SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2009-2010 Zitting 2009-2010
________________
12 mars 2010 12 maart 2010
________________
Question écrite n° 4-7177 Schriftelijke vraag nr. 4-7177

de Alain Destexhe (MR)

van Alain Destexhe (MR)

au ministre de la Justice

aan de minister van Justitie
________________
Convention belgo-marocaine sur le transfèrement des personnes condamnées - Protocole du 19 mars 2007 - Application - Entrée en vigueur - Ratification par le Maroc - Détenus concernés - Nombre - Accords avec d’autres États Belgisch-Marokkaanse overeenkomst inzake de overbrenging van gevonniste personen - Protocol van 19 maart 2007 - Toepassing - Inwerkingtreding - Ratificering door Marokko - Betrokken gedetineerden - Aantal - Overeenkomsten met andere Staten 
________________
ressortissant étranger
exécution de la peine
accord bilatéral
protocole d'accord
transfèrement de détenus
ratification d'accord
Maroc
buitenlandse staatsburger
voltrekking van de straf
bilaterale overeenkomst
overeenkomstprotocol
overbrenging van gedetineerden
ratificatie van een overeenkomst
Marokko
________ ________
12/3/2010Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 15/4/2010)
6/5/2010Antwoord
12/3/2010Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 15/4/2010)
6/5/2010Antwoord
________ ________
Question n° 4-7177 du 12 mars 2010 : (Question posée en français) Vraag nr. 4-7177 d.d. 12 maart 2010 : (Vraag gesteld in het Frans)

Le 7 juillet 1997 le Royaume du Maroc et le Royaume de Belgique ont conclu une Convention sur l'assistance aux personnes détenues et le transfèrement des personnes condamnées (cf. loi du 17 mars 1999 portant assentiment à la Convention entre le Royaume de Belgique et le Royaume du Maroc sur l'assistance aux personnes détenues et le transfèrement des personnes condamnées, signée à Bruxelles le 7 juillet 1997, Moniteur belge du 6 juillet 1999).

Ce Traité permettait le transfèrement volontaire de ressortissants des deux États parties condamnés dans l'un des deux États parties à purger sa peine dans son pays d'origine. En pratique, le transfert de détenus est effectif dans un seul sens : des détenus de nationalité marocaine condamnés en Belgique purgent leur peine au Maroc.

Cette Convention ne permettant que le transfèrement volontaire, nos deux pays ont conclu, le 19 mars 2007, un Protocole additionnel permettant, moyennant toute une série de conditions (notamment l'absence de liens durables avec la Belgique et les possibilités de réinsertion du prisonnier au Maroc), un transfèrement sans consentement. Ce protocole a été ratifié par notre pays (cf. Doc. Parl., Sénat, n° 4-940/1 - 2007/2008, non encore publié au Moniteur belge).

À l'heure où notre pays souffre d'une surpopulation carcérale, la question de l'efficacité de tels instruments conventionnels ne peut manquer de se poser.

Je vous serais dès lors reconnaissant de bien vouloir répondre aux questions suivantes :

1. Le Protocole additionnel du 19 mars 2007 est-il déjà en vigueur ? A-t-il déjà été ratifié par les autorités marocaines ?

2. De tels accords existent-ils également avec d'autres pays ? Si oui, lesquels ?

3. Pourriez-vous me fournir les statistiques ventilées par nationalité des personnes s'étant vues appliquer ces différentes conventions depuis leur entrée en vigueur ?

4. Dans le cas où le Protocole additionnel de la Convention belgo-marocaine ne serait pas encore entrée en vigueur, pouvez-vous me dire combien de personnes actuellement détenues sur notre territoire seraient susceptibles de se le voir appliqué ?

 

Op 1 juli 1997 hebben het Koninkrijk Marokko en het Koninkrijk België een overeenkomst ondertekend inzake bijstand aan gedetineerde personen en overbrenging van gevonniste personen (Wet van 17 maart 1999 houdende instemming met de Overeenkomst tussen het Koninkrijk België en het Koninkrijk Marokko inzake bijstand aan gedetineerde personen en overbrenging van gevonniste personen, ondertekend te Brussel op 7 juli 1997, Belgisch Staatsblad van 6 juli 1999).

Op basis van die overeenkomst kunnen onderdanen van de twee Staten die partij zijn bij de overeenkomst en in één van die twee Staten veroordeeld zijn, op vrijwillige basis naar hun land van herkomst worden overgebracht om er hun straf uit te zitten. In de praktijk gebeurt die overbrenging van gedetineerden echter slechts in één richting : gedetineerden met de Marokkaanse nationaliteit die in België veroordeeld zijn, zitten hun straf uit in Marokko.

