SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2014-2015 Zitting 2014-2015
________________
21 septembre 2015 21 september 2015
________________
Question écrite n° 6-722 Schriftelijke vraag nr. 6-722

de Cindy Franssen (CD&V)

van Cindy Franssen (CD&V)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères et européennes, chargé de Beliris et des Institutions culturelles fédérales

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Europese Zaken, belast met Beliris en Federale Culturele Instellingen
________________
Convention internationale de Hong Kong pour le recyclage sûr et écologiquement rationnel des navires - Ratification - État de la question dans l'Union européenne - Éventuelle adaptation de la législation interne Internationaal Verdrag van Hongkong voor het veilig en milieuvriendelijk recyclen van schepen - Ratificatie - Stand van zaken in de Europese Unie - Mogelijke aanpassing van de interne wetgeving 
________________
ratification d'accord
recyclage des déchets
bateau
Organisation maritime internationale
pollution par les navires
ratificatie van een overeenkomst
hergebruik van afvalstoffen
boot
Internationale Maritieme Organisatie
verontreiniging door schepen
________ ________
21/9/2015Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 22/10/2015)
13/11/2015Antwoord
21/9/2015Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 22/10/2015)
13/11/2015Antwoord
________ ________
Question n° 6-722 du 21 septembre 2015 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 6-722 d.d. 21 september 2015 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Motivation du caractère transversal de la question écrite: la Convention internationale de Hong Kong pour le recyclage sûr et écologiquement rationnel des navires touche aux compétences de l'ensemble des niveaux de pouvoir belges.

La Convention internationale de Hong Kong pour le recyclage sûr et écologiquement rationnel des navires de 2009 a été élaborée sous l'impulsion de l'Organisation maritime internationale. Elle vise à empêcher que des navires recyclés ne présentent des risques inutiles pour l'homme ou l'environnement.

Le but de la Convention est de s'attaquer aux nombreux problèmes posés par le recyclage de navires. Nombre de ces derniers ont des matières dangereuses à bord quand ils sont démantelés. Il s'agit souvent de métaux lourds mais aussi d'amiante ou d'autres matières dangereuses. La Convention vise aussi le milieu de travail et les endroits où les navires sont démantelés. Ainsi, de nombreux navires sont actuellement démantelés dans des pays en développement. Les navires amortis sont remorqués vers le littoral où ils sont démantelés par la population locale sans aucune mesure de sécurité, avec tous les risques pour l'environnement et la santé des personnes que cela implique.

La Convention internationale de Hong Kong dispose que chaque navire doit tenir un inventaire mentionnant la quantité transportée et la dénomination des matières qui figurent dans l'appendice de la Convention. Les chantiers où les navires sont démantelés doivent à leur tour pouvoir présenter un plan précisant la manière de traiter et de recycler chaque navire compte tenu de son inventaire spécifique de matières dangereuses. Le plan doit aussi mentionner la formation et le rôle des différents membres du personnel. Les procédures de sécurité et d'urgence doivent également être décrites dans ce plan, ainsi que les procédures visant à préserver l'environnement et les systèmes de contrôle de ces mesures et de conservation des données.

Les pays qui ont signé et ratifié la convention sont responsables du contrôle des chantiers sur leur territoire et du respect de la convention. En outre, les navires qui naviguent sous le pavillon d'un État qui a signé la convention doivent aussi être démantelés dans des pays qui ont signé la convention. À l'inverse, les chantiers établis dans des États qui ont signé la convention ne peuvent accepter que des navires d'États de pavillon qui font partie de la convention.

En raison de toutes ces conditions, il est évident que peu de pays sont disposés à ratifier la Convention internationale de Hong Kong. Se débarrasser de navires amortis dans des pays en développement est plus aisé et moins coûteux.

À ce jour, seuls trois pays, la France, la Norvège et la République démocratique du Congo, ont ratifié la convention. Initialement, l'Union européenne était opposée à l'adhésion à la convention étant donné qu'elle envisageait l'élaboration de sa propre réglementation En 2014, le Conseil a quand même invité les États membres, par le biais d'une décision confirmée en mars 2014 au parlement européen, à ratifier la convention.

1) La Belgique a-t-elle l'intention de signer et de ratifier la Convention internationale de Hong Kong pour le recyclage sûr et écologiquement rationnel des navires? Dans la négative, pour quelle raison? Dans l'affirmative, qu'est-ce qui empêche la signature et la ratification?

2) Le Conseil européen a adopté en 2013 une décision qui oblige les États membres à adhérer à la Convention internationale de Hong Kong dans l'intérêt de l'Union européenne. Qu'est-ce qui empêche les États membres de ratifier la Convention?

3) La signature éventuelle de la convention requiert-elle une adaptation de la législation interne? Dans l'affirmative, quelle est-elle?

4) Quelles sont les conditions générales à l'entrée en vigueur de la convention?

 

Motivering van het transversale karakter van de schriftelijke vraag: het Internationaal Verdrag van Hongkong voor het veilig en milieuvriendelijk recyclen van schepen raakt aan de bevoegdheden van alle beleidsniveaus in België.

Het Internationaal Verdrag van Hongkong voor het veilig en milieuvriendelijk recyclen van schepen van 2009 kwam tot stand onder impuls van de Internationale Maritieme Organisatie. Het verdrag wil beletten dat schepen die gerecycleerd worden, een onnodig risico voor mens of milieu vormen.

Het verdrag wil de vele problemen bij het recycleren van schepen aanpakken. Vele schepen hebben gevaarlijke stoffen aan boord op het moment dat ze worden gesloopt. Vaak gaat het om zware metalen, maar ook om asbest of andere gevaarlijke middelen. Het verdrag richt zich ook op de werkomgeving en het milieu van de locaties waar schepen worden gesloopt. Zo worden momenteel vele schepen in ontwikkelingslanden gesloopt. De afgeschreven schepen worden naar de kust gesleept waar ze door de lokale bevolking op een zeer onveilige wijze worden afgebroken, met alle mogelijke risico's voor het milieu én de gezondheid van de mensen.

