SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2010-2011 Zitting 2010-2011
________________
27 janvier 2011 27 januari 2011
________________
Question écrite n° 5-861 Schriftelijke vraag nr. 5-861

de Guido De Padt (Open Vld)

van Guido De Padt (Open Vld)

à la ministre de la Fonction publique et des Entreprises publiques

aan de minister van Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven
________________
Bpost - Fermeture de bureaux de poste - Création de points-poste - Contrats avec les chaînes de grands magasins Bpost - Sluiting van postkantoren - Oprichting van postpunten - Contracten met warenhuisketens 
________________
service postal
point de vente
magasin à grande surface
postdienst
verkooppunt
grootwarenhuis
________ ________
27/1/2011Verzending vraag
31/5/2011Antwoord
27/1/2011Verzending vraag
31/5/2011Antwoord
________ ________
Question n° 5-861 du 27 janvier 2011 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-861 d.d. 27 januari 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Une entreprise publique autonome comme Bpost a une fonction sociale importante et doit par conséquence être facilement joignable et accessible. Le contrat de gestion le plus récent 2010-2015 mentionne qu'il faut au moins 1.300 points de service, dont au minimum 650 bureaux de poste.

Voici quelques années, Bpost s'était déjà fixé l'objectif de développer le service postal au moyen d'une stratégie « multicanaux ». C'est pourquoi la direction a opté pour l'ouverture de points-poste – ou mini-bureaux de poste – auprès de commerçants locaux, de gares, de maisons communales et de grands magasins. En vue d'une libéralisation du marché postal, un glissement lent du bureau de poste vers le point-poste (qui est environ trois fois moins coûteux) est une mesure financièrement efficace. Cela signifie cependant un recul manifeste sur le plan du service.

Bien que l'étude menée par Bpost elle-même montre que les points-poste sont généralement considérés de manière positive, il ressort d'une étude indépendante et plus approfondie de Test-Achats que, dans beaucoup de cas, les points-poste ne sont pas une alternative valable aux bureaux de poste traditionnels. En effet, l'étude de Test-Achats (octobre 2008) montre que dans la moitié des points-poste le service peut être qualifié d'insuffisant, parce que le personnel n'est tout simplement pas au courant des produits, des tarifs et des méthodes de travail.

Au début de cette année, la chaîne de magasins Delhaize a procédé à une évaluation interne, mettant en question la valeur ajoutée des points-poste dans leurs magasins. Les points-poste de Mons, d'Alsemberg, de Jette, de Waterschei et d'Houthalen sont déjà fermés. Beaucoup de points-service risquent donc de disparaître à relativement court terme (compte tenu du respect du délai légal de préavis). Le grand avantage pour le consommateur – les heures d'ouverture plus étendues – risque aussi de disparaître en partie. Le nombre minimum de points de service exigé n'est pour l'instant pas menacé.

Je souhaiterais recevoir une réponse aux questions suivantes :

1) Combien de bureaux de poste ont-ils été fermés et remplacés par des points-poste en 2008, 2009 et 2010, avec si possible une ventilation par région ?

2) Comment la ministre évalue-t-elle le fonctionnement des points-poste ? Est-elle favorable à une extension de leur nombre (au détriment des bureaux de poste classiques) ?

3) Peut-elle indiquer pour combien de temps les grands magasins comme Delhaize sont contractuellement liés à Bpost ? Quelle est la durée du préavis légal ? Quelles indemnités ont-elles été ou sont-elles payées sur base annuelle pour l'exécution de ce service ?

4) Estime-t-elle qu'il faut examiner si les chaînes de magasins doivent rester plus longtemps contractuellement liées à Bpost pour garantir une certaine continuité et pouvoir assurer des alternatives en temps utile ?

5) Bpost prévoit-elle des alternatives à la fermeture des points-poste, y compris pour les heures d'ouverture plus étendues qui disparaissent de cette manière ?

 

Een autonoom overheidsbedrijf als Bpost heeft een belangrijke maatschappelijke functie en moet bijgevolg gemakkelijk bereikbaar en toegankelijk zijn. In de meest recente beheersovereenkomst 2010-2015 staat vermeld dat er minstens 1 300 servicepunten moeten zijn, waarvan minimum 650 postkantoren.

