SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2015-2016 Zitting 2015-2016
________________
4 octobre 2016 4 oktober 2016
________________
Question écrite n° 6-1046 Schriftelijke vraag nr. 6-1046

de Cindy Franssen (CD&V)

van Cindy Franssen (CD&V)

à la ministre de l'Énergie, de l'Environnement et du Développement durable

aan de minister van Energie, Leefmilieu en Duurzame Ontwikkeling
________________
« Fondations pour un Pacte énergétique pour la Belgique » - Actions - Protection des consommateurs vulnérables - Suivi - Situation « Bouwstenen voor een Energiepact voor België » - Actiepunten - Bescherming van de kwetsbare verbruikers - Opvolging - Stand van zaken 
________________
politique énergétique
energiebeleid
________ ________
4/10/2016Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 3/11/2016)
24/10/2016Antwoord
4/10/2016Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 3/11/2016)
24/10/2016Antwoord
________ ________
Question n° 6-1046 du 4 octobre 2016 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 6-1046 d.d. 4 oktober 2016 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Justification du caractère transversal de la question écrite: les effets sur les compétences des Communautés et / ou Régions sont les suivants : la politique énergétique exige une approche multidimensionnelle aux différents niveaux de pouvoir. Les mesures touchent très souvent plusieurs niveaux de pouvoir. Il s'agit donc clairement d'une matière transversale.

À l'initiative d'Elia, le gestionnaire du réseau belge de transport d'électricité, un grand groupe de parties prenantes à la politique énergétique belge s'est réuni en 2013 et 2014 afin de définir une vision commune de notre avenir énergétique reposant sur un large consensus. Les représentants de la société civile, des consommateurs, des industries et du monde académique se sont mis autour de la table pour développer une initiative commune qui a abouti au texte « Fondations pour un Pacte énergétique pour la Belgique ».

Toutes les parties prenantes appellent les autorités politiques de notre pays, en particulier les ministres de l'Énergie des différents niveaux de pouvoir, à soutenir un processus inclusif, transparent et participatif de sorte qu'un groupe représentatif de parties prenantes puisse élaborer un Pacte énergétique contraignant. Ce Pacte doit jeter les bases d'une politique énergétique cohérente et intégrale à court, moyen et long termes.

Le document « Fondations pour un Pacte énergétique pour la Belgique » contient également une liste d'actions. Les actions énoncées constituent un appel aux décideurs politiques belges (aux niveaux fédéral, régional et local) et sont nécessaires pour garantir une politique énergétique sûre, durable et compétitive dans les prochaines années. Les quatre dernières actions sont censées protéger adéquatement les consommateurs vulnérables. Elles sont libellées comme suit:

« – Protéger et accompagner les consommateurs vulnérables de façon proactive en les aidant efficacement à réduire leur consommation et à profiter de prix bas;

– Définir clairement, évaluer et, si nécessaire, adapter les rôles et responsabilités des parties encadrant les consommateurs vulnérables, tels les gestionnaires de réseaux de distribution, les institutions publiques d'aide sociale, les régulateurs, etc. ;

– Garantir l’accès à l’électricité et son approvisionnement et éviter que les consommateurs vulnérables – incapables d’installer des SER (sources d'énergie renouvelable) et d’investir dans l’efficacité énergétique – ne paient une part croissante de prélèvements, cotisations et taxes de réseau ;

– S’assurer que tous les consommateurs, et particulièrement les consommateurs vulnérables, soient suffisamment informés des différentes offres et différents produits liés à l’électricité disponibles sur le marché. »

1) De quelle manière la ministre a-t-elle donné suite à chacune des actions énoncées ci-dessus ? Si aucune suite n'y a été donnée, la ministre peut-elle expliquer sa décision ?

2) Quelle est la situation ? Comment l'avancement des actions est-il contrôlé ?

 

Motivering van het transversale karakter van de schriftelijke vraag : de gevolgen voor de bevoegdheden van de Gemeenschappen en / of de Gewesten zijn de volgende : het energiebeleid vergt een multidimensionale aanpak op de verschillende beleidsniveaus. Vaak hebben maatregelen gevolgen op meerdere beleidsniveaus. Het betreft hier dus duidelijk een transversale aangelegenheid.

Op initiatief van Elia, de beheerder van het Belgische transmissienet voor elektriciteit, kwam in 2013 en 2014 een brede groep stakeholders in het Belgische energiebeleid samen met als doel een gemeenschappelijke, breed gedragen visie over onze energietoekomst uit te werken. Zo hebben vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, van de verbruikers, de industrieën en de academische wereld zich rond de tafel gezet om een gezamenlijk initiatief uit te werken dat resulteerde in de tekst « Bouwstenen voor een Energiepact voor België ».

Alle deelnemende stakeholders roepen de politieke overheden van dit land, en in het bijzonder de ministers van Energie van de verschillende beslissingsniveaus, op om een inclusief, transparant en participatief proces verder te ondersteunen zodat een representatieve groep van stakeholders verder kan werken aan een bindend Energiepact. Een dergelijk Energiepact moet de fundamenten leggen voor een coherent en integraal energiebeleid op korte, middellange en lange termijn.

