SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2020-2021 Zitting 2020-2021
________________
31 mars 2021 31 maart 2021
________________
Question écrite n° 7-1183 Schriftelijke vraag nr. 7-1183

de Orry Van de Wauwer (CD&V)

van Orry Van de Wauwer (CD&V)

à la vice-première ministre et ministre des Affaires étrangères, des Affaires européennes et du Commerce extérieur, et des Institutions culturelles fédérales

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken en Buitenlandse Handel, en de Federale Culturele Instellingen
________________
Bahreïn - Droits de l'homme - Convention contre la torture - Suivi - Actions entreprises par le gouvernement belge - Résolution n° 142/2 du Sénat - Suivi Bahrein - Mensenrechten - Verdrag tegen foltering - Navolging - Acties ondernomen door de Belgische regering - Resolutie nr. 7-142/2 van de Senaat - Navolging 
________________
Bahreïn
droits de l'homme
torture
peine de mort
Bahrein
rechten van de mens
foltering
doodstraf
________ ________
31/3/2021Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 29/4/2021)
22/4/2021Antwoord
31/3/2021Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 29/4/2021)
22/4/2021Antwoord
________ ________
Question n° 7-1183 du 31 mars 2021 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 7-1183 d.d. 31 maart 2021 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le 12 février 2020, le Sénat de Belgique a adopté la résolution n° 142/2 relative aux droits de l'homme à Bahreïn. Dans cette résolution, le Sénat souligne les conditions inhumaines dans lesquelles les opposants politiques et les activistes des droits de l'homme sont emprisonnés à Bahreïn. La résolution condamne fermement l'exécution de la peine de mort pour l'exercice du droit à la liberté d'expression. Les gouvernements de la Belgique sont invités à exprimer leur inquiétude aux autorités bahreïniennes face aux violations des droits de l'homme et des droits démocratiques fondamentaux, à rappeler les dispositions de l'article 15 de la Convention des Nations unies du 10 décembre 1984 contre la torture et autres peines ou traitements cruels, inhumains ou dégradants, et à insister sur la suspension de la peine de mort et sur la libération des activistes emprisonnés.

Je souhaiterais dès lors poser les questions suivantes:

1) Quelles mesures la ministre des Affaires étrangères ou d'autres membres du gouvernement belge ont-ils déjà prises concernant les droits de l'homme à Bahreïn ? Quelles autres mesures sont-elles prises ou envisagées ?

2) Quelles mesures ont-elles été prises pour attirer l'attention de Bahreïn sur les dispositions de la Convention contre la torture et autres peines ou traitements cruels, inhumains ou dégradants ? Quelles mesures ont-elles été prises pour encourager Bahreïn à ratifier le Protocole facultatif à la Convention précitée ?

3) Quelles mesures ont-elles été prises pour suspendre la peine capitale infligée aux activistes condamnés à mort ? Quelles mesures ont-elles été prises pour appliquer les dispositions du Pacte international relatif aux droits civils et politiques ?

4) Quelles mesures ont-elles été prises pour libérer les activistes des droits de l'homme, les responsables politiques et les journalistes incarcérés pour avoir usé de leur liberté d'expression ?

5) Comment a-t-on assuré le suivi de la disposition de la résolution n° 7 142/2 demandant de n'octroyer aucune licence d'exportation vers Bahreïn de biens stratégiques qui pourraient être utilisés à des fins de violation des droits de l'homme ? A-t-il été question d'approuver ou de refuser l'octroi de licences d'exportation pour l'exportation de matériel militaire et de police déclassé vers Bahreïn ?

6) Quelles mesures ont-elles été prises afin d'encourager la communauté internationale à agir pour désamorcer le conflit dans la région et faire face à la crise humanitaire ? Quelles autres mesures sont-elles prises ou prévues à cet effet ?

7) La ministre a-t-elle abordé la situation des droits de l'homme à Bahreïn lors de l'entretien qu'elle a eu avec son homologue bahreïnien au début du mois de février 2021 ?

 

De Belgische Senaat nam op 12 februari 2020 resolutie nr. 7-142/2 aan over mensenrechten in Bahrein. In resolutie 7-142/2 wijst de Senaat op de mensonwaardige omstandigheden waarin politieke tegenstanders en mensenrechtenactivisten in Bahrein worden opgesloten. De uitvoering van de doodstraf wegens het uitoefenen van het recht op vrije meningsuiting wordt in deze resolutie streng veroordeeld. De regeringen in België worden verzocht om de bezorgdheden uit te drukken bij de Bahreinse autoriteiten over de schending van de mensenrechten en de fundamentele democratische rechten, te wijzen op de bepalingen van artikel 15 van het Verdrag tegen foltering en andere wrede onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing van 10 december 1984, evenals aan te dringen op de opschorting van de doodstraf en de vrijlating van de opgesloten mensenrechtenactivisten.

