SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2018-2019 Zitting 2018-2019
________________
10 janvier 2019 10 januari 2019
________________
Question écrite n° 6-2063 Schriftelijke vraag nr. 6-2063

de Rik Daems (Open Vld)

van Rik Daems (Open Vld)

au ministre de la Sécurité et de l'Intérieur

aan de minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken
________________
Travaux routiers - Mauvaise signalisation - Dommage - Responsabilité - Amendes Wegenwerken - Gebrekkige signalisatie - Schade - Aansprakelijkheid - Boetes 
________________
signalisation
travaux publics
réseau routier
circulation routière
accident de transport
responsabilité
bebakening
openbare werken
wegennet
wegverkeer
ongeval bij het vervoer
aansprakelijkheid
________ ________
10/1/2019Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2019)
12/2/2019Antwoord
10/1/2019Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 14/2/2019)
12/2/2019Antwoord
________ ________
Herindiening van : schriftelijke vraag 6-1781 Herindiening van : schriftelijke vraag 6-1781
________ ________
Question n° 6-2063 du 10 janvier 2019 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 6-2063 d.d. 10 januari 2019 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Lorsqu'il y a des travaux sur la voie publique, on se retrouve régulièrement face à une multitude de panneaux de signalisation temporaire. Parfois, des panneaux indiquant des vitesses maximales différentes se suivent de très près et parfois, ils sont mélangés.

Ainsi, au mois de juillet 2016, il y a eu une grande confusion sur la E40, du fait que des panneaux annonçaient que l'on ne pouvait pas rouler sur la bande de gauche alors que cette bande était la seule qui était utilisable.

Le fait qu'un entrepreneur commette des erreurs dans la signalisation de travaux routiers n'est pas seulement une source d'irritation et une cause de bouchons inutiles, mais peut également être à l'origine d'accidents graves ou d'amendes injustifiées.

In fine, le gestionnaire de voirie est responsable en vertu de l'article 1384, alinéa 1er du Code civil. Cet article contient une présomption de responsabilité pour dommage causé par un manquement. La personne responsable est le gardien de la chose. Pour les voies publiques, il s'agit du gestionnaire de voirie compétent pour la route (la Région pour les autoroutes et les routes nationales, la province pour les routes provinciales et la commune pour les routes communales).

La signalisation des chantiers et des obstacles sur la voie publique relève également de l'arrêté ministériel du 7 mai 1999. Cet arrêté impose à l'entrepreneur entre autres d'enlever les panneaux de signalisation routière dès que les travaux sont terminés, et de masquer efficacement ou d'enlever les signaux lorsque les travaux sont interrompus pour une période déterminée ou en dehors des heures de travail, notamment le soir ainsi que le week-end. Cet arrêté ministériel offre une réponse aux questions relatives à la responsabilité en ce qui concerne le placement et le contrôle et la signalisation requise. Ce sont finalement le ministre/bourgmestre qui doivent donner l'autorisation de placement des signaux qui sont définis de manière minimale dans l'arrêté ministériel.

Je reçois très régulièrement des plaintes d'automobilistes qui ont été verbalisés pour n'avoir pas respecté un panneau de signalisation installé à tort ou contredisant même parfois d'autres panneaux très proches de celui qui aurait été enfreint. Ils ne savent pas à qui ils peuvent adresser leurs griefs.

En ce qui concerne le caractère transversal de la question: cette matière ne concerne pas seulement la compétence des Régions mais également celle de l'autorité fédérale, en particulier l'article 78 du Code de la Route concernant la responsabilité de celui qui exécute des travaux quant à la pose de la signalisation. Par ailleurs, différentes autorités sont compétentes en tant que gestionnaire de la voirie. En Flandre, la Région définit via l'Agence flamande Wegen en Verkeer les conditions de la signalisation. L'Agence élabore, avec l'entrepreneur, un plan de signalisation et elle répond des plaintes sur la mauvaise signalisation des chantiers. La police fédérale de la route est elle aussi concernée car elle est également chargée de faire respecter la signalisation routière et de dresser les contraventions pour non-respect de ce qui, par la suite, se révèle parfois être une mauvaise signalisation routière.

J'aimerais dès lors vous poser les questions suivantes :

1) Quel est le nombre annuel de contraventions dressées pour non-respect de panneaux de signalisation routière temporaire dont il s'avère par la suite qu'ils étaient inadéquats ?

