SÉNAT DE BELGIQUE | BELGISCHE SENAAT | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
Session 2012-2013 | Zitting 2012-2013 | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
16 janvier 2013 | 16 januari 2013 | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
Question écrite n° 5-7769 | Schriftelijke vraag nr. 5-7769 | ||||||||
de Yoeri Vastersavendts (Open Vld) |
van Yoeri Vastersavendts (Open Vld) |
||||||||
au secrétaire d'État à la Lutte contre la fraude sociale et fiscale, adjoint au premier ministre |
aan de staatssecretaris voor de Bestrijding van de sociale en de fiscale fraude, toegevoegd aan de eerste minister |
||||||||
________ | ________ | ||||||||
Fraude sociale - Actifs ou avoirs étrangers - Plan d'action - Chiffres - Pays-Bas | Sociale fraude - Buitenlandse activa of vermogens - Plan van aanpak en cijfers - Nederland | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
travail au noir statistique officielle fraude prestation sociale régime de retraite OMNIO Office national des pensions |
zwartwerk officiële statistiek fraude sociale uitkering pensioenregeling OMNIO Rijksdienst voor Pensioenen |
||||||||
________ | ________ | ||||||||
|
|
||||||||
________ | ________ | ||||||||
Question n° 5-7769 du 16 janvier 2013 : (Question posée en néerlandais) | Vraag nr. 5-7769 d.d. 16 januari 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands) | ||||||||
Aux Pays-Bas, l'instance à laquelle il faut s'adresser pour une enquête sur des avoirs et revenus à l'étranger est l'« Internationaal Bureau Fraude-informatie (IBF) » (Bureau international d'information sur la fraude). Ce bureau est une division de la direction « Handhaving » (Contrôle et Répression) de l'« Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) » (Institut d'assurances sociales pour travailleurs salariés) et a été créé pour lutter contre la fraude transfrontalière dans le domaine de l'assurance sociale et de la sécurité sociale. L'IBF a été désigné par le ministère néerlandais des Affaires sociales et de l'Emploi pour être le centre de coordination des échanges transfrontaliers d'informations en matière de fraude. L'IBF ne procède pas lui-même aux enquêtes mais il les coordonne au nom des autorités qui lui en font la demande. Il s'agit par exemple de divisions de l'UWV, comme les directions « Handhaving » (Contrôle et Répression) et « Uitkeren » (Allocation), des communes, ainsi que de la « Sociale Verzekeringsbank (SVB) » (Banque d'assurance sociale) et d'organismes de sécurité sociale d'autres pays. L'IBF ne réalise pas seulement des enquêtes dans presque tous les pays d'Europe mais aussi dans des pays comme le Pakistan, l'Indonésie et l'Australie. Certes, une enquête donnera de meilleurs résultats dans certains pays que dans d'autres. Cela dépend de la collaboration offerte et de la situation politique, ainsi que des accords conclus dans le cadre de conventions relatives à l'échange d'informations sur les allocations, les pensions ou les revenus. L'IBF a ainsi lancé une publication intéressante présentant la manière de rechercher efficacement des actifs ou avoirs étrangers dans le contexte d'une fraude sociale. J'aimerais en savoir plus sur l'existence d'un institut équivalent en Belgique. Dans ce contexte, je souhaiterais poser les questions suivantes au secrétaire d'État. 1) Comment évaluez-vous l'approche du Nederlandse Internationaal Bureau Fraude-informatie ? Pouvez-vous indiquer quel est l'équivalent belge et les leçons que nous pouvons tirer de l'expérience néerlandaise dans ce domaine ? 2) Pouvez-vous préciser avec force détails le nombre de cas de fraude sociale qui ont été constatés au cours des trois dernières années à la suite de la découverte d'avoirs ou d'actifs à l'étranger ? Si oui, pouvez-vous commenter ces chiffres ? Si non, cela ne pose-t-il pas problème et pouvez-vous indiquer les mesures concrètes que vous comptez prendre ? 