SÉNAT DE BELGIQUE | BELGISCHE SENAAT | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
Session extraordinaire de 2010 | Buitengewone zitting 2010 | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
30 aôut 2010 | 30 augustus 2010 | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
Question écrite n° 5-62 | Schriftelijke vraag nr. 5-62 | ||||||||
de Bart Tommelein (Open Vld) |
van Bart Tommelein (Open Vld) |
||||||||
au ministre du Climat et de l'Énergie |
aan de minister van Klimaat en Energie |
||||||||
________ | ________ | ||||||||
Réchauffement climatique - Déplacements - Utilisation de l'avion - Préférence pour les voyages en train | Klimaatopwarming - Verplaatsingen - Gebruik van het vliegtuig - Voorkeur voor reizen per trein | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
réchauffement climatique voyage ministère échange de droits d'émission réduction des émissions de gaz transport aérien transport ferroviaire quota d'émission Protocole de Kyoto empreinte écologique |
opwarming van het klimaat reis ministerie emissiehandel vermindering van gasemissie luchtvervoer vervoer per spoor emissierechten Protocol van Kyoto ecologische voetafdruk |
||||||||
________ | ________ | ||||||||
|
|
||||||||
________ | ________ | ||||||||
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-52 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-53 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-54 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-55 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-56 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-57 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-58 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-59 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-60 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-61 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-63 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-64 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-65 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-66 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-67 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-68 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-69 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-70 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-71 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-72 |
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-52 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-53 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-54 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-55 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-56 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-57 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-58 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-59 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-60 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-61 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-63 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-64 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-65 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-66 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-67 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-68 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-69 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-70 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-71 Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 5-72 |
||||||||
________ | ________ | ||||||||
Question n° 5-62 du 30 aôut 2010 : (Question posée en néerlandais) | Vraag nr. 5-62 d.d. 30 augustus 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands) | ||||||||
En 2008, le ministre du Climat et de l'Énergie avait déclaré qu'il préparait une circulaire à l'attention des membres du gouvernement belge, où il les exhortait à utiliser davantage le train. Le ministre s'est en effet indigné du fait que les membres du gouvernement belge et les membres des cellules stratégiques faisaient environ 6 500 vols allers et retours par an. Avec les 13 000 tonnes d'émissions de CO2 que ces vols représentent, l'État est un grand émetteur de polluants atmosphériques. Le ministre du Climat et de l'Énergie a déclaré que cet impact sur l'environnement était considérable. Dans une circulaire, il a proposé de ne plus utiliser l'avion pour les déplacements courts (jusqu'à trois cents kilomètres). Pour les déplacements plus longs, c'est la règle des dix heures qui s'applique. Selon la circulaire, partout où il est possible d'aller en train en dix heures, il faut utiliser ce moyen de transport. En 2008, le ministre du Climat et de l'Énergie et celui des Affaires sociales et de la Santé publique avaient arrêté des instructions visant à obliger les fonctionnaires des départements concernés à prendre le train pour toutes les destinations situées à moins de trois cents kilomètres (Londres, Paris, Amsterdam, Cologne...) et à préférer le train pour de plus longs parcours qui peuvent être effectués en train en moins de dix heures (par exemple vers les villes du Sud de la France, la Suisse...). Pour les déplacements qui doivent quand même se faire par avion, les émissions sont neutralisées par l'achat de certificats dans des programmes de compensation ou par l'achat et l'annulation de droits d'émission sur la base du système européen du commerce des émissions ou sur la base du Protocole de Kyoto. Le ministre du Climat et de l'Énergie a fait savoir qu'il voulait élargir cette initiative à tous les membres du gouvernement et au personnel des services publics fédéraux (SPF) et des services publics de programmation (SPP) ainsi qu'aux organismes d'intérêt public. Une décision de principe a été prise en ce sens et un groupe de travail a été mis sur pied, mais aucun accord n'est encore intervenu au sein de ce groupe. J'aimerais dès lors poser les questions suivantes : 1) Le ministre ou les membres de son administration ou de sa cellule stratégique ont-ils utilisé un avion en 2008 et en 2009 pour des déplacements dans un rayon de trois cents kilomètres ? Dans l'affirmative, combien de fois et le ministre a-t-il l'intention d'en réduire l'utilisation ? 