SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2013-2014 Zitting 2013-2014
________________
20 novembre 2013 20 november 2013
________________
Question écrite n° 5-10425 Schriftelijke vraag nr. 5-10425

de Dirk Claes (CD&V)

van Dirk Claes (CD&V)

au vice-premier ministre et ministre des Pensions

aan de vice-eersteminister en minister van Pensioenen
________________
Calcul de la pension - Part des périodes assimilées Pensioenberekening - Aandeel van de gelijkgestelde periodes 
________________
régime de retraite
répartition par sexe
condition de la retraite
interruption de carrière
ouvrier
pensioenregeling
verdeling naar geslacht
pensioenvoorwaarden
loopbaanonderbreking
arbeider
________ ________
20/11/2013Verzending vraag
10/1/2014Antwoord
20/11/2013Verzending vraag
10/1/2014Antwoord
________ ________
Question n° 5-10425 du 20 novembre 2013 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 5-10425 d.d. 20 november 2013 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Dans la réforme des pensions que vous avez réalisée, il se trouvait aussi un certain nombre de dispositions ayant trait aux périodes assimilées pour les salariés et les fonctionnaires. Les conditions pour le crédit-temps de fin de carrière ont été rendues plus dures, à l'instar des crédits-temps ordinaires

La tendance à maîtriser le nombre de périodes assimilées pour le calcul de la pension n'est pas illogique : ces périodes entraînent souvent des coûts pour l'autorité et/ou pour l'employeur au moment où elles sont prises et en outre dans de nombreux cas elles donnent lieu à la constitution de droits à la pension.

Dans le cadre de la réforme des pensions nous aimerions donc savoir :

1) Quel impact aura la réforme sur la part actuelle des périodes assimilées dans le calcul de la pension selon votre estimation ?

2) Quelle a été la part annuelle des périodes assimilées dans le calcul des pensions durant les dix dernières années ?

3) Quelle est la part respectivement des salariés et des fonctionnaires durant cette période ? En ce qui concerne les salariés : peut-on faire la distinction entre ouvriers et employés ainsi qu'entre hommes et femmes ? Quelles sont les différences entre hommes et femmes chez les fonctionnaires ?

 

In de pensioenhervorming die u doorgevoerd hebt, zaten ook een aantal maatregelen die betrekking hadden op de gelijkgestelde periodes voor werknemers en ambtenaren. De voorwaarden van eindeloopbaan tijdskrediet werden, net als voor het gewone tijdskrediet, strenger.

De tendens om het aantal voor pensioen gelijkgestelde periodes te beheersen, is niet onlogisch: ze brengen vaak kosten voor de overheid en/of de werkgever met zich mee op het moment dat ze opgenomen worden en bovendien geven ze in heel wat gevallen aanleiding tot de opbouw van pensioenrechten.

In het kader van de pensioenhervorming hadden we dan ook graag geweten:

1) Welke impact zal de hervorming hebben op het huidige aandeel gelijkgestelde periodes in de pensioenberekening volgens uw inschattingen?

2) Wat is het jaarlijkse aandeel van gelijkgestelde periodes in de pensioenberekening over de laatste tien jaar?

3) Wat is telkens het aandeel voor werknemers en voor ambtenaren in deze periode? En wat betreft de werknemers: kan er een opsplitsing arbeiders en bedienden met onderverdeling in mannen en vrouwen gebeuren? En wat zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen in de ambtenarij?

 
Réponse reçue le 10 janvier 2014 : Antwoord ontvangen op 10 januari 2014 :

En réponse à ses questions, j’ai l’honneur de communiquer ce qui suit à l’honorable membre.

- Pour l’ONP :

Aucune estimation n’a été réalisée concernant l’impact de la réforme relative à la prise en compte des périodes assimilées dans le calcul des pensions dans le régime des travailleurs salariés.

L'Office national des Pensions ne dispose pas de statistiques concernant la part des périodes assimilées dans le calcul des pensions pour les dix dernières années.

