SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
27 septembre 2012 27 september 2012
________________
Question écrite n° 5-7105 Schriftelijke vraag nr. 5-7105

de Nele Lijnen (Open Vld)

van Nele Lijnen (Open Vld)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères, du Commerce extérieur et des Affaires européennes

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken
________________
Vente de logiciels de surveillance ou d'espionnage à des régimes répressifs - Position - Chiffres Verkoop van monitoring- of spionagesoftware aan onderdrukkende regimes - Standpunt - Cijfers 
________________
espionnage
logiciel
statistique officielle
dictature
restriction à l'exportation
Syrie
Iran
spionage
computerprogramma
officiële statistiek
dictatuur
uitvoerbeperking
Syrië
Iran
________ ________
27/9/2012Verzending vraag
21/11/2013Rappel
9/1/2014Antwoord
27/9/2012Verzending vraag
21/11/2013Rappel
9/1/2014Antwoord
________ ________
Aussi posée à : question écrite 5-7106 Aussi posée à : question écrite 5-7106
________ ________
Question n° 5-7105 du 27 septembre 2012 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-7105 d.d. 27 september 2012 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Je viens d'apprendre que l'Allemagne ne veut pas que des logiciels de surveillance ou d'espionnage soient vendus à des régimes répressifs. C'est Guido Westerwelle, le ministre allemand des Affaires étrangères, qui a évoqué cette intention lors de l'« Internet and Human Rights Conference ». Elle vise surtout des pays comme l'Iran et la Syrie.

Le ministre Westerwelle a souligné l'importance de l'internet dans l'organisation de manifestations politiques. Toutefois, l'internet peut aussi être utilisé à des fins d'infiltration et de dépistage : « Ces régimes ne devraient pas accéder à des instruments techniques leur permettant d'espionner leurs citoyens », a déclaré le ministre Westerwelle. Il veut donc une interdiction européenne de l'exportation de ces logiciels vers certains régimes.

Cet appel du ministre fait écho aux propos de la commissaire Neelie Kroes, qui avait évoqué une idée similaire à la fin de l'année dernière. L'Allemagne souhaite prendre l'initiative d'une interdiction à l'échelon européen.

Je souhaiterais une réponse aux questions suivantes :

1. Comment réagissez-vous à la proposition visant à prohiber, au niveau de l'UE, la vente de logiciels de surveillance ou d'espionnage à des régimes répressifs ? Appuyez-vous cette proposition et pouvez-vous indiquer si vous êtes prêt à agir concrètement pour la faire adopter ?

2. À l'heure actuelle, notre pays dispose-t-il d'une réglementation en matière d'exportation de logiciels ou de matériels de surveillance ou d'espionnage vers des régimes dictatoriaux ou répressifs ? Si oui, pouvez-vous préciser ? Si non, pourquoi pas et ne pensez-vous que ce serait indiqué ?

3. Pouvez-vous dire, pour ces trois dernières années, vers quels pays non démocratiques des logiciels ou des matériels de surveillance ou d'espionnage ont été exportés ? Est-ce suivi d'une quelconque façon et dans l'affirmative, par qui ?

 

Ik verneem heden dat Duitsland niet wil dat er monitoring- of spionagesoftware wordt verkocht aan onderdrukkende regimes. Het is de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Guido Westerwelle die op de Internet and Human Rights Conference over het plan sprak. Het plan is vooral gericht op landen als Iran en Syrië.

Minister Westerwelle benadrukte het belang van het internet bij het organiseren van politieke protesten. Hoewel het internet ook kan misbruikt worden om te infiltreren en individuen op te sporen: "Deze regimes horen niet de technische instrumenten te krijgen om hun eigen burgers te bespioneren”, aldus minister Westerwelle. Daarom wil hij een Europees verbod op de export van zulke software naar bepaalde regimes.

Met de oproep herhaalt de minister de uitspraken van commissaris Neelie Kroes. Die sprak eind vorig jaar al over een soortgelijk plan. Nu wil Duitsland het voortouw nemen om zo'n verbod Europees te lanceren.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1. Hoe reageert u op het voorstel om op EU-niveau een verbod in te voeren op de verkoop van monitoring- of spionagesoftware aan onderdrukkende regimes? Steunt u dit voorstel en kan u aangeven of u zelf mee bereid bent concrete stappen te doen om dit voorstel door te drukken?

2. Bestaat er heden in ons land regelgeving omtrent de export van monitoring- of spionagesoftware of hardware naar dictatoriale of onderdrukkende regimes? Zo ja, kan u toelichten? Zo neen, waarom niet en acht u dit niet aangewezen?

3. Kan u respectievelijk voor de jongste drie jaar aangeven naar welke niet-democratische landen monitoring- of spionagesoftware of hardware werd uitgevoerd? Wordt dit heden überhaupt opgevolgd en zo ja, door wie?

 
Réponse reçue le 9 janvier 2014 : Antwoord ontvangen op 9 januari 2014 :

1- Le règlement CE 428/2009 du 5 mai 2009 prévoit que les biens repris sur la liste des biens à double usage sont soumis notamment aux critères de la position commune 2008/944/Pesc du Conseil du 8 décembre 2008.

En outre, le règlement prévoit qu’un État membre (EM) peut interdire ou soumettre à autorisation l’exportation de biens à double usage ne figurant pas sur la liste de l’annexe au règlement pour des raisons liées à la sécurité publique ou à la sauvegarde des droits de l’homme.

Le règlement prévoit également qu’un EM doit consulter le ou les EM qui auraient refusé une exportation pour une transaction sensiblement analogue et informer les autres EM et la Commission de leur décision finale.

2- Pour le surplus, il ne m’appartient pas de me prononcer sur une matière qui est de la compétence exclusive des Régions. L’accord entre le Fédéral et les Régions du 17 juillet 2007 prévoit en outre que la Région wallonne ou la région flamande représentent la Belgique au groupe des exportations à double usage.

1 - EG-verordening 428/2009 van 5 mei 2009 bepaalt dat goederen opgenomen in de lijst van goederen voor tweeërlei gebruik zijn onderworpen aan de criteria van Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van 8 december 2008.

Bovendien bepaalt de regelgeving dat een lidstaat de uitvoer van producten voor tweeërlei gebruik die niet op deze lijst voorkomen kan verbieden of vergunningplichtig maken om redenen die verband houden met de openbare veiligheid of de bescherming van de rechten van de mens.

De verordening bepaalt ook dat lidstaten elkaar moeten raadplegen wanneer ze een transactie willen vergunnen die gelijksoortig is met een transactie die eerder door een andere lidstaat geweigerd werd. Ze moeten ook de andere lidstaten en de Commissie op de hoogte brengen van hun uiteindelijk besluit.

2 - Voor het overige is het niet aan mij om commentaar te leveren op een zaak die onder de exclusieve bevoegdheid van de Gewesten valt. Het Samenwerkingsakkoord tussen de Federale Overheid en de Gewesten van 17 juli 2007 bepaalt verder dat het Waalse Gewest en het Vlaamse Gewest België vertegenwoordigen de Europese unie-werkgroep die zich buigt over goederen voor tweeërlei gebruik.