2) Que pense-t-il du principe selon lequel les membres du gouvernement, les départements et les SPF qui relèvent de leur compétence doivent prendre le train pour toutes les destinations étrangères situées à moins de trois cents kilomètres ? Peut-il donner des précisions à ce sujet ? 3) Ce système est-il déjà appliqué par le ministre lui-même et par les SPF, les cellules stratégiques et les départements pour lesquels il est compétent ? Dans la négative, pourquoi ? 4) Que pense-t-il du principe selon lequel les émissions doivent être neutralisées lorsque le déplacement doit quand même se faire par avion ? 5) Ce système est-il déjà appliqué par le ministre en personne et par les départements, les cellules stratégiques et les SPF pour lesquels il est compétent ? Dans l'affirmative, combien cela a-t-il déjà coûté et quel est le surcoût estimé sur une base annuelle ? 6) Dans la négative, pourquoi le ministre n'applique-t-il pas le principe de neutralisation des déplacements par avion ? 7) Est-il d'accord pour dire qu'en matière de climat, le gouvernement doit servir d'exemple, tout comme le Parlement ? |
In 2008 gaf de minister van Klimaat en Energie aan dat hij een rondzendbrief voorbereidt ter attentie van de Belgische regeringsleden waarin hij hen aanmaande om meer gebruik te maken van de trein. Verontwaardigd stelde de excellentie immers vast dat de Belgische regeringsleden en de leden van de beleidscellen jaarlijks ongeveer 6 500 heen- en terugvluchten maken. Met de hierbij gepaard gaande 13 000 ton CO2-uitstoot is de overheid een grote luchtvervuiler. De minister van Klimaat en Energie noemde de impact hiervan op het milieu aanzienlijk. In een rondzendbrief stelde hij voor om bij korte verplaatsingen (tot driehonderd kilometer) niet langer gebruik te maken van een vliegtuig. Voor langere verplaatsingen geldt de tienurenregel. Overal waar men binnen de tien uur met de trein kan geraken moet volgens de rondzendbrief ook gebruik worden gemaakt van de trein. In 2008 hadden de ministers van Klimaat en Energie en van Sociale Zaken en Volksgezondheid instructies uitgevaardigd waarbij de ambtenaren van de betrokken departementen verplicht worden de trein te nemen voor alle bestemmingen die zich op minder dan driehonderd kilometer afstand bevinden (Londen, Parijs, Amsterdam, Keulen, ...) en dat de trein ook de voorkeur zal krijgen voor grotere afstanden die per trein kunnen worden bereikt in minder dan tien uur (bijvoorbeeld de steden in Zuid-Frankrijk, Zwitserland, …). Voor de verplaatsingen die toch per vliegtuig moeten gebeuren, wordt de uitstoot geneutraliseerd door de aankoop van certificaten bij compensatieprogramma's of door de aankoop en de annulatie van emissierechten op basis van het Europese emissiehandelssysteem of van het Protocol van Kyoto. De minister van Klimaat en Energie liet weten het initiatief te willen uitbreiden tot alle regeringsleden en het personeel van de federale overheidsdiensten (FOD) en de programmatorische federale overheidsdiensten (POD) en de instellingen van openbaar nut. Een principebeslissing in die zin werd genomen en een werkgroep werd opgericht, doch binnen de groep werd nog geen akkoord bereikt. Ik heb dan ook volgende vragen: 1) Heeft u of hebben leden van uw administratie of beleidscel in 2008 en 2009 gebruik gemaakt van een vliegtuig voor verplaatsingen binnen een straal van driehonderd kilometer? Zo ja, hoeveel keer en bent u van plan om het gebruik ervan te reduceren? 2) Wat vindt u van het principe dat de regeringsleden en de departementen en FOD's die onder hun bevoegdheid vallen de trein moeten nemen voor alle bestemmingen in het buitenland die zich op minder dan driehonderd kilometer afstand bevinden? Kan u dat uitvoerig toelichten? 3) Wordt dat systeem nu reeds toegepast door de uzelf en de FOD's, beleidscellen en departementen waarvoor u bevoegd bent? Zo neen, waarom niet? 4) Wat vindt u van het principe dat als de verplaatsing toch per vliegtuig moet geschieden, de uitstoot moet worden geneutraliseerd? 5) Past u dit principe persoonlijk reeds toe en passen de departementen, de beleidscellen en de FOD's waarvoor u bevoegd bent dit reeds toe? Zo ja, hoeveel heeft dit reeds gekost en wat is de geschatte meerkost op jaarbasis? 6) Zo niet, waarom past u het principe van de neutralisering van de verplaatsingen per vliegtuig niet toe? 7) Is u het eens met de stelling dat de regering inzake het klimaat een voorbeeldfunctie moet vervullen, net als het Parlement? |
||||||||
Réponse reçue le 15 décembre 2010 : | Antwoord ontvangen op 15 december 2010 : | ||||||||