Outre les informations communiquées lors de la conférence nationale des pensions et figurant dans le livre vert, vous trouverez ci-dessous le seul élément de réponse dont nous disposons actuellement.

Il s’agit d’une analyse basée sur les pensions qui ont pris cours en 2012.

La carrière retenue pour établir ce pourcentage reprend toutes les années enregistrées avec au moins un jour presté ou assimilé en Belgique dans le régime salarié mais après élimination éventuelle de certaines années dans le cadre de l’unité de carrière.

Il convient de signaler que l’année qui précède l’année de prise de cours est dans la majorité des cas entièrement assimilée: pour l’étude, nous avons corrigé cette assimilation d’office en répartissant les jours de l’année précédant la prise de cours conformément à la répartition enregistrée pour l’année précédente.

Pourcentage d’assimilation sur la carrière salarié (prise de cours de 2012).

Hommes

Femmes

26,51%

31,43%


- Pour le SdPSP :

Dans le souci de communiquer des données représentatives, il n’a pas été tenu compte des régimes de pensions dans lesquels les intéressés peuvent prendre la pension à un âge plus bas que l’âge minimum général de 62 ans (militaires et police).

1. Impact de la réforme des pensions du secteur public au niveau des « périodes assimilés » sur le calcul de la pension.

Actuellement, la réforme des pensions du secteur public au niveau des « périodes assimilées » prises en compte dans le calcul de la pension n’a qu’un impact faible, du fait que ces nouvelles mesures ne valent que pour les pensions prenant cours au plus tôt le 1er janvier 2012 et du fait que des mesures transitoires

Par contre, cette réforme aura certainement un impact significatif sur la part des « périodes assimilés » prises en compte dans le calcul des pensions futures, car l'objectif de ces mesures est de donner plus de poids aux périodes de services réellement prestés par rapport à certaines périodes d'inactivité assimilées à l’activité de service.

2. Répartition de la durée moyenne de la carrière en « services réellement prestés » et « périodes assimilées » par année pour la période 2003 – 2012 :

Année

Service militaire

Services réellement prestés

Absences

Interruptions de carrière

Bonifications

Total

2003

4,61

361,77

23,42

1,55

15,74

407,09

2004

4,60

361,64

25,75

1,70

15,13

408,82

2005

4,52

358,64

27,45

1,81

14,48

406,90

2006

4,30

357,69

29,22

2,09

15,26

408,56

2007

4,12

354,43

26,57

2,17

15,03

402,32

2008

4,05

355,31

22,65

2,29

15,34

399,64

2009

4,01

353,08

21,90

2,65

15,19

396,83

2010

3,77

350,99

21,51

2,79

14,46

393,52

2011

3,76

350,15

19,13

3,16

13,35

389,55

2012

3,38

344,62

19,45

3,11

13,63

384,19


Ventilation en proportion de la moyenne des périodes assimilées
par année pour la période 2003 – 2012 :

Année

Service militaire

Services réellement prestés

Absences

Interruptions de carrière

Bonifications

Total

2003

1,13%

88,87%

5,75%

0,38%

3,87%

100,00%

2004

1,13%

88,46%

6,30%

0,42%

3,70%

100,00%

2005

1,11%

88,14%

6,75%

0,44%

3,56%

100,00%

2006

1,05%

87,55%

7,15%

0,51%

3,74%

100,00%

2007

1,02%

88,10%

6,60%

0,54%

3,74%

100,00%

2008

1,01%

88,91%

5,67%

0,57%

3,84%

100,00%

2009

1,01%

88,98%

5,52%

0,67%

3,83%

100,00%

2010

0,96%

89,19%

5,47%

0,71%

3,67%

100,00%

2011

0,97%

89,89%

4,91%

0,81%

3,43%

100,00%

2012

0,88%

89,70%

5,06%

0,81%

3,55%

100,00%


3. Répartition de la durée moyenne de la carrière en "services réellement prestés" et "périodes assimilées" par année et par genre pour la période 2003 – 2012 :


Année

Service militaire

Services réellement prestés

Absences

Interruptions de carrière

Bonifications

Total (en mois)

