SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2007-2008 Zitting 2007-2008
________________
3 avril 2008 3 april 2008
________________
Question écrite n° 4-634 Schriftelijke vraag nr. 4-634

de Nahima Lanjri (CD&V N-VA)

van Nahima Lanjri (CD&V N-VA)

à la ministre de la Politique de Migration et d'Asile

aan de minister van Migratie- en Asielbeleid
________________
Politique d’asile et de migration - Directives européennes - Transposition dans la législation belge Asiel- en migratiebeleid - Europese richtlijnen - Omzetting in de Belgische wetgeving 
________________
directive (UE)
mesure nationale d'exécution
Conseil du Contentieux des Etrangers
migration
asile politique
demandeur d'asile
richtlijn (EU)
nationale uitvoeringsmaatregel
Raad voor Vreemdelingenbetwistingen
migratie
politiek asiel
asielzoeker
________ ________
3/4/2008Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 8/5/2008)
27/6/2008Antwoord
3/4/2008Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 8/5/2008)
27/6/2008Antwoord
________ ________
Herindiening van : schriftelijke vraag 4-366 Herindiening van : schriftelijke vraag 4-366
________ ________
Question n° 4-634 du 3 avril 2008 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-634 d.d. 3 april 2008 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

L’actuelle législation belge relative à l’asile et à la migration viole, sur certains points, les directives européennes. Il s’agit de mesures ou de l’exécution de lois prises qui ne peuvent être retardées parce que notre pays risquerait des condamnations.

Je souhaiterais obtenir une réponse aux questions suivantes :

1. La réglementation belge actuelle viole la directive de procédure 2005/85 (qui devait être transposée avant le 1er décembre 2007) du fait qu’aucun pouvoir juridictionnel n’a encore été accordé à ce jour au Conseil du contentieux des étrangers et qu’une demande d’asile peut toujours être refusée sur des bases purement formelles.

Quelles mesures le ministre préconise-t-il pour rendre la réglementation belge conforme à la directive de procédure 2005/85 ?

Dans quel délai ces mesures seront-elles exécutées ?

2. La directive 2004/38 relative au droit des citoyens de l’Union et des membres de leurs familles de circuler et de séjourner librement sur le territoire des États membres devait être transposée avant le 30 avril 2006. La directive 2003/109 relative au statut des résidents de longue durée devait être transposée avant le 23 janvier 2006.

En ce qui concerne ces deux directives, le parlement belge a voté, le 25 avril 2007, une loi modifiant la loi du 15 décembre 1980 sur l’accès au territoire, le séjour, l’établissement et l’éloignement des étrangers.

Pour ne pas violer la directive 2004/38, il faut encore, parallèlement à l’exécution de la loi du 25 avril 2007, accorder le pouvoir juridictionnel au Conseil du contentieux des étrangers.

Le ministre prépare-t-il la mise en œuvre de cette loi ?

Quelles mesures préconise-t-il pour rendre la réglementation belge totalement conforme à la directive 2004/38 et dans quel délai ?

3. Dans le cadre de la politique d’asile et de migration, quelles directives européennes doivent-elle encore être entièrement ou partiellement transposées dans la législation belge ?

 

De huidige Belgische wetgeving met betrekking tot asiel en migratie schendt op een aantal vlakken bepaalde Europese richtlijnen. Het gaat om maatregelen of om de uitvoering van genomen wetten die niet kunnen uitgesteld worden omdat ons land anders veroordelingen riskeert.

Graag had ik van de geachte minister een antwoord gekregen op de volgende vragen:

1. De huidige Belgische regelgeving schendt de procedurerichtlijn 2005/85 (die tegen 1 december 2007 diende omgezet te worden) doordat tot op heden nog geen volle rechtsmacht is toegekend aan de Raad voor Vreemdelingen en doordat een asielaanvraag nog steeds kan afgewezen worden op louter formele gronden.

Welke maatregelen stelt hij voorop om de Belgische regelgeving in overeenstemming te brengen met de procedurerichtlijn 2005/85?

Welke termijn stelt u voorop om deze maatregelen uit te voeren?