2) Recevez-vous souvent des plaintes à ce sujet ? Pouvez-vous étayer votre réponse de statistiques annuelles ? Avez-vous l'impression que le nombre de plaintes a tendance à augmenter, ou à diminuer, et pouvez-vous préciser votre réponse ?

3) Disposez-vous de quelque données chiffrées concernant le nombre d'accidents qui ont lieu chaque année à cause d'une mauvaise signalisation routière ?

4) Pouvez-vous préciser à qui le citoyen peut s'adresser s'il pense qu'il s'est vu infliger à tort une amende à la suite d'une mauvaise signalisation routière ?

5) Aux Pays-Bas, le Rijkswaterstaat peut infliger une amende aux entrepreneurs qui installent des panneaux de signalisation inadéquats, et cela se produit régulièrement. Quelles sont les possibilités dont vous disposez pour poursuivre un entrepreneur qui a installé une mauvaise signalisation routière  ? Combien d'amendes ont-elles effectivement été infligées sur base annuelle ? Quel est l'ordre de grandeur des amendes infligées ?

6) Qui assure le contrôle des panneaux de signalisation routière installés provisoirement ? Combien de fois par an découvre-t-on une signalisation erronée sur un chantier installé sur la voie publique ?

7) Lorsqu'un panneau de signalisation routière inadéquat a été placé, quels sont les droits des citoyens en cas de dommage ou d'amende infligée à tort ?

8) Un entrepreneur qui a été déclaré en défaut à plusieurs reprises en ce qui concerne le placement de signaux routiers peut-il être écarté des adjudications publiques relatives à des travaux routiers ? Pouvez-vous expliquer votre réponse ? Cela s'est-il déjà produit ?

9) Des agents de la zone de police Geel-Laakdal-Meerhout ont suivi récemment un cours sur la signalisation à installer lors de travaux de voirie et sur les indications correctes à apporter par les entrepreneurs dans le cadre de leurs activités. Êtes-vous favorable à de telles initiatives ? Font-elles systématiquement partie de la formation de la police ? Dans l'affirmative, quel est le nombre d'heures de cours ? Dans la négative, pourquoi ?

10) Pouvez-vous me dire si la police (de la route) effectue régulièrement des contrôles de la signalisation sur les chantiers autoroutiers des entrepreneurs ? Dans l'affirmative, quels en sont les résultats ? Dans la négative, pourquoi ?

 

Bij werken op de openbare weg wordt men regelmatig geconfronteerd met een oerwoud van tijdelijke verkeerssignalisatieborden. Soms volgen de borden met verschillende maximumsnelheden elkaar snel op en soms staan ze zelfs door elkaar.

Zo heerste er in juli 2016 grote verwarring op de E40 door borden die aankondigden dat men niet op de linkerrijstrook mocht rijden, terwijl net deze strook de enige bleek te zijn die berijdbaar was.

Foute signalisatie door de aannemer tijdens wegenwerken is niet alleen een bron van ergernis en onnodig fileleed. Zij kan ook aan de basis liggen van ernstige ongevallen of het uitschrijven van onterechte boetes.

In fine is de wegbeheerder aansprakelijk op grond van artikel 1384, eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek. Dit artikel bevat een vermoeden van aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door een gebrek in een zaak. De aansprakelijke persoon is de bewaarder van de zaak. Voor de openbare wegen is dat de wegbeheerder onder wiens bevoegdheid de weg valt (het gewest voor de autosnelwegen en rijkswegen, de provincie voor de provinciewegen en de gemeente voor de gemeentewegen).

Voor de signalisatie op de openbare weg van werken en verkeersbelemmeringen is tevens het ministerieel besluit van 7 mei 1999 van belang. Dit besluit verplicht de aannemer onder meer om de verkeerstekens weg te nemen zodra de werken zijn beëindigt, alsook de verkeerstekens afdoende te bedekken of weg te nemen wanneer de werken voor een bepaalde tijd onderbroken worden of buiten de werkuren, onder meer 's avonds evenals gedurende de weekends. Dit ministerieel besluit biedt een antwoord op de vragen met betrekking tot verantwoordelijkheid voor de plaatsing en controle en welke signalisatie vereist is. Het zijn uiteindelijk de minister / burgemeester die de toestemming moeten geven over de plaatsing van de signalisatie die minimaal bepaald worden in het ministerieel besluit.

