SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2013-2014 Zitting 2013-2014
________________
15 janvier 2014 15 januari 2014
________________
Question écrite n° 5-10888 Schriftelijke vraag nr. 5-10888

de Richard Miller (MR)

van Richard Miller (MR)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères, du Commerce extérieur et des Affaires européennes

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Europese Zaken
________________
les traités internationaux relatifs aux droits humains de internationale verdragen inzake mensenrechten 
________________
droits de l'homme
convention internationale
droits sociaux
violence domestique
violence sexuelle
commerce des armes
convention européenne
apatride
minorité nationale
protocole d'accord
traitement cruel et dégradant
torture
ratification d'accord
rechten van de mens
internationale conventie
sociale rechten
huiselijk geweld
seksueel geweld
wapenhandel
Europese Conventie
staatloze
nationale minderheid
overeenkomstprotocol
wrede en onterende behandeling
foltering
ratificatie van een overeenkomst
________ ________
15/1/2014Verzending vraag
4/2/2014Antwoord
15/1/2014Verzending vraag
4/2/2014Antwoord
________ ________
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-4221 Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-4221
________ ________
Question n° 5-10888 du 15 janvier 2014 : (Question posée en français) Vraag nr. 5-10888 d.d. 15 januari 2014 : (Vraag gesteld in het Frans)

La Belgique a toujours joué un rôle-clé sur la scène internationale pour ses actions diplomatiques en faveur des droits humains, notamment en tant qu'Etat-précurseur dans la mise en œuvre de certains Traités. Malheureusement, certains Traités internationaux ne sont actuellement toujours pas ratifiés par certaines des entités fédérées de notre pays, et par conséquence à l'échelle fédérale.

Je pense notamment au Protocole facultatif à la Convention des Nations Unies contre la torture et autres peines ou traitements cruels, inhumains ou dégradants (OPCAT), adopté il y a plus de dix ans. La Belgique a réitéré son engagement à ratifier ce Protocole au cours de l'Examen périodique universel. Je souhaiterais connaître ce qu'il en est du mécanisme de contrôle indépendant prévu par le protocole.

Quant à la Convention des Nations Unies de 1961 sur la réduction des cas d'apatridie, qui vise à protéger les personnes qui ne sont reconnues comme citoyens par aucun Etat, je souhaiterais savoir les procédures qui ont été entamées, conformément aux engagements de la Déclaration politique gouvernementale.

Alors que la Belgique a signé la Convention-cadre du Conseil de l'Europe pour la protection des minorités nationales le 31 juillet 2001, celle-ci n'a également toujours pas été ratifiée. La définition de " minorité nationale " ferait obstacle à l'entrée en vigueur du traité. Je souhaiterais connaître l'analyse du Vice-Premier ministre.

Dans le cas du Traité des Nations Unies sur le Commerce des Armes ainsi que le Protocole facultatif au Pacte international relatif aux droits économiques, sociaux et culturels des Nations Unies, ainsi que la Convention du Conseil de l'Europe sur la prévention et la lutte contre la violence à l'égard des femmes et la violence domestique (Convention d'Istanbul), je suis tout à fait conscient que, s'agissant de traités mixtes, nous sommes en attente de certaines entités fédérées. Je ne peux que souhaiter que ces Traités soient ratifiés à tous les niveaux avant la fin de cette législature.

Monsieur le Vice-Premier ministre, peut-il faire un état des lieux de ratification des Conventions, Protocoles et Traités susmentionnés ?

 

België heeft op het vlak van diplomatieke acties voor de mensenrechten altijd een internationale sleutelrol gespeeld, vooral als voorloper bij de toepassing van sommige verdragen. Spijtig genoeg zijn bepaalde internationale verdragen momenteel door sommige deelstaten van ons land, en bijgevolg ook op federaal niveau, nog altijd niet geratificeerd.

Ik denk onder meer aan het Optioneel Protocol bij het Verdrag van de Verenigde Naties (VN) tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (OPCAT), dat meer dan tien jaar geleden door de VN werd aangenomen. België heeft het engagement om het Protocol te ratificeren herhaald naar aanleiding van het Universeel Periodiek Onderzoek. Hoe zit het met het onafhankelijk controlemechanisme voorzien in het protocol?

Aangaande het Verdrag van de Verenigde Naties van 1961 tot beperking van de gevallen van staatloosheid, dat tot doel heeft de staatlozen te beschermen, had ik graag vernomen welke procedures er, overeenkomstig de engagementen in de beleidsverklaring van de regering, werden opgestart.

België heeft op 31 juli 2001 het Kaderverdrag inzake de bescherming van nationale minderheden van de Raad van Europa ondertekend, maar deze werd nog altijd niet geratificeerd. De definitie “nationale minderheden” zou een belemmering zijn voor de inwerkingtreding van het verdrag. Wat is de analyse van de vice-eersteminister?

