 2020 : (Question posée en français) Vraag nr. 7-901 d.d. 3 december 2020 : (Vraag gesteld in het Frans)

Le 26 juin 2020, le Comité d'avis pour l'égalité entre les femmes et les hommes du Sénat adoptait, après plusieurs mois de travaux et de nombreuses auditions d'experts, un rapport de 162 pages relatif aux violences conjugales ainsi qu'une proposition de résolution émanant du Comité et que ce dernier votait à l'unanimité (doc. Sénat, n° 7-123/1 et 2). Le Sénat adopta à son tour cette proposition de résolution lors de sa séance plénière du 10 juillet 2020 (doc. Sénat, n° 7-123/3).

Cette résolution contient quelques septante-quatre recommandations parmi lesquelles: régler le manque de statistiques genrées disponibles; soutenir la mise sur pied d'une politique criminelle coordonnée et efficace contre les violences entre partenaires, le renforcement des formations des acteurs de terrain (policiers, magistrats, etc.); assurer une meilleure collaboration entre la police, la justice et les autres services intervenants (maisons de justice, hôpitaux, secteur de l'aide, etc.); mettre en place, au niveau des commissariats, des locaux adaptés et un protocole d'accueil des victimes de violences conjugales; améliorer l'échange d'informations entre les différentes sections du parquet, de même qu'entre les juridictions civiles et pénales; veiller au renforcement des directives du parquet et de la formation afin de mieux appliquer la loi relative à l'interdiction temporaire de résidence; etc.

Dans la mesure où tant le niveau fédéral que les entités fédérées, pour ce qui relève de leurs compétences, doivent veiller à la mise en œuvre concrète des dispositions de la Convention sur la prévention et la lutte contre la violence à l'égard des femmes et la violence domestique du Conseil de l'Europe (Convention d'Istanbul), la question démontre par suffisance sa transversalité.

Le Sénat offre cette plus-value d'être à la fois une assemblée fédérale mais également le lieu de rencontre des entités fédérées. Le Sénat a donc cette vue très large de tous les aspects de l'égalité entre les femmes et les hommes, dont les violences entre partenaires. Le niveau fédéral est compétent en ce qui concerne la poursuite des auteurs, la protection des victimes, etc., tandis que les Communautés et les Régions sont compétentes pour ce qui est de la prévention (éducation, culture, médias, etc.).

Dans cette crise sanitaire, économique et sociale sans précédent, les violences conjugales ont fortement augmenté. Ces violences sont évidemment liées aux longues périodes de confinement des familles à leur domicile. L'espace privé n'est pas toujours un lieu sécurisé pour les femmes. Lors du premier confinement, au printemps 2020, on a constaté en Belgique un doublement des appels passés aux deux lignes du numéro d'assistance téléphonique destiné aux victimes de violences conjugales.

1) Quels sont les contacts entre les honorables ministres et secrétaire d'État concernant ce dossier des violences entre partenaires?

2) Parmi les recommandations adoptées par le Sénat, quelles sont les mesures qui ont été prises? Quelles sont les avancées en la matière?

3) Quand sera adopté le nouveau plan d'action national de lutte contre toutes les violences basées sur le genre et associant l'État fédéral, les Communautés et les Régions, et coordonné par l'Institut pour l'égalité des femmes et des hommes?

4) Quel est l'agenda de la Conférence interministérielle «Droits des femmes» concernant ce dossier des violences entre partenaires?

 

Op 26 juni 2020 heeft het Adviescomité voor gelijke kansen voor vrouwen en mannen van de Senaat na maanden van werkzaamheden en talrijke hoorzittingen, een verslag van 162 bladzijden over partnergeweld goedgekeurd, alsook een voorstel van resolutie dat het Adviescomité eenparig had aangenomen (Stuk Senaat, nr. 7-123/1 en 2). De Senaat heeft op zijn beurt dit voorstel van resolutie aangenomen tijdens de plenaire vergadering van 10 juli 2020 (doc. Senaat nr. 7/123/3).

