SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
7 juin 2013 7 juni 2013
________________
Question écrite n° 5-9263 Schriftelijke vraag nr. 5-9263

de Willy Demeyer (PS)

van Willy Demeyer (PS)

à la ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
La sécurité dans les palais de justice De veiligheid in de gerechtsgebouwen 
________________
bâtiment public
Régie des Bâtiments
personnel de service
sécurité publique
openbaar gebouw
Regie der Gebouwen
dienstpersoneel
openbare veiligheid
________ ________
7/6/2013Verzending vraag
25/6/2013Antwoord
7/6/2013Verzending vraag
25/6/2013Antwoord
________ ________
Requalification de : question orale 5-1024 Requalification de : question orale 5-1024
________ ________
Question n° 5-9263 du 7 juin 2013 : (Question posée en français) Vraag nr. 5-9263 d.d. 7 juni 2013 : (Vraag gesteld in het Frans)

Ma question fait suite à une réunion transversale que nous avons récemment mise en place à Liège pour aborder la question de la sécurité dans le palais de Justice.

Il ressort de cette rencontre avec les différents acteurs concernés au niveau local que la question générale de la responsabilité en matière de sécurité dans les palais de Justice n'est pas claire.

Les magistrats posent des questions très concrètes : quel est le degré de sécurité nécessaire dans un palais de Justice ? Faut-il un contrôle à l'entrée ? Faut-il quelqu'un dans les salles d'audience ou est-ce qu'une patrouille suffit ?

Des bâtiments sont mis à la disposition des locataires : qu'en est-il de la responsabilité de chacun ?

À Liège, le Secrétaire d'Etat à la Régie refuse toujours d'acter la réception du bâtiment, étant donné les nombreux vices constatés au niveau du nouveau palais de Justice : quelle serait la responsabilité des uns et des autres en cas de problèmes ?

De manière générale, je sais que le nouveau président du SPF Justice a mis en place un groupe de travail pour clarifier ce type de questions.

Pouvez-vous m'informer des résultats de ce groupe de travail et détailler les directives que vous envisagez de prendre pour clarifier la question de la responsabilité des différents acteurs de la sécurité dans les palais de Justice ?

 

Ik stel mijn vraag naar aanleiding van een multidisciplinaire vergadering die we onlangs in Luik hebben georganiseerd om de kwestie van de veiligheid in het gerechtsgebouw aan te snijden.

Uit die ontmoeting met de verschillende betrokken actoren op lokaal niveau bleek dat het algemene probleem van de verantwoordelijkheid voor de veiligheid in de gerechtsgebouwen niet duidelijk omschreven is.

De magistraten stellen zeer concrete vragen: welk veiligheidsniveau is vereist in een gerechtsgebouw? Moet er controle zijn aan de ingang? Moet iemand aanwezig zijn in de zittingszaal of volstaat een patrouille?

Gebouwen worden ter beschikking gesteld aan de huurders: wat met eenieders aansprakelijkheid?

In Luik weigert de staatssecretaris bevoegd voor de Regie der Gebouwen de oplevering van het nieuwe gerechtsgebouw omdat het veel gebreken vertoont. Hoe zit het met de aansprakelijkheid van alle partijen als er problemen rijzen?

De nieuwe voorzitter van de FOD Justitie heeft een werkgroep opgericht om dergelijke problemen op te lossen.

Kan de minister de resultaten meedelen van die werkgroep en de richtlijnen meedelen die ze van plan is te nemen om het probleem van de aansprakelijkheid van de verschillende personen die instaan voor de veiligheid in de gerechtsgebouwen uit te klaren?

 
Réponse reçue le 25 juin 2013 : Antwoord ontvangen op 25 juni 2013 :

Le concept de sécurité dans et autour des palais de Justice sera basé, en fonction de l'analyse effectuée, sur l'intégration de trois éléments de base, à savoir l'organisation, la physique du bâtiment et les moyens électroniques, chacun proportionnellement adapté au risque en fonction d'une gradation judicieuse.

1.1) Physique du bâtiment et protection électronique

La description de cette série de mesures figure dans un document rédigé par le service Infrastructure de la DG OJ. Ce document présente les directives générales et les caractéristiques spécifiques d'un plan de sécurité, destinées au concepteur (architecte ou bureau d'étude) dans le cadre de projets de nouvelles constructions ou de rénovations, et décrit la topologie du bâtiment et de ses installations de sécurité.

2. Organisation

Le rôle de la police dans les palais de Justice se limite au maintien de l'ordre dans les cours et tribunaux et à la garde des détenus à l'occasion de leur comparution devant les autorités judiciaires (article 23, paragraphe 4, de la loi du 5 août 1992 sur la fonction de police).

Les accès, les voies de circulation et les cellules nécessaires à un accompagnement et une garde de détenus qui soient sûrs et responsables sont gardés et contrôlés durant la présence de ceux-ci par les services de police.

Dans des circonstances normales, la police n'est donc pas tenue de garder les bâtiments ni d'être présente en permanence dans les salles d'audience.

Le corps de sécurité a également été créé par l'arrêté royal du 11 juillet 2003. Les membres du corps de sécurité relèvent de la ministre de la Justice et n'appartiennent donc pas aux services de police.

Au sein du Service public fédéral (SPF) Justice, la direction générale des Établissements pénitentiaires (DG EPI) est responsable du corps.