Een aantal gemengde verdragen, namelijk het VN-Verdrag over de Wapenhandel, het Facultatief Protocol bij het Internationaal Pact inzake economische, sociale en culturele rechten van de Verenigde Naties, en het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld (het Verdrag van Istanbul), moeten nog door sommige deelstaten worden geratificeerd. Ik hoop dat ze nog voor het einde van deze legislatuur op alle niveau's worden geratificeerd.

Mijnheer, de vice-eersteminister, kan ik een stand van zaken krijgen van de ratificatie van voormelde overeenkomsten, protocols en verdragen?

 
Réponse reçue le 4 février 2014 : Antwoord ontvangen op 4 februari 2014 :

1) Protocole facultatif se rapportant à la convention contre la torture et autres peines ou traitements cruels, inhumains ou dégradants, adopté à New York le 18 décembre 2002.

Au niveau fédéral, mes services n’ont pas encore reçu un dossier préparatoire d’assentiment. En ce qui concerne la constitution de ce dossier, je m’en réfère à ma collègue compétente pour la Justice.

Ce Protocole est au niveau interne belge un traité mixte. Il n’a pas encore été approuvé par les parlements de toutes les entités fédérées compétentes. Seuls le parlement de la Communauté/Région flamande (décret du 13 juillet 2012) et le parlement de la Communauté germanophone (décret du 25 mai 2009) ont terminé leur procédure d’assentiment.

Le Protocole ne pourra être ratifié que lorsque tous les parlements compétents l’auront approuvé.

En ce qui concerne votre question sur le mécanisme de contrôle indépendant prévu par le Protocole, je m’en réfère à ma collègue compétente pour la Justice.

2) Convention sur la réduction des cas d'apatridie (New York, 30 août 1961).

Ce traité n’a pas été signé par la Belgique. Il s’agit donc d’une adhésion.

Mes services n’ont pas encore reçu un dossier préparatoire d’assentiment. En ce qui concerne la constitution de ce dossier, je m’en réfère à ma collègue compétente pour la Justice.

3) Convention-cadre pour la protection des minorités nationales (Strasbourg, 1er février 1995).

Ce traité est au niveau interne belge un traité mixte. Il n’a encore été approuvé par aucun parlement.

Dans l’accord de gouvernement qui reprend l’accord institutionnel, il est indiqué : « En ce qui concerne le suivi de la recommandation sur la ratification de la Convention-cadre sur la protection des minorités nationales formulée dans le cadre de l’Examen Périodique Universel, le Groupe de travail de la Conférence Interministérielle de Politique Étrangère continuera à étudier si un accord peut être trouvé sur une définition du concept de « minorité ».

Dès le début de la législature, j’ai mis à l’agenda de la Conférence interministérielle de Politique étrangère la question de la composition de ce groupe de travail. En décembre 2013, j’ai enfin reçu la dernière désignation d’un gouvernement qui permettra de convoquer rapidement une première réunion pour concrétiser cette partie de l’Accord de gouvernement.

4) Traité sur le commerce des armes, adopté à New York le 2 avril 2013.

Au niveau fédéral, le dossier d’assentiment est préparé par mes services.

Ce traité est au niveau interne belge un traité mixte. Seul le parlement de la Région wallonne a approuvé le Traité (décret du 28 novembre 2013).

Le Protocole ne pourra être ratifié que lorsque tous les parlements compétents l’auront approuvé.

5) Protocole facultatif se rapportant au pacte international relatif aux droits économiques, sociaux et culturels, adopté à New York le 10 décembre 2008.

Au niveau fédéral, le projet de loi a été déposé au Sénat.

Ce Protocole est au niveau interne belge un traité mixte. Il n’a pas encore été approuvé par les parlements de toutes les entités fédérées compétentes. A ce jour, seuls le parlement de la Communauté/Région flamande (décret du 4 mars 2011), le parlement de la Communauté germanophone (décret du 23 mai 2011), et le parlement de la Région wallonne (décret du 28 novembre2013) ont terminé leur procédure d’assentiment.

Dès que le Protocole sera approuvé par le Sénat et la Chambre des Représentants ainsi que par toutes les entités fédérées concernées, l’instrument de ratification pourra être déposé auprès du dépositaire (au courant du 1er trimestre 2014).

6) Convention du Conseil de l'Europe sur la prévention et la lutte contre la violence à l'égard des femmes et la violence domestique, faite à Istanbul le 11 mai 2011.

Au niveau fédéral, mes services n’ont pas encore reçu un dossier préparatoire d’assentiment. En ce qui concerne la constitution de ce dossier, je m’en réfère à ma collègue compétente pour la Justice.

