SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session extraordinaire de 2010 Buitengewone zitting 2010
________________
3 septembre 2010 3 september 2010
________________
Question écrite n° 5-110 Schriftelijke vraag nr. 5-110

de Bart Laeremans (Vlaams Belang)

van Bart Laeremans (Vlaams Belang)

au ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Loi-cadre européenne relative aux saisies à l'étranger - Transposition - Situation Europese kaderwet inzake buitenlandse inbeslagnames - Omzetting - Stand van zaken 
________________
mesure nationale d'exécution
confiscation de biens
criminalité organisée
nationale uitvoeringsmaatregel
verbeurdverklaring van goederen
georganiseerde misdaad
________ ________
3/9/2010Verzending vraag
16/3/2011Antwoord
3/9/2010Verzending vraag
16/3/2011Antwoord
________ ________
Question n° 5-110 du 3 septembre 2010 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-110 d.d. 3 september 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Il ressort d'articles de presse (notamment dans De Morgen du 24 août 2010) que le Service public fédéral (SPF) Justice fait traîner en longueur la transposition de la loi-cadre européenne relative à la confiscation des avoirs des criminels à l'étranger. C'est particulièrement curieux et inquiétant puisque, par ce biais, d'importantes sommes d'argent d'origine criminelle peuvent être récupérées. Cet instrument pourrait être très utile, certainement en ces temps d'économies et de déficit des finances publiques.

J'aimerais obtenir une réponse aux questions suivantes.

1. Le ministre peut-il expliquer pourquoi la loi-cadre n'a toujours pas été transposée alors que la date-limite est dépassée depuis près de deux ans?

2. Quelle est la situation actuelle ? Quand l'avant-projet sera-t-il prêt? A-t-il déjà été examiné par le gouvernement? L'avis du Conseil d'État a-t-il été demandé?

3. Que peut-on faire à ce sujet dans le cadre des affaires courantes?

4. Le ministre dispose-t-il de chiffres relatifs aux saisies à l'étranger sur la base de la législation actuelle?

5. A-t-on entre-temps déjà collaboré à des confiscations dans notre pays pour le compte de pays voisins? Une partie des recettes a-t-elle dans ce cas été attribuée à notre pays? Dans l'affirmative, quel montant ceci a-t-il rapporté en 2008 et 2009?

 

Uit mediaberichten (onder andere uit De Morgen van 24 augustus 2010) blijkt dat de Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie talmt met de omzetting van de Europese kaderwet in verband met de confiscatie van bezittingen van criminelen in het buitenland. Dat is bijzonder merkwaardig en verontrustend, aangezien via deze weg grote sommen aan misdaadgeld gerecupereerd kunnen worden. Zeker in een tijd van bezuinigingen en tekort aan overheidsmiddelen zou dit instrument zeer nuttig kunnen zijn.

Graag kreeg ik een antwoord op de volgende vragen:

1. Kan de minister verklaren waarom de omzetting van deze kaderwet nog niet is gebeurd, hoewel de deadline sinds bijna twee jaar is verstreken?

2. Wat is de stand van zaken? Wanneer is het voorontwerp klaargemaakt? Is dat in de regering besproken? Is het advies van de Raad van State gevraagd?

3. Wat is hieromtrent mogelijk in het kader van de lopende zaken?

4. Beschikt de minister over cijfers inzake beslagnames in het buitenland krachtens de huidige wetgeving?

5. Wordt intussen reeds meegewerkt aan confiscaties in ons land in opdracht van buurlanden? Wordt in dat geval een deel van de opbrengst toegewezen aan ons land? Zo ja, hoeveel heeft dit opgebracht in 2008 en 2009?

 
Réponse reçue le 16 mars 2011 : Antwoord ontvangen op 16 maart 2011 :

1. Un avant-projet de loi est prêt depuis 2008 et a été soumis au Conseil d’État en 2009 puis modifié suite à l’avis du Conseil d’État. Cet avant-projet de loi n’a toutefois pas pu être déposé en 2010 vu la dissolution des Chambres.

Le délai pour la transposition dans la législation nationale est dépassé. Il n’y a toutefois pas de possibilité pour la Commission d’entamer une procédure en manquement à l’encontre d’un État membre, une décision-cadre n’étant pas soumise au même régime qu’une Directive. Conformément au Traité de Lisbonne, un régime analogue ne s’appliquera qu’à partir de 2014.

2. Comme indiqué ci-dessus, un projet de loi a été approuvé par le Conseil des ministres en 2008 et soumis au Conseil d’État en 2009 qui a rendu son avis. Le projet est prêt à être présenté au Parlement et devra être introduit par le prochain gouvernement.

3. En l’état actuel de l’interprétation de la notion d’affaires courantes, le projet de loi ne peut être déposé au parlement par le gouvernement.

La coopération en matière de confiscation est par ailleurs déjà rendue possible sur la base d’une convention du Conseil de l’Europe – la convention européenne relative au blanchiment, au dépistage, à la saisie et à la confiscation des produits du crime du 8 novembre 1990, modifiée par la Convention européenne relative au blanchiment, au dépistage, à la saisie et à la confiscation des produits du crime et au financement du terrorisme du 16 mai 2005, qui a été ratifiée par la Belgique le 17 septembre 2009.

