SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2017-2018 Zitting 2017-2018
________________
29 novembre 2017 29 november 2017
________________
Question écrite n° 6-1658 Schriftelijke vraag nr. 6-1658

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

au ministre de la Mobilité, chargé de Belgocontrol et de la Société nationale des chemins de fer belges

aan de minister van Mobiliteit, belast met Belgocontrol en de Nationale Maatschappij der Belgische spoorwegen
________________
Législation linguistique - Respect - Répartition linguistique au sein des services de la Mobilité Taalwetgeving - Naleving - Taalverhoudingen binnen de diensten van Mobiliteit 
________________
emploi des langues
ministère
bilinguisme
fonction publique
Région de Bruxelles-Capitale
aéroport
taalgebruik
ministerie
tweetaligheid
overheidsapparaat
Hoofdstedelijk Gewest Brussels
luchthaven
________ ________
29/11/2017Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 28/12/2017)
30/3/2018Antwoord
29/11/2017Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 28/12/2017)
30/3/2018Antwoord
________ ________
Question n° 6-1658 du 29 novembre 2017 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 6-1658 d.d. 29 november 2017 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le respect de la législation sur l'emploi des langues et de la répartition linguistique au sein des administrations fédérales sont sans aucun doute des questions qui concernent les Communautés. Aucune cohabitation n'est possible au niveau fédéral si l'on ne respecte pas correctement la législation linguistique, si l'on ne donne pas une image fidèle des différentes langues et groupes linguistiques existants et qu'on ne les respecte pas. Dans notre pays, la législation linguistique est en quelque sorte un ciment entre les différentes Communautés et Régions et l'autorité fédérale. Le non-respect de la législation linguistique compromet la cohésion, la cohabitation et le respect mutuel.

Les Régions sont par ailleurs chargées de faire respecter la législation linguistique. Les Communautés sont, elles, compétentes pour la défense et l'illustration de la langue.

Il s'agit dès lors d'une matière transversale par excellence.

Un des points essentiels dans la législation linguistique et dans la construction fédérale est que l'autorité fédérale et la Région bilingue de Bruxelles-Capitale doivent communiquer correctement dans les deux langues. On exige des services de l'administration fédérale un parfait bilinguisme du service. Chaque habitant du pays doit pouvoir s'adresser aux services fédéraux dans sa propre langue.

Qu'en est-il de l'appartenance linguistique au sein des différents services du SPF Mobilité ? Existe-t-il des cadres linguistiques ? Sur quoi sont-ils basés ? Quels sont-ils ? A-t-on la garantie que chaque service est bilingue ? Comment se fait-il encore qu'au sein des services qui s'adressent aux habitants de la Région bilingue de Bruxelles-Capitale, une grande partie de votre personnel connaisse très mal le néerlandais, ou ne soit pas néerlandophone ? Combien de fois n'arrive-t-il pas que des habitants néerlandophones de Bruxelles doivent attendre que le « Flamand de service » soit libre et puisse leur communiquer l'information en néerlandais ?

Comment se fait-il qu'au sein du SPF Mobilité, certains services qui s'adressent entre autres à des organisations internationales, s'expriment uniquement en français ? Est-il normal que notre pays continue à se positionner à l'étranger comme pays unilingue francophone ?

Quels efforts seront-ils déployés pour garantir le bilinguisme ou trilinguisme parfait des services centraux et services bruxellois ? Quel pourcentage de francophones reçoivent-ils une prime de bilinguisme ? Quel pourcentage de néerlandophones ? Qui contrôle ce bilinguisme sur le terrain ?

Comment veillera-t-on spécifiquement à ce que les services de l'aéroport de Zaventem appliquent correctement la législation linguistique ?

Le ministre est-il disposé à contrôler et à encourager le respect de la législation linguistique ? Est-il prêt à coopérer avec les Communautés à cet effet ? Prendra-t-il des initiatives en la matière, et dans l'affirmative, lesquelles ?

