SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2019-2020 Zitting 2019-2020
________________
7 janvier 2020 7 januari 2020
________________
Question écrite n° 7-258 Schriftelijke vraag nr. 7-258

de Carina Van Cauter (Open Vld)

van Carina Van Cauter (Open Vld)

au ministre de la Sécurité et de l'Intérieur, chargé du Commerce extérieur

aan de minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken, belast met Buitenlandse Handel
________________
Cellule multidisciplinaire Hormones - Rapport annuel 2018 - Dopage humain - Augmentation - Stratégie Multidisciplinaire Hormonencel - Jaarverslag 2018 - Humane doping - Toename - Aanpak 
________________
dopage
hormone
doping
hormoon
________ ________
7/1/2020Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 6/2/2020)
6/2/2020Antwoord
7/1/2020Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 6/2/2020)
6/2/2020Antwoord
________ ________
Aussi posée à : question écrite 7-256
Aussi posée à : question écrite 7-257
Aussi posée à : question écrite 7-259
Aussi posée à : question écrite 7-256
Aussi posée à : question écrite 7-257
Aussi posée à : question écrite 7-259
________ ________
Question n° 7-258 du 7 janvier 2020 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 7-258 d.d. 7 januari 2020 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Je me réfère au rapport de la Cellule multidisciplinaire Hormones, le dernier publié par la Cellule dans sa composition actuelle (rapport d'activités 2018).

La cellule constate une tendance croissante des saisies de produits de dopage humain. Après une baisse en 2017, on observe à nouveau une augmentation de 12 % en 2018. On indique par ailleurs que le nombre de saisies dans notre pays est sans aucun doute une sérieuse sous-estimation du phénomène.

Autre élément inquiétant: un laboratoire a été découvert dans notre pays. Début 2018, on a trouvé dans un hangar un laboratoire illégal qui produisait des anabolisants. Tout le matériel nécessaire pour produire des anabolisants se trouvait dans cet espace: une machine à comprimés chinoise, une blistéreuse chinoise, un mélangeur de poudre, un logo sur tampon pour les comprimés, 240 litres d'huile de sésame, plus de 500 kg de liant et de nombreuses boîtes et bouteilles pour emballer le produit fini. Seules les substances actives manquaient.

La lutte contre le dopage humain doit se mener sur deux fronts: d'une part, par le contrôle et, le cas échéant, par la répression, d'autre part, par la prévention. Selon le docteur Cooman, pour renforcer la prévention, il pourrait être utile de combattre la consommation de produits dopants sous l'angle de la santé publique, en mettant en relief ses effets nocifs sur les reins, le coeur et le foie. Ceux-ci sont tels qu'il est indispensable d'en informer les gens et en particulier les sportifs. Beaucoup de jeunes ne connaissent pas suffisamment les conséquences sur la santé des divers produits de dopage humain.

La lutte contre les hormones dans l'élevage et contre l'utilisation des anabolisants comme dopage humain et dans le sport est une compétence transversale, partagée avec les Communautés. Le contrôle antidopage dans le sport relève des Communautés. La surveillance du commerce de ces produits est une compétence fédérale. Le rapport annuel permet à tous les acteurs de déterminer où renforcer leur lutte contre ses substances très nocives.

Je souhaiterais soumettre les questions suivantes au ministre:

1) La lutte contre le commerce des anabolisants humains est-elle une priorité? Si oui, comment se traduit-elle dans la surveillance et plus concrètement dans le nombre de contrôles? Pouvez-vous donner des explications détaillées à ce sujet?

2) Comment réagissez-vous au fait qu'en 2018, le nombre de saisies de produits de dopage humain a recommencé à augmenter? Pouvez-vous indiquer les quantités saisies et les produits concernés, en les ventilant par année?

3) Comment s'emploie-t-on à combattre l'offre sur internet des divers produits dopants? Pouvez-vous fournir des chiffres?