3) Pouvez-vous indiquer le nombre de cas de fraude sociale consistant à dissimuler des droits de pension dans d'autres pays que le nôtre, qui ont été mis au jour ces trois dernières années ? De quels montants annuels s'agit-il ? Les risques de se faire prendre dans notre pays sont-ils comparables aux risques dans les pays voisins ? Pouvez-vous expliquer de manière très détaillée la situation ? 4) Pour la lutte contre la fraude sociale, nos services disposent-ils d'un scénario décrivant très précisément les indices importants, la manière de poser les questions et l'endroit où trouver davantage d'informations ? Dans l'affirmative, où peut-on se procurer ce scénario ? Dans la négative, êtes-vous prêt à faire élaborer un tel scénario dans de brefs délais ? Pouvez-vous exposer en détail et de manière concrète vos intentions ? |
In Nederland is het aanspreekpunt voor onderzoek naar vermogen of inkomen in het buitenland het Internationaal Bureau Fraude-informatie (hierna IBF genoemd). Het IBF is onderdeel van de directie Handhaving van het Uitvoeringsinstitutt Werknemersverzekeringen (UWV) en is opgericht voor de bestrijding van grensoverschrijdende fraude op het gebied van de sociale verzekering en zekerheid aan te pakken. Het IBF is door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) aangewezen als hét coördinatiepunt voor grensoverschrijdende uitwisseling van fraude-informatie. Het IBF doet de onderzoeken niet zelf, maar coördineert deze voor haar opdrachtgevers. Opdrachtgevers van het IBF zijn bijvoorbeeld afdelingen van UWV zoals Handhaving en Uitkeren, de gemeenten, maar ook de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en socialezekerheidsinstanties in andere landen. Het IBF doet onderzoek in bijna alle Europese landen, maar ook in landen als Pakistan, Indonesië en Australië. Wel is het zo dat een onderzoek in het ene land tot meer resultaten leidt dan het andere. Dit hangt af van de medewerking en van de politieke situatie, maar ook van verdragrechtelijke afspraken op het gebied van informatie-uitwisseling over uitkeringen, pensioenen of inkomsten. Zo heeft het IBF een zeer interessante publicatie samengesteld over hoe men in het kader van sociale fraude efficiënt op zoek kan gaan naar buitenlandse activa of buitenlandse vermogens. Graag had ik wat meer vernomen over het bestaan van de Belgische evenknie. In dit kader had ik graag volgende vragen voorgelegd aan de staatssecretaris: 1) Hoe evalueert u de aanpak van het Nederlands Internationaal Bureau Fraude-informatie? Kunt u aangeven welke de Belgische evenknie is en kunt u aangeven wat we hieromtrent van Nederland kunnen leren? 2) Kunt u zeer gedetailleerd aangeven hoeveel gevallen van sociale fraude respectievelijk de laatste drie jaar werden vastgesteld nadat men het bestaan van vermogens of activa in het buitenland op het spoor is gekomen? Zo ja, kunt u deze cijfers duiden? Zo neen, is dit geen knelpunt en kunt u aangeven wat u hieraan concreet gaat doen? 3) Kunt u aangeven hoeveel gevallen van sociale fraude aan het licht kwamen doordat pensioenrechten uit andere landen dan ons land werden verzwegen en dit wat betreft de laatste drie jaar? Om welke bedragen gaat het op jaarbasis en hoe verhoudt dit zich met de pakkans in onze buurlanden? Kunt u zeer uitvoerig toelichten? 4) Beschikken onze diensten in de strijd tegen de sociale fraude over een dergelijk draaiboek waarin zeer duidelijk wordt omschreven welke indicaties van belang zijn, hoe men de vragen moet stellen en waar men meer informatie kan krijgen? Zo ja, waar kan men dit terugvinden? Zo neen, bent u bereid een dergelijk draaiboek te laten opstellen op korte termijn? Kunt u uitvoerig en concreet toelichten? |
||||||||
Réponse reçue le 5 février 2013 : | Antwoord ontvangen op 5 februari 2013 : | ||||||||