Bpost had zich reeds een aantal jaren geleden tot doel gesteld om de postale dienstverlening verder uit te bouwen door middel van een multichannelstrategie. Het beleid opteerde daarom om postpunten - of mini-postkantoren - te openen bij lokale winkeliers, treinstations, gemeentehuizen en warenhuizen. Met het oog op een liberalisering van de postmarkt, is een langzame verschuiving van postkantoor naar postpunt (dat ongeveer drie keer minder kost) een kostefficiënte maatregel. Dit betekent echter een manifeste achteruitgang qua dienstverlening.

Hoewel - eigen onderzoek door Bpost - aantoont dat de postpunten als algemeen positief beschouwd worden, blijkt uit onafhankelijk (en diepgaander) onderzoek van Test-Aankoop dat de postpunten in veel gevallen geen valabel alternatief zijn voor de traditionele postkantoren. Uit het onderzoek van Test-Aankoop (oktober 2008) bleek immers dat de service in de helft van de postpunten ondermaats kan worden genoemd, omdat het personeel simpelweg niet op de hoogte is van de producten, tarieven en werkwijzen.

Begin dit jaar maakte warenhuisketen Delhaize een interne evaluatie, waarbij het de meerwaarde van de postpunten in hun winkels in vraag stelde. De punten in Bergen, Alsemberg, Jette, Waterschei en Houthalen zijn reeds dicht. De kans bestaat er dus in dat op relatief korte termijn (de naleving van de wettelijke opzegtermijn in acht genomen) heel wat servicepunten zullen verdwijnen. Het grote voordeel voor de consument, de langere openingsuren, dreigen hiermee ook voor een deel te zullen verdwijnen. Het vereiste minimum aantal servicepunten komt vooralsnog niet in het gedrang.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1) Hoeveel postkantoren werden gesloten en vervangen door postpunten in 2008, 2009 en 2010, indien mogelijk met een opsplitsing naar gewest?

2) Hoe beoordeelt de geachte minister de werking van de postpunten? Is zij pro uitbreiding van het aantal postpunten (ten koste van de klassieke postkantoren)?

3) Kan zij meedelen hoelang de warenhuizen zoals Delhaize contractueel gebonden zijn aan Bpost? Hoelang bedraagt de wettelijk opzegtermijn? Welk vergoedingen werden / worden er op jaarbasis betaald voor de uitbesteding van deze dienstverlening?

4) Is zij van oordeel dat moet onderzocht worden of warenhuisketens contractueel langer verbonden moeten blijven aan Bpost om enige continuïteit te waarborgen en tijdig alternatieven te kunnen verzekeren?

5) Voorziet Bpost alternatieven voor de sluiting van postpunten? Ook met betrekking tot de langere openingstijden die op deze manier verloren gaan?

 
Réponse reçue le 31 mai 2011 : Antwoord ontvangen op 31 mei 2011 :

1) Remplacement des bureaux de poste par des Points Poste (par région postale):


2008

2009

2010

Anvers – Limbourg

41

12

3

Brabant - Bruxelles

37

17

8

Hainaut - Namur

57

19

8

Liège - Luxembourg

30

16

5

Flandres Orientale et Occidentale

48

18

3

2) L’utilisation de plusieurs canaux d’accès (bureau de poste, Points Poste, débits de timbres, e-shop sur Internet) et les Points Poste en particulier ont contribué, en raison de la collaboration avec d’autres magasins et des heures d’ouverture étendues, à accroître l’accessibilité des services postaux de base et le confort des clients. Le déploiement des Points Poste dans le réseau a ainsi fait augmenter le nombre d’heures d’ouverture de plus de 40 %. La mise en place de ce mix de canaux d’accès se fait dans les limites reprises dans le contrat de gestion conclu entre l’État et bpost.