Ce traité est au niveau interne belge un traité mixte. Seul le parlement de la Communauté/Région flamande a approuvé le traité (décret du 29 novembre 2013).

Le traité ne pourra être ratifié que lorsque tous les parlements compétents l’auront approuvé.

1) Facultatief protocol met betrekking tot het verdrag tegen folteringen en andere wrede, onmenselijke of degraderende straffen of behandelingen, aangenomen in New York op 18 december 2002.

Op federaal niveau hebben mijn diensten nog geen voorbereidend instemmingsdossier ontvangen. Wat de inhoud van dit dossier betreft, verwijs ik naar mijn collega bevoegd voor Justitie.

Dit Protocol is op intern Belgisch niveau een gemengd verdrag. Deze werd nog niet goedgekeurd door alle parlementen van de deelstaten. Enkel het Vlaams Parlement (decreet van 13 juli 2012) en het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap (decreet van 25 mei 2009) hebben hun instemming al gegeven.

Het Protocol zal enkel door België kunnen worden ondertekend nadat alle deelstaten het aangenomen zullen hebben.

Wat het onafhankelijke controlemechanisme betreft dat voorzien wordt door het Protocol, verwijs is u door naar mijn collega bevoegd voor Justitie.

2) Verdrag over het verminderen van het aantal staatlozen (New York, 30 augustus1961).

Dit verdrag werd niet door België ondertekend. Het gaat dus over een lidmaatschap.

Mijn diensten hebben nog geen voorbereidend instemmingsdossier gekregen. Voor de samenstelling van dit dossier, verwijs ik naar mijn collega bevoegd voor Justitie.

3) Kaderverdrag ter bescherming van de nationale minderheden (Straatsburg, 1 februari 1995).

Dit verdrag is op intern Belgisch niveau een gemengd verdrag. Het werd nog door geen enkel parlement goedgekeurd.

In het regeerakkoord, die het institutioneel akkoord bevat, staat: “Wat het vervolg van de aanbeveling rond de ratificatie van het Kaderverdrag ter bescherming van de nationale minderheden betreft, geformuleerd in het kader van het universele periodieke onderzoek, zal de werkgroep van de interministeriële conferentie Buitenlands Beleid blijven onderzoeken of men een akkoord kan bereiken over een definitie van het begrip “minderheid”.

Sinds het begin van de legislatuur heb ik de samenstelling van deze werkgroep op de agenda geplaatst van de interministeriële conferentie buitenlands beleid. In December 2013 heb ik uiteindelijk de laatste benoeming ontvangen van een regering die nu toelaat om snel een eerste vergadering bijeen te roepen om dit deel van het regeerakkoord uit te voeren.

4) Verdrag over wapenhandel, aangenomen in New York op 2 april 2013.

Op federaal niveau wordt het instemmingsdossier voorbereid door mijn diensten.

Op intern Belgisch niveau is dit een gemengd verdrag. Enkel het Waals Parlement heeft het verdrag goedgekeurd (decreet van 28 november 2013).

Het Protocol zal enkel kunnen worden aangenomen nadat alle bevoegde parlementen hem goedgekeurd zullen hebben.

5) Facultatief protocol met betrekking tot het internationaal pact over economische, sociale en culturele rechten, aangenomen in New York op 10 december 2008.

Op federaal niveau werd het wetsvoorstel ingediend bij de Senaat.

Dit Protocol is op intern Belgisch niveau een gemengd verdrag. Het werd nog niet goedgekeurd door alle parlementen van de bevoegde deelstaten. Tot op heden hebben enkel het Vlaams Parlement (decreet van 4 maart 2011), het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap (decreet van 23 maart 2011) en het Waals Parlement (decreet van 28 november 2013) hun instemming gegeven.

Zodra het Protocol goedgekeurd is door de Senaat en de Kamer van Volksvertegenwoordigers, alsook door alle parlementen van de bevoegde deelstaten, zal het ratificatie-instrument kunnen worden gedeponeerd bij de bewaarder (tijdens het eerste trimester van 2014).

6. Verdrag van de Raad van Europa over de preventie en bestrijding van geweld tegen vrouwen en huishoudelijk geweld, opgemaakt in Istanbul op 11 mei 2011.

Op federaal niveau hebben mijn diensten nog geen voorbereidend instemmingsdossier ontvangen. Wat de inhoud van dit dossier betreft, verwijs ik naar mijn collega bevoegd voor Justitie.

Dit verdrag is op intern Belgisch niveau een gemengd verdrag. Deze werd enkel goedgekeurd door het Vlaams Parlement (decreet van 29 november 2013).

Het verdrag zal enkel door België kunnen worden ondertekend nadat alle deelstaten het aangenomen zullen hebben.