4) Quelles sont les principales tendances en matière de dopage humain?

5) Êtes-vous disposé à lancer, éventuellement en partenariat avec les ministres des Communautés respectives, une campagne de santé qui souligne les dangers de l'emploi de substances dopantes en général et singulièrement d'anabolisants? Dans l'affirmative, pouvez-vous détailler votre réponse? Dans la négative, quelles autres initiatives avez-vous prises ou allez-vous prendre?

6) Comment réagissez-vous à la découverte, en 2018, d'un laboratoire illégal d'anabolisants? En a-t-on encore découvert d'autres par la suite? S'agit-il d'une nouvelle tendance?

7) Quels efforts fait-on, au niveau du contrôle et de la répression, pour combattre l'offre massive sur internet des divers produits dopants, sachant que ceux-ci mettent manifestement en danger la santé publique? Pouvez-vous détailler les projets menés à cette fin et indiquer à l'aide de données chiffrées si ceux-ci portent déjà leurs fruits?

 

Graag verwijs ik naar het laatste verslag van de Multidisciplinaire Hormonencel zoals ze vandaag is samengesteld (activiteitenverslag 2018).

De Cel stelt vast dat het aantal inbeslagnames van humane doping over het algemeen een stijgende tendens kent. Na een daling in 2017 is er opnieuw sprake van een stijging met 12 % in 2018. Tevens wordt meegegeven dat het aantal inbeslagnames in ons land zonder twijfel een serieuze onderschatting van het fenomeen is.

Eveneens onrustwekkend is dat er een labo in ons land is opgedoken. In het begin van 2018 werd een illegaal anabolenlaboratorium in een loods aangetroffen. In deze ruimte lagen alle nodige materialen om anabolen te produceren: een Chinese tabletteermachine, een Chinese blistermachine, een poedermixer, een logo stempel voor de tabletten, 240 liter sesamolie, meer dan 500 kg bindingsmiddel en tal van doosjes en flesjes om het afgewerkte product te verpakken. Enkel de actieve substanties ontbraken.

De bestrijding van humane doping moet op twee fronten worden gevoerd: door controle en eventuele bestraffing enerzijds en door preventie anderzijds. Ik verwijs naar het inzicht van dokter Cooman, die stelt dat, om preventie te kunnen onderstrepen, het misschien goed zou zijn om dopinggebruik aan te pakken via de invalshoek van de volksgezondheid, door de negatieve effecten van het gebruik van doping op de nieren, het hart en de lever duidelijk te maken. Die zijn immers van die aard dat men niet kan nalaten om de burger en de sporter in te lichten. Veel jongeren zijn er zich onvoldoende van bewust welke prijs zij betalen voor hun gezondheid wanneer zij allerhande humane doping gebruiken.

De strijd tegen hormonen in de veeteelt en tegen het aanwenden van anabolica als humane doping en in de sport is een transversale aangelegenheid met de Gemeenschappen. De Gemeenschappen zijn bevoegd voor de dopingcontrole in de sport. De handhaving van de handel in deze producten is een federale bevoegdheid. Het jaarverslag is belangrijk voor alle actoren om te bepalen waar er intenser moet worden opgetreden tegen deze bijzonder schadelijke producten.

Graag had ik hieromtrent volgende vragen voorgelegd:

1) Is de aanpak van de handel in humane anabolica een prioriteit? Zo ja, hoe vertaalt dit zich voor de handhaving en dan in het bijzonder het aantal controleacties? Kan u dit uitvoerig toelichten?

2) Hoe reageert u op het feit dat er in 2018 terug sprake is van een toename van de inbeslagname van humane doping? Kan u meedelen over welke hoeveelheden we spreken wat betreft de inbeslagnames en over welke producten, en dit op jaarbasis?

3) Welke inspanningen worden er gedaan om de toevloed van allerhande dopingproducten die via het internet worden verkocht aan te pakken? Kan u dit cijfermatig toelichten?