En réponse à vos questions, je peux vous fournir les éléments de réponse suivants : 1. Pour être en mesure de répondre à cette question, il est nécessaire de s’intéresser de plus près à la politique de contrôle et de répression néerlandaise et à la structure institutionnelle sous-jacente. Il y a trois grands intervenants en matière de contrôle et de répression, à savoir le « Belastingsdienst » (service des contributions) pour tout ce qui concerne la fraude relative aux cotisations, le Uitvoeringsinstituut WerknemersVerzekeringen (UWV) pour ce qui concerne les assurances pour les travailleurs salariés (tel que: WW , WIA , IVA et WGA , Wajong , WAO , WAZ , WAZO et « Ziektewet ») et le Sociale Verzekeringsbank (SVB) pour ce qui concerne l’assurance sociale nationale (tel que AOW , ANW , AWBZ et AKW ). Par ailleurs, il existe encore sept autres instances qui octroient des interventions. Nous n’aborderons pas ces instances ni le « Belastingsdienst » ci-après. Tant l’UWV, par le biais de l’Internationaal Bureau Fraude-informatie (IBF), que le SVB, par le biais de son département « Internationale Zaken » (affaires internationales), assurent le contrôle de leurs assurés domiciliés ou résidant à l’étranger. La plupart des contrôles sur le terrain à l’étranger sont effectués de facto par des collaborateurs du SVB. Si l’IBF a été désigné comme point de coordination pour l’échange transfrontalier des informations concernant la fraude, le SVB a été désigné comme « National Contact Point » en matière de « Fraud and Error » dans le cadre des règlements européens de sécurité sociale. Pour ses contacts internationaux, l’IBF fonctionne de manière tant bilatérale que multilatérale, au travers du Working Group European Benefit Fraud (WGEBF) dans le second cas. Le Service public fédéral (SPF) Sécurité sociale et les IPSS ont même développé une politique commune d’accords de coopération bilatéraux en ce qui concerne la gestion des problématiques transfrontalières, il existe des conventions avec la France et les Pays-Bas et des Mémorandums of Understanding (MoU) avec le Royaume-Uni et l’Allemagne. Les services d’inspection du SPF ETCS (Emploi, Travail et Concertation sociale) et du SPF Sécurité sociale ont, en outre, plusieurs MoU qui couvrent une collaboration comparable, entre autres, avec la Pologne, le Luxembourg et le Portugal. Le SPF Sécurité sociale et un certain nombre de parastataux concernés sont également membres du WGEBF. Les expériences qui y sont acquises sont, le cas échéant, partagées avec d’autres IPSS au moyen de conférences et de séminaires. Le SPF Sécurité sociale a également été désigné par la Commission administrative comme « leading delegation » en ce qui concerne la problématique « fraud and error » et est étroitement associé à la mise en œuvre de ces « National Contact Points ». En fin de compte, cela doit mener pour la Belgique à un back-office auquel toutes les IPSS sont affiliées. En ce sens, la Belgique essaie, compte tenu de son contexte institutionnel propre, de concrétiser l’échange international de données, notamment en ce qui concerne le contrôle des revenus et du patrimoine. 2. La possession d’actifs à l’étranger entre, dans certains cas, en ligne de compte pour l’octroi des prestations sociales et du niveau de leurs montants octroyés par les organismes compétents en Belgique. Cependant, il n’y a pas de statistiques du nombre de cas de ce genre de fraude. Pour la plupart des prestations cette fraude est inexistante. Pour quelques prestations comme par exemple le supplément social du système des allocations familiales le revenu réel est pris en considération, il s’agît d’un revenu qui est communiqué à la caisse d’allocations familiale à travers une déclaration sur l'honneur. Il n'existe donc dans ce cas-ci aucune disposition qui exempte les revenus de l'étranger. Un cas de fraude transfrontalière qui peut se présenter est la perception simultanée de prestations dans deux États. Mais le nombre de cas de fraudes découvertes à l'étranger n'est pas répertorié. Le fait de détenir des avoirs ne constitue pas un obstacle à l’indemnisation pour les personnes qui bénéficient d’allocations de chômage ou d’allocations de même nature. Par conséquent, il n’y a pas d’enquête sur la présence d’avoirs à l’étranger. Des cas sont parfois constatés de cumul d’allocations de