Deze resolutie bevat 74 aanbevelingen waaronder: verhelpen aan het gebrek aan beschikbare genderdata; een gecoördineerd en efficiënt strafbeleid tegen partnergeweld uitstippelen; de versterking van opleidingen van actoren op het terrein (politieagenten, magistraten, enz.); een betere samenwerking verzekeren tussen politie, justitie en andere betrokken diensten (justitiehuizen, ziekenhuizen, hulpsector, enz.); het inrichten van geschikte lokalen in politiebureaus en het vastleggen van een protocol voor de opvang van slachtoffers van partnergeweld; zorgen voor een betere uitwisseling van informatie tussen de verschillende afdelingen van het parket, alsook tussen de burgerlijke en de strafrechtbanken; de parketrichtlijnen en vorming aanscherpen zodat de bestaande rechtsregels beter kunnen worden toegepast, in het bijzonder voor de wet op tijdelijk huisverbod, enzovoort.

Aangezien zowel het federale niveau als de deelstaten voor hun bevoegdheidsdomeinen moeten toezien op de concrete uitvoering van de bepalingen van het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld (Verdrag van Istanbul), is deze vraag overduidelijk transversaal.

De Senaat biedt de meerwaarde zowel een federale assemblee als een ontmoetingsplaats van de deelstaten te zijn. De Senaat heeft dus een zeer brede kijk op alle aspecten van de gelijkheid tussen vrouwen en mannen, waaronder partnergeweld. Het federale niveau is bevoegd voor de dadervervolging, de slachtofferbescherming, enz., terwijl de Gemeenschapen en de Gewesten bevoegd zijn voor alles wat met preventie te maken heeft (onderwijs, cultuur, media, enz.)

In deze ongeziene sanitaire, sociale en economische crisis is het partnergeweld sterk toegenomen. Dat geweld heeft uiteraard te maken met de lange periodes waarin gezinnen thuis moeten blijven. De privéplek is niet altijd een veilige plaats voor vrouwen. Tijdens de eerste lockdown, in het voorjaar van 2020, werd in België een verdubbeling vastgesteld van het aantal oproepen naar de twee telefonische hulplijnen voor slachtoffers van partnergeweld.

1) In welke mate hebben de ministers en de staatssecretaris over dit dossier van partnergeweld met elkaar contact gehad?

2) Welke van de aanbevelingen van de Senaat werden omgezet in maatregelen? Welke vooruitgang werd in dit dossier geboekt?

3) Wanneer zal een nieuw nationaal actieplan ter bestrijding van alle vormen van gendergerelateerd geweld worden goedgekeurd? In dat plan, dat gecoördineerd wordt door het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen, zijn zowel de federale Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten betrokken.

4) Wat is het tijdsschema van de Interministeriële Conferentie «Vrouwenrechten» met betrekking tot het dossier inzake partnergeweld?

 
Réponse reçue le 15 janvier 2021 : Antwoord ontvangen op 15 januari 2021 :

1) Le gouvernement fédéral accorde une grande importance à la lutte contre les violences entre partenaires, en témoigne le plan d’action fédéral de lutte contre les violences de genre et intrafamiliales, à la suite de la deuxième vague Covid-19, adopté le 20 novembre 2020 par le Conseil des ministres. Les membres du gouvernement fédéral collaborent également dans le cadre de la Conférence interministérielle «Droits des femmes» qui consacre ses travaux depuis plusieurs mois à cette problématique.

2) Diverses mesures sont prises au niveau fédéral en réponse aux recommandations adoptées par le Sénat. À titre d’exemple, une nouvelle grande enquête de prévalence des violences basées sur le genre est sur le point d’être lancée en cofinancement avec les entités fédérées. Le Collège des procureurs généraux a adopté en décembre dernier une circulaire COL 20/2020 visant à généraliser la pratique de la «revisite» par le service de police en matière de violences entre partenaires pendant la période de crise sanitaire liée au coronavirus. L’Institut pour l’égalité des femmes et des hommes (IEFH) a élaboré récemment une vidéo de sensibilisation sur les nouvelles directives d’évaluation des risques de violence entre partenaires mises en place par la COL 15/2020. La formation de base en matière de violences sexuelles et intrafamiliales destinée aux magistrats se met sur pied actuellement. Le prochain Plan national de sécurité doit intégrer les violences entre partenaires comme priorité. Le déploiement des centres de prise en charge des violences sexuelles (CPVS) et la mise en œuvre du projet-pilote d’alarme mobile harcèlement à Gand retiennent également toute mon attention ainsi que celle du gouvernement fédéral.