4) Welke zijn de voornaamste tendensen wat betreft de humane doping?

5) Kan u meedelen of u bereid bent om al of niet samen met de respectieve ministers van de respectieve Gemeenschappen een gezondheidscampagne te voeren die de gevaren benadrukt van het gebruik van doping in het algemeen en anabolica in het bijzonder? Zo ja, kan u dit desgevallend toelichten? Zo neen, welke andere initiatieven heeft u genomen of gaat u nemen?

6) Hoe reageert u op het feit dat er in 2018 een illegaal anabolenlabo werd aangetroffen? Werden er hierna nog labo's aangetroffen? Betreft het hier een nieuwe tendens?

7) Welke inspanningen voor de controle en de handhaving worden er gedaan om de toevloed van allerhande dopingproducten die via het internet worden verkocht aan te pakken gezien deze een manifest gevaar uitmaken voor de volksgezondheid? Kan u dit projectmatig toelichten en kan u cijfermatig meedelen of dit reeds vruchten afwerpt?

 
Réponse reçue le 6 février 2020 : Antwoord ontvangen op 6 februari 2020 :

1) L’importation, la fabrication et le commerce d’hormones de croissance et de stéroïdes font partie du Plan national de Sécurité 2016-2020 et cadrent dans les projets d’amélioration du fonctionnement régulier.

L’objectif suivant a été formulé: la police intégrée (et ses partenaires) renforcera l’approche de l’importation et de la fabrication d’hormones de croissance et de stéroïdes en continuant à investir dans l’organe pluridisciplinaire existant de concertation avec les partenaires compétents. Pour la police fédérale, cela signifie le maintien de la fonctionnalité d’un point de contact central ayant pour principales fonctions l’échange d’informations, la coordination et l’image.

2) Le nombre fluctuant de saisies reflète l’effort de recherche plutôt que l’ampleur du phénomène proprement dit. Les constatations sont fortement tributaires des actions menées (contrôles, perquisitions, etc.) des différents partenaires.

Les cinq produits les plus saisis ces cinq dernières années sont stanozolol, méthandiénone, testostérone enanthate, nandrolone decanoate et testostérone mix.

3) Les différents partenaires de la cellule hormones (maintenant pharma- & foodcrime platform) prennent des initiatives pour aborder cette problématique de trafic sur l'Internet.

Ces dernières années, des actions ont été initiées par Interpol et Europol, avec participation des différents partenaires.

Ces actions ont permis de supprimer les annonces sur des sites de vente et d’enchères, de bloquer les sites illégaux «.eu» et «.be», l’accès des sites illégaux au territoire belge et de rechercher les gestionnaires de ces sites illégaux.

Les différents partenaires poursuivront leurs efforts d’investissement.

4) Tendances:

–  un marché attractif pour la criminalité organisée internationale grâce au haut rendement et aux faibles probabilités d’arrestation;

–  accessibilité accrue des produits sur l'Internet:

  • augmentation de l’offre (sans cesse de nouveaux produits, fortement dosés et nouveaux fournisseurs);

  • des informations plus accessibles sur ces substances, leurs effets et leur utilisation;

–  Internet joue également un rôle en véhiculant une image idéale sur les réseaux sociaux;

–  le dopage humain est de plus en plus accepté socialement car il relève d’un choix personnel. Ces produits améliorant l’apparence et retardant le vieillissement sont de plus en plus nombreux.

5) La cellule générale «Drogues» compte un groupe de travail anti-dopage. Dans son étude, elle pointe notamment la sensibilisation: «quelles sont, dans le cadre des compétences de chacun, les méthodes les plus utiles et efficientes pour sensibiliser les consommateurs et le secteur de la santé à la thématique du dopage aux fins de mesures préventives et curatives et ce, en tant compte des besoin du secteur de la santé»?

Un rapport est attendu pour juin 2020.