Homme

2003

8,57

375,00

18,33

0,63

13,74

416,27

2004

8,52

376,75

22,06

0,73

13,11

421,17

2005

8,53

375,22

23,82

0,74

12,40

420,71

2006

8,19

374,01

25,13

0,93

12,80

421,06

2007

7,82

372,73

22,17

1,02

12,72

416,46

2008

7,80

378,11

18,74

1,13

13,11

418,89

2009

7,75

373,91

17,09

1,61

12,65

413,01

2010

7,40

374,81

17,89

1,65

12,23

413,98

2011

7,21

376,78

15,34

2,16

11,44

412,93

2012

6,78

372,92

15,93

1,88

11,82

409,33

Femme

2003

0,00

346,38

29,34

2,63

18,08

396,43

2004

0,00

343,89

30,08

2,83

17,51

394,31

2005

0,00

339,96

31,54

3,01

16,82

391,33

2006

0,00

339,62

33,76

3,38

17,99

394,75

2007

0,00

334,08

31,47

3,46

17,60

386,61

2008

0,00

330,68

26,87

3,54

17,76

378,85

2009

0,00

330,75

27,05

3,76

17,91

379,47

2010

0,00

326,20

25,27

3,98

16,78

372,23

2011

0,00

321,07

23,28

4,26

15,44

364,05

2012

0,00

316,42

22,95

4,34

15,42

359,13


Ventilation en proportion de la moyenne des périodes assimilées 
par année et par genre  pour la période 2003 – 2012 :


Année

Service militaire

Services réellement prestés

Absences

Interruptions de carrière

Bonifications

Total (en mois)

Homme

2003

2,06%

90,09%

4,40%

0,15%

3,30%

100,00%

2004

2,02%

89,45%

5,24%

0,17%

3,11%

100,00%

2005

2,03%

89,19%

5,66%

0,18%

2,95%

100,00%

2006

1,95%

88,83%

5,97%

0,22%

3,04%

100,00%

2007

1,88%

89,50%

5,32%

0,24%

3,05%

100,00%

2008

1,86%

90,26%

4,47%

0,27%

3,13%

100,00%

2009

1,88%

90,53%

4,14%

0,39%

3,06%

100,00%

2010

1,79%

90,54%

4,32%

0,40%

2,95%

100,00%

2011

1,75%

91,25%

3,71%

0,52%

2,77%

100,00%

2012

1,66%

91,10%

3,89%

0,46%

2,89%

100,00%

Femme

2003

0,00%

87,37%

7,40%

0,66%

4,56%

100,00%

2004

0,00%

87,21%

7,63%

0,72%

4,44%

100,00%

2005

0,00%

86,87%

8,06%

0,77%

4,30%

100,00%

2006

0,00%

86,03%

8,55%

0,86%

4,56%

100,00%

2007

0,00%

86,41%

8,14%

0,89%

4,55%

100,00%

2008

0,00%

87,29%

7,09%

0,93%

4,69%

100,00%

2009

0,00%

87,16%

7,13%

0,99%

4,72%

100,00%

2010

0,00%

87,63%

6,79%

1,07%

4,51%

100,00%

2011

0,00%

88,19%

6,39%

1,17%

4,24%

100,00%

2012

0,00%

88,11%

6,39%

1,21%

4,29%

100,00%



In antwoord op zijn vragen heb ik de eer om het geachte lid het volgende mee te delen.

- Voor RVP:

Geen enkele raming werd gerealiseerd omtrent het effect van de hervorming betreffende het in rekening brengen van de gelijkgestelde periodes in de berekening van de pensioenen in de werknemersregeling.

De Rijksdienst voor Pensioenen beschikt niet over statistieken betreffende het gedeelte van de gelijkgestelde periodes in de berekening van de pensioenen voor de laatste tien jaar.

Behalve de informatie meegedeeld tijdens de nationale pensioenconferentie en vermeld in het groenboek, vindt u hieronder het enige element van antwoord waarover wij momenteel beschikken.