 

Uiteraard zijn de naleving van de taalwetgeving en het respect voor de taalverhoudingen binnen de federale overheidsadministraties zaken die de gemeenschappen aanbelangen. Zonder het correct naleven van de taalwetgeving en zonder het correct weerspiegelen en respecteren van de verschillende talen en taalgroepen, is er geen federaal samenleven mogelijk. De taalwetgeving is zowat het cement in dit land tussen de verschillende gemeenschappen, gewesten en de federale overheid. Zonder de naleving van de taalwetgeving is er geen samenhang mogelijk en dreigt het wederzijds samenleven onmogelijk te worden en het wederzijds respect te verdwijnen.

De gewesten hebben bovendien een taak inzake het naleven van de taalwetgeving. De gemeenschappen zijn dan weer bevoegd voor de luister en het gebruik der talen.

Dit is dus een bij uitstek transversale aangelegenheid.

Een van de kernpunten in heel de taalwetgeving en in de federale constructie is dat de federale overheid en het tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad correct tweetalig dienen te zijn. In de administratie van de federale overheid is van de diensten een volkomen tweetalige dienstverlening vereist. Elke inwoner van het land moet in zijn taal terecht kunnen bij de federale diensten.

Hoe ziet de taalaanhorigheid eruit binnen de verschillende diensten van Mobiliteit? Zijn er taalkaders? Waarop zijn deze gebaseerd? Hoe zien die eruit? Is in elke dienst gewaarborgd dat deze ook correct tweetalig is? Hoe is het nog altijd mogelijk dat binnen de diensten die zich richten naar de inwoners van het tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad een groot deel van uw administratie zeer gebrekkig Nederlands kent, laat staan Nederlandstalig is. Hoe vaak gebeurt het niet dat Nederlandstalige inwoners van Brussel moeten wachten tot de "Flamand de service" vrij is om de informatie in het Nederlands te kunnen geven?

Hoe komt het dat sommige diensten binnen Mobiliteit, die zich onder andere wenden tot internationale organisaties, eentalig Franstalig opereren? Is het normaal dat dit land zich in het buitenland blijft opstellen als een eentalig Franstalig land?

Welke inspanningen zullen er gedaan worden om de perfecte tweetaligheid of drietaligheid van centrale diensten en Brusselse diensten te waarborgen? Hoeveel procent van de Franstaligen krijgen een tweetaligheidspremie? Hoeveel procent van de Nederlandstaligen? Wie controleert deze tweetaligheid op het terrein?

Hoe zal er specifiek worden voor gezorgd dat de diensten op de luchthaven van Zaventem de taalwetgeving correct toepassen?

Is de minister bereid om de correcte naleving van de taalwetgeving te controleren en te stimuleren? Is de minister bereid daarvoor samen te werken met de gemeenschappen? Zal de minister initiatieven nemen ter zake, en zo ja, welke?

 
Réponse reçue le 30 mars 2018 : Antwoord ontvangen op 30 maart 2018 :

Les cadres linguistiques actuels du service public fédéral (SPF) Mobilité et Transports (ci-après le SPF) ont été définis dans deux arrêtés royaux du 3 février 2014, le premier pour le SPF (à l'exception des premier et deuxième degrés de la hiérarchie de la direction générale Navigation) et le second pour l’Organisme d'enquête sur les accidents et incidents ferroviaires (Moniteur belge du 11 avril 2014, éd. 2), ainsi que dans l’arrêté royal du 16 décembre 2014 pour les premier et deuxième degrés de la hiérarchie de la direction générale Navigation (Moniteur belge du 15 janvier 2015) et dans l’arrêté royal du 19 décembre 2014 pour le Service de sécurité et d'interopérabilité des chemins de fer (Moniteur belge du 23 janvier 2015, éd. 2).