Ik ontvang zeer regelmatig klachten van automobilisten die beboet worden omdat ze bepaalde verkeerssignalisatie niet hebben nageleefd die onterecht was aangebracht of soms zelfs in rechtstreekse tegenspraak is met borden die zeer dichtbij het verkeerssignalisatiebord staan dat niet zou zijn gerespecteerd. Zij weten niet waar zij terecht kunnen met hun grieven.

Wat betreft het transversaal karakter van de vraag : deze materie betreft niet alleen de bevoegdheid van de gewesten maar ook die van de federale overheid, en wel in het bijzonder artikel 78 van de Wegcode betreffende de verantwoordelijkheid van diegene die werken uitvoert voor het aanbrengen van de signalisatie. Daarnaast zijn er verschillende overheden bevoegd als wegbeheerder. In Vlaanderen bepaalt het Gewest via het Agentschap Wegen en Verkeer de voorwaarden van de signalisatie. Samen met de aannemer stelt het Agentschap een signalisatieplan op en staat het in voor de klachten over gebrekkige signalisatie bij wegenwerken. Ook de federale verkeerspolitie is betrokken partij daar zij mede instaat voor de handhaving van de verkeerssignalisatie en het uitschrijven van boetes wegens het niet naleven van wat achteraf soms een gebrekkige verkeerssignalisatie blijkt te zijn.

Graag had ik u dan ook volgende vragen voorgelegd :

1) Hoeveel boetes worden uitgeschreven op jaarbasis naar aanleiding van het niet naleven van tijdelijk aangebrachte verkeerssignalisatie waarvan achteraf blijkt dat deze gebrekkig was ?

2) Ontvangt u hieromtrent regelmatig klachten ? Kunt u dit cijfermatig toelichten op jaarbasis ? Hebt u de indruk dat het aantal klachten veelal toe- of afneemt en kunt u dit toelichten ?

3) Beschikt u over enig cijfermateriaal betreffende het aantal ongevallen die plaatsvinden op jaarbasis ten gevolge gebrekkige verkeerssignalisatie ?

4) Kunt u gedetailleerd toelichten waar de burger terecht kan ingeval hij of zij meent dat er een boete onterecht werd uitgeschreven ten gevolge van gebrekkige verkeerssignalisatie ?

5) Aannemers die gebrekkige verkeerssignalisatie plaatsten, kunnen in Nederland door Rijkswaterstaat worden beboet en dat gebeurt er ook regelmatig. Over welke mogelijkheden beschikt u om een aannemer aan te pakken die gebrekkige verkeerssignalisatie heeft geplaatst ? Hoeveel boetes werden er op jaarbasis daadwerkelijk uitgeschreven ? Wat is de grootteorde van de uitgeschreven boetes ?

6) Wie staat in voor de controle van de tijdelijk aangebrachte verkeerssignalisatie ? Hoeveel maal per jaar wordt er foute signalisatie aangetroffen op een werf op de openbare weg ?

7) Wat is de rechtspositie van de burger bij verkeerd aangebrachte signalisatie in geval van schade en / of een onterecht uitgeschreven boete ?

8) Kan een aannemer die herhaaldelijk in gebreke wordt gesteld wat betreft het aanbrengen van verkeerstekens geweerd worden van deelname aan toekomstige openbare aanbestedingen voor wegenwerken ? Kan dit worden toegelicht ? Is dit reeds gebeurd ?

9) Agenten van de politiezone Geel-Laakdal-Meerhout hebben onlangs een cursus gevolgd over de signalisatie bij wegenwerkzaamheden en over de correcte aanduiding door aannemers bij hun activiteiten. Bent u dergelijke initiatieven genegen ? Maken zij een systematisch onderdeel uit van de opleiding van de politie ? Zo ja, om hoeveel lesuren gaat het ? Zo neen, waarom niet ?

10) Kunt u meedelen of er regelmatig controles gebeuren door de (verkeers)politie op de werven van aannemers op de snelwegen wat betreft de signalisatie ? Zo ja, wat waren hiervan de resultaten ? Zo neen, waarom niet ?

 
Réponse reçue le 12 février 2019 : Antwoord ontvangen op 12 februari 2019 :

1) Aucune donnée statistique policière n'est disponible au sujet du nombre de contraventions dressées pour le non-respect de panneaux de signalisation routière temporaire dont il s’est avéré par la suite qu’ils n’étaient pas conformes à la réglementation.