Het betreft een analyse gebaseerd op de pensioenen die ingegaan zijn in 2012.

De loopbaan die gebruikt wordt om dit percentage vast te stellen, omvat alle jaren waarvoor minstens één gewerkte of gelijkgestelde dag als werknemer in België geregistreerd werd, maar na eventuele eliminatie van een aantal jaren in het kader van de eenheid van loopbaan.

Er dient vermeld te worden dat het jaar dat voorafgaat aan het ingangsjaar, in de meeste gevallen volledig gelijkgesteld is: voor de studie hebben we deze gelijkstelling gecorrigeerd door het aantal dagen van het jaar dat voorafgaat aan het ingangsjaar, te verdelen volgens de opdeling van het jaar daarvoor.

Percentage gelijkstelling in de werknemersloopbaan (ingangsjaar 2012).

Mannen

Vrouwen

26,51%

31,43%


- Voor PDOS:

Ten einde betekenisvolle gegevens mee te delen, werd geen rekening gehouden met de pensioenstelsels waarin de betrokkenen een pensioen kunnen bekomen op een lagere leeftijd dan de algemene minimumleeftijd van 62 jaar (militairen en politie).

1. Weerslag van de hervorming van de pensioenen van de overheidssector inzake «gelijkgestelde perioden» op de berekening van het pensioen.

Momenteel zal de hervorming van de pensioenen van de overheidssector op het gebied van de “gelijkgestelde periodes” die in aanmerking worden genomen voor de berekening van het pensioen slechts een geringe invloed hebben, omdat deze nieuwe maatregelen slechts geldig zijn voor de pensioenen die ingaan vanaf 1 januari 2012 en omwille van een aantal overgangsmaatregelen.

Deze hervorming zal daarentegen zeker een betekenisvolle weerslag hebben op het gedeelte “gelijkgestelde perioden” dat in aanmerking wordt genomen voor de berekening van de toekomstige pensioenen, omdat het doel van deze maatregelen is om meer gewicht te geven aan de perioden van werkelijk gepresteerde diensten in vergelijking tot bepaalde met dienstactiviteit gelijkgestelde perioden.

2. Verdeling van de gemiddelde duur van de loopbaan in “werkelijk gepresteerde diensttijd” en "gelijkgestelde perioden" per jaar voor de periode 2003 – 2012:

Jaar

Militaire dienst

Werkelijk gepresteerde diensttijd

Afwezigheden

Loopbaan

onderbreking

Bonificaties

Totaal (in maanden)

2003

4,61

361,77

23,42

1,55

15,74

407,09

2004

4,60

361,64

25,75

1,70

15,13

408,82

2005

4,52

358,64

27,45

1,81

14,48

406,90

2006

4,30

357,69

29,22

2,09

15,26

408,56

2007

4,12

354,43

26,57

2,17

15,03

402,32

2008

4,05

355,31

22,65

2,29

15,34

399,64

2009

4,01

353,08

21,90

2,65

15,19

396,83

2010

3,77

350,99

21,51

2,79

14,46

393,52

2011

3,76

350,15

19,13

3,16

13,35

389,55

2012

3,38

344,62

19,45

3,11

13,63

384,19


Proportionele verdeling van het gemiddelde van de gelijkgestelde perioden per jaar voor de periode 2003 – 2012:

Jaar

Militaire dienst

Werkelijk gepresteerde diensttijd

Afwezigheden

Loopbaan

onderbrekingen

Bonificaties

Totaal (in maanden)

2003

1,13%

88,87%

5,75%

0,38%

3,87%

100,00%

2004

1,13%

88,46%

6,30%

0,42%

3,70%

100,00%

2005

1,11%

88,14%

6,75%

0,44%

3,56%

100,00%

2006

1,05%

87,55%

7,15%

0,51%

3,74%

100,00%

2007

1,02%

88,10%

6,60%

0,54%

3,74%

100,00%

2008

1,01%

88,91%

5,67%

0,57%

3,84%

100,00%

2009

1,01%

88,98%

5,52%

0,67%

3,83%

100,00%

2010

0,96%

89,19%

5,47%

0,71%

3,67%

100,00%

2011

0,97%

89,89%

4,91%

0,81%

3,43%

100,00%

2012

0,88%

89,70%

5,06%

0,81%

3,55%

100,00%


3. Verdeling van de gemiddelde duur van de loopbaan in “werkelijk gepresteerde diensttijd” en “gelijkgestelde perioden” per jaar en per geslacht voor de periode 2003 – 2012:


