SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2011-2012 Zitting 2011-2012
________________
23 mars 2012 23 maart 2012
________________
Question écrite n° 5-5966 Schriftelijke vraag nr. 5-5966

de Richard Miller (MR)

van Richard Miller (MR)

au vice-premier ministre et ministre des Finances et du Développement durable, chargé de la Fonction publique

aan de vice-eersteminister en minister van Financiën en Duurzame Ontwikkeling, belast met Ambtenarenzaken
________________
Le projet d'une agence de notation européenne Het project van een Europees ratingbureau 
________________
solvabilité financière
zone euro
financiële solvabiliteit
eurozone
________ ________
23/3/2012Verzending vraag
31/7/2013Antwoord
23/3/2012Verzending vraag
31/7/2013Antwoord
________ ________
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-1970 Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-1970
________ ________
Question n° 5-5966 du 23 mars 2012 : (Question posée en français) Vraag nr. 5-5966 d.d. 23 maart 2012 : (Vraag gesteld in het Frans)

Dans un entretien accordé à La Libre Belgique (13 février 2012), Philippe Maystadt, ancien président de la Banque européenne d'investissement, évoque le projet de créer une agence de notation européenne privée. La création d'une telle agence serait actuellement étudiée par le groupe de consultance et selon ce groupe, cela serait possible dans les mois à venir.

Actuellement la Banque centrale européenne détient un rôle "limité", étant donné son impossibilité de prêter aux États, le Traité de Maastricht ne le permettant pas. Or, lorsque les trois grandes agences de notation, à savoir : Standard and Poor's, Moody's et Fitch Ratings, diminuent les notes de plusieurs pays membres de l'Eurozone, certains États concernés se retrouvent confrontés à des taux d'intérêts tels qu'il leur devient difficile d'emprunter. Nous ne pouvons que constater la sévérité de ces agences face aux États de l'Eurozone (en comparaison de la dette et du déficit du Japon par exemple), ainsi que le caractère " oligopolistique " des analyses de ces trois agences. Face à ce constat, il est évident que des mesures doivent être prises. Le présent sujet, je le sais, est très large et complexe, je voudrais simplement me limiter au projet de cette agence de notation européenne.

Avez-vous pris connaissance de ce projet étudié par ce groupe de consultance ? Quels seraient les avantages et les inconvénients de la création d'une telle agence ? Comment s'assurer que cette nouvelle agence de notation, si elle a lieu d'exister, puisse éviter les erreurs commises par les trois agences citées ci-dessus, c'est-à-dire, éviter l'opacité des méthodes d'évaluations, éviter les conflits d'intérêts, ou encore les erreurs d'analyse ?

Je prends évidemment en compte la réponse que l'honorable ministre a fournie à la question orale n° 5-370 de M. Laaouej le 19 janvier 2012 (Sénat, Annales n° 5-44 du 19 janvier 2012, p. 20). La Commission s'est effectivement engagée à limiter l'impact des notations et de supprimer les effets automatiques d'une baisse des notations sur le secteur financier. Néanmoins, la Commission européenne ne s'est pas prononcée au sujet de la création d'une agence de notation européenne.

 

In een gesprek met La Libre Belgique op 13 februari 2012 verwijst Philippe Maystadt, de gewezen voorzitter van de Europese Investeringsbank, naar het project om een Europees ratingbureau op te richten. De consultancy group bestudeert dat project momenteel en acht het de komende maanden haalbaar.

Momenteel speelt de Europese Centrale Bank slechts een beperkte rol, omdat ze krachtens het Verdrag van Maastricht niet aan staten mag lenen. Als de drie grote ratingbureaus, Standard and Poor's, Moody's en Fitch Ratings, de kredietwaardigheid van verschillende landen van de eurozone verlagen, kijken bepaalde staten tegen rentevoeten aan die het hen moeilijk maken nog leningen aan te gaan. We kunnen alleen maar vaststellen hoeveel strenger die drie ratingbureaus zijn voor de landen van de eurozone dan voor de schuld en het tekort van Japan bijvoorbeeld, en hoe oligopolide hun analyses wel zijn. In het licht van die vaststelling moeten er uiteraard absoluut maatregelen genomen worden. Ik weet dat dit onderwerp zeer breed en complex is en ik zou me willen beperken tot het project van een Europees ratingbureau.

Hebt u kennisgenomen van het project dat door de consultancy group wordt bestudeerd? Welke voor-en nadelen zou de oprichting van zo een ratingbureau opleveren? Hoe kunnen we waarborgen dat het nieuwe ratingbureau, als het er moet komen, niet in hetzelfde bedje ziek wordt als de drie bovengenoemde ratingbureaus? Hoe kunnen met andere woorden ondoorzichtige evaluatiemethodes, belangenconflicten of analysefouten vermeden worden?

