SÉNAT DE BELGIQUE BELGISCHE SENAAT
________________
Session 2008-2009 Zitting 2008-2009
________________
17 juillet 2009 17 juli 2009
________________
Question écrite n° 4-3842 Schriftelijke vraag nr. 4-3842

de Ann Somers (Open Vld)

van Ann Somers (Open Vld)

au vice-premier ministre et ministre de la Fonction publique, des Entreprises publiques et des Réformes institutionnelles

aan de vice-eersteminister en minister van Ambtenarenzaken, Overheidsbedrijven en Institutionele Hervormingen
________________
Société nationale des chemins de fer belges - Retards - Instructions de communication pour les accompagnateurs de train - Contrôle et sanctions Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) - Vertragingen - Communicatieinstructies voor de treinbegeleiders - Controle en sancties 
________________
Société nationale des chemins de fer belges
personnel des transports
migration alternante
transport de voyageurs
information du consommateur
Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
vervoerspersoneel
pendel
reizigersvervoer
consumentenvoorlichting
________ ________
17/7/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 20/8/2009)
4/9/2009Antwoord
17/7/2009Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn: 20/8/2009)
4/9/2009Antwoord
________ ________
Question n° 4-3842 du 17 juillet 2009 : (Question posée en néerlandais) Vraag nr. 4-3842 d.d. 17 juli 2009 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Le mardi 30 juin 2009, le train direct de Bruxelles vers Hasselt de 17 h 05 à Bruxelles Midi : manifestement le train est en retard et passe à Herent à 17 h 36, soit deux minutes avant l'heure théorique d'arrivée à Aarschot. Jusque là, aucune communication n'a été faite. Cela change à Herent avec la simple annonce que les voyageurs sont les bienvenus dans le train vers Hasselt, faisant arrêt à Aarschot et Diest, sans un mot au sujet du retard. C'est désagréable, notamment pour les passagers qui doivent attraper le bus à Diest afin d'arriver à l'heure pour aller chercher leur enfant à la crèche.

Le vendredi 3 juillet, le train direct de Hasselt vers Bruxelles de 7 h 17 a, comme d'habitude, un retard de cinq minutes à Bruxelles-Central. Aucune communication n'est faite à ce sujet et les tableaux d'affichage du quai à Bruxelles-Central ne font pas mention d'un retard.

Ce ne sont là que quelques exemples concrets de la communication médiocre dans les trains et les gares et l'on peut comprendre que cela provoque du ressentiments parmi les voyageurs.

1. Quelles sont les instructions précises que les accompagnateurs de la Société nationale des chemins de fers belges(SNCB) ont reçues concernant la communication lors de retards ?

2. J'aimerais savoir plus précisément à partir de combien de minutes de retard les accompagnateurs sont censés communiquer avec les voyageurs.

3. Quels sont les retards que les accompagnateurs de train ne doivent pas communiquer aux voyageurs ?

4. Les accompagnateurs de train sont-ils également obligés, en vertu des règles de la SNCB, d'informer les voyageurs de la cause du retard ?

5. Les accompagnateurs de train doivent-ils également informer les voyageurs des possibilités de transport et de correspondance de rechange lors des retards ?

6. Comment le respect de ces instructions est-il contrôlé ?

7. Quelles sont les conséquences et éventuellement les sanctions pour les accompagnateurs de train qui ne communiquent pas ou insuffisamment au sujet des retards ?

8. Le ministre demandera-t-il une enquête sur la pratique de la communication à l'intention des voyageurs lors de retards ?

 

Dinsdag 30 juni 2009, de rechtstreekse trein van Brussel naar Hasselt van 17 u 05 in Brussel-Zuid: de trein loopt overduidelijk een vertraging op en passeert om 17 u 36 in Herent. Dat is welgeteld twee minuten vooraleer de trein volgens het boekje moet arriveren in Aarschot. Tot dan toe werd er helemaal niet gecommuniceerd. Dat veranderde in Herent met de droge mededeling dat de reizigers welkom waren op de trein naar Hasselt met stopplaatsen in Aarschot en Diest. Over de vertraging geen woord. Vervelend, onder meer voor passagiers die in Diest de bus moeten halen om zo op tijd hun kind in de crèche te gaan ophalen.

Vrijdag 3 juli 2009: de rechtstreekse trein van Hasselt naar Brussel van 7 u 17 loopt traditiegetrouw een vertraging op van vijf minuten in Brussel-Centraal. Hierover wordt niet gecommuniceerd en ook op de aankondigingspanelen aan het perron in Brussel-Centraal wordt geen melding gemaakt van een vertraging.

Het zijn slechts enkele concrete voorbeelden van de povere communicatie op de trein en in de stations, die begrijpelijk tot heel wat wrevel leidt bij de reizigers.

1. Welke zijn de precieze instructies die de treinbegeleiders van de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) hebben gekregen inzake communicatie bij vertragingen?

2. Meer bepaald wil ik graag weten vanaf hoeveel minuten vertraging de treinbegeleiders geacht worden om te communiceren met de reizigers?

3. Welke vertragingen hoeven de treinbegeleiders niet te communiceren aan de reizigers?

4. Zijn de treinbegeleiders ook volgens de regels van de NMBS verplicht om een reden van de vertraging op te geven?

5. Moeten treinbegeleiders aan de reizigers ook laten weten welke alternatieve vervoersmogelijkheden