Aangezien die overeenkomst slechts geldig is voor de vrijwillige overbrenging hebben de twee betrokken staten op 19 maart 2007 een Aanvullend Protocol gesloten dat, indien aan een hele reeks voorwaarden is voldaan (met name de afwezigheid van duurzame banden met België en de wederopnamemogelijkheden van de gevangene in Marokko) de mogelijkheid biedt om gedetineerden ook zonder hun instemming over te brengen. Dat protocol is geratificeerd door ons land (Stuk Senaat, nr. 4-940/1 - 2007/2008, nog niet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad).

Ons land kampt met overvolle gevangenissen. De onvermijdelijke vraag rijst dan ook of dergelijke overeenkomsten wel efficiënt zijn.

Ik zou dan ook graag een antwoord krijgen op volgende vragen :

1. Is het Aanvullend Protocol van 19 maart 2007 al van kracht? Werd het al geratificeerd door de Marokkaanse autoriteiten?

2. Werden dergelijke overeenkomsten ook met andere landen gesloten? Zo ja, met welke landen?

3. Kunt u mij statistieken bezorgen, opgedeeld naar de nationaliteit van de personen op wie de verschillende overeenkomsten sedert hun inwerkingtreding werden toegepast?

4. Mocht het Aanvullend Protocol bij de Belgisch-Marokkaanse overeenkomst nog niet in werking zijn getreden, kunt u me dan zeggen op hoeveel gedetineerden die nu in Belgische gevangenissen verblijven, het van toepassing zou kunnen zijn?

 
Réponse reçue le 6 mai 2010 : Antwoord ontvangen op 6 mei 2010 :

1. Une convention bilatérale prévoyant le transfèrement de condamnés sans leur consentement a été signée avec le Maroc. Elle en est à présent au stade de la procédure de ratification au Maroc. En Belgique, la loi portant assentiment a déjà été adoptée le 12 février 2009. Un rappel a été adressé aux autorités marocaines via le service public fédéral Affaires étrangères.

2. En plus du Maroc, des négociations avec la République démocratique du Congo ont déjà conduit à la signature d'une convention prévoyant le transfèrement de condamnés sans leur consentement. Celle-ci doit à son tour être ratifiée.

3. Depuis l’entrée en vigueur du Protocole additionnel à la Convention sur le transfèrement des personnes condamnées en 2005, vingt-six personnes ont été transférées vers le pays dont elles possèdent la nationalité ou dont elles sont originaires.

La répartition par pays est la suivante : cinq vers la Bulgarie, trois vers la Pologne, neuf vers la Roumanie, sept vers les Pays-Bas et deux vers la France.

Deux Belges ont été transférés sous la contrainte depuis les Pays-Bas.

Depuis janvier 2005, quarante-deux détenus ont déjà été transférés conformément à la Convention européenne du 21 mars 1983 sur le transfèrement des personnes condamnées.

La répartition par pays est la suivante : deux vers la Bulgarie, un vers l’Italie, un vers l’Allemagne, deux vers le Royaume-Uni, un vers la Lituanie, deux vers l’Espagne, un vers la Norvège, un vers le Portugal, un vers le Danemark, deux vers la Turquie, huit vers la France et vingt vers les Pays-Bas.

4. Ce point de la question requérant un screening du dossier, aucune réponse ne peut y être apportée.

1. Een bilaterale overeenkomst die voorziet in overbrenging zonder akkoord van de veroordeelde is met Marokko ondertekend. Deze verkeert nu in de ratificatieprocedure in Marokko. In België is de instemmingswet dd. 12 februari 2009 reeds aangenomen. Via de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken is een herinneringschrijven verzonden aan de Marokkaanse autoriteiten.

2. Naast Marokko, hebben onderhandelingen met de Democratische Republiek Kongo reeds geleid tot ondertekening van een overeenkomst tot overbrenging zonder akkoord van de veroordeelde. Deze dient op zijn beurt te worden geratificeerd.

3. Sinds de inwerkingtreding van het Aanvullend Protocol bij het overbrengingsverdrag in 2005 werden zesentwintig personen naar hun land van nationaliteit of herkomst overgebracht.

Opgesplitst per land: vijf naar Bulgarije; drie naar Polen, negen naar Roemenië, zeven naar Nederland en twee naar Frankrijk.

Er werden twee Belgen uit Nederland gedwongen overgebracht.

Het Europees Verdrag inzake de overbrenging van gevonniste personen van 21 maart1983, heeft sinds januari 2005 tot op heden reeds voorzien in de overbrenging van twenenveertig gedetineerden.

Opgesplitst per land: twee naar Bulgarije, een naar Italië, een naar Duitsland, twee naar Groot-Brittannië, een naar Litouwen, twee naar Spanje, een naar Noorwegen, een naar Portugal, een naar Denemarken, twee naar Turkije, acht naar Frankrijk en twintig naar Nederland.

4. Deze vraag vergt een dossierscreening, waardoor het onmogelijk is om een antwoord te formuleren.