Daarom vraag ik volgende informatie op bij de geachte minister:

1) Welke stappen werden reeds door de geachte minister van Buitenlandse Zaken of andere leden van de Belgische regering genomen inzake de mensenrechten in Bahrein? Welke verdere stappen worden hiertoe nog genomen of gepland?

2) Welke acties werden ondernomen om Bahrein te wijzen op de bepalingen binnen het Verdrag tegen foltering en andere wrede onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing? Welke acties werden ondernomen om Bahrein aan te moedigen het Facultatief Protocol bij bovengenoemd Verdrag te ratificeren?

3) Welke acties werden ondernomen om de doodstraf op te schorten van de ter dood veroordeelde mensenrechtenactivisten? Welke stappen werden gezet om de bepalingen in het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten te laten naleven?

4) Welke acties werden ondernomen om mensenrechtenactivisten, politici en journalisten die opgesloten werden wegens hun mening in vrijheid te laten stellen?

5) Op welke manier werd navolging gegeven aan de bepaling in resolutie nr. 7-142/2 om geen uitvoervergunningen naar Bahrein toe te kennen betreffende strategische goederen die ingezet kunnen worden om mensenrechten te schenden? Is er sprake geweest van de goedkeuring of weigering voor het toekennen van uitvoerlicenties inzake export van uit dienst genomen militair en politioneel materiaal naar Bahrein?

6) Welke acties werden er ondernomen om de internationale gemeenschap aan te zetten tot actie om het conflict in de regio te ontmijnen en de humanitaire crisis het hoofd te bieden? Welke verdere acties worden hiertoe nog genomen of gepland?

7) Werd de situatie van de mensenrechten in Bahrein meegenomen in het gesprek van de geachte minister met haar ambtsgenoot uit Bahrein begin februari 2021?

 
Réponse reçue le 22 avril 2021 : Antwoord ontvangen op 22 april 2021 :

Je partage votre préoccupation concernant la situation des droits humains au Bahreïn et je suis cette situation de près par l’intermédiaire de l’ambassade de Belgique au Koweït et également par le service public fédéral (SPF) Affaires étrangères à Bruxelles.

Dans les contacts bilatéraux avec le Bahreïn, les droits humains sont systématiquement à l’ordre du jour, y compris lors de ma dernière réunion avec le ministre bahreïni des Affaires étrangères en février 2021.

Comme vous le savez, la Belgique est l’un des défenseurs de l’abolition de la peine de mort dans le monde. Par principe, la Belgique est opposée à l’application de la peine de mort en toutes circonstances. Cette position est également soutenue au sein de l’Union européenne (UE), dont la politique étrangère en la matière est façonnée par les Lignes directrices de l’UE contre la peine de mort, que la Belgique met en œuvre.

À l’égard de Bahreïn également, la lutte contre la peine de mort est l’une des priorités de la politique belge et européenne. En vertu du Pacte international relatif aux droits civils et politiques (convention PICP) – auquel le Bahrein a adhéré –, les pays où la peine de mort n’a pas encore été abolie ne peuvent l’appliquer que pour les crimes les plus graves, à la suite d’un jugement définitif d’un tribunal compétent et pour des crimes commis par des adultes. En outre, la peine de mort ne peut, en aucun cas, être appliquée aux femmes enceintes.

En outre, lors du dernier Examen périodique universel du Bahreïn, la Belgique a formulé une recommandation visant à mettre pleinement en œuvre les résultats de la Commission d’enquête indépendante du Bahreïn. Il s’agissait notamment d’enquêtes indépendantes sur les arrestations, le traitement des personnes privées de liberté, la détention et les poursuites liées à la liberté d’expression, à la liberté de réunion pacifique et à la liberté d’association.

J’aimerais également vous rappeler que lors de l’Examen périodique universel en 2017, Bahreïn a soutenu les recommandations autour de la ratification d’instruments clés en matière de droits humains, notamment le Protocole facultatif à la Convention contre la torture. Le Bahreïn a soutenu la recommandation susmentionnée.

Le dialogue entre le Bahreïn et la Belgique dans le cadre des contacts diplomatiques entre nos deux pays est continu et les droits humains sont systématiquement abordés dans ces contacts.

Au niveau de l’Union européenne, il existe également un dialogue régulier avec le Bahreïn sur les droits humains – le plus récent ayant eu lieu en février 2021. Différents sujets ont été abordés avec le Bahreïn, notamment la détention arbitraire et les représailles. L’Union européenne encourage également le Bahreïn à se conformer à toutes les obligations nationales et internationales en matière de droits humains et à mettre en œuvre les recommandations de l’Examen périodique universel.

