SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2012-2013 Zitting 2012-2013
________________
25 mars 2013 25 maart 2013
________________
Question écrite n° 5-8584 Schriftelijke vraag nr. 5-8584

de Bert Anciaux (sp.a)

van Bert Anciaux (sp.a)

à la ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Prison de Namur - Internés - Conditions - Traitement Gevangenis van Namen - Geïnterneerden - Omstandigheden - Behandeling 
________________
établissement pénitentiaire
établissement psychiatrique
internement psychiatrique
défense sociale
statistique officielle
strafgevangenis
psychiatrische inrichting
opname in psychiatrische kliniek
sociaal verweer
officiële statistiek
________ ________
25/3/2013Verzending vraag
24/7/2013Rappel
13/12/2013Herkwalificatie
23/1/2014Antwoord
25/3/2013Verzending vraag
24/7/2013Rappel
13/12/2013Herkwalificatie
23/1/2014Antwoord
________ ________
Requalifiée en : demande d'explications 5-4537 Requalifiée en : demande d'explications 5-4537
________ ________
Question n° 5-8584 du 25 mars 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-8584 d.d. 25 maart 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De nombreux avocats défendent les internés. Par leurs contacts avec une réalité souvent humiliante et déprimante, ils constatent les conditions de vie poignantes de beaucoup d'internés.

En guise d'illustration, l'annexe psychiatrique de la prison de Namur est à même d'accueillir 22 internés. Le 27 mars 2012, 34 internés séjournaient à Namur, dont 16 étaient mêlés à la population carcérale ordinaire.

Pour des raisons thérapeutiques, chaque interné doit en principe disposer de sa propre cellule.

En outre, le personnel est souvent insuffisant pour traiter et soigner ces patients - des personnes malades - comme il se doit.

J'aimerais poser les questions suivantes à ce sujet.

1) À propos de la capacité d'accueil:

a) Combien d'internés se trouvent-ils actuellement (mars 2013) à la prison de Namur ? Combien d'entre eux séjournent-ils en ce moment au sein de la population carcérale ordinaire ?

b) Combien de cellules sont-elles disponibles à l'annexe psychiatrique de la prison de Namur ? Combien d'entre elles disposent-elles de l'eau courante, d'une toilette et/ou d'eau chaude ? Quelle est la taille moyenne d'une telle cellule ?

c) Combien d'internés en moyenne partagent-ils une cellule à l'annexe psychiatrique ? Quelle est la capacité normale prévue d'une telle cellule ? Combien d'internés disposent-ils en mars 2013 de leur propre cellule ?

d) Y a-t-il également des dortoirs pour internés ? Dans l'affirmative, combien d'internés y séjournent-ils et quelle en est la capacité normale ?

e) Avec combien de prisonniers en moyenne les internés mêlés à la population carcérale ordinaire partagent-ils une cellule ?

f) À quelle fréquence les internés peuvent-ils se doucher ? Ces douches sont-elles pourvues d'une porte ou d'un autre dispositif de fermeture ? Disposent-elles d'eau chaude ?

g) La ministre planifie-t-elle un agrandissement ou une rénovation de ces cellules ?

2) À propos du traitement et des soins:

a) De combien d'équipes de soins traitant spécifiquement les internés la prison de Namur dispose-t-elle actuellement (mars 2013) ? Combien d'équivalents temps plein (ETP) ces équipes comptent-elles par catégorie professionnelle ? J'entends par là les psychiatres, les psychologues, les travailleurs sociaux, le personnel infirmier psychiatrique, les ergothérapeutes et les éducateurs.

b) Combien d'ETP par catégorie professionnelle faudrait-il selon les normes en vigueur ?

c) La ministre prévoit-elle de nouveaux recrutements ? Dans l'affirmative, quels sont-ils ?

d) Les internés mêlés à la population carcérale ordinaire ont-ils le même accès aux équipes de soins que ceux qui se trouvent dans les ailes psychiatriques ?

e) La ministre juge-t-elle actuellement optimal le rapport équipes de soins/internés en vigueur (par opposition au rapport appliqué ou actuel) ?

f) Quelle est son évaluation globale de la qualité actuelle des soins aux internés à la prison de Namur ?

 

Vele advocaten verdedigen geïnterneerden. Daarbij stellen deze advocaten, dichtbij de vaak ontluisterende en deprimerende realiteit, de schrijnende omstandigheden vast waarin vele geïnterneerden zich bevinden.