chômage belges avec une pension étrangère ou une prestation étrangère pour cause d’incapacité de travail ou d’invalidité. Cependant, nous ne disposons pas non plus de chiffres concernant le nombre ou le montant de ce type de cumuls spécifiques. Dans le cas des pensionnés, ils doivent déclarer, en principe préalablement, toute activité susceptible de produire un revenu, qu’elle soit exercée en Belgique, à l’étranger ou au service d'une organisation internationale ou supranationale. Cette règle vaut également lorsque l'activité est exercée par le conjoint d’un pensionné au « taux ménage ». La déclaration d’activité doit être faite même si cette activité produit des revenus inférieurs aux limites autorisées. Il est clair que l’attitude de la personne qui perçoit une pension de retraite belge, travaille à l’étranger au-delà de ce qui est autorisé et ne déclare pas cette activité est constitutive de fraude. L’obligation de déclaration souffre d’une exception: le pensionné qui a 65 ans au moins et qui perçoit déjà sa pension ne doit pas déclarer son activité. Le pensionné est autorisé à travailler, tout en conservant sa pension, à condition que les revenus de l’activité (exercée en Belgique ou à l’étranger) ne dépassent pas certaines limites. Il en va de même pour les revenus pris en considération dans le cadre du statut OMNIO. En fait, ils sont les mêmes que ceux pris en considération dans le cadre de l’intervention majorée (de l’assurance). Il peut s’agir de revenus immobiliers (tout revenu tiré d’un bien immeuble que le bien soit situé en Belgique ou à l’étranger), de revenus mobiliers, de revenus professionnels (allocations de chômage, légales ou extra-légales, indemnités légales d’incapacité de travail et les indemnités d’invalidité-pensions légales et extra-légales versées également en exécution de la réglementation étrangère ). En ce qui concerne les revenus des handicapés, on tient compte uniquement des revenus qui sont imposables. Nous ne disposons d’aucune statistique sur la fraude dépistée suite à la mise en évidence de richesses ou d’actifs à l’étranger en ce qui concerne ces derniers. A l’avenir, le système d’échange européen Electronic Exchange of Social Security Information (EESSI), qui est en cours de réalisation, nous apportera peut-être une solution. Ce système va contrôler par voie électronique certaines données circulant entre les États-membres européens. 3. L’Office national des pensions ne conserve aucune statistique sur les cas de fraude sociale et fiscale détectés. Je souhaite néanmoins formuler les considérations suivantes concernant les questions posées: Premièrement, pour les pensionnés à charge d’un État membre de l’Union européenne ou d’un État avec lequel un accord de réciprocité a été conclu, le risque de fraude est, dans les cas évoqués pour le secteur des pensions, quasi inexistant. Une fois l’enquête sur les pensions entamée, les organes de liaison des États membres échangent constamment des formulaires électroniques sur une occupation dans les différents pays. Avec les autres États, cet échange a encore lieu principalement par correspondance ordinaire. Les bénéficiaires d’une pension ont en effet un intérêt immédiat dans la communication des périodes d’occupation. Dans bien des cas, il convient en effet d’additionner ces périodes pour l’ouverture du droit à la pension dans un ou plusieurs États membres. Pour les pays dans lesquels il n’existe pas d’accord ou qui ne relèvent pas de l’application des règlements, cette ‘sécurité’ n’existe pas et un problème peut survenir lors du contrôle de l’application des règles de cumul avec les pensions et d’autres prestations de sécurité sociale ou le suivi des recettes pour la fixation des prestations d’assistance à charge de la Belgique. Deuxièmement, l’Office national des pensions ne peut effectuer qu’un contrôle sommaire. Si l’Office national des pensions a connaissance d’une pension perçue à l’étranger, cela est mentionné sur la fiche fiscale. Le suivi ultérieur de cette donnée relève de la compétence de l’administration fiscale. La réalisation d’une analyse comparative de la probabilité d’être pris revêt un caractère spéculatif, étant donné que les données de base, d’une part, et l’ampleur et les manifestations, d’autre part, diffèrent d’un pays à l’autre, de même que, bien sûr, la politique de contrôle et de répression. Par exemple, le NAV Kontroll Norvégien a un bureau permanent en Espagne. 