3) Le contrat conclu entre bpost et l’exploitant du Point Poste prévoit la possibilité pour les parties de résilier un contrat d'exploitation d'un Point Poste à condition de respecter le délai de préavis de minimum trois mois pendant la première année d’exploitation, à majorer d’un mois par année d'exploitation entamée, sans toutefois que ce délai de préavis ne puisse dépasser six mois. Pour ce qui est des chaînes de magasins qui disposent de plusieurs Points Poste en exploitation et afin de garantir la continuité du service, le contrat octroie à bpost le droit de prolonger, durant une telle période de préavis, ce délai de préavis d'un ou plusieurs autres Points Poste de la même chaîne de magasins de maximum un an. En outre, il est interdit, pendant une période de douze mois successifs, de résilier plus de 25 % du nombre de Points Poste confiés à la même chaîne de magasins au début de la période de douze mois concernée.

L’information relative à l’indemnité payée relève des données d’entreprise confidentielles de bpost et n’est dès lors pas divulguée.

4) Le réseau de Points Poste de bpost est une donnée dynamique continuellement corrigée et adaptée selon des facteurs économiques et démographies changeants. La souplesse intrinsèque permet également de réagir rapidement aux nouvelles options stratégiques des partenaires. Bpost m’informe qu’aucune correction au niveau des dispositions du contrat ne lui semble nécessaire.

5) En cas de fermeture d'un Point Poste, bpost recherchera, dans l'intérêt de la continuité du service, un autre partenaire actif dans la même zone géographique. En général, ce Point Poste remplaçant est opérationnel avant la fermeture de l’autre, ou aussi rapidement que possible après cette fermeture.

1) Postkantoren vervangen door PostPunten (per postregio) :


2008

2009

2010

Antwerpen - Limburg

41

12

3

Brabant - Brussel

37

17

8

Henegouwen - Namen

57

19

8

Luik - Luxemburg

30

16

5

Oost- en West Vlaanderen

48

18

3

2) Het gebruik van meerdere toegangskanalen (postkantoor, PostPunten, zegelwinkels, eshop op het internet) en de PostPunten in het bijzonder, hebben omwille van de samenwerking met andere handelszaken en de uitgebreide openingsuren bijgedragen tot een grotere toegankelijkheid van de basispostdiensten en een groter klantencomfort. Zo is met de uitrol van de PostPunten in het netwerk het aantal openingsuren gestegen met meer dan 40 %. Deze mix van toegangskanalen wordt opgezet binnen de limieten opgenomen in het beheerscontract tussen de Staat en bpost.

3) De overeenkomst tussen bpost en de uitbater van een PostPunt voorziet dat de partijen een overeenkomst tot uitbating van een PostPunt kunnen opzeggen mits een opzegtermijn van minimaal drie maanden gedurende het eerste jaar van de uitbating, te vermeerderen met één maand per begonnen jaar van de uitbating, evenwel zonder dat de opzegtermijn zes maanden mag overschrijden. Betreffende de winkelketens die meerdere PostPunten in uitbating hebben en omwille van de continuïteit van de dienstverlening, voorziet de overeenkomst dat bpost het recht heeft om, gedurende dergelijke opzegtermijn, de opzegtermijn van een of meerdere andere PostPunten van dezelfde winkelketen met maximaal een jaar te verlengen. Bovendien, en dat tijdens een periode van twaalf opeenvolgende maanden, kan niet meer dan 25 % van het aantal aan dezelfde winkelketen toegewezen PostPunten bij het begin van de betrokken periode van twaalf maanden opgezegd worden.

Informatie aangaande de uitbetaalde vergoeding behoort tot de vertrouwelijke bedrijfsgegevens van bpost en wordt daarom niet bekendgemaakt.

4) Het PostPuntennetwerk van bpost is een dynamisch gegeven dat voortdurend wordt bijgestuurd en aangepast aan de zich wijzigende economische en demografische factoren. De ingebouwde soepelheid laat ook toe snel in te spelen op gewijzigde beleidsopties van partners. Bpost meldt mij dat het een bijsturing op het vlak van contractbepalingen niet nodig acht.

5) Bij sluiting van een PostPunt zal bpost in het belang van de continuïteit van de dienstverlening op zoek gaan naar een andere partner die actief is in dezelfde geografische zone. In het algemeen is dit vervangende PostPunt operationeel alvorens de sluiting van het andere, of zo kort mogelijk erna.