1) Suite à mes instructions du 22 avril 2008, il n'est plus fait usage de l'avion pour les déplacements de mes administrations (DG Environnement, DG Énergie et Service public de programmation (SPP) Développement durable) et de ma cellule stratégique dans un rayon de 300 km. 2) La rationalisation des déplacements en avion des fonctionnaires fédéraux, le recours au train, quand c'est possible, et la compensation des émissions de gaz à effet de serre sont des mesures prioritaires 3) Le système s’applique dans mes administrations et dans ma cellule stratégique. Toute dérogation à cette règle doit être justifiée. Il est évident que ces dispositions sont appliquées en tenant compte notamment de l’heure de début des réunions et de l’obligation d’être présent à certains évenements, mais aussi de l’accessibilité des divers modes de transport par rapport au domicile du fonctionnaire et de ses obligations familiales eventuelles. 4) L’obligation de neutraliser les compensations CO2 liés aux vols en avion des fonctionnaires me semble ressortir du rôle d’exemple des pouvoirs publics et contribuerait sans doute à décourager le recours à ce mode de transport polluant. Cette compensation devrait respecter les principes du développement durable, en recourant au Gold Standard, dont l’objectif n’est pas uniquement de s’assurer que les projets de compensation conduisent effectivement à une diminution des gaz à effet de serre, mais également de contribuer à l’encouragement d’un développement durable dans la région de projet. 5) Le SPP DD compense ses émissions de CO2 depuis 2010. Depuis juillet 2008, le Service public fédéral (SPF) Santé publique, Sécurité de la Chaîne alimentaire et Environnement paie des droits d'émission pour tout déplacement en avion. - En 2008, pour tout le SPF SPSCAE, 539 missions ont eu lieu en utilisant l'avion, pour lesquelles le SPF a versé une compensation s'élevant à 5 343 euro. - En 2009, pour tout le SPF, 579 missions ont eu lieu en utilisant l'avion, pour lesquelles le SPF SPSCAE a versé une compensation s'élevant à 5 478 euro. C'est pour cette raison que le SPF a déjà pu recevoir un certain nombre de certificats pour "vols neutres en CO2". Le coût de ces droits d'émission est compensé par les voyages en train qui, en général, sont quand même moins onéreux que les voyages en avion. Ce principe n’est pas appliqué au SPF Économie qui ressort des compétences du ministre pour l'Entreprise et la Simplification. 6 et 7) J'ai, à plusieurs reprises, proposé au Conseil des ministres de compenser les déplacements en avion tant des administrations fédérales que des membres du gouvernement. A ce jour, cette proposition n'a pas encore fait l'unanimité. |
1) Ten gevolge van mijn instructies, dd. 22 april 2008, wordt voor de verplaatsingen van mijn administraties (DG Leefmilieu, DG Energie et Programmatorische Overheidsdienst (POD) Duurzame Ontwikkeling) en mijn beleidscel binnen een straal van 300 km geen gebruik meer gemaakt van het vliegtuig. 2) De rationalisatie van de verplaatsingen per vliegtuig van de federale ambtenaren , de toevlucht tot de trein, indien mogelijk, en de compensatie van de uitstoot van broeikasgassen schijnen priortaire maatregelen te zijn. 3) Het systeem wordt toegepast in mijn administraties , alsook in mijn beleidscel. Elke afwijking van deze regel dient gemotiveerd. Het is vanzelfsprekend dat deze bepalingen worden toegepast rekening houdend met het aanvangsuur van de vergaderingen en de verplichting om aanwezig te zijn op bepaalde evenementen, maar ook met toegankelijkheid van de diverse vormen van transport in verhouding met de woonplaats van de betrokken ambtenaar, alsook zijn eventuele familiale verplichtingen. 4) De verplichting tot het neutraliseren en compenseren van de CO2 uitstoot met betrekking tot vliegtuigvluchten van de personeelsleden, lijkt mij te vallen onder de voorbeeldfunctie van de overheidsdiensten en zou zonder twijfel moeten bijdragen aan het ontmoedigen van vervuilende verplaatsingen. Deze compensatie dient de principes van duurzame ontwikkeling te respecteren. Hiervoor kan verwezen worden naar de Gold Standaard, waarvan de doelstelling niet uitsluitend bestaat in het verzekeren van de compensatie van projecten tot een vermindering van broeikasgassen. Tevens dient een bijdrage geleverd te worden aan de aanmoediging van een duurzame ontwikkeling in de regio van het project. 5) De Programmatorische Overheidsdienst (POD) Duurzame Ontwikkeling compenseert haar CO2 emissies vanaf 2010. Sinds juli 2008 wordt door de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketel en Leefmilieu voor elke verplaatsing per vliegtuig emissierechten betaald. - In 2008 werden, globaal voor de FOD VVVL, 539 zendingen gemaakt per vliegtuig , waarvoor de FOD compensatiekosten heeft gestort ten bedrage van 5 343 euro. - In 2009 werden , globaal voor de FOD, 579 zendingen gemaakt per vliegtuig, waarvoor de FOD VVVL compensatiekosten heeft gestort ten bedrage van 5 478 euro. De FOD heeft om deze reden al een aantal Certificaten mocht ontvangen wegens "klimaatneutraal vliegen". Kostprijs van deze emissierechten wordt gecompenseerd door het reizen per trein , dat meestal toch goedkoper is dan het reizen per vliegtuig Dit principe wordt niet toegepast binnen de FOD Economie, die valt onder de bevoegdheden van de minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen. 6 en 7) Ik heb meermaals aan de Ministerraad voorgesteld om de verplaatsingen met het vliegtuig van zowel de federale administraties als de leden van de regering te compenseren. Tot op heden genoot dit voorstel nog geen eenparigheid. |