4. Des brochures spécifiques comme, par exemple, « Inkomen en vermogen in het buitenland » (revenus et patrimoine à l’étranger) éditée par l’Uitvoeringsinstituut WerknemersVerzekeringen (UWV), à laquelle M. le sénateur fait probablement référence, ne sont pas disponibles. Par contre, toute IPSS, ou du moins son service de contrôle ou d’inspection, où la problématique de la fraude transfrontalière liée aux allocations a une importance significative, dispose d’instructions internes sur la manière de gérer ces cas de fraude. En fin de compte, l’échange électronique de données au travers de la plateforme Electronic Exchange of Social Security Information (EESSI) doit apporter une réponse à de tels problèmes, mais la réussite ou l’échec d’une marche à suivre dépendra de la possibilité d’obtenir les données nécessaires pour pouvoir entreprendre des actions. Il existe néanmoins un manuel interdisciplinaire sur la gestion de la fraude en cas de détachement (occupation transfrontalière) de travailleurs salariés et d’indépendants, sous les auspices du Service d'information et de recherche sociale (SIRS). Par ailleurs, un projet est actuellement en cours au sein de la Banque- Carrefour de la Sécurité sociale (BCSS) en collaboration avec toutes les institutions qui accordent une indemnité ou une allocation, en vue de croiser et d’harmoniser au mieux les flux de données entre les institutions. Il nous paraît essentiel de d’abord mener à bien cet exercice, comme une condition sine qua non pour pouvoir ensuite étendre l’échange au niveau international. |
Als antwoord op uw vragen, kan ik u de volgende elementen van antwoorden verstrekken : 1. Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moet dieper worden ingegaan op het Nederlands beleid inzake controle en repressie en op de onderliggende institutionele structuur. Er zijn drie grote actoren op het gebied van controle en repressie, met name de Belastingsdienst, voor alles wat bijdragefraude betreft, het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV), op het gebied van verzekeringen voor werknemers (zoals WW , WIA , IVA en WGA , Wajong , WAO , WAZ , WAZO en ‘Ziektewet’), en de Sociale Verzekeringsbank (SVB) voor de nationale sociale verzekering (zoals AOW , ANW , AWBZ en AKW ). Daarnaast zijn er nog zeven andere instellingen die uitkeringen toekennen. Hierna komen deze instellingen evenals de Belastingsdienst niet meer aan bod. Zowel het UWV, via het Internationaal Bureau Fraude-informatie (IBF), als de SVB, door middel van haar departement “Internationale Zaken”, controleren hun verzekerden die in het buitenland wonen of verblijven. De meeste controles ter plaatse worden in de praktijk uitgevoerd door medewerkers van de SVB. Het IBF werd aangeduid als coördinatiepunt voor de grensoverschrijdende uitwisseling van informatie over fraude, terwijl de SVB werd aangewezen als “National Contact Point” voor “Fraud and Error” in het kader van de Europese verordeningen inzake sociale zekerheid. Het IBF onderhoudt zowel bilaterale als multilaterale internationale contacten, in het kader van de Working Group European Benefit Fraud (WGEBF) wat laatstgenoemde contacten betreft. De Federale Overheidsdienst (FOD) Sociale Zekerheid en de OISZ hebben een gezamenlijk beleid uitgewerkt voor bilaterale samenwerkingsakkoorden om grensoverschrijdende problemen aan te pakken: er zijn overeenkomsten met Frankrijk en Nederland en Memorandums of Understanding (MoU) met het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. De inspectiediensten van de FOD WASO (Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg) en