Les agents de sécurité exécutent des tâches qui concernent la police des cours et tribunaux (maintien de l'ordre dans les cours et tribunaux), le transfèrement et la surveillance des détenus ainsi que le transfert de dossiers judiciaires (en vue de l'exercice du droit légal de consultation).

Les services de police restent néanmoins compétents en la matière.

Vu le choix précité en faveur d'une police limitée des cours et tribunaux lors de la création du corps de sécurité en 2003, un second groupe de personnel de sécurité relevant de l'organisation judiciaire même a donc été créé en 2005, avec des tâches et un statut clairement distincts : les collaborateurs 'surveillance et gestion'.

En général, on distingue les tâches principales suivantes pour ce groupe de collaborateurs au sein des cours et tribunaux :

  • l'accueil et les relations avec le public ;

  • la surveillance du bâtiment et du parking, en particulier les accès au bâtiment et les passages entre les différents compartiments à l'intérieur du bâtiment ;

  • la surveillance des espaces publics : hall d'accueil, voies de circulation, espaces d'attente, etc. ;

  • assurer et surveiller le bon fonctionnement et le bon usage des installations de sécurité présentes ;

  • la commande des installations de sécurité et le traitement des alarmes ;

  • réagir de manière adéquate en situation de crise (attentat, effraction, attaque à main armée, incendie, etc.).

En ce qui concerne votre question sur la réception du palais de Justice, je dois vous renvoyer à mon collègue, le secrétaire d'État à la Régie des bâtiments.

Le président a demandé au service interne de prévention du SPF Justice d’examiner cette problématique, entre autres en ce qui concerne les responsabilités de tous les acteurs et du gestionnaire du bâtiment.

Het concept van de veiligheid in en om gerechtsgebouwen zal in functie van de verrichte risicoanalyse gebaseerd zijn op de integratie van drie basiselementen, namelijk organisatie, bouwfysica en elektronische hulpmiddelen, elk in een oordeelkundige gradatie proportioneel aan het risico aangepast.

1. Bouwfysica en elektronisch beveiliging :

De beschrijving van deze reeks maatregelen is opgenomen in een document, opgesteld door de dienst Infrastructuur van het DGRO. Dit document geeft de algemene richtlijnen en specifieke karakteristieken van een beveiligingsplan weer voor de ontwerper (architect of studiebureau) in het kader van nieuwbouwprojecten of renovatieprojecten en beschrijft de topologie van het gebouw en zijn veiligheidsinstallaties.

2. Organisatie :

De rol van de politie in de gerechtsgebouwen bestaat uit en is beperkt tot de handhaving van de orde in hoven en rechtbanken en de bewaking van de gevangenen ter gelegenheid van hun verschijning voor de gerechtelijke overheden (Artikel 23 paragraaf 4 van de wet van 5 augustus 1997 op het politieambt).

Toegangen, circulatiewegen en cellen, welke noodzakelijk zijn voor een veilige en verantwoorde begeleiding en bewaring van gedetineerden, worden tijdens hun aanwezigheid bewaakt en gecontroleerd door de politiediensten.

In normale omstandigheden moet de politie dus noch de gebouwen bewaken, noch permanent in de zittingszalen aanwezig zijn.

Bij koninklijk besluit van 11 juli 2003 werd ook het veiligheidskorps opgericht. De leden van het veiligheidskorps ressorteren onder de minister van Justitie en behoren dus niet tot de politiediensten.

Binnen de Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie is het directoraat-generaal penitentiaire instellingen (DGEPI) verantwoordelijk voor het korps.

De veiligheidsbeambten voeren taken uit die betrekking hebben op de politie van hoven en rechtbanken (handhaving van de orde in hoven en rechtbanken), de overbrenging en bewaking van gevangenen, alsook de overbrenging van gerechtelijke dossiers (met het oog op de uitoefening van het wettelijk inzagerecht).

De politiediensten blijven evenwel bevoegd ter zake.

Gezien vermelde keuze voor een beperkte politie van hoven en rechtbanken bij de oprichting in 2003 van het veiligheidskorps, wordt derhalve in 2005 een tweede groep van veiligheidspersoneel in het leven geroepen, met een duidelijk verschillende taak en statuut, ressorterend onder de rechterlijke organisatie zelf: medewerkers ‘toezicht en beheer’.

In het algemeen zijn de volgende hoofdtaken voor deze groep van medewerkers in de hoven en rechtbanken te onderscheiden :

  • onthaal en relatie met publiek ;

  • bewaking van het gebouw en de parking, in het bijzonder de toegangen tot het gebouw en de doorgangen binnen het gebouw tussen de verschillende compartimenten ;

  • toezicht houden op het openbaar gebied: inkomhal, circulatiewegen, wachtruimten, enz. ;

  • instaan en waken over het correcte functioneren en het goed gebruik van de aanwezige veiligheidsinstallaties ;

  • bediening van de beveiligingsinstallaties en alarmverwerking ;

  • gepast reageren in crisissituaties (aanslag, inbraak, overval, brand, enz.).

Aangaande uw vraag voor de oplevering van het gerechtsgebouw dien ik u te verwijzen naar mijn collega, de staatssecretaris voor de regie der gebouwen.

De voorzitter heeft aan de interne dienst voor preventie van de FOD Justitie gevraagd om deze problematiek te onderzoeken, onder andere wat betreft de verantwoordelijkheden van alle actoren en van de beheerder van het gebouw.