Cette convention a été mise en œuvre en droit belge par la loi du 20 mai 1997 sur la coopération internationale en ce qui concerne l'exécution de saisies et de confiscations. La loi a été modifiée par la loi du 20 juillet 2006 portant des dispositions diverses pour permettre le partage des avoirs entre l’État requérant et l’État requis (article 8 de la loi de 1997).

L’apport de la décision-cadre consiste à améliorer le cadre juridique existant en y appliquant le principe de reconnaissance mutuelle, propre à la coopération entre États membres de l’Union européenne.

4. Ni le Service public fédéral (SPF) Justice, ni l’Organe central de saisie et de confiscation ne disposent de données statistiques à cet égard.

Conformément à l’article 3, §3, 8° de la loi du 26 mars 2003, l’organe central de saisie et de confiscation fournit seulement une assistance dans le cadre de l'entraide judiciaire internationale, tel que l’émission d’avis juridiques à l’attention des autorités judiciaires.

Il en est de même pour le SPF Justice. S’agissant d’une matière largement ‘judiciarisée’ au moins dans le cadre des relations intra-Union européenne, le rôle du ministre de la Justice est donc limité.

5. Oui, des confiscations prononcées par des autorités étrangères sont exécutées en Belgique et inversement.

Par ailleurs, la loi du 20 mai 1997 a été modifiée par la loi du 20 juillet 2006 portant des dispositions diverses pour permettre le partage des avoirs entre l’État requérant et l’État requis (article 8 de la loi de 1997).

Comme indiqué ci-dessus, il n’y a cependant pas de statistiques disponibles sur les montants confisqués dans le cadre de l’entraide.

1. Sinds 2008 is er een voorontwerp van wet klaar. Dat werd in 2009 voorgelegd aan de Raad van State en vervolgens gewijzigd ingevolge het advies van de Raad van State. Dat voorontwerp van wet kon echter niet worden ingediend in 2010 door de ontbinding van de Kamers.

De termijn voor de omzetting in de nationale wetgeving is overschreden. De Commissie kan tegen een lidstaat echter geen procedure van beroep wegens niet-nakoming inleiden, aangezien een kaderbesluit niet onder hetzelfde stelsel als een richtlijn valt. Overeenkomstig het Verdrag van Lissabon zal een vergelijkbaar stelsel pas vanaf 2014 van toepassing zijn.

2. Zoals hiervoor vermeld, heeft de ministerraad in 2008 een ontwerp van wet goedgekeurd en in 2009 heeft de ministerraad dit voorgelegd aan de Raad van State, die zijn advies heeft gegeven. Het ontwerp is klaar om aan het parlement te worden voorgelegd en het moet door de volgende regering worden ingediend.

3. In de huidige interpretatie van het begrip “lopende zaken” kan de regering het ontwerp van wet niet indienen in het parlement.

Samenwerking inzake confiscaties is overigens reeds mogelijk gemaakt op grond van een overeenkomst van de Raad van Europa, de Overeenkomst inzake het witwassen, de opsporing, de inbeslagneming en de confiscatie van opbrengsten van misdrijven van 8 november 1990, gewijzigd bij de Europese Overeenkomst inzake het witwassen, de opsporing, de inbeslagneming en de confiscatie van opbrengsten van misdrijven en de financiering van het terrorisme van 16 mei 2005, die door België is bekrachtigd op 17 september 2009.

Deze overeenkomst is ten uitvoer gelegd in het Belgische recht door de wet van 20 mei 1997 betreffende de internationale samenwerking inzake de tenuitvoerlegging van inbeslagnemingen en verbeurdverklaringen. Deze wet werd gewijzigd bij de wet van 20 juli 2006 houdende diverse bepalingen teneinde de vermogensbestanddelen te kunnen verdelen tussen de verzoekende Staat en de aangezochte Staat (artikel 8 van de wet van 1997).

De bijdrage van het kaderbesluit bestaat erin, het bestaande juridisch kader te verbeteren door het beginsel van wederzijdse erkenning, dat eigen is aan de samenwerking tussen lidstaten van de Europese Unie, daarop toe te passen.

4. Noch de Federale Overheidsdienst (FOD) Justitie, noch het Centraal Orgaan voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring beschikken ter zake over statistische gegevens.

Overeenkomstig artikel 3, § 3, 8°, van de wet van 26 maart 2003 verleent het Centraal Orgaan voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring enkel bijstand in het kader van de internationale wederzijdse rechtshulp, zoals het geven van juridisch advies ten behoeve van de gerechtelijke autoriteiten.

Hetzelfde geldt voor de FOD Justitie: aangezien het om een sterk “gejuridiseerde” aangelegenheid gaat, ten minste in het kader van de relaties binnen de Europese Unie, is de rol van de minister van Justitie dan ook beperkt.

5. Ja, confiscaties die door buitenlandse autoriteiten uitgesproken zijn, worden in België ten uitvoer gelegd en omgekeerd.

Bovendien werd de wet van 20 mei 1997 gewijzigd bij de wet van 20 juli 2006 houdende diverse bepalingen teneinde de vermogensbestanddelen te kunnen verdelen tussen de verzoekende Staat en de aangezochte Staat (artikel 8 van de wet van 1997).

Zoals supra vermeld zijn er echter geen statistische gegevens beschikbaar over de in het kader van de wederzijdse rechtshulp geconfisqueerde bedragen.