van de FOD Sociale Zekerheid hebben daarnaast meerdere MoU die in een vergelijkbare samenwerking voorzien, met onder andere Polen, Luxemburg en Portugal. De FOD en een aantal betrokken parastatale instellingen zijn ook lid van de WGEBF. De daarin opgedane ervaring wordt desnoods gedeeld met andere OISZ door middel van conferenties en seminaries. De FOD werd ook aangeduid door de Administratieve Commissie als “leading delegation” voor de kwestie “fraud and error” en is nauw betrokken bij het opzetten van deze “National Contact Points”. Dit moet uiteindelijk uitmonden voor België op een backoffice waarop alle OISZ zullen aangesloten zijn. In die zin probeert België, rekening houdend met zijn eigen institutionele achtergrond, concreet in te staan voor de internationale uitwisseling van gegevens, onder ander wat betreft de controle op inkomens en vermogens. 2. Het bezit van vermogens in het buitenland komt in principe niet in aanmerking wat betreft de toekenning van sociale prestaties en de bedragen uitbetaald door de bevoegde instellingen in België. Er zijn bijgevolg geen statistieken over het aantal gevallen van dergelijke fraude. Voor de meeste prestaties is deze fraude haast onbestaande. Voor enkele prestaties in het bijzonder, zoals de sociale toeslag in de kinderbijslagregeling bijvoorbeeld, wordt rekening gehouden met het reëel inkomen, namelijk het inkomen medegedeeld aan het kinderbijslagfonds door middel van een verklaring op erewoord. In dit geval is er dus geen enkele bepaling waarbij de inkomsten uit het buitenland worden vrijgesteld. Een mogelijke grensoverschrijdende fraude kan het gelijktijdig ontvangen van prestaties in twee Staten zijn. Maar het aantal gevallen van fraude ontdekt in het buitenland wordt niet bijgehouden. Het bezit van vermogens is geen beletsel voor de vergoeding van personen die genieten van werkloosheidsuitkeringen of soortelijke uitkeringen. Er is bijgevolg geen onderzoek naar vermogens in het buitenland. Er wordt evenwel soms vastgesteld dat Belgische werkloosheidsuitkeringen worden gecumuleerd met een buitenlands pensioen of een buitenlandse uitkering wegens arbeidsongeschiktheid of invaliditeit. We beschikken echter evenmin over cijfers betreffende het aantal of het bedrag van dergelijke gevallen van specifieke cumulatie. Gepensioneerden moeten, in principe voorafgaandelijk, aangifte doen van iedere activiteit die een inkomen kan opleveren, uitgeoefend in België of in het buitenland of in dienst van een internationale of supranationale organisatie. Deze regel geldt eveneens wanneer de activiteit wordt uitgeoefend door de echtgenoot van een gerechtige op een pensioen met “gezinsbedrag”. De activiteit moet worden aangegeven, zelfs al levert deze activiteit inkomsten op die lager liggen dan het toegelaten maximumbedrag. Het is duidelijk dat een persoon die een Belgisch rustpensioen ontvangt, in het buitenland werkt boven de toegelaten grens en deze activiteit niet aangeeft, fraude pleegt. Er is een uitzondering voor de verplichte aangifte: de gepensioneerde die ten minste 65 jaar oud is en die zijn pensioen reeds ontvangt, moet zijn activiteit niet aangeven. De gepensioneerde mag een activiteit uitoefenen en verder zijn pensioen ontvangen op voorwaarde dat de inkomsten opgeleverd door de activiteit (uitgeoefend in België of in het buitenland) bepaalde grenzen niet overschrijdt. Hetzelfde geldt voor de inkomsten in aanmerking genomen in het kader van het OMNIO-statuut. Het gaat in feite om dezelfde inkomsten als degene die in aanmerking worden genomen in het kader van de verhoogde (verzekerings)tegemoetkoming. Het kan gaan om onroerende inkomsten (elk inkomen opgeleverd door een onroerend goed, in België of in het buitenland), roerende inkomsten, beroepsinkomsten (werkloosheidsuitkeringen, legale of extralegale – legale arbeidsongeschiktheidsuitkeringen en invaliditeitsuitkeringen – legale en extralegale pensioenen ook uitbetaald krachtens de buitenlandse reglementering). Wat personen met een handicap betreft, wordt enkel rekening gehouden met belastbare inkomsten. We beschikken over geen enkele statistiek betreffende vastgestelde fraude na het ontdekken van vermogens of activa in het buitenland. Het Europees uitwisselingssysteem Electronic Exchange of Social Security Information (EESSI), dat thans wordt uitgewerkt, zal ons misschien een oplossing bieden voor de toekomst. Met dit systeem zullen bepaalde gegevensstromen tussen de Europese lidstaten elektronisch worden gecontroleerd. 