2. De richtlijn 2004/38 betreffende het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten voor de burgers van de unie en hun familieleden diende tegen 30 april 2006 omgezet te worden. De richtlijn 2003/109 betreffende de status van langdurig ingezeten onderdanen van derde landen moest tegen 23 januari 2006 omgezet worden.

Inzake beide richtlijnen stemde het Belgische parlement op 25 april 2007 een wet tot wijziging van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen.

Om de richtlijn 2004/38 niet te schenden moet naast de uitvoering van de wet van 25 april 2007 ook nog volle rechtsmacht worden toegekend aan de Raad voor Vreemdelingen.

Bereid de geachte minister de uitvoering van deze wet voor?

Welke maatregelen stelt hij voorop om de Belgische regelgeving volledig in overeenstemming te brengen met de richtlijn 2004/38 en binnen welke termijn?

3. Welke Europese richtlijnen in het kader van asiel- en migratiebeleid moeten nog volledig of gedeeltelijk omgezet worden in Belgische regelgeving?

 
Réponse reçue le 27 juin 2008 : Antwoord ontvangen op 27 juni 2008 :

1. Le Conseil du Contentieux des étrangers (CCE) possède effectivement la pleine juridiction pour traiter les dossiers d'asile. Le Conseil soumet le litige dans son entièreté à un nouvel examen, et, en tant que juge administratif, statue en dernier ressort sur le fond du litige. Le Conseil peut réformer ou confirmer la décision du commissaire général, quel que soit le motif sur lequel le commissaire général a appuyé la décision contestée. En outre, le demandeur d'asile a la possibilité d'invoquer de nouveaux éléments devant le Conseil.

En théorie, le refus d'une demande d'asile sur la base d'éléments purement formels est encore prévu dans la loi sur les étrangers, mais en pratique, la motivation d'une décision négative n'est jamais fondée uniquement sur ces éléments formels. C'est certainement le cas depuis le 1er décembre 2007. Dans la pratique, la procédure d'asile actuelle est donc conforme à la directive 2005/85.

L'article 52 de la loi sur les étrangers, qui énumère ces éléments formels, sera de toute façon encore modifié. Les arrêtés royaux du 11 juillet 2003, sur le fonctionnement du commissariat général aux réfugiés et aux apatrides et le département asile de l'Office des étrangers, doivent également être adaptés.

À titre d'information, je peux encore communiquer que la Cour de justice a annulé certaines dispositions de cette directive dans son arrêt du 6 mai 2008 (affaire C-133/06).

2. Deux arrêtés royaux d'exécution de la loi du 25 avril 2007 ont été pris le 7 mai 2008 concernant les dispositions relatives à la directive 2004/38 sur le droit de libre circulation. Pour la directive 2003/109 relative aux ressortissants de pays tiers résidents de longue durée, les projets d'arrêtés royaux requis sont actuellement soumis pour avis au Conseil d'État.

L'actuel recours suspensif en annulation introduit auprès du Conseil du Contentieux des étrangers satisfait à la possibilité de recours prévue dans la directive 2004/38. Conformément à l'article 31 de cette directive, la légalité de la décision ainsi que des faits et circonstances justifiant la décision doit pouvoir être examinée dans le cadre d'une procédure de recours. Le recours en annulation répond à cette exigence puisqu'il vérifie effectivement si les faits invoqués sont suffisants pour justifier la décision concernée. De plus, la Cour constitutionnelle a déjà estimé à plusieurs reprises que le recours en annulation analogue auprès du Conseil d'État offre « un recours effectif, devant une juridiction indépendante et impartiale » (par exexemple arrêt 6/2006, 18 janvier 2006). D'ailleurs, ce débat a déjà eu lieu lors de la discussion de la loi du 15 septembre 2006 créant le CCE.

3. Il n'y a pour l'instant pas d'autres directives en matière de migration et d'asile qui doivent encore être officiellement transposées. Comme l'autorisent les directives 2003/86 et 2004/114, certaines modifications seront toutefois apportées à la loi sur les étrangers en ce qui concerne le regroupement familial avec des ressortissants non Union européenne (UE) et le séjour des étudiants non UE.

