SÉNAT DE BELGIQUE | BELGISCHE SENAAT | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
Session 2011-2012 | Zitting 2011-2012 | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
23 décembre 2011 | 23 december 2011 | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
Question écrite n° 5-4053 | Schriftelijke vraag nr. 5-4053 | ||||||||
de Guido De Padt (Open Vld) |
van Guido De Padt (Open Vld) |
||||||||
à la vice-première ministre et ministre des Affaires sociales et de la Santé publique, chargée de Beliris et des Institutions culturelles fédérales |
aan de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, belast met Beliris en de Federale Culturele Instellingen |
||||||||
________ | ________ | ||||||||
Soins palliatifs - Services Sp - Moratoire - Extension de capacité | Palliatieve zorg - Sp-diensten - Moratorium - Uitbreiding van de capaciteit | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
soins palliatifs établissement hospitalier coût de la santé répartition géographique |
palliatieve zorg ziekenhuis kosten voor gezondheidszorg geografische spreiding |
||||||||
________ | ________ | ||||||||
|
|
||||||||
________ | ________ | ||||||||
Réintroduction de : question écrite 5-1043 | Réintroduction de : question écrite 5-1043 | ||||||||
________ | ________ | ||||||||
Question n° 5-4053 du 23 décembre 2011 : (Question posée en néerlandais) | Vraag nr. 5-4053 d.d. 23 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands) | ||||||||
Les services Sp de soins palliatifs s'adressent aux patients incurables en phase terminale. Ces services se concentrent sur des activités comme le contrôle des symptômes, l'accompagnement psychologique, la préparation et l'encadrement du deuil et disposent d'un nombre de lits compris entre six et douze. Un moratoire s'applique cependant pour la reconnaissance de ce genre de lits Sp, dont le nombre est fixé à 350. C'est frustrant pour les initiatives de certains hôpitaux qui voudraient investir dans ce domaine. Une conséquence du moratoire est qu'il n'est pas vraiment question de soins palliatifs dans certains hôpitaux. Je souhaiterais une réponse aux questions suivantes : 1) Quelle est la répartition régionale des lits palliatifs Sp dans notre pays ? Je souhaiterais une liste des hôpitaux par région. 2) Quel est le coût annuel du cofinancement de ces lits par l'Institut national d'assurance maladie-invalidité (Inami) ? 3) La ministre est-elle prête à relever la limite du moratoire, eu égard au besoin social manifeste ? |
Sp-diensten voor palliatieve zorg zijn bestemd voor patiënten met een ongeneeslijke ziekte in een terminale fase die palliatieve zorg nodig hebben. Deze diensten leggen zich specifiek toe op activiteiten als symptoomcontrole, psychologische begeleiding, rouwvoorbereiding en begeleiding en beschikken over minimum zes en maximum twaalf bedden. Er wordt echter een moratorium toegepast voor de erkenning van dergelijke Sp-bedden. Dat is vastgelegd op driehonderdvijftig eenheden. Dit fnuikt initiatieven van sommige ziekenhuizen die op dat vlak willen investeren. Het moratorium heeft tot gevolg dat er in sommige ziekenhuizen geen sprake is van een echte palliatieve zorg. Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen: 1) Op welke wijze zijn de palliatieve Sp-bedden verdeeld over ons land? Graag kreeg ik een opgave van de ziekenhuizen per gewest. 2) Hoeveel bedraagt de jaarlijkse kostprijs voor de medefinanciering van deze bedden voor het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV)? 3) Is de minister bereid om de limiet van het moratorium op te trekken, vermits daar duidelijk een maatschappelijke nood aan is? |