Ter illustratie: de gevangenis van Namen heeft een opvangcapaciteit voor 22 geïnterneerden in zijn psychiatrische afdeling. Op 27 maart 2012 verbleven er 34 geïnterneerden. Daarvan werden er 16 onder de gewone gevangenispopulatie geplaatst.

Om therapeutische redenen geldt normaal gezien het principe van één geïnterneerde per cel.

Bovendien is er vaak onvoldoende personeel om deze patiënten - dus zieke mensen - naar behoren te behandelen en te verzorgen.

Hierover de volgende vragen:

1) Over de capaciteit:

a) Hoeveel geïnterneerden bevinden zich op dit moment (maart 2013) in de gevangenis van Namen? Hoeveel hiervan verblijven op dit moment onder de gewone gevangenispopulatie?

b) Hoeveel cellen biedt de psychiatrische afdeling in de gevangenis van Namen? Hoeveel van deze cellen beschikken over stromend water, een toilet en/of warm water? Wat is de gemiddelde grootte van zo'n cel?

c) Hoeveel geïnterneerden delen er gemiddeld één cel in de psychiatrische afdeling? Wat is de normale capaciteit van zo'n cel? Hoeveel geïnterneerden beschikken er in maart 2013 over een eigen cel?

d) Bestaan er ook slaapzalen voor geïnterneerden? Zo ja, met hoeveel verblijven zij daar en wat is de normale capaciteit?

e) Met hoeveel gevangenen delen de geïnterneerden die onder de gewone gevangenisbevolking leven gemiddeld een cel?

f) Hoe vaak kunnen de geïnterneerden zich douchen? Zijn deze douches voorzien van een deur of een andere afsluiting? Beschikken deze douches over warm water?

g) Plant de geachte minister een uitbreiding of renovatie van deze cellen?

2) Over de behandeling en de zorg :

a) Hoeveel zorgequipes zijn er op dit moment (maart 2013) specifiek voor de geïnterneerden beschikbaar in de gevangenis van Namen? Over hoeveel voltijds equivalenten (VTE) gaat het hier per beroepscategorie, namelijk voor de categorieën psychiaters, psychologen, maatschappelijk werkers, psychiatrisch verpleegkundigen, ergotherapeuten en opvoeders.

b) Hoeveel VTE per beroepscategorie zouden dit moeten zijn volgens de geldende normen?

c) Plant de geachte minister nieuwe aanwervingen? Zo ja, welke?

d) Hebben de geïnterneerden die zich onder de gewone gevangenispopulatie bevinden dezelfde toegang tot deze zorgequipes als de geïnterneerden die zich in de psychiatrische vleugels bevinden?

e) Vindt de geachte minister de geldende (dus niet toegepaste of actuele) verhouding van zorgequipes versus geïnterneerden momenteel optimaal?

f) Hoe evalueert de minister globaal de actuele kwaliteit van de zorg voor geïnterneerden in de gevangenis van Namen?

 
Réponse reçue le 23 janvier 2014 : Antwoord ontvangen op 23 januari 2014 :

1. a) Au 15 avril 2013, 35 internés séjournent à la prison de Namur, dont 19 à l'annexe psychiatrique et 16 au sein de la population carcérale ordinaire.

b) L'annexe psychiatrique de Namur met à disposition 9 cellules ; toutes les cellules disposent de l'eau froide courante et d'une toilette. Il y a trois cellules de 9 m² et six cellules de 12 m².

c) Sur les neuf cellules de l'annexe, deux sont des cellules individuelles, une est une cellule duo et six sont des cellules trio. Au 15 avril 2013, deux internés bénéficient d'une cellule personnelle.

d) Il n'y a pas de dortoirs.

e) Dans les ailes B et D, les internés partagent une cellule avec un détenu ou souvent, compte tenu de la surpopulation, avec deux détenus. Dans l'aile C, les internés séjournent seuls en cellule, ou avec un seul codétenu.

f) A l'annexe psychiatrique, il est possible de se doucher chaque jour ; deux fois par semaine dans les autres sections. Les douches disposent de l'eau chaude et de rideaux.

g) Non 

2. a) Au 15 avril 2013, l'effectif de l'équipe soins à la prison de Namur est le suivant : un psychiatre à mi-temps (10 heures par semaine), un psychologue à temps plein, un éducateur à temps plein, un infirmier psychiatrique à 3/5 temps (prestations réduites pour raisons médicales) et un logopède indépendant à mi-temps. Il n'y a pas d'assistant social ni d'ergothérapeute. 

