SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2013-2014 Zitting 2013-2014
________________
28 février 2014 28 februari 2014
________________
Question écrite n° 5-11204 Schriftelijke vraag nr. 5-11204

de Guido De Padt (Open Vld)

van Guido De Padt (Open Vld)

au secrétaire d'État à l'Environnement, à l'Énergie et à la Mobilité, adjoint à la ministre de l'Intérieur et de l'Égalité des Chances, et secrétaire d'État aux Réformes institutionnelles, adjoint au premier ministre

aan de staatssecretaris voor Leefmilieu, Energie en Mobiliteit, toegevoegd aan de minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen, en staatssecretaris voor Staatshervorming, toegevoegd aan de eerste minister
________________
Patients épileptiques - Restitution du permis de conduire - Accidents - Transports publics - Banque nationale de données relatives aux patients épileptiques Epilepsiepatiënten - Inlevering van het rijbewijs - Ongevallen - Openbaar vervoer - Nationale databank van epilepsiepatiënten 
________________
permis de conduire
accident de transport
tarif voyageur
statistique officielle
maladie du système nerveux
sécurité routière
rijbewijs
ongeval bij het vervoer
reizigerstarief
officiële statistiek
ziekte van het zenuwstelsel
verkeersveiligheid
________ ________
28/2/2014Verzending vraag
7/5/2014Antwoord
28/2/2014Verzending vraag
7/5/2014Antwoord
________ ________
Question n° 5-11204 du 28 février 2014 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-11204 d.d. 28 februari 2014 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le week-end dernier, une femme souffrant d'épilepsie a causé un accident mortel. Elle a eu une crise tandis qu'elle conduisait et a percuté plusieurs voitures.

Officiellement, les personnes dont l'épilepsie est avérée sont tenues de restituer leur permis de conduire parce qu'elles constituent un danger trop important pour elles-mêmes et pour les autres. Dans la pratique, il n'en va toutefois pas ainsi et les patients choisissent eux-mêmes de restituer ou non leur permis de conduire. Beaucoup choisissent de ne pas le faire car cela signifierait qu'ils renoncent à une grande partie de leur liberté.

En outre, il est très difficile d'évaluer le nombre d'accidents réellement causés par des crises d'épilepsie. Nous entendons souvent parler de voitures ayant percuté le terre-plain central ou dévié de leur trajectoire de manière inexplicable. L'épilepsie au volant pourrait constituer un facteur de risque beaucoup plus important que nous ne le pensons tous.

1) Combien d'accidents ont-ils officiellement été causés par des conducteurs qui ont eu une crise d'épilepsie au volant en 2011, 2012 et 2013 ? Pouvez-vous également exprimer ces données en pourcentages de l'ensemble des accidents ?

2) Combien de permis de conduire ont-ils été spontanément restitués par des patients épileptiques en 2011, 2012 et 2013 ? Dispose-t-on d'un aperçu du nombre total de patients épileptiques en Belgique ?

3) Des groupes tels que les étudiants et les seniors ont droit à un tarif spécial pour les transports publics. Les personnes épileptiques, qui ont souvent une vie active et doivent constamment se déplacer, n'en bénéficient pas. Le secrétaire d'État n'estime-t-il pas que ces personnes qui restituent volontairement leur permis de conduire, doivent également avoir droit à un tarif préférentiel ? L'instauration d'un tel tarif est-elle envisagée ?

4) Prévoit-on de mieux faire contrôler la restitution des permis de conduire à l'avenir ? Dans l'affirmative, de quelle manière ?

5) Existe-t-il une base de données nationales contenant les informations relatives à tous les patients épileptiques en Belgique ? Elle pourrait être consultée à titre préventif par des compagnies d'assurance et, après un accident, par la police, ce qui dissuaderait les patients épileptiques de continuer à prendre le volant. Si une telle base de données n'existe pas encore, le ministre n'estime-t-il pas qu'elle permettrait de renforcer la sécurité et peut-on envisager de l'instaurer ?

 

Vorig weekend veroorzaakte een vrouw met epilepsie een dodelijk ongeval. De vrouw kreeg een aanval achter het stuur en reed zo meerdere auto's aan.

Officieel zijn mensen die vastgesteld worden met epilepsie verplicht hun rijbewijs in te leveren omdat het gevaar voor zichzelf en anderen te groot is. In de praktijk wordt dit echter niet opgevolgd en blijken de patiënten zelf de keuze te hebben of ze hun rijbewijs inleveren of niet. Velen maken de keuze om dit niet te doen, want dit zou betekenen dat ze een groot deel van hun vrijheid opgeven.

Het is daarbovenop zeer moeilijk te peilen hoeveel ongevallen werkelijk door epilepsie aanvallen veroorzaakt worden. Vaak horen we over auto's die op onverklaarbare wijze over de middenberm rijden of van de weg afwijken. Epilepsie achter het stuur zou een grotere risicofactor kunnen zijn dan we allen denken.

1) Hoeveel ongevallen werden officieel veroorzaakt door chauffeurs die een epilepsie aanval kregen tijdens het rijden in 2011, 2012 en 2013? Kan u dit ook procentueel uitdrukken ten opzichte van alle ongevallen?

2) Hoeveel rijbewijzen werden door epilepsiepatiënten spontaan ingeleverd in 2011, 2012 en 2013? Heeft men een overzicht van het totale aantal epilepsiepatiënten in België?

3) Groepen zoals studenten en senioren hebben recht op een speciaal tarief voor het openbaar vervoer. Mensen met epilepsie, die meestal nog actief in het leven staan en zich constant moeten verplaatsen hebben hier geen recht op. Is de geachte staatssecretaris van oordeel dat deze mensen, die vrijwillig hun rijbewijs inleveren, ook recht moeten hebben op een voordeeltarief? Wil men de invoering hiervan in overweging nemen?