2) Aucune donnée statistique en la matière n'est disponible sur la base des banques de données policières disponibles. Pour la réponse, il convient dès lors de renvoyer aux différents ministres régionaux compétents.

3) Sur la base des statistiques policières, il est impossible de déterminer si un accident est survenu ou non à cause d’une mauvaise signalisation routière.

Le tableau ci-dessous indique le nombre d’accidents corporels survenus lors de travaux routiers pour la période 2014-2017

Nombre d’accidents corporels à proximité de travaux routiers

année

Nombre d’accidents corporels

2014

588

2015

734

2016

764

2017

811

(Source : Statbel, traitement effectué par Vias Institute)

Le tableau ci-dessous indique le nombre d’accidents corporels à proximité de travaux routiers, pour lesquels une mauvaise signalisation a été signalée, pour la période 2014-2017.

Il ne peut toutefois être déduit de la banque de données des accidents s’il s’agit de panneaux de signalisation placés en raison de travaux routiers, ou si les panneaux sont liés à d’autres infrastructures présentes à proximité de l’accident corporel, comme des feux de signalisation ou un carrefour.

Nombre d’accidents corporels à proximité de travaux routiers au cours desquels une signalisation inadéquate a également été signalée

année

Nombre d’accidents corporels

2014

15

2015

27

2016

28

2017

29

(Source : Statbel, traitement effectué par Vias Institute)

4) Tout comme l’usager de la route qui considère être injustement verbalisé, le citoyen qui estime qu’une contravention a été rédigée de manière injuste à la suite d'une mauvaise signalisation routière a la possibilité de contester cette amende.

Pour ce faire, la personne verbalisée doit remplir un formulaire de contestation (celle-ci peut télécharger le formulaire sur le site web www.amendesroutières.be) et le transmettre à Amendes routières – boîte postale 300046 – 1000 Bruxelles. Le formulaire de contestation est ensuite transmis au parquet compétent, qui peut ordonner une enquête complémentaire. Le contrevenant a intérêt à rassembler des photos afin de démontrer le caractère erroné de la signalisation.

5) La vérification des panneaux de signalisation ressort des compétences de la police.

Si des anomalies sont constatées, un procès-verbal peut être rédigé à l’encontre de l’entrepreneur. Il est toutefois impossible de faire la distinction entre les infractions à la signalisation faites sur des chantiers ou celles qui ont lieu sur la voie publique, en dehors des chantiers.

Lorsqu’un gestionnaire de voirie (c’est-à-dire l’autorité communale ou régionale) souhaite procéder à des travaux d'infrastructure, il rédige une offre à cet effet qui indique les exigences pour l'entrepreneur qui s’est vu attribuer le contrat. Si l’entrepreneur ne respecte pas ces conditions, l'autorité en question peut rompre le contrat ou réclamer des dommages-intérêts.

6) Le contrôle de la signalisation ressort de la compétence des services de police. La signalisation doit être installée correctement conformément à l’article 78 du Code de la route (c’est-à-dire l’arrêté royal du 1er décembre 1975 portant règlement général sur la police de la circulation routière et de l’usage de la voie publique). L’arrêté ministériel du 7 mai 1999 relatif à la signalisation des chantiers et des obstacles sur la voie publique renvoie lui aussi au Code de la route.

Les contrôleurs de chantiers qui, au service de l'autorité, sont chargés du suivi des travaux, des contrôles sur le terrain du respect de la législation, de la réglementation et des dispositions du cahier des charges, se voient eux aussi attribuer un rôle important dans l’arrêté ministériel précité.

7) Voir réponse à la question 4).

8) Le choix et la désignation d’un entrepreneur pour effectuer des travaux sur la voie publique relèvent de la compétence du gestionnaire de la voirie : de l’autorité communale pour les voiries communales et des Régions pour les autres voiries.

Le gestionnaire de voirie peut également imposer des amendes à l’encontre d’un entrepreneur qui ne respecte pas l’exécution des travaux (dont la signalisation constitue l’un des postes). Les contrôles sont en premier lieu effectués par un contrôleur de chantier.