Enfin en ce qui concerne les efforts de la communauté internationale pour désamorcer les conflits dans cette région, la Belgique continue de plaider auprès des autorités de la région pour la reprise du dialogue entre notamment l’Iran et les pays du Golfe.

Ces tensions ont des conséquences directes dans les situations internes de chaque États de la région et dans d’autres régions du monde. La Belgique soutient le mandat du haut représentant de l’UE Josep Borrell visant la désescalade des tensions dans le golfe Persique. Le conflit au Yémen est également une cause et une conséquence de l’instabilité dans cette région. La Belgique continue de soutenir les efforts de l’envoyé spécial onusien, Martin Griffiths, pour qu’une solution politique inclusive au conflit soit rapidement trouvée.

En ce qui concerne la recommandation de la résolution du Sénat concernant les licences d’exportation de biens stratégiques, il s’agit d’une compétence régionale.

Ik deel uw bezorgdheid over de situatie van mensenrechten in Bahrein en volg deze situatie op de voet via de Belgische ambassade in Koeweit en eveneens via de federale overheidsdienst (FOD) Buitenlandse Zaken in Brussel.

In de bilaterale contacten met Bahrein maken mensenrechten systematisch deel uit van de agenda, zo ook tijdens mijn meest recente onderhoud met de Bahreinse minister van Buitenlandse Zaken in februari 2021.

België is, zoals u weet, één van de voorvechters voor de afschaffing van de doodstraf wereldwijd. België is principieel tegen de toepassing van de doodstraf in alle omstandigheden. Dit standpunt wordt eveneens gedragen binnen de Europese Unie (EU), wiens buitenlands beleid hieromtrent worden vormgegeven door de EU-richtsnoeren inzake de doodstraf, die België implementeert.

Ook ten opzichte van Bahrein vormt de strijd tegen de doodstraf een van de prioriteiten van zowel het Belgische en Europese beleid. Krachtens het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (BUPO-Verdrag), waartoe Bahrein is toegetreden, mogen landen waar de doodstraf nog niet werd afgeschaft deze alleen toepassen voor de meest ernstige misdrijven, ingevolge een definitieve uitspraak van een bevoegde rechtbank en voor misdrijven die door meerderjarigen zijn begaan. Bovendien mag de doodstraf in geen geval worden toegepast op zwangere vrouwen.

Daarnaast maakte België tijdens het laatste Universeel Periodiek Onderzoek van Bahrein een aanbeveling om de resultaten van het Bahrain Independent Commission of Inquiry volledig te implementeren. Deze hielden onder meer verband met onafhankelijk onderzoek naar arrestaties, behandeling van personen die van hun vrijheid zijn beroofd, detentie en vervolging gelinkt met de vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vreedzame samenkomst en vrijheid van vereniging.

Ook herinner ik u aan het feit dat Bahrein tijdens het Universeel Periodiek Onderzoek in 2017 de aanbevelingen rond het ratificeren van de belangrijkste mensenrechteninstrumenten aanvaardde, waaronder het Facultatieve Protocol bij het folterverdrag. Bahrein ondersteunde de voornoemde aanbeveling.

De dialoog tussen Bahrein en België in het kader van de diplomatieke contacten tussen onze beide landen is aan de gangen mensenrechten worden systematisch besproken in deze contacten.

Ook op niveau van de Europese Unie bestaat er een regelmatige dialoog met Bahrein inzake mensenrechten – de meest recente vond plaats in februari 2021. Verschillende onderwerpen werden hierin met Bahrein bediscussieerd, inclusief arbitraire detentie en repressie. De Europese Unie moedigt Bahrein eveneens aan om alle nationale en internationale verplichtingen inzake mensenrechten na te komen, en de aanbevelingen van het Universeel Periodiek Onderzoek te implementeren.

Wat ten slotte de inspanningen van de internationale gemeenschap betreft om de conflicten in deze regio te bezweren, blijft België er bij de autoriteiten in de regio op aandringen de dialoog te hervatten, met name die tussen Iran en de Golfstaten.

Deze spanningen hebben rechtstreekse gevolgen voor de interne situatie van elke Staat in de regio en in andere regio’s van de wereld. België steunt het mandaat van de hoge vertegenwoordiger van de EU Josep Borrell om de spanningen in de Perzische Golf te doen afnemen. Het conflict in Jemen is ook een oorzaak en een gevolg van de instabiliteit in die regio. België blijft de inspanningen van de speciale gezant van de Verenigde Naties (VN), Martin Griffiths, steunen om een snelle en inclusieve politieke oplossing voor het conflict te vinden.

Inzake de aanbeveling in de Senaatsresolutie over de uitvoervergunningen voor strategische goederen, zijn de Gewesten bevoegd.