3) Le renforcement de la coordination entre l’État fédéral et les entités fédérées dans le cadre du prochain Plan d’action national de lutte contre les violences basées sur le genre (PAN) figure parmi mes priorités. Sur la base d’un travail préparatoire réalisé par l’IEFH, je souhaite mener rapidement des négociations entre l’État fédéral, les Communautés et les Régions afin d’adopter le PAN 2021-2025. Ce plan appuiera notamment sur les recommandations de la société civile et les conclusions du rapport du Groupe d’experts sur la lutte contre la violence à l’égard des femmes et la violence domestique (Group of Experts on Action against Violence against Women and Domestic Violence – GREVIO). Les recommandations adoptées par le Sénat figurent également au sein de ces travaux.

4) Quatre groupes de travail se sont mis en place autour des thématiques prévention-sensibilisation, protection-soutien, poursuites et politiques intégrées. Les recommandations du Sénat ont été prises en compte dans le cadre de ces groupes de travail. Il est difficile de passer en revue l’ensemble des points soulevés lors de ces groupes de travail mais des propositions de mesures sont actuellement finalisées. Celles-ci seront approuvées lors de la prochaine Conférence interministérielle «Droits des femmes» prévue dans le courant du mois de janvier 2021.

1) De federale regering hecht groot belang aan de bestrijding van partnergeweld, zoals blijkt uit het Federaal Actieplan ter bestrijding van gendergerelateerd en intrafamiliaal geweld, dat na de tweede Covid-19-golf op 20 november 2020 door de Ministerraad werd aangenomen. De leden van de federale regering werken ook samen in het kader van de Interministeriële Conferentie «Vrouwenrechten», die al enkele maanden rond deze problematiek aan het werk is.

2) Op federaal niveau worden verschillende maatregelen genomen naar aanleiding van de aanbevelingen die aangenomen werden door de Senaat. Zo staat een nieuw grootschalig onderzoek naar de prevalentie van gendergerelateerd geweld in de startblokken met medefinanciering door de deelstaten. Het College van procureurs-generaal heeft in december jongstleden een omzendbrief COL 20/2020 aangenomen met het oog op de veralgemening van het «herbezoek» door de politiediensten in situaties van partnergeweld tijdens de coronacrisis. Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen (IGVM) heeft onlangs een sensibiliseringsvideo gemaakt over de nieuwe richtlijnen voor het inschatten van het risico op partnergeweld die door COL 15/2020 werden ingevoerd. Er wordt ook een basisopleiding over seksueel en intrafamiliaal geweld ontwikkeld voor magistraten. Partnergeweld moet als een prioriteit worden opgenomen in het volgende nationaal Veiligheidsplan. Ook de ontplooiing van de zorgcentra na seksueel geweld (ZSG) en de uitvoering van het pilootproject voor een mobiel stalkingalarm in Gent krijgen al mijn aandacht alsook van de federale regering.

3) De versterking van de coördinatie tussen de Federale Staat en de deelstaten in het kader van het volgende Nationaal Actieplan ter bestrijding van gendergerelateerd geweld (NAP) is een van mijn prioriteiten. Op basis van de voorbereidende werkzaamheden door het IGVM wordt gestreefd naar snelle onderhandelingen tussen de Federale Staat, de Gemeenschappen en de Gewesten met het oog op de goedkeuring van het NAP 2021-2025. Dit plan zal met name gebaseerd zijn op de aanbevelingen van het middenveld en de conclusies van het rapport van de Groep van deskundigen inzake actie tegen geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld (Group of Experts on Action against Violence against Women and Domestic Violence – GREVIO). De aanbevelingen van de Senaat zijn ook in dit werk opgenomen.

4) Er werden vier werkgroepen opgericht rond de thema’s preventie, sensibilisering, bescherming en ondersteuning, vervolging en geïntegreerd beleid. In deze werkgroepen is rekening gehouden met de aanbevelingen van de Senaat. Het is moeilijk om alle punten die in deze werkgroepen aan de orde zijn gekomen op te sommen maar voorstellen voor maatregelen worden momenteel afgerond. Deze zullen worden goedgekeurd op de volgende Interministeriële Conferentie «Vrouwenrechten», die in de loop van de maand januari 2021 is gepland.