De tekst « Bouwstenen voor een Energiepact voor België » bevat ook een lijst met actiepunten. De geformuleerde acties zijn een oproep aan de Belgische beleidsmakers (federaal, regionaal en lokaal) en zijn noodzakelijk om een veilig, duurzaam en competitief energiebeleid te verzekeren voor de komende jaren. De laatste vier actiepunten moeten de kwetsbare verbruikers adequaat beschermen. Ze zijn als volgt geformuleerd :

« - kwetsbare verbruikers proactief beschermen en begeleiden door effectieve steun te bieden om het verbruik te beperken en lage prijzen te verzekeren ;

- de rollen en verantwoordelijkheden van de partijen die de kwetsbare klanten begeleiden, zoals distributienetbeheerders, overheidsinstellingen voor maatschappelijk welzijn, regulatoren, enz., duidelijk omschrijven en indien nodig aanpassen ;

- de toegang tot en bevoorrading van elektriciteit waarborgen en vermijden dat de kwetsbare verbruikers (die niet in staat waren om HEB (hernieuwbare energiebronnen) te installeren en in energie-efficiëntie te investeren) een toenemend deel van de netwerkbijdragen, heffingen en taksen moeten betalen ;

- ervoor zorgen dat alle verbruikers, in het bijzonder de kwetsbare verbruikers, voldoende geïnformeerd worden over de verschillende op de markt beschikbare elektriciteitsaanbiedingen en producten. »

1) Op welke wijze heeft de geachte minister aan elk van bovenvermelde actiepunten opvolging gegeven ? Indien er geen opvolging aan is gegeven, graag motiveren waarom.

2) Wat is de stand van zaken ? Hoe wordt de voortgang van de actiepunten gemonitord ?

 
Réponse reçue le 24 octobre 2016 : Antwoord ontvangen op 24 oktober 2016 :

Il est vrai que ces derniers mois ont été principalement consacrés à des dossiers importants et complexes comme la sécurité des approvisionnements en électricité.

Néanmoins, le dossier de la défense du consommateur vulnérable n’a jamais été perdu de vue.

Un projet d’arrêté ministériel modifiant l’arrêté ministériel du 30 mars 2007 portant fixation de prix maximaux sociaux pour la fourniture de gaz aux clients résidentiels protégés à revenus modestes ou à situation précaire est actuellement en cours de finalisation. Ne fût-ce que pour pouvoir ajouter, comme c’est le cas ici, une catégorie de personnes « à revenus modestes ou à situation précaire » dans la liste des bénéficiaires automatiques du tarif social spécifique pour le gaz naturel, de nombreuses procédures doivent être respectées.

Cet arrêté permettra de faire bénéficier du tarif social spécifique les locataires qui habitent dans un immeuble à appartements dont le chauffage au gaz naturel est assuré par une installation collective, lorsque les logements sont donnés en location à des fins sociales par une société de logement, même lorsqu’il s’agit d’un système de chauffage collectif où les appartements sont dépourvus de compteurs individuels.

D’autre part, l’accord sectoriel de défense des consommateurs d’électricité et de gaz est actuellement en cours de révision, suite à une vaste consultation menée par mon collègue Kris Peeters, ministre de l’Économie. Les droits de tous les consommateurs, y compris les plus vulnérables, y seront encore mieux défendus, malgré les modifications importantes et incessantes du marché de l’énergie.

À aucun moment, l’évolution des marchés de l’énergie ne pourra avoir comme effet secondaire d’accroître la fracture entre les consommateurs vulnérables ou moins nantis et les autres consommateurs résidentiels.

Het is waar dat de afgelopen maanden voornamelijk gewijd werden aan belangrijke en complexe dossiers zoals de bevoorradingszekerheid van elektriciteit.

Niettemin werd het dossier van de verdediging van de kwetsbare consument nooit uit het oog verloren.

Een ontwerp van ministerieel besluit tot wijziging van het ministerieel besluit van 30 maart 2007 houdende vaststelling van sociale maximumprijzen voor de levering van elektriciteit aan de beschermde residentiële klanten met een laag inkomen of in een kwetsbare situatie, wordt momenteel afgerond. Talrijke procedures moeten in acht genomen worden al was het slechts, om zoals dit hier het geval is, een categorie van personen « met een laag inkomen of in een kwetsbare situatie », te kunnen toevoegen aan de lijst van de automatische begunstigden van het specifiek sociaal tarief voor aardgas.

Dit besluit zal het mogelijk maken om de huurders van een appartementsgebouw, waarvan de verwarming op aardgas wordt verzekerd door een collectieve installatie, te laten genieten van het specifiek sociaal tarief wanneer de woningen door een huisvestingsmaatschappij in huur worden gegeven voor sociale doeleinden, zelfs als het gaat om een systeem van blokverwarming waarbij de appartementen niet zijn voorzien van een individuele meter.

Anderzijds wordt het sectoraal akkoord voor de verdediging van de elektriciteits- en gasconsumenten momenteel herzien, ingevolge een uitgebreid overleg dat geleid wordt door mijn collega Kris Peeters, minister van Economie. Ondanks de belangrijke en voortdurende veranderingen op de energiemarkt zullen de rechten van alle consumenten, met inbegrip van de meest kwetsbaren, hierin beter worden verdedigd.

Op geen enkel moment zal de evolutie van de energiemarkten als bijwerking, het vergroten van de kloof tussen de kwetsbare of minder gegoede consumenten en de andere residentiële consumenten, mogen hebben.