Ik hou uiteraard rekening met het antwoord van de minister op mondelinge vraag 5-370 van de heer Laaouej van 19 januari 2012 (Senaat, Handelingen nr. 5-44 van 19 januari 2012, blz. 20). De Commissie heeft zich er inderdaad toe verbonden om de weerslag van kredietwaardigheidsbeoordelingen te beperken en de automatische verrekeningen van een kredietwaardigheidsverlaging in de financiële sector af te schaffen. De Europese Commissie heeft zich echter niet uitgesproken over de oprichting van een Europees ratingbureau.

 
Réponse reçue le 31 juillet 2013 : Antwoord ontvangen op 31 juli 2013 :

Comme indiqué au Sénat lors de la réponse apportée à la question parlementaire orale de Madame Arena du 15 février 2012 relative à la création d’une agence de notation européenne, la solution qui bénéficie actuellement d’un consensus assez large est la création d’une agence privée de notation européenne. Cette nouvelle agence aurait la forme d’une entreprise sans but lucratif, formée et développée par le secteur financier européen. L’indépendance de ses membres serait contractuellement prévue, tout comme il serait exclu que les gouvernements soient impliqués dans l’élaboration de ses notations. C’est cette option que la Belgique soutient. C’est aussi celle évoquée par le groupe de consultance Roland Berger mentionné dans la question.  

Au sein du groupe de travail du Conseil de l’Union européenne chargé d’examiner la proposition de la Commission du 15 novembre 2011 relative aux agences de notation, le principe d’augmenter la concurrence dans ce secteur fait peu à peu son chemin. C’est dans ce contexte que prend place l’idée de la création d’une nouvelle agence de notation européenne privée. Par contre, la Commission et la majorité des États membres rejettent clairement, pour des raisons de crédibilité, l’hypothèse d’une nouvelle agence publique. 

Quoi qu’il en soit, une nouvelle agence de notation aura besoin de plusieurs années pour convaincre les marchés qu’elle est capable de donner des notes impartiales, fondées sur une méthodologie rigoureuse.  

C’est pourquoi d’autres idées sont aussi explorées au niveau européen pour répondre plus rapidement aux problèmes posés par les interventions des agences de notation. La proposition de la Commission européenne susmentionnée, vise notamment à diminuer la dépendance du marché vis-à-vis des agences de notation, à renforcer leur supervision, à prévenir les conflits d’intérêts et à éviter l’opacité des méthodologies suivies par les agences.  

La Belgique apportera donc son soutien à un examen rapide de ce texte déposé par la Commission, lequel devrait idéalement incorporer un dispositif encourageant la création d’une nouvelle agence de notation européenne.

Zoals op 15 februari 2012 in de Senaat werd verklaard in het antwoord op de mondelinge parlementaire vraag van mevrouw Arena over de oprichting van een Europees ratingbureau, geniet het voorstel om een privaat Europees ratingbureau op te richten momenteel een vrij brede consensus. Dit nieuwe bureau zou het statuut van een onderneming zonder winstgevend doel krijgen en zou opgericht en ontwikkeld worden door de Europese financiële sector. Er zou contractueel bepaald worden dat de leden van het bureau onafhankelijk moeten zijn en dat de regeringen niet mogen worden betrokken bij het opmaken van de ratings. Dit voorstel wordt door België ondersteund en werd ook aangehaald door de consultants van Roland Berger, die in de vraag worden vermeld.  

Het idee om de mededinging in deze sector te verhogen, begint stilaan vorm te krijgen binnen de werkgroep van de Raad van de Europese Unie, welke het voorstel van 15 november 2011 van de Commissie over de ratingbureaus moet onderzoeken. Het idee om een nieuw privaat Europees ratingbureau op te richten hoort daar ook bij. De Commissie en de meeste Lidstaten wijzen een nieuw openbaar bureau daarentegen duidelijk van de hand omwille van de geloofwaardigheid. 

Een nieuw ratingbureau zal hoe dan ook meerdere jaren nodig hebben om de markten ervan te overtuigen dat het in staat is objectieve ratings te geven, die gebaseerd zijn op een nauwkeurige methodiek.  

Daarom worden op Europees vlak ook andere ideeën bestudeerd die de problemen, die ratingbureaus door hun optreden veroorzaken, sneller kunnen oplossen. Het bovenvermelde voorstel van de Europese Commissie, wil met name de afhankelijkheid van de markt ten aanzien van de ratingbureaus verminderen, hun toezicht versterken, belangenconflicten voorkomen en de ondoorzichtigheid van de gebruikte methodes van de ratingbureaus vermijden.  

België zal dus zijn steun verlenen aan een snel onderzoek van deze tekst van de Commissie. Ideaal gezien zou deze tekst een beschikkend gedeelte moeten bevatten waarin de oprichting van een nieuw Europees ratingbureau wordt aangemoedigd.