4) Is men van plan om in de toekomst de inlevering van het rijbewijs beter te gaan opvolgen? Zo ja, op welke manier wilt men dit doen?

5) Bestaat er een nationale database met de info van alle epilepsiepatiënten in België? Deze zou kunnen preventief geraadpleegd worden door verzekeringsmaatschappijen en na een ongeluk door de politie waardoor epilepsiepatiënten gedemotiveerd worden om toch achter het stuur te gaan zitten. Indien dit nog niet bestaat, is de geachte minister dan van oordeel dat dit de veiligheid ten goede zou komen en wil men overwegen om dit in te voeren?

 
Réponse reçue le 7 mai 2014 : Antwoord ontvangen op 7 mei 2014 :

En réponse à la question posée, j'ai l'honneur de communiquer ce qui suit :

1) Je ne dispose pas des chiffres relatifs au nombre d'accidents qui ont officiellement été causés par des conducteurs ayant une crise épileptique. En général, il existe une prévalence d’épilepsie auprès de la population belge adulte de seulement 0,4 %. Selon les recherches internationales, seulement 0,25 % des accidents peuvent être reliés à l’épilepsie.

2) À cause du secret médical, on ne peut pas savoir si un permis est remis par un patient épileptique ou par une personne qui est atteinte d'un autre défaut.

Pour le permis de conduire, on a seulement besoin de savoir si quelqu’un est apte ou inapte à conduire, pour une période déterminée ou indéterminée, et éventuellement sous quelques conditions. L’attestation médicale, qui est remise au patient, ne mentionne pas la nature de la maladie, mais bien l'inaptitude à la conduite.

3) L'introduction éventuelle d'un tarif spécial pour le transport public pour les personnes épileptiques qui ont remis leur permis de conduire ne relève pas de ma compétence.

4) Le respect ou non de l'obligation légale pour les personnes épileptiques de remettre leur permis de conduire lorsqu'elles ne sont plus aptes à la conduite dépend de deux éléments :

  • le médecin traitant est tenu de mettre le patient au courant de son obligation de remettre le permis de conduire ;

  • le patient est tenu de restituer son permis.

Par ailleurs, la réglementation prévoit certaines conditions sous lesquelles une personne épileptique peut être déclarée apte à la conduite après une période sans crise.

Si les autorités veulent suivre la restitution du permis de conduire, elles doivent être mises au courant de l’aptitude à la conduite défavorable par le médecin traitant. C’est pourquoi l’on étudie en ce moment la possibilité pour les médecins de transmettre par voie électronique (plateforme e-health) l’attestation d’aptitude médicale à la Banque-Carrefour des Permis de conduire.

5) La collecte des données ne peut pas concerner le dossier médical en tant que tel, qui est protégé par la vie privée et le secret médical. Les seules données dont l’autorité a besoin, concernent la communication de l’aptitude à la conduite pour une période déterminée ou indéterminée. De cette manière, la police peut contrôler la validité du permis de conduire.

Het geachte lid vindt hieronder het antwoord op zijn vraag:

1) Ik beschik niet over cijfers betreffende het aantal ongevallen dat officieel wordt veroorzaakt door bestuurders die een epilepsieaanval kregen. Er is een prevalentie van epilepsie bij de volwassen Belgische bevolking van slechts 0,4 %. Er bestaat internationaal onderzoek dat slechts 0,25 % van de ongevallen kunnen worden gerelateerd aan epilepsie.

2) Omwille van het medisch geheim kunnen wij niet weten of een rijbewijs wordt ingeleverd door een epilepsiepatiënt of door iemand die lijdt aan een andere aandoening.

Wat het rijbewijs betreft, hoeven wij alleen maar te weten of iemand rijgeschikt is of niet voor een bepaalde of een onbepaalde periode en de eventuele voorwaarden. Het medisch attest dat aan de patiënt wordt gegeven, vermeldt niet de aard van de ziekte, maar wel de rijongeschiktheid.

3) De eventuele invoering van een speciaal tarief voor het openbaar vervoer van epilepsiepatiënten die hun rijbewijs inleveren, behoort niet tot mijn bevoegdheid.

4) Het al dan niet voldoen aan de wettelijke verplichting voor epilepsiepatiënten om hun rijbewijs in te leveren wanneer zij niet (langer) voldoen aan de normen inzake de rijgeschiktheid, hangt af van twee factoren:

  • de behandelende arts dient de patiënt op de hoogte te stellen van de verplichting het rijbewijs in te leveren;

  • de patiënt dient het rijbewijs in te leveren.

De reglementering bepaalt overigens bepaalde voorwaarden waaronder een epilepsiepatiënt na een aanvalsvrije periode rijgeschikt kan verklaard worden.

Indien de overheid de inlevering van het rijbewijs om medische redenen wil opvolgen, dient zij op de hoogte gesteld te worden van de rijgeschiktheid door de behandelende arts. Daarom wordt er op dit ogenblik nagegaan of de artsen het rijgeschiktheidsattest niet elektronisch kunnen doorgeven via het e-health platform aan de Kruispunt Bank Rijbewijzen.

5) De gegevens die zouden kunnen verzameld worden, mogen geen betrekking hebben op het medisch dossier als zodanig. Dit valt onder de bescherming van de privacy en het medische beroepsgeheim. De enige gegevens waarover wij als overheid moeten beschikken, is de mededeling van de rijongeschiktheid voor onbepaalde of bepaalde duur. Op deze wijze kan de politie de geldigheid van het rijbewijs controleren.