||||||||
Réponse reçue le 18 juillet 2013 : | Antwoord ontvangen op 18 juli 2013 : | ||||||||
1. La Belgique compte 379 lits Sp agréés pour soins palliatifs. On en recense 209 en Flandre, répartis sur 28 hôpitaux. En Région wallonne, 116 lits Sp pour soins palliatifs sont répartis sur 18 hôpitaux. La Région de Bruxelles-Capitale dispose quant à elle de 54 lits Sp pour soins palliatifs, répartis sur 5 hôpitaux. Voici la liste des hôpitaux par région : Région flamande ZIEKENHUISNETWERK ANTWERPEN ALGEMEEN ZIEKENHUIS ST. BLASIUS ALGEMEEN ZIEKENHUIS ST.- MAARTEN ALGEMEEN ZIEKENHUIS ST.-JAN BRUGGE-OOSTENDE JAN YPERMAN ZIEKENHUIS Vzw ALGEMEEN ZIEKENHUIS TURNHOUT HEILIG HART ZIEKENHUIS V.Z.W. GZA- ZIEKENHUIZEN REGIONAAL ZIEKENHUIS SINT-MARIA REGIONAAL ZIEKENHUIS HEILIG HART H.- HARTZIEKENHUIS ROESELARE - MENEN ONZE LIEVE VROUWZIEKENHUIS ALGEMEEN STEDELIJK ZIEKENHUIS ALGEMEEN ZIEKENHUIS JAN PORTAELS KLINIEK DE MICK JESSAZIEKENHUIS ALGEMEEN ZIEKENHUIS ST. LUCAS UNIVERSITAIRE ZIEKENHUIZEN K.U.L. ZIEKENHUIS OOST - LIMBURG ALGEMEEN ZIEKENHUIS GROENINGE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DAMIAAN ALGEMEEN ZIEKENHUIS GLORIEUX ALGEMEEN ZIEKENHUIS NIKOLAAS UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS GENT ALGEMEEN ZIEKENHUIS KLINA V.Z.W. ALGEMEEN ZIEKENHUIS JAN PALFIJN ALGEMEEN ZIEKENHUIS VESALIUS MARIAZIEKENHUIS NOORD-LIMBURG Région de Bruxelles-Capitale CENTRE HOSPITALIER UNIV. ST.-PIERRE CENTRE HOSPITALIER UNIVERSITAIRE BRUGMANN HOPITAUX IRIS SUD - IRIS ZIEKENHUIZEN ZUID KLINIEK ST.-JAN EUROPAZIEKENHUIZEN - CLINIQUES DE L'EUROPE Région wallonne GRAND HOPITAL DE CHARLEROI ISoSL- CLINIQUES DE SOINS SPECIALISES VALDOR - PERI CENTRE HOSPITALIER DU BOIS DE L'ABBAYE ET DE HESBAYE CLINIQUE SAINT PIERRE CENTRE HOSPITALIER DE WALLONIE PICARDE - Chwapi CENTRE HOSPITALIER REGIONAL DU VAL DE SAMBRE CENTRE HOSPITALIER CHRETIEN CENTRE HOSPITALIER DE L'ARDENNE CLINIQUES DU SUD-LUXEMBOURG CENTRE HOSPITALIER UNIVERSITAIRE AMBROISE PARE C.H.R. CLINIQUE ST. JOSEPH - HOPITAL DE WARQUIGNIES C. H. UNIVERSITAIRE ANDRE VESALE C.H. DE READAPTATION ET DE PSYCHIATRIE DU BRABANT WALLON ASSOCIATION INTERHOSPITALIERE DU TOURNAISIS (A.I.T.) FOYER SAINT-FRANCOIS MAISON MARIE IMMACULEE FOYER ST. JOSEPH RHMS - HOPITAL DE LA MADELEINE 2. Le budget des moyens financiers octroyé au 1er juillet 2012 s’élève à 60.364.313 euros pour les services Sp pour les soins palliatifs. Ce budget est à 77,23% à charge de l’objectif budgétaire global des soins de santé, le solde de 22,77 % étant à charge des frais d’administration de l’INAMI. 3. Le secteur indique parfois qu'il faudrait des lits Sp palliatifs supplémentaires. Mais cette nécessité ressentie par d'aucuns n'a, jusqu'à présent, pas été confirmée de manière certaine. Dans son deuxième rapport aux Chambres législatives, la Cellule fédérale d'évaluation des soins palliatifs a considéré que, plutôt que d'augmenter le nombre de lits Sp palliatifs, il faudrait poursuivre le renforcement des soins palliatifs à domicile ainsi que des structures résidentielles de soins aux personnes âgées. Une telle mesure devrait contribuer à permettre de soigner le plus possible le patient palliatif dans son environnement familier. Les patients palliatifs souhaitent en effet, pour la plupart, être soignés à domicile, entourés et soutenus par leurs proches. Cette nécessité de lits Sp palliatifs supplémentaires n'a pas davantage été confirmée par l'étude de grande ampleur que le Centre fédéral d'expertise des soins de santé (KCE) a consacrée aux soins palliatifs en Belgique.