b) Lors de la création des équipes soins en 2007, il a été décidé de prévoir une seule équipe, indépendamment du nombre d'internés. Une tentative ultérieure d'agrandir les équipes n'a pu se concrétiser que dans une mesure très limitée. Aucune norme n'est prévue en ce qui concerne le nombre d'équivalents temps plein par catégorie professionnelle.      

c) Nous nous efforçons toujours de compléter entièrement le plan de personnel. Pour certaines catégories professionnelles, il n'est toutefois pas évident de trouver suffisamment de personnes désireuses de travailler en prison. Par conséquent, il peut y avoir parfois un déficit temporaire en personnel si trop peu de personnes se sont inscrites et/ou ont réussi une sélection.

d) Les internés qui séjournent en dehors de l'annexe psychiatrique sont vus et suivis systématiquement par le psychiatre de l'annexe. En ce qui concerne les autres membres de l'équipe soins, il suffit en principe d'introduire une demande pour être examiné et participer aux activités.

e) et f) Le rapport optimal serait celui appliqué dans les hôpitaux psychiatriques légaux dans la société ordinaire. Compte tenu des moyens mis à leur disposition, les collaborateurs des équipes

soins font tout ce qu'ils peuvent. Toutefois, entre les souhaits et la réalité, il y a des restrictions budgétaires. Dans le contexte budgétaire actuel de l'État fédéral, on fait le maximum réalisable.

1. a) Op 15 april 2013 verblijven in totaal 35 geïnterneerden in de gevangenis van Namen, waarvan er 19 op de psychiatrische annex verblijven en 16 onder de gewone gevangenisbevolking.

b) De psychiatrische annex van Namen biedt 9 cellen; alle cellen beschikken over koud stromend water en een toilet. Er zijn drie cellen van 9 m² en zes cellen van 12 m².

c) Van de negen cellen op de annex zijn er twee monocellen, één duocel en zes triocellen. Op 15 april 2013 beschikken twee geïnterneerden over een eigen cel.

d) Er zijn geen slaapzalen.

e) Op vleugel B en D delen de geïnterneerden een cel met één gedetineerde, of gelet op de overbevolking, vaak met twee gedetineerden. Op vleugel C verblijven de geïnterneerden alleen op cel, of met één medegedetineerde.

f) Op de psychiatrische annex is er dagelijks mogelijkheid tot douchen, voor de andere secties is dit tweemaal per week. De douches beschikken over warm water en zijn voorzien van gordijnen.

g) Neen. 

2. a) Op 15 april 2013 is de bezetting van het zorgteam in de gevangenis van Namen: een psychiater aan 1/2 (10 uur per week), een voltijdse psycholoog, een voltijdse opvoeder, een psychiatrisch verpleegkundige aan 3/5 (verminderde prestaties omwille van medische redenen) en een zelfstandige logopedist aan 1/2. Er is geen sociaal assistent en geen ergotherapeut.  

b) Bij de oprichting van de zorgequipes in 2007 is er voor gekozen om één equipe te voorzien, ongeacht het aantal geïnterneerden. Een latere poging tot uitbreiding van de equipes kon slechts in zeer beperkte mate worden verwezenlijkt. Er zijn geen normen voorzien voor wat betreft het aantal voltijds equivalenten per beroepscategorie.      

c) Er wordt steeds gestreefd naar een volledige opvulling van het personeelsplan. Voor sommige beroepscategorieën is het evenwel niet evident om voldoende personen, die in een gevangenis willen werken, te vinden. Bijgevolg kan er soms een tijdelijk tekort zijn indien te weinig personen zich inschrijven en/of slagen voor een selectie.

d) De geïnterneerden die buiten de psychiatrische annex verblijven, worden op systematische wijze gezien en opgevolgd door de psychiater van de annex. Wat de andere leden van het zorgteam betreft, volstaat het in principe een aanvraag in te dienen om te worden gezien en deel te nemen aan de activiteiten.

e) en f) De optimale verhouding zou zijn diegene die wordt toegepast in de forensische, psychiatrische ziekenhuizen in de gewone samenleving. De medewerkers van de zorgteams doen, gelet op de hen ter beschikking gestelde middelen, alles wat in hun mogelijkheden ligt.

Tussen wens en werkelijkheid liggen evenwel budgettaire beperkingen. Binnen de huidige budgettaire context van de federale staat, doet men het maximaal haalbare.