Het Internationaal Verdrag van Hongkong bepaalt dat elk schip een inventaris moet bijhouden met de vervoerde hoeveelheid en de benaming van de stoffen die voorkomen in de appendix bij het Verdrag. De werven waar de schepen worden gesloopt, moeten op hun beurt een plan kunnen voorleggen waarin staat gestipuleerd hoe ze elk schip met zijn specifieke inventaris van gevaarlijke stoffen behandelen en recycleren. Het plan moet ook de training en de rol van de verschillende personeelsleden bevatten. Ook de veiligheids- en noodprocedures moeten in dit plan beschreven worden, alsmede de procedures om het milieu te sparen en de systemen om deze maatregelen te monitoren en de data te bewaren.

De landen die het verdrag getekend en geratificeerd hebben, zijn verantwoordelijk voor het controleren van de werven op hun grondgebied en de naleving van het verdrag. Bovendien moeten schepen die varen onder een vlag van een vlaggenstaat die het verdrag heeft ondertekend, ook worden gesloopt in landen die het verdrag hebben ondertekend. Omgekeerd mogen werven die liggen in staten die het verdrag hebben ondertekend, enkel schepen aanvaarden van vlaggenstaten die deel uitmaken van het verdrag.

Door al deze voorwaarden zijn natuurlijk niet veel landen bereid het Internationaal Verdrag van Hongkong te ratificeren. Het dumpen van afgeschreven schepen in ontwikkelingslanden is gemakkelijker en goedkoper.

Tot op heden hebben maar drie landen, Frankrijk, Noorwegen en Democratische Republiek Congo, het verdrag geratificeerd. Aanvankelijk was de Europese Unie gekant tegen toetreding tot het verdrag aangezien een eigen regelgeving zou worden uitgewerkt. In 2014 heeft de Raad via een besluit, in maart 2014 bevestigd in het Europees Parlement, de lidstaten toch opgeroepen het verdrag te ratificeren.

1) Heeft België de intentie om het Internationaal Verdrag van Hongkong voor het veilig en milieuvriendelijk recyclen van schepen te ondertekenen en te ratificeren? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wat houdt de ondertekening en ratificering tegen?

2) De Europese Raad heeft in 2013 een besluit goedgekeurd dat de lidstaten ertoe verplicht om in het belang van de Europese Unie toe te treden tot het Internationaal Verdrag van Hongkong. Wat verhindert de lidstaten om het verdrag goed te keuren?

3) Vergt de mogelijke ondertekening van het verdrag een aanpassing van de interne wetgeving? Zo ja, welke?

4) Wat zijn de algemene voorwaarden voor de inwerkingtreding van het verdrag ?

 
Réponse reçue le 13 novembre 2015 : Antwoord ontvangen op 13 november 2015 :

1) La procédure de ratification belge de cette Convention est presque terminée. Parce que cette Convention touche aussi bien aux compétences du fédéral que des Régions, il faudra donc que celle-ci soit votée au Parlement fédéral comme dans les Parlements régionaux. À l’heure actuelle, il ne manque plus que le consentement de la Région flamande. Vu qu’entre-temps le dossier de ratification a été présenté au Parlement flamand, l’on peut s’attendre à ce que le consentement tombe au plus vite.

2) Les décisions du Conseil de l’Union européenne autour de cette Convention donnent l’autorisation aux États membres de ratifier plutôt que de les obliger à le faire. Une partie de cette Convention concerne les compétences de la Commission. Certains États membres enclavés ne voient pas la ratification de cette Convention comme prioritaire.

3) Aucun. Le Traité va moins loin que la réglementation européenne.

4) La Convention entrera en vigueur vingt-quatre mois après sa ratification par au moins quinze États dont la flotte marchande combinée vaut au moins 40 % du tonnage brut de la flotte marchande mondiale et dont les volumes de recyclage annuels maximums des navires durant les dix années précédentes représentaient pas moins de 3 % du tonnage brut de ces mêmes États.

1) De Belgische ratificatieprocedure van dit Verdrag is zo goed als afgerond. Omdat dit verdrag zowel aan federale en gewestelijke bevoegdheden raakt, dienen zowel het federale als de gewestelijke Parlementen met dit Verdrag in te stemmen. Op dit ogenblik ontbreekt alleen de instemming van het Vlaamse Gewest nog. Aangezien ondertussen het ratificatiedossier in het Vlaamse Parlement werd ingediend, kan men verwachten dat deze instemming er weldra zal zijn.

2) De Europese Unie-raadsbeslissingen rond dit Verdrag geven de Lidstaten eerder toelating om te ratificeren dan dat zij ze verplichten te ratificeren. Een deel van dit Verdrag betreft bevoegdheden van de Commissie. Een aantal Lidstaten die niet aan zee grenzen zien de ratificatie van dit Verdrag als niet prioritair.

3) Neen. Het Verdrag gaat minder ver dan de Europese Unie-regelgeving.

4) Het Verdrag zal in werking treden vierentwintig maanden na ratificatie door ten minste vijftien Staten wiens gezamenlijke koopvaardijvloot minstens 40 % van de bruto tonnenmaat van de wereldkoopvaardijvloot vertegenwoordigt en wiens gezamenlijke maximale jaarlijkse scheepsrecyclagevolume tijdens de tien voorgaande jaren niet minder dan 3 % van het bruto-tonnenmaat van dezelfde Staten vertegenwoordigde.