(Rapport KCE 115A « Organisation des soins palliatifs en Belgique ») Cependant, une adaptation de la programmation des lits Sp pour soins palliatifs n'est selon moi a priori pas à exclure, à condition que l’espace budgétaire soit disponible. Mais pour qu’il puisse être question d’une adaptation de la programmation, les besoins doivent d’abord être objectivés. Par exemple, il ne faut pas perdre de vue le fait que, pour soutenir la qualité des soins palliatifs dispensés dans les hôpitaux, les services infirmiers ont, depuis 1997, la possibilité de faire appel à une équipe d'accompagnement mobile spécialisée pour les soins palliatifs, laquelle équipe existe dans chaque hôpital général. Cette équipe mobile met ses connaissances et son expertise dans le domaine des soins palliatifs à la disposition des services où séjournent des patients palliatifs et peut remplir un important rôle d'appui dans le cadre des soins aux patients palliatifs en milieu hospitalier. En 2010, la question a été posée formellement à la Cellule d'évaluation des soins palliatifs de savoir s'il y avait lieu d'augmenter la programmation pour les soins palliatifs. Maintenant que la Cellule d'évaluation a terminé ses travaux concernant la définition du patient palliatif, je vais leur demander de me remettre un avis sur la programmation des lits Sp avant la fin 2013. Par ailleurs, un groupe de travail chargé d'étudier la norme de programmation générale pour les lits Sp a été créé au sein du Conseil national des établissements hospitaliers. On attendra également l'avis final du Conseil national des établissements hospitaliers avant d'apporter d'éventuelles modifications dans la programmation des lits Sp palliatifs. |
1. In België zijn 379 erkende Sp-bedden voor palliatieve zorg. In Vlaanderen gaat het om 209 bedden, verspreid over 28 ziekenhuizen. In het Waalse Gewest zijn er 116 Sp-bedden voor palliatieve zorg, verdeeld over 18 ziekenhuizen. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn er 54 Sp-bedden voor palliatieve zorg, verspreid over 5 ziekenhuizen. Hieronder vindt u de opgave van de ziekenhuizen per gewest: Vlaams Gewest ZIEKENHUISNETWERK ANTWERPEN ALGEMEEN ZIEKENHUIS ST. BLASIUS ALGEMEEN ZIEKENHUIS ST.- MAARTEN ALGEMEEN ZIEKENHUIS ST.-JAN BRUGGE-OOSTENDE JAN YPERMAN ZIEKENHUIS Vzw ALGEMEEN ZIEKENHUIS TURNHOUT HEILIG HART ZIEKENHUIS V.Z.W. GZA- ZIEKENHUIZEN REGIONAAL ZIEKENHUIS SINT-MARIA REGIONAAL ZIEKENHUIS HEILIG HART H.- HARTZIEKENHUIS ROESELARE - MENEN ONZE LIEVE VROUWZIEKENHUIS ALGEMEEN STEDELIJK ZIEKENHUIS ALGEMEEN ZIEKENHUIS JAN PORTAELS KLINIEK DE MICK JESSAZIEKENHUIS ALGEMEEN ZIEKENHUIS ST. LUCAS UNIVERSITAIRE ZIEKENHUIZEN K.U.L. ZIEKENHUIS OOST - LIMBURG ALGEMEEN ZIEKENHUIS GROENINGE ALGEMEEN ZIEKENHUIS DAMIAAN ALGEMEEN ZIEKENHUIS GLORIEUX ALGEMEEN ZIEKENHUIS NIKOLAAS UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS GENT ALGEMEEN ZIEKENHUIS KLINA V.Z.W. ALGEMEEN ZIEKENHUIS JAN PALFIJN ALGEMEEN ZIEKENHUIS VESALIUS MARIAZIEKENHUIS NOORD-LIMBURG Brussels Hoofdstedelijk Gewest CENTRE HOSPITALIER UNIV. ST.-PIERRE CENTRE HOSPITALIER UNIVERSITAIRE BRUGMANN HOPITAUX IRIS SUD - IRIS ZIEKENHUIZEN ZUID KLINIEK ST.