Jaar

Militaire dienst

Werkelijk gepresteerde diensttijd

Afwezigheden

Loopbaan

onderbrekingen

Bonificaties

Totaal (in maanden)

Man

2003

8,57

375,00

18,33

0,63

13,74

416,27

2004

8,52

376,75

22,06

0,73

13,11

421,17

2005

8,53

375,22

23,82

0,74

12,40

420,71

2006

8,19

374,01

25,13

0,93

12,80

421,06

2007

7,82

372,73

22,17

1,02

12,72

416,46

2008

7,80

378,11

18,74

1,13

13,11

418,89

2009

7,75

373,91

17,09

1,61

12,65

413,01

2010

7,40

374,81

17,89

1,65

12,23

413,98

2011

7,21

376,78

15,34

2,16

11,44

412,93

2012

6,78

372,92

15,93

1,88

11,82

409,33

Vrouw

2003

0,00

346,38

29,34

2,63

18,08

396,43

2004

0,00

343,89

30,08

2,83

17,51

394,31

2005

0,00

339,96

31,54

3,01

16,82

391,33

2006

0,00

339,62

33,76

3,38

17,99

394,75

2007

0,00

334,08

31,47

3,46

17,60

386,61

2008

0,00

330,68

26,87

3,54

17,76

378,85

2009

0,00

330,75

27,05

3,76

17,91

379,47

2010

0,00

326,20

25,27

3,98

16,78

372,23

2011

0,00

321,07

23,28

4,26

15,44

364,05

2012

0,00

316,42

22,95

4,34

15,42

359,13


Proportionele verdeling van de gemiddelde duur van de gelijkgestelde perioden per jaar en per geslacht voor de periode 2003 – 2012:


Jaar

Militaire dienst

Werkelijk gepresteerde diensttijd

Afwezigheden

Loopbaan

onderbreking

Bonificaties

Totaal (in maanden)

Man

2003

2,06%

90,09%

4,40%

0,15%

3,30%

100,00%

2004

2,02%

89,45%

5,24%

0,17%

3,11%

100,00%

2005

2,03%

89,19%

5,66%

0,18%

2,95%

100,00%

2006

1,95%

88,83%

5,97%

0,22%

3,04%

100,00%

2007

1,88%

89,50%

5,32%

0,24%

3,05%

100,00%

2008

1,86%

90,26%

4,47%

0,27%

3,13%

100,00%

2009

1,88%

90,53%

4,14%

0,39%

3,06%

100,00%

2010

1,79%

90,54%

4,32%

0,40%

2,95%

100,00%

2011

1,75%

91,25%

3,71%

0,52%

2,77%

100,00%

2012

1,66%

91,10%

3,89%

0,46%

2,89%

100,00%

Vrouw

2003

0,00%

87,37%

7,40%

0,66%

4,56%

100,00%

2004

0,00%

87,21%

7,63%

0,72%

4,44%

100,00%

2005

0,00%

86,87%

8,06%

0,77%

4,30%

100,00%

2006

0,00%

86,03%

8,55%

0,86%

4,56%

100,00%

2007

0,00%

86,41%

8,14%

0,89%

4,55%

100,00%

2008

0,00%

87,29%

7,09%

0,93%

4,69%

100,00%

2009

0,00%

87,16%

7,13%

0,99%

4,72%

100,00%

2010

0,00%

87,63%

6,79%

1,07%

4,51%

100,00%

2011

0,00%

88,19%

6,39%

1,17%

4,24%

100,00%

2012

0,00%

88,11%

6,39%

1,21%

4,29%

100,00%