SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2022-2023 Zitting 2022-2023
________________
6 mars 2023 6 maart 2023
________________
Question écrite n° 7-1909 Schriftelijke vraag nr. 7-1909

de Philippe Courard (PS)

van Philippe Courard (PS)

à la ministre de l'Énergie

aan de minister van Energie
________________
Prix de l'énergie - Hausse - Aides fournies par l'État - Chauffage au charbon Energieprijs - Stijging - Staatssteun - Verwarming op steenkool 
________________
crise de l'énergie
chauffage
charbon
région rurale
soutien économique
energiecrisis
verwarming
steenkool
plattelandsgebied
economische steun
________ ________
6/3/2023Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 6/4/2023)
19/6/2023Antwoord
6/3/2023Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 6/4/2023)
19/6/2023Antwoord
________ ________
Question n° 7-1909 du 6 mars 2023 : (Question posée en français) Vraag nr. 7-1909 d.d. 6 maart 2023 : (Vraag gesteld in het Frans)

Les entités fédérées ayant des compétences en matière d'énergie, cette question du fait de sa transversalité relève de la compétence du Sénat.

La crise énergétique que nous rencontrons actuellement nous démontre à quel point nous, pays européens, sommes dépendants des énergies fossiles.

Dans ce cadre, la transition énergétique tarde à se mettre en place, notamment dans les zones les plus rurales. Bon nombre de citoyens se chauffent, encore en 2023, avec du charbon.

Loin de moi l'idée de débattre sur les bienfaits ou les méfaits du charbon comme moyen de chauffage; néanmoins il semblerait que cette source d'énergie ait été oubliée dans les aides fédérales.

Une réflexion est-elle en cours à ce sujet? Le gouvernement envisage-t-il de fournir une aide aux ménages qui se chauffent encore avec du charbon? Une étude existe-t-elle sur le nombre de foyers qui utilisent cette source d'énergie?

 

Aangezien de deelstaten over bevoegdheden beschikken inzake energie, is deze vraag transversaal en behoort ze dus tot de bevoegdheid van de Senaat.

De huidige energiecrisis laat zien hoe afhankelijk wij als Europese landen zijn van fossiele brandstoffen.

De energietransitie laat op zich wachten, vooral in de meest landelijke gebieden. Veel burgers stoken in 2023 nog steeds met kolen.

Het is helemaal niet mijn bedoeling om over de voor- of nadelen van steenkool als verwarmingsmiddel te discussiëren; maar deze energiebron lijkt te zijn vergeten in de federale steun.

Wordt hierover nagedacht? Overweegt de regering steun te verlenen aan gezinnen die nog met kolen verwarmen? Bestaat er een studie over het aantal gezinnen dat die energiebron gebruikt?

 
Réponse reçue le 19 juin 2023 : Antwoord ontvangen op 19 juni 2023 :

1) Actuellement, les prix de l’énergie sont orientés à la baisse. Aucune aide à la consommation de charbon n’est envisagée.

2) L’Enquête sur le budget des ménages (EBM), qui est bisannuelle, comprend une série de questions sur les utilisations énergétiques des ménages privés belges.

Les réponses à l’EBM 2020 concernant les sources d’énergies utilisées principalement pour le chauffage et dans le système principal de production d’eau chaude indiquaient que 0,5 % des ménages belges (environ 26 000 ménages) utilisent le charbon pour le chauffage.

En outre, 0,7 % des ménages (environ 33 000 ménages) ont indiqué utiliser du charbon soit pour le chauffage principal, soit pour le chauffage d’appoint.

Les données EBM provenant d’une enquête, les pourcentages ci-dessus présentent des variances. Pour le charbon, la variance pour le chauffage principal en 2020 est de 0,6 points de pourcentage de la population (sur une population d’environ 5 000 000 de ménages). Le nombre de ménages se chauffant principalement au charbon est donc entre 10 000 et 40 000 (entre 0,2 % et 0,8 % des ménages).

