Sinds vijf jaar deelt de Belgische ontwikkelingssamenwerking gratis schoolboeken uit voor de derde, vierde, vijfde en zesde leerjaren lager onderwijs. Die hulp is bijzonder belangrijk aangezien de DRC één van de vijf landen in de wereld is waar kinderen het minst toegang hebben tot onderwijs en waar de schooluitval erg hoog ligt.

Deze opdracht, die oorspronkelijk werd gepland voor vijf jaar, zal worden afgerond op 31 december 2011. Hoewel de Belgisch-Congolese ploeg, die moet nagaan of alle scholen inderdaad hun schoolboeken in ontvangst hebben kunnen nemen, nog altijd zijn onderzoek voortzet, blijkt dat sommige schoolboeken nooit ter bestemming zijn geraakt. De verdeling werd in sommige provincies zelfs geboycot omdat enkele bladzijden over het aidsvirus en het gebruik van voorbehoedsmiddelen gaan.

Andere bronnen maken melding van de tussenkomst van het ministerie van Nationale Opvoeding dat bevel zou hebben gegeven de controversiële passages te schrappen. Sommigen betreuren dat de schoolboeken niet in de DRC werden gedrukt. Wat denkt u daarvan?

1) Kunt u deze informatie bevestigen?

2) Zo ja, is een dialoog met de Congolese autoriteiten niet dringend nodig? Het gaat niet alleen om het behoud van de betrokken passages in een land waar volgens de officiële cijfers het aantal seropositieven explodeert, maar bovendien moeten de provincies, die duidelijk onder religieuze druk tegenstribbelen, worden verplicht de schoolboeken te gebruiken.

3) Wat de opleiding van de leerkrachten betreft, die momenteel wordt geleid door de Belgische ontwikkelingssamenwerking, pleiten sommige stemmen - volgens mij terecht - voor de invoering van een permanent opleidingssysteem voor de leerkrachten die al werden opgeleid voor het gebruik van de schoolboeken. Is een dergelijke opleiding al opgenomen in de ontwikkelingssamenwerking? Zo neen, wat denkt de minister van dat project?

4) De leerlingen van sommige scholen hebben nog altijd hun schoolboeken niet gekregen. Ze werden gestolen en worden op de markt tegen woekerprijzen te koop aangeboden.

Gaat het volgens uw informatie over alleenstaande gevallen of gaat het om een georganiseerde verduistering?

Heeft het onderzoek bepaalde verantwoordelijkheden aan het licht gebracht?

Ik kan het geachte lid, in antwoord op zijn vraag, volgende elementen meedelen:

1en 4. Het doel van dit ambitieuze programma is bij te dragen tot de verbetering van de kwaliteit van het basisonderwijs, door elke leerling uit het derde, vierde, vijfde en zesde jaar een leerboek wiskunde en Frans ter beschikking te stellen op het hele Congolese grondgebied, want alle door het ministerie van EPSP (Enseignement Primaire, Secondaire et Professionnel) erkende basisscholen moeten hun partij boeken ontvangen. Het programma wil ook de lesgevers een opleiding geven over het gebruik van deze schoolboeken om ze zo goed mogelijk te kunnen benutten. Om uw eerste en laatste vraag te beantwoorden: ik ben natuurlijk op de hoogte van de problemen die u aanhaalt en meer bepaald dat een deel van deze schoolboeken te koop werden aangeboden op bepaalde markten in Congo. De minister van Onderwijs werd op de hoogte gesteld van deze situatie en we bespreken dit onderwerp regelmatig met hem. Er loopt trouwens een onderzoek van de Congolese politie op vraag van het ministerie van Binnenlandse zaken. Deze boeken vermelden immers uitdrukkelijk “Gift van België” en mogen dus niet worden verkocht. Over het algemeen hebben de onderzoeken van de BTC in Bas Congo, in Lubumbashi en in Kinshasa aangetoond dat de scholen die de schoolboeken moesten krijgen deze wel degelijk ontvangen hebben en dat ze goed gebruikt worden.

Het project loopt ten einde en we maken momenteel een inventaris op van de schoolboeken in alle scholen om de beschikbare stocks beter te kunnen verdelen in functie van het aantal leerlingen. Er moet inderdaad rekening worden gehouden met het feit dat de kosteloosheid van het onderwijs voor het derde en vierde een stijging van het aantal leerlingen tot gevolg heeft gehad.

Met betrekking tot de productielocatie van deze boeken, zou een lokale uitgave zeker ideaal zijn geweest. Maar, gezien de omvang van de aanbesteding was er volgens de wet op de openbare aanbestedingen een internationale openbare aanbesteding nodig.

2. De kwestie van de pagina’s over het aidsvirus en het gebruik van voorbehoedsmiddelen stelde inderdaad een probleem in het katholieke scholennet. Het lijkt er echter op dat deze boycot het werk is van enkele extremistische bisschoppen. De minister van Onderwijs heeft hierover een omzendbrief opgesteld ter attentie van de schooldirecteurs en het munt werd ook besproken op het niveau van de nationale coördinatie van het katholieke onderwijsnet. De supervisieteams van de BTC sensibiliseren en bemiddelen ook met betrekking tot dit onderwerp. Het lijkt er dus op dat deze kwestie, die we met aandacht volgen, positief evolueert.

3. Voor wat betreft de opleiding van de lesgevers, moet de opleiding van alle leraren en directeurs in het kader van dit programma beschouwd worden als een basis waarop verder moet gebouwd worden, maar niet als een doel op zich.

Het spreekt voor zich dat een continue opleiding ideaal en noodzakelijk is maar niet voorzien kan worden in het kader van het lopende project. Dit zou kunnen in het kader van een coördinatie van de verschillende ondersteuningsprogramma’s voor continue vorming door het ministerie van Onderwijs. Er werden verschillende pistes voorgesteld aan de ministeries om deze ondersteuning een permanent karakter te geven.