Concernant la directive 2004/114 la Belgique satisfait déjà aux normes minima qui sont suggérées par cette directive. Toutefois, l'intention de la ministre est de procéder à la transposition de certaines dispositions en ce qui concerne l'accès au séjour des étudiants non UE. Des consultations avec les communautés auront bientôt lieu à ce sujet.

1. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen heeft wel degelijkheid volheid van rechtsmacht in asieldossiers. De Raad onderwerpt het geschil in zijn geheel aan een nieuw onderzoek, en doet als administratieve rechter in laatste aanleg uitspraak over de grond van het geschil. De Raad kan de beslissing van de commissaris-generaal hervormen of bevestigen, ongeacht het motief waarop de commissaris-generaal de bestreden beslissing heeft gesteund. De asielzoeker heeft bovendien de mogelijkheid om nieuwe elementen in te roepen voor de Raad.

De weigering van een asielaanvraag om louter formele gronden is in theorie nog voorzien in de vreemdelingenwet, maar in de praktijk wordt een negatieve beslissing nooit enkel gemotiveerd op deze formele gronden. Dit is zeker het geval sinds 1 december 2007. De huidige asielprocedure is in de praktijk dus in overeenstemming met de richtlijn 2005/85.

Het artikel 52 van de vreemdelingenwet, dat deze formele gronden opsomt, zal alleszins nog aangepast worden. De koninklijke besluiten van 11 juli 2003, over de werking van het commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen en het asieldepartement van de dienst Vreemdelingenzaken, dienen eveneens aangepast te worden.

Ter informatie kan ik nog meedelen dat het Hof van justitie bij arrest van 6 mei 2008 (zaak C-133/06) een aantal bepalingen van deze richtlijn vernietigd heeft.

2. Op 7 mei 2008 werden twee koninklijke besluiten uitgevaardigd die uitvoering geven aan de wet van 25 april 2007 voor wat betreft de bepalingen die verband houden met de richtlijn 2004/38 betreffende het recht van vrij verkeer. Voor de richtlijn 2003/109 over langdurig ingezeten onderdanen van derde landen, zijn de vereiste ontwerpen van koninklijk besluit momenteel voorgelegd aan de Raad van State voor advies.

Het huidig schorsend annulatieberoep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen komt tegemoet aan de beroepsmogelijkheid voorzien in richtlijn 2004/38. Overeenkomstig artikel 31 van deze richtlijn moet in beroep de wettigheid van de beslissing onderzocht kunnen worden, evenals de feiten en omstandigheden die deze beslissing rechtvaardigen. Het annulatieberoep komt hieraan tegemoet, doordat het inderdaad nagaat of de ingeroepen feiten volstaan als rechtvaardiging voor de betrokken beslissing. Het Grondwettelijk Hof heeft bovendien reeds herhaaldelijk geoordeeld dat het analoge annulatieberoep bij de Raad van State "een daadwerkelijke jurisdictionele waarborg, voor een onafhankelijk en onpartijdig rechtscollege" biedt (bijvoorbeeld arrest 6/2006, 18 januari 2006). Overigens is deze discussie reeds aan bod gekomen tijdens de bespreking van de wet van 15 september 2006 waarbij de RVV opgericht werd.

3. Er zijn momenteel geen andere asiel- of migratierichtlijnen die nog formeel omgezet moeten worden. Zoals toegelaten door richtlijnen 2003/86 en 2004/114 zullen echter een aantal wijzigingen aangebracht worden in de vreemdelingenwet voor wat betreft gezinshereniging met niet-Europese Unie (EU)-onderdanen en het verblijf van niet-EU-studenten.

Wat betreft de richtlijn 2004/114 voldoet België reeds aan de minimumnormen die opgelegd worden door deze richtlijn. Hoe dan ook voorziet de minister nog dit jaar een aantal aanpassingen in de vreemdelingenwet in verband met het verblijf van niet-EU-studenten. Binnen afzienbare tijd zal hierover overleg worden gepleegd met de gemeenschappen.