9) Le contrôle de la signalisation exige une spécialisation qui n’est pas maîtrisée par tous les collaborateurs policiers. Il existe diverses catégories de travaux de voirie comprenant différents plans de signalisation. Ces plans sont adaptés en fonction des exigences de la législation en vigueur. À la suite d’une modification de la législation ou d’une mise à jour des plans de signalisation, il est intéressant de recycler les services de contrôle de manière à ce que leurs connaissances soient aussi actualisées.

Les membres de la police fédérale de la route reçoivent une formation spécialisée pour l’application de la législation relative à la circulation routière. Si elles le souhaitent, les zones de police peuvent s’adresser aux écoles de police qui organisent cette formation lorsque le besoin s’en fait sentir. Ci-dessous, vous trouverez un aperçu des formations organisées par les écoles de police :

Circulation – Travaux sur la voie publique (EDA [1] 1300) – formation de 4 heures – organisée par PIVO en 2003 et en 2006 ;

Circulation – Signalisation (EDA 1567) – formation de 8 heures – organisée par la WPS en 2005, 2007, 2008 et en 2014 ;

– Circulation – Signalisation de travaux (EDA 5873) – formation de 4 heures – organisée par PLOT en 2016 ;

CIRC – Verkeerstekens en signalisatieplannen (EDA 6142) – formation de 8 heures – organisée par PIVO en 2017 et 2018.

La Vlaamse Stichting voor verkeerskunde a également organisé les journées d’étude suivantes :

– VERK – VSV – StudyDay – Tijdelijke verkeersmaatregelen bij wegenwerken en evenementen (EDA 5779) – journée d’étude de 8 heures – organisée par la Vlaamse Stichting voor verkeerskunde en 2016 ;

– VERK – VSV – Opstellen van verkeersadvies bij wegenwerken en evenementen (EDA 5803) – formation de 16 heures – organisée par PIVO en 2016, 2017 et 2018 ;

– VERK – StudyDay – VSV – Tijdelijke verkeersmaatregelen bij wegenwerken en evenementen (EDA 6063) – journée d’étude de 8 heures – organisée par la Vlaamse Stichting voor verkeerskunde en 2017.

La thématique est également abordée dans la formation du cadre moyen (inspecteur principal). Les points suivants : le concept signalisation et les différentes catégories de travaux sont, entre autres, traités dans le module 8.2 (interventions dans des situations de trafic particulières qui ont une influence sur la fluidité du trafic).

10) Lors de grands chantiers planifiés sur les autoroutes, la police fédérale de la route (le commandement provincial ou le poste de circulation concerné) est toujours impliquée dans les réunions de chantier préparatoires et elle peut, dès le début de la réalisation du plan de signalisation suivre, et le cas échéant, conseiller de prévoir une signalisation supplémentaire en fonction de la configuration des lieux. La police de la route reçoit ensuite un exemplaire des plans de signalisation approuvés qui sont utilisés lors du contrôle de la conformité de la signalisation sur le terrain. Généralement, une personne de référence en matière de signalisation de chantier est désignée. Cette personne de référence prend part aux réunions de préparation et contrôle la signalisation sur le terrain. De plus, des équipes régulières exercent aussi un contrôle sur la conformité de la signalisation. Au début de contrôles vitesse dans une zone de chantiers, la signalisation, en particulier les limitations de vitesse, sont également contrôlées par les membres des sections techniques qui effectuent les contrôles vitesse. Lorsqu’on constate des manquements au niveau de la signalisation, par exemple, lorsque certains auraient été renversés ou endommagés par une tempête, le responsable de la signalisation (dont les coordonnées doivent toujours être mentionnées sur le terrain à la fin de la zone de chantier) doit être averti et être chargé de mettre la signalisation en règle. Le gestionnaire de voirie doit toujours être informé des manquements.

Nous ne disposons pas de données en ce qui concerne des manquements. Seules les infractions flagrantes font l’objet de procès-verbaux, ceci est cependant très exceptionnel aussi, parce que les travaux routiers de grande envergure sont souvent signalés par des firmes spécialisées, en sous-traitance de celui qui exécute les travaux.

[1] EDA : Erkenningsdossier – Dossier d’agrément.

1) Er zijn geen politionele statistische gegevens beschikbaar met betrekking tot het aantal boetes dat werd uitgeschreven voor het niet-naleven van tijdelijk aangebrachte verkeerssignalisatie, waarbij achteraf blijkt dat de signalisatie niet conform de regelgeving was.