Vous dites qu'une grande partie de l’administration du SPF connaît encore très mal le néerlandais ou n’est pas néerlandophone et que les habitants néerlandophones de Bruxelles doivent souvent attendre pour obtenir des informations en néerlandais. Il est évident que la répartition néerlandophones - francophones varie d’un service à l’autre, mais je n’ai pas connaissance de désagréments sérieux ou de plaintes formulées à cet égard. Si cela devait malgré tout être le cas, vous pouvez me le signaler. Je veillerai alors à ce qu’une enquête soit réalisée à cet égard et vous tiendrai informé des résultats qui en découlent.

Il en va de même pour l’utilisation exclusive du français dans certains services du SPF, qui, selon vos dires, concerne notamment les échanges avec les organisations internationales. Là aussi, je vous prie de m’informer de toute mauvaise pratique dont vous avez connaissance. Des informations concrètes à ce propos me permettent en effet de vérifier la réalité de la situation.

Parmi les agents francophones du SPF, 33,63 % reçoivent une prime de bilinguisme. Ils sont 58,67 % à recevoir une telle prime parmi les agents néerlandophones. Le plurilinguisme est encouragé en interne.

Aucun service du SPF n’a sa résidence à l’aéroport de Bruxelles-National, hormis un service n’ayant qu'un effectif réduit et ne comptant qu’un seul agent y ayant sa résidence. L’application concrète et correcte de la législation linguistique sur le terrain concerne donc de prime abord d’autres organisations ou institutions ayant leurs propres services.

De huidige taalkaders van de federale overheidsdienst (FOD) Mobiliteit en Vervoer (hierna : de FOD) zijn vastgelegd in twee koninklijke besluiten van 3 februari 2014 respectievelijk met betrekking tot de FOD (met uitzondering van de eerste en tweede trap van de hiërarchie van het directoraat-generaal Scheepvaart) en met betrekking tot het Onderzoeksorgaan voor ongevallen en incidenten op het spoor (Belgisch Staatsblad van 11 april 2014, Ed. 2), en verder in het koninklijk besluit van 16 december 2014 met betrekking tot de eerste en tweede trap van de hiërarchie van het directoraat-generaal Scheepvaart (Belgisch Staatsblad van 15 januari 2015) en in het koninklijk besluit van 19 december 2014 met betrekking tot de Dienst veiligheid en interoperabiliteit van de spoorwegen (Belgisch Staatsblad van 23 januari 2015, Ed. 2).

U schrijft dat een groot deel van de administratie van de FOD nog altijd zeer gebrekkig Nederlandskundig, laat staan Nederlandstalig is, en dat de Nederlandstalige inwoners van Brussel vaak moeten wachten om informatie in het Nederlands de bekomen. De Nederlandstalige - Franstalige bezetting van de diverse diensten is uiteraard verschillend, maar ik heb geen weet van ernstige ongemakken of klachten die in dit verband zouden zijn geformuleerd. Indien dit toch het geval zou zijn, kan u mij die signaleren, waarna ik onderzoek zal laten uitvoeren en u telkens nader zal informeren.

Hetzelfde geldt voor wat u schrijft in verband met het eentalig in het Frans opereren van sommige diensten binnen de FOD, beweerdelijk ook onder andere in het kader van internationale organisaties. Indien volgens u ook daar mispraktijken zouden bestaan, vraag ik u, mij concreet hiervan op de hoogte te willen brengen met het oog op verificatie van de toestand in kwestie.

Van de Franstalige ambtenaren van de FOD ontvangt 33,63 % een toelage voor tweetaligheid, van de Nederlandstaligen is dit 58,67 %. Meertaligheid wordt intern aangemoedigd.

Behoudens een dienst met een kleine personeelsbezetting, met één personeelslid dat er zijn standplaats heeft, zijn er geen diensten van de FOD gevestigd op de luchthaven Brussel-Nationaal. De concrete en correcte toepassing van de taalwetgeving op het terrein is dan ook in eerste instantie een zaak van andere organisaties of instellingen met hun eigen diensten.