3. De Rijksdienst voor pensioenen bewaart geen statistieken over de vastgestelde gevallen van sociale en fiscale fraude. Ik zou evenwel de volgende beschouwingen in verband met de geformuleerde vragen willen formuleren: Ten eerste, voor de gepensioneerden ten laste van een lidstaat van de Europese unie of van een Staat waarmee een wederkerigheidsakkoord werd gesloten, is het frauderisico haast onbestaande wat betreft de gevallen waarnaar wordt verwezen voor de pensioensector. Zodra het onderzoek over de pensioenen van start gaat, wisselen de verbindingsorganen van de lidstaten voortdurend elektronische formulieren over een tewerkstelling in de verschillende landen uit. Met de andere Staten gebeurt deze uitwisseling nog voornamelijk door gewone briefwisseling. De pensioengerechtigden hebben er immers belang bij de tewerkstellingsperioden onmiddellijk aan te geven. In talrijke gevallen moeten deze perioden inderdaad samengeteld worden om het recht op een pensioen in een of meerdere lidstaten te doen ontstaan. Voor de landen waarmee geen akkoord werd gesloten of waarop de verordeningen niet van toepassing zijn, bestaat deze “zekerheid” niet en kan zich een probleem stellen bij de controle op de toepassing van de regels inzake cumulatie met pensioenen en andere socialezekerheidsprestaties of de opvolging van de inkomsten voor de vaststelling van de bijstandsprestaties ten laste van België. Ten tweede kan de Rijksdienst voor pensioenen slechts een oppervlakkige controle uitvoeren. Indien de Rijksdienst voor pensioenen werd ingelicht over een pensioen ontvangen in het buitenland, is dit vermeld op de fiscale fiche. Voor de verdere opvolging van dit gegeven is de belastingsadministratie bevoegd. Een vergelijkende analyse over de pakkans zou slechts veronderstellingen opleveren aangezien de basisgegevens, enerzijds, en de omvang en concrete gevallen van fraude, anderzijds, verschillen van land tot land, net als uiteraard het beleid inzake controle en repressie. Het Noorse NAV Kontroll heeft bijvoorbeeld een permanent bureau in Spanje. 4. Specifieke brochures zoals bijvoorbeeld ‘Inkomen en vermogen in het buitenland’ uitgegeven door het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV), waarnaar de heer Senator waarschijnlijk verwijst, zijn niet beschikbaar. Iedere OISZ, of ten minste haar controle- of inspectiedienst, waar de kwestie van grensoverschrijdende fraude in verband met uitkeringen zich duidelijk stelt, beschikt daarentegen over interne instructies om te kunnen omgaan met dergelijke gevallen van fraude. De elektronische uitwisseling van gegevens via het platform Electronic Exchange of Social Security Information (EESSI) moet uiteindelijk een oplossing bieden voor dergelijke problemen, maar het al dan niet welslagen van een procedure zal afhangen van de mogelijke beschikbaarheid van de nodige gegevens om acties te kunnen ondernemen. Er bestaat niettemin een interdisciplinaire handleiding over het beheer van fraude in geval van detachering (grensoverschrijdende tewerkstelling) van werknemers en zelfstandigen, onder toezicht van de SIOD. Er loopt thans daarnaast een project bij de Kruispuntbank van de sociale zekerheid (KSZ) in samenwerking met alle instellingen die een vergoeding of een uitkering toekennen, om de gegevensstromen tussen de instellingen te kruisen en zo goed mogelijk te harmoniseren. Het lijkt ons essentieel eerst deze oefening tot een goed einde te brengen, als absolute voorwaarde om de uitwisseling vervolgens op internationaal niveau uit te breiden. |