SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2009-2010 Zitting 2009-2010
________________
17 février 2010 17 februari 2010
________________
Question écrite n° 4-6997 Schriftelijke vraag nr. 4-6997

de Pol Van Den Driessche (CD&V)

van Pol Van Den Driessche (CD&V)

au vice-premier ministre et ministre des Affaires étrangères et des Réformes institutionnelles

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Institutionele Hervormingen
________________
Tibet - Négociations - Gouvernement chinois et dalaï lama - Position de l'Union européenne et de la Belgique Tibet - Onderhandelingen - Chinese regering en de dalai lama - Houding van de Europese Unie en van België 
________________
question du Tibet
Chine
Tibet-kwestie
China
________ ________
17/2/2010Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 18/3/2010)
15/3/2010Antwoord
17/2/2010Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 18/3/2010)
15/3/2010Antwoord
________ ________
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 4-1466 Herkwalificatie van : vraag om uitleg 4-1466
________ ________
Question n° 4-6997 du 17 février 2010 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-6997 d.d. 17 februari 2010 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le 28 janvier 2009 a commencé la neuvième session des négociations sur le Tibet entre le représentant du dalaï-lama et les représentants du gouvernement chinois. Ce sont les premiers pourparlers depuis quinze mois. Les États-Unis, le Canada, la Grande-Bretagne et le Danemark ont officiellement exprimé l'espoir que ces négociations soient constructives et débouchent sur un avenir meilleur pour le Tibet. « La concertation et le dialogue sont en effet la seule voie vers une solution pacifique à la question tibétaine », a déclaré le ministre danois des Affaires étrangères.

On peut se demander si, au début des négociations, les autorités chinoises avaient réellement l'intention d'arriver à une solution. Juste avant ce début, le pouvoir a approuvé durant le cinquième « Tibet Work Form » un nouveau plan de développement pour le Tibet. Ce plan vise essentiellement à promouvoir le développement économique de la région tibétaine. A ce jour, le gouvernement de Pékin a déjà investi 19 milliards d'euros dans le but de rendre plus prospère la population tibétaine. S'efforcer d'accroître le niveau de vie des Tibétains est certes une initiative louable, mais qui cache malheureusement d'autres motivations. On veut non seulement calmer l'agitation de la population pauvre en lui offrant un niveau de vie plus élevé afin de la détacher du dalaï-lama, mais aussi étendre les infrastructures. Grâce à de nouveaux quartiers, des hôpitaux, un nouvel aérodrome et des lotissements industriels, on espère attirer encore davantage de Chinois Han. En approuvant ce plan, le gouvernement chinois a tiré un coup de semonce : pour Pékin, un Tibet indépendant, séparé ou même autonome est exclu.

Les conversations se révélèrent donc inutiles. Les médias officiels chinois annonçaient le 1er février, à la clôture des pourparlers, qu'aucune concession ne serait faite en ce qui concerne la souveraineté nationale chinoise. Entre-temps, le président Barack Obama a fait savoir qu'il recevrait officiellement le dalaï-lama ce printemps.

1. Notre pays a-t-il, à l'instar des États-Unis, du Canada, de la Grande-Bretagne et du Danemark, exhorté le gouvernement chinois à négocier de façon constructive ? Si non, pourquoi ?

2. Dans quelle mesure notre est-il prêt, en liaison avec d'autres pays européens ou non, à soutenir de véritables négociations entre le gouvernement chinois et les représentants du dalaï-lama afin d'arriver à une solution raisonnable de la question tibétaine ?

3. La diplomatie belge considère-t-elle le « Mémorandum sur une autonomie réelle pour le peuple tibétain » comme la base d'une solution durable et pacifique ?

4. Lors de la précédente session de négociations en 2008, l'Union européenne (UE) avait prié les autorités chinoises de s'avancer rapidement sur le chemin d'un réel dialogue, constructif et orienté vers un résultat. L'UE a-t-elle réitéré ce type de déclaration au début des récents pourparlers ?

5. Y a-t-il eu l'une ou l'autre réaction européenne au nouveau plan chinois de développement du Tibet ?

 

Op 28 januari 2010 werd de zogenaamde negende ronde in de onderhandelingen tussen de vertegenwoordiger van de dalai lama en de vertegenwoordigers van de Chinese regering over Tibet gestart. Voor het eerst in vijftien maanden vonden er dus nieuwe besprekingen plaats. De Verenigde Staten (VS), Canada, Groot-Brittannië en Denemarken spraken officieel de hoop uit dat deze onderhandelingen constructief zouden verlopen en dat ze zouden resulteren in een betere toekomst voor Tibet. 'Overleg en dialoog zijn immers de enige weg naar een vreedzame oplossing voor het vraagstuk Tibet', aldus de Deense minister van Buitenlandse Zaken.

Men kan zich de vraag stellen of de Chinese overheid bij de start van de onderhandelingen wel werkelijk de wil had om naar een mogelijke oplossing te streven. Net voor de start keurde de politieke top een nieuw ontwikkelingsplan voor Tibet goed op het zogenaamde 'Vijfde Tibet Work Forum'. In essentie komt dit plan erop neer een grotere impuls te geven aan de economische ontwikkeling van de Tibetaanse regio. Tot op heden heeft de regering in Peking reeds 19 miljard euro geïnvesteerd met de bedoeling de Tibetaanse bevolking welvarender te maken. Het streven naar een hogere levensstandaard voor de Tibetanen is op zich een lovenswaardig initiatief, maar spijtig genoeg zitten hier andere bedoelingen achter. Niet alleen wil men de onrust bij de arme bevolking neutraliseren door hen, via een hoger welvaartspeil, los te weken van de dalai lama, maar men wil ook de infrastructuur uitbreiden. Met nieuwe wijken, ziekenhuizen, een nieuw vliegveld en bedrijfsterreinen wenst men vooral nog meer Han Chinezen aan te trekken. Door de goedkeuring van dit plan gaf de communistische regering een schot voor de boeg van de onderhandelingen: een onafhankelijk, separaat of zelfs autonoom Tibet is voor Peking onmogelijk.