-JAN EUROPAZIEKENHUIZEN - CLINIQUES DE L'EUROPE Waals Gewest GRAND HOPITAL DE CHARLEROI ISoSL- CLINIQUES DE SOINS SPECIALISES VALDOR - PERI CENTRE HOSPITALIER DU BOIS DE L'ABBAYE ET DE HESBAYE CLINIQUE SAINT PIERRE CENTRE HOSPITALIER DE WALLONIE PICARDE - Chwapi CENTRE HOSPITALIER REGIONAL DU VAL DE SAMBRE CENTRE HOSPITALIER CHRETIEN CENTRE HOSPITALIER DE L'ARDENNE CLINIQUES DU SUD-LUXEMBOURG CENTRE HOSPITALIER UNIVERSITAIRE AMBROISE PARE C.H.R. CLINIQUE ST. JOSEPH - HOPITAL DE WARQUIGNIES C. H. UNIVERSITAIRE ANDRE VESALE C.H. DE READAPTATION ET DE PSYCHIATRIE DU BRABANT WALLON ASSOCIATION INTERHOSPITALIERE DU TOURNAISIS (A.I.T.) FOYER SAINT-FRANCOIS MAISON MARIE IMMACULEE FOYER ST. JOSEPH RHMS - HOPITAL DE LA MADELEINE 2. Het op 01 juli 2012 toegekende budget van financiële middelen bedraagt voor de Sp-diensten voor palliatieve zorg 60 364 313 euro. Hiervan is 46 619 359 euro (77,23 %) ten laste van de globale begrotingsdoelstelling voor de gezondheidszorg, en valt het saldo ten laste van de beheerskosten van het RIZIV. 3 Vanuit de sector wordt af en toe melding gemaakt van een nood aan bijkomende Sp-bedden voor palliatieve zorg. Voor deze gepercipieerde nood werd tot nu toe echter geen eenduidige bevestiging gevonden. In haar tweede rapport voor de wetgevende Kamers nam de federale Evaluatiecel Palliatieve Zorg het standpunt in dat, eerder dan het aantal Sp-bedden voor palliatieve zorg te verhogen, het aangewezen is om de palliatieve zorg in het thuismilieu en de residentiële voorzieningen voor ouderenzorg verder te versterken. Dit moet ertoe bijdragen dat de palliatieve patiënt maximaal in zijn vertrouwde milieu kan verzorgd worden. Het merendeel van de palliatieve patiënten wenst immers thuis verzorgd te worden, omringd en ondersteund door zijn naaste omgeving. Ook in de grootschalige studie over palliatieve zorg in België van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE-reports 115A “Organisatie van palliatieve zorg in België”) uit 2009 werd geen evidentie gevonden voor de nood aan bijkomende Sp-bedden voor palliatieve zorg. Desondanks is een aanpassing van de programmatie van de Sp-bedden voor palliatieve zorg wat mij betreft a priori niet uitgesloten, op voorwaarde dat de budgettaire ruimte hiervoor beschikbaar is. Maar voor er van een aanpassing van de programmatie sprake kan zijn moeten de behoeften in ieder geval eerst verder geobjectiveerd worden. Men mag bijvoorbeeld niet uit het oog verliezen dat ter ondersteuning van een kwaliteitsvolle palliatieve zorg in de ziekenhuizen de verpleegafdelingen sinds 1997 een beroep kunnen doen op een gespecialiseerde mobiele begeleidingsequipe voor palliatieve zorg, die aanwezig is in ieder algemeen ziekenhuis. Dit mobiel team stelt zijn kennis en expertise op vlak van palliatieve zorg ter beschikking van de afdelingen waar palliatieve patiënten verblijven en kan een belangrijke ondersteunende rol vervullen in de zorg voor palliatieve patiënten in het ziekenhuis. Aan de Evaluatiecel Palliatieve Zorg werd in 2010 formeel de vraag gesteld of de programmatie voor de Sp-bedden voor palliatieve zorg dient verhoogd te worden. Nu de Evaluatiecel haar werkzaamheden met betrekking tot de definitie van de palliatieve patiënt heeft beëindigd, zal ik de cel opnieuw vragen om voor eind 2013 een advies uit te brengen m.b.t. de programmatie van de Sp-bedden voor palliatieve zorg .Anderzijds werd er binnen de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen een werkgroep opgericht die zich buigt over de algemene programmatienorm voor de de Sp-bedden. Het eindadvies van de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen zal eveneens afgewacht worden, alvorens eventuele wijzigingen in de programmatie voor de Sp-bedden voor palliatieve zorg aan te brengen. |