2) Op basis van de beschikbare politionele gegevensbanken, zijn hierover geen statistische gegevens bekend. Voor het antwoord dient dan ook verwezen te worden naar de respectievelijke bevoegde gewestministers.

3) Op basis van de politionele statistieken is het niet mogelijk om te achterhalen of een ongeval al dan niet het gevolg was van een verkeerde wegsignalisatie.

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van het aantal letselongevallen in de nabijheid van wegenwerken, voor de periode 2014-2017.

Aantal letselongevallen nabij wegenwerken

Jaar

Aantal letselongevallen

2014

588

2015

734

2016

764

2017

811

(Bron : Statbel, verwerking door Vias Institute)

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van het aantal letselongevallen in de nabijheid van wegenwerken, en waarbij ook een gebrekkige signalisatie werd gemeld, voor de periode 2014-2017.

Uit de ongevallendatabank kan echter niet afgeleid worden of het gaat om signalisatie gerelateerd aan de nabije wegenwerken of aan een andere infrastructurele inrichting in de buurt van het ongeval, zoals bijvoorbeeld verkeerslichten op een kruispunt.

Aantal letselongevallen nabij wegenwerken met melding van een gebrekkige signalisatie

Jaar

Aantal letselongevallen

2014

15

2015

27

2016

28

2017

29

(Bron : Statbel, verwerking door Vias Institute)

4) Net zoals elke weggebruiker die de mening is toegedaan onterecht geverbaliseerd te zijn, kan ook een burger die meent dat er onterecht een bekeuring werd uitgeschreven ten gevolge van gebrekkige wegsignalisatie, deze boete betwisten.

De geverbaliseerde dient hiertoe een betwistingsformulier in te vullen (dit formulier kan hij downloaden via de website www.verkeersboetes.be) en overmaken aan Verkeersboetes – Postbus 30046 – 1000 Brussel. Het betwistingsformulier wordt overgemaakt aan het bevoegde parket, dat een verder onderzoek kan bevelen. De bekeurde doet er goed aan om fotomateriaal te verzamelen om het foutieve karakter van de signalisatie aan te tonen.

5) De politie is bevoegd om verkeerssignalisatie te controleren.

Indien er onregelmatigheden vastgesteld worden, kan er een proces-verbaal worden opgesteld ten laste van de aannemer. Het is evenwel niet mogelijk om een onderscheid te maken tussen inbreuken op de signalisatie bij werven of op de openbare weg, buiten de werven.

Wanneer een wegbeheerder (gemeente of gewestelijke overheid) infrastructuurwerken wil laten uitvoeren, stelt zij hiervoor een offerte op met hierin de vereisten voor de aannemer aan wie het contract wordt toegewezen. Indien deze hier niet aan voldoet, kan de overheid het contract verbreken of schadevergoeding eisen.

6) Politiediensten zijn bevoegd om de tijdelijke signalisatie te controleren. Verkeerstekens dienen correct aangebracht te worden volgens artikel 78 van het koninklijk besluit van 1 december 1975, houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en het gebruik van de openbare weg, beter gekend als de Wegcode. Ook het ministerieel besluit van 7 mei 1999 betreffende het signaleren van werken en belemmeringen op de openbare weg verwijst naar de Wegcode.

Ook voor de werfcontroleurs in dienst van de overheid en belast met de opvolging van de werken, de controle op het terrein van de naleving van wetgeving, regelgeving en bepalingen van het bestek, is krachtens voornoemd ministerieel besluit een belangrijke rol weggelegd.

7) Zie antwoord op vraag 4).

8) De keuze en de aanstelling van een aannemer voor het uitvoeren van werken aan de openbare weg, behoren tot de bevoegdheden van de wegbeheerder: de gemeentelijke overheid voor gemeentewegen en de Gewesten voor de andere wegen.

De wegbeheerder kan ook boetes uitschrijven voor een aannemer die in gebreke blijft in de uitvoering van de opgelegde werken (waarvan signalisatie één van de posten is). De controles worden in de eerste plaats verzekerd door een werftoezichter.

9) De controle op werfsignalisatie vergt een specialisatie die niet door elke politiemedewerker wordt beheerst. Er bestaan verschillende categorieën van wegenwerken, bestaande uit verschillende signalisatieplannen. Deze plannen zijn afgestemd op de vereisten in de vigerende wetgeving. Na wijziging van de wetgeving, of een update van de signalisatieplannen, is het interessant om de controlediensten bij te scholen zodat hun kennis ook up to date blijft.