Ces données concernent les résidences principales. En outre, il semblerait que certains ménages utilisent également le charbon pour le chauffage de l’eau ou pour la cuisson, mais nous n’avons pas de données fiables sur ces utilisations.

Une analyse plus détaillée de la consommation énergétique des ménages en 2020 est disponible sur le site du service public fédéral (SPF) Économie: https://economie.fgov.be/fr/publications/analyse-de-la-consommation-0.

D’autre part, dans le bilan annuel charbon (*), nous constatons une tendance à la baisse de la consommation de charbon à usage résidentiel (**) ces dernières années.

Cette diminution s’explique entre autres par le renouvellement progressif des chaudières à charbon, remplacées par d’autres types de chaudières.

(*) Les données de la consommation de charbon à usage résidentiel sont disponibles sur: https://bestat.statbel.fgov.be/bestat/crosstable.xhtml?view=3b5365f8-4eb4-44ae-a69e-f5d0f48bab0c.

(**) La consommation de charbon à usage résidentiel est constituée à partir des données d’enquête auprès des principaux distributeurs, ajustée en fonction des degrés-jours annuels. Ceci explique entre autres la remontée de la consommation observée en 2021. Ces données recensées auprès des fournisseurs ne prennent cependant pas à en comptes le nombre de consommateurs finaux (ménages).

1) Momenteel evolueren de energieprijzen in dalende lijn. Er wordt niet overwogen een ondersteuning voor de consumptie van steenkool in te voeren.

2) Het Huishoudbudgetonderzoek (HBS), dat om de twee jaar plaatsvindt, bevat een reeks vragen over het energieverbruik van Belgische particuliere huishoudens.

De antwoorden op het HBS 2020 aangaande de energiebronnen die voornamelijk voor de verwarming en in de hoofdinstallatie voor warm water worden gebruikt gaven aan dat 0,5 % van de Belgische huishoudens (ongeveer 26 000 huishoudens) kolen gebruikt voor de verwarming.

Bovendien heeft 0,7 % van de huishoudens (ongeveer 33 000 huishoudens) aangegeven kolen te gebruiken voor de hoofd- of bijverwarming.

Aangezien de HBS-gegevens enquêtegegevens zijn, vertonen de bovenstaande percentages varianties. Voor kolen bedraagt de variantie voor hoofdverwarming in 2020 0,6 procentpunten van de populatie (op een populatie van ongeveer 5 000 000 huishoudens). Het aantal huishoudens dat hoofdzakelijk met kolen verwarmt ligt dus tussen 10 000 en 40 000 (tussen 0,2 % en 0,8 % van de huishoudens).

Deze gegevens hebben betrekking op de hoofdverblijfplaats. Bovendien lijken sommige huishoudens ook kolen te gebruiken om water te verwarmen of om te koken, maar over dit gebruik hebben we geen betrouwbare gegevens.

Een meer gedetailleerde analyse van het energieverbruik van huishoudens in 2020 is beschikbaar op de website van de federale overheidsdienst (FOD) Economie: https://economie.fgov.be/nl/publicaties/analyse-van-het-0.

In de jaarlijkse kolenbalans (*) stellen we daarentegen een dalende trend vast in het verbruik van kolen voor residentieel gebruik (**) in de afgelopen jaren.

Een van de redenen voor deze daling is de geleidelijke vervanging van kolengestookte ketels door andere soorten ketels.

(*) De gegevens over het verbruik van kolen door particulieren zijn beschikbaar op: https://bestat.statbel.fgov.be/bestat/crosstable.xhtml?datasource=0e22d3ca-1721-4f98-80a9-df41ab32e72b.

(**) Het verbruik van kolen voor residentieel gebruik is afgeleid van enquêtegegevens van de belangrijkste distributeurs, aangepast voor jaarlijkse graaddagen. Dit verklaart onder meer de stijging van het verbruik in 2021. De bij de leveranciers verzamelde gegevens houden echter geen rekening met het aantal eindverbruikers (huishoudens).