Des représentants des différentes Communautés font partie de ce groupe de travail.

6) La Belgique ne compte pas beaucoup de laboratoires illégaux de fabrication de produits dopants. Un seul labo a été découvert annuellement en 2011, 2012, 2013 et 2018.

7) Je renvoie à ma réponse au point 3).

1) De invoer, aanmaak en handel in groeihormonen en steroïden is weerhouden in het nationaal veiligheidsplan 2016-2020 en valt onder de verbeterprojecten in de reguliere werking.

Volgende doelstelling werd geformuleerd: de geïntegreerde politie (en haar partners) zal de aanpak van de invoer en aanmaak van groeihormonen en steroïden versterken door blijvend te investeren in het bestaande multidisciplinaire overlegorgaan met de bevoegde partners. Dit betekent voor de federale politie het in stand houden van de functionaliteit van een centraal aanspreekpunt met als voornaamste functies de uitwisseling van informatie, en het leveren van expertise, steun, coördinatie en beeldvorming.

2) De fluctuaties in het aantal inbeslagnames geeft eerder een beeld weer over de opsporingsinspanning dan over de grootte van het fenomeen zelf. De vaststellingen zijn sterk afhankelijk van de gerichte acties (controles, huiszoekingen, enz.) van de verschillende partners.

De vijf producten die de laatste vijf jaar het meest werden in beslag genomen zijn stanozolol, methandienone, testosterone enanthaat, nandrolone decanoaat en testosterone mix.

3) De verschillende partners van de hormonencel (nu pharma- & foodcrimeplatform) nemen initiatieven om deze problematiek van de illegale handel via het internet aan te pakken.

Er werden de voorbije jaren acties gevoerd op internationaal niveau uitgaande van Interpol en Europol waaraan de verschillende partners hebben deelgenomen.

Dit heeft geleid tot het verwijderen van advertenties op koop- en biedsites, het verwijderen van illegale sites «.eu» en «.be», het blokkeren van de toegang van illegale sites tot het Belgische grondgebied en het starten van onderzoeken naar de beheerders van deze illegale sites.

De verschillende partners zullen hierin blijven investeren.

4) Tendensen:

–  een aantrekkelijke markt voor georganiseerde criminaliteit wereldwijd gezien het hoge rendement en de kleine pakkans;

–  er is een toenemende toegankelijkheid van de producten via internet:

  • een toename in het aanbod (steeds nieuwe producten, hogere dosering en nieuwe leveranciers);

  • meer informatie beschikbaar over deze substanties, hun effecten en gebruik;

–  Internet speelt ook een rol door de verspreiding van een ideaalbeeld via sociale mediakanalen;

–  er is ook meer en meer maatschappelijke aanvaarding van het gebruik van humane doping, dat wordt gepercipieerd als een persoonlijke keuze. Er is een toename van deze producten ter verbetering van het uiterlijk en in het kader van anti-aging.

5) De algemene cel Drugsbeleid omvat een werkgroep anti-doping. Deze cel heeft een studie uitgeschreven waarbij één van de onderzoeksvragen zich richt naar sensibilisering.

De onderzoeksvraag luidt als volgt: «Wat zijn, binnen eenieders bevoegdheden, nuttige en efficiënte manieren om gebruikers en gezondheidswerkers te sensibiliseren rond de dopingthematiek met het oog op preventieve en curatieve maatregelen, en dit rekening houdend met de behoeften van de betrokken gezondheidswerkers?»

Een verslag wordt verwacht tegen juni 2020.

Vertegenwoordigers van de verschillende Gemeenschappen maken deel uit van deze werkgroep.

6) Er worden in België niet veel illegale labo’s aangetroffen waar dopingproducten worden gefabriceerd. Er werd telkens één labo ontdekt in 2011, 2012, 2013 en het laatste in 2018.

7) Ik verwijs naar mijn antwoord onder 3).