Leden van de federale wegpolitie krijgen een gespecialiseerde opleiding voor het toepassen van de verkeerswetgeving. Politiezones kunnen, indien zij dit wensen, terecht bij de politiescholen die deze opleiding organiseren wanneer de behoefte zich manifesteert. Hieronder vindt u een overzicht van de opleidingen georganiseerd door de politiescholen :

– Verkeer – werken op de openbare weg (EDA [1] 1300) – opleiding van 4 uur – georganiseerd door PIVO in 2003 en 2006 ;

– Verkeer – Signalisatie (EDA 1567) – opleiding van 8 uur – georganiseerd door de WPS in 2005, 2007, 2008 en 2014 ;

– VERKEER – Signaleren van werken (EDA 5873) – opleiding van 4 uur – georganiseerd door PLOT in 2016 ;

– VERK – Verkeerstekens en signalisatieplannen (EDA 6142) – opleiding van 8 uur – georganiseerd door PIVO in 2017 en 2018.

Ook werden door de Vlaamse Stichting voor verkeerskunde volgende studiedagen :

– VERK – VSV – Study day – Tijdelijke verkeersmaatregelen bij wegenwerken en evenementen (EDA 5779) – studiedag van 8 uur - georganiseerd door de Vlaamse Stichting voor verkeerskunde in 2016 ;

– VERK – VSV – Opstellen van verkeersadvies bij wegenwerken en evenementen (EDA 5803) – opleiding van 16 uur – georganiseerd door PIVO in 2016, 2017 en 2018 ;

– VERK – Study day – VSV – Tijdelijke verkeersmaatregelen bij wegenwerken en evenementen (EDA 6063) – studiedag van 8 uur – georganiseerd door de Vlaamse Stichting voor verkeerskunde in 2017.

Het onderwerp komt ook aan bod in de opleiding van het middenkader (hoofdinspecteur). In module 8.2 (Tussenkomen in bijzondere verkeerssituaties die een invloed hebben op de verkeersvlotheid) worden onder andere volgende items behandeld : het concept signalisatie en de verschillende categorieën van werken.

10) Bij geplande grote werven op de autosnelwegen wordt de federale wegpolitie (het provinciaal commando of de betrokken verkeerspost) steeds betrokken bij de voorafgaande werfvergaderingen en kan zij van in het begin het verwezenlijken van het signalisatieplan mee opvolgen en daarbij, indien aangewezen, het voorzien van bijkomende signalisatie adviseren in functie van de plaatsgesteldheid. De wegpolitie krijgt vervolgens een exemplaar van de goedgekeurde signalisatieplannen, welke gebruikt wordt bij de controle van de conformiteit van de signalisatie op het terrein. Doorgaans wordt er een referentiepersoon met betrekking tot werfsignalisatie aangeduid. Deze referentiepersoon neemt deel aan de voorbereidende vergaderingen en controleert de signalisatie op het terrein. Daarnaast oefenen ook de reguliere ploegen toezicht uit op de conformiteit van de signalisatie. Bij aanvang van snelheidscontroles in een werfzone wordt de signalisatie, in het bijzonder de snelheidsbeperkingen, tevens gecontroleerd door de leden van de technische secties die de snelheidscontroles uitvoeren. Wanneer er tekortkomingen aan de signalisatie worden vastgesteld, bijvoorbeeld als bepaalde borden door stormweer zouden omgevallen of beschadigd zijn, wordt de verantwoordelijke voor de signalisatie (waarvan de contactgegevens steeds op het terrein aan het einde van de werfzone moeten vermeld staan) verwittigd en opgedragen de signalisatie in orde te brengen. De wegbeheerder wordt steeds van de tekortkomingen in kennis gesteld.

Wij beschikken niet over gegevens met betrekking tot tekortkomingen. Enkel flagrante inbreuken vormen het voorwerp van een proces-verbaal, doch dit is zeer uitzonderlijk, ook al omdat wegenwerken van grotere omvang vaak gesignaleerd worden door gespecialiseerde firma’s, in onderaanneming van diegene die de werken uitvoert.

[1] EDA : Erkenningsdossier – dossier d’agrément.