De gesprekken bleken bijgevolg een maat voor niets. De Chinese staatsmedia meldden op 1 februari, na afloop van de gesprekken, dat er geen concessies inzake de Chinese nationale soevereiniteit worden gedaan. Intussen heeft president Barack Obama laten weten dat hij in de loop van het voorjaar de dalai lama officieel zal ontvangen.

1. Heeft ons land, net zoals de VS, Canada, Groot-Brittannië en Denemarken ook bij de Chinese regering aangedrongen op constructieve onderhandelingen? Zo neen, om welke reden?

2. In welke mate, al dan niet in overleg met de andere Europese lidstaten, is ons land bereid steun te verlenen aan wezenlijke onderhandelingen tussen de Chinese regering en de vertegenwoordigers van de dalai lama om tot een zinvolle oplossing van het Tibetaanse vraagstuk te komen?

3. Kan voor de Belgische diplomatie het 'Memorandum betreffende echte autonomie voor het Tibetaanse volk' als uitgangspunt dienen voor een duurzame en vreedzame oplossing?

4. Bij de vorige onderhandelingsronde in 2008 heeft de Europese Unie (EU) de Chinese overheid verzocht om snel vooruitgang te boeken met het oog op een wezenlijke dialoog, die constructief en resultaatgericht zou zijn. Heeft de EU bij de start van de recente onderhandelingen een gelijkaardige verklaring afgelegd?

5. Is er op Europees niveau enige reactie geweest rond het Chinese nieuwe ontwikkelingsplan voor Tibet?

 
Réponse reçue le 15 mars 2010 : Antwoord ontvangen op 15 maart 2010 :

1. Dans les contacts bilatéraux importants avec les autorités chinoises, notre pays plaide pour l’espoir que les négociations entre les autorités chinoises et le Tibet puissent aboutir à une solution qui soit acceptable pour les deux parties.

2. Si demande il y a, la Belgique est prête, dans le cadre de l’Union européenne (UE), à donner son soutien aux négociations entre le gouvernement chinois et les représentants du Dalai Lama afin de trouver une solution au problème tibétain. Mais comme la Chine considère ces discussions comme étant une affaire intérieure, une telle demande semble exclue.

3. Il advient en premier lieu aux négociateurs chinois et aux représentants du Dalai Lama de parvenir à une solution qui soit acceptable par les deux parties. Le « Memorandum pour une autonomie pour le peuple tibétain » est une émanation des attentes tibétaines. La Chine a souvent déclaré que des éléments précis de ce mémorandum (comme l’élargissement de la région autonome tibétaine) n’étaient pas discutables.

4. L’Union européenne n’a pas fait de déclarations depuis le début des récentes négociations entre le gouvernement chinois et les représentants du Dalai Lama.

5. Il n’y a pas eu de réaction de l’UE sur le nouveau plan de développement pour le Tibet. Ce n’est pas possible parce que le gouvernement chinois n’a jamais rendu ce plan public. L’agence de presse chinoise Xinhua a seulement, quelques temps après les faits, annoncé que le Bureau Politique du PC chinois avait élaboré un tel plan en exposant en un paragraphe les grandes lignes de ce plan.

1. In belangrijke bilaterale contacten met de Chinese autoriteiten benadrukt ons land de hoop dat de Chinees-Tibetaanse onderhandelingen tot oplossingen leiden die voor beide partijen aanvaardbaar zijn.

2. België is bereid om, indien gevraagd, in Europees Unie (EU)-verband steun te verlenen aan de onderhandelingen tussen de Chinese regering en de vertegenwoordigers van de Dalai Lama om tot een oplossing van het Tibet-vraagstuk te komen. Maar omdat China de gesprekken als een binnenlandse aangelegenheid beschouwt, is een vraag om externe hulp zo goed als uitgesloten.

3. Het komt in de eerste plaats aan de Chinese onderhandelaars en de vertegenwoordigers van de Dalai Lama toe om tot een oplossing te komen die voor beide partijen aanvaardbaar is. Het “Memorandum betreffende echte autonomie voor het Tibetaanse volk” is een weergave van de Tibetaanse verzuchtingen. China heeft reeds meermaals aangegeven dat bepaalde elementen uit dit memorandum (zoals de uitbreiding van de Tibetaanse Autonome regio) niet besproken kunnen worden.

4. De EU heeft bij de start van de recente onderhandelingen tussen de Chinese regering en de vertegenwoordigers van de Dalai Lama geen verklaring afgelegd.

5. Er is geen Europese reactie geweest op het nieuwe ontwikkelingsplan voor Tibet. Dat is ook niet mogelijk, aangezien de Chinese regering het plan nooit publiek heeft gemaakt. Het Chinese persagentschap Xinhua heeft slechts geruime tijd na de feiten gemeld dat het CCP-Politbureau zo'n plan had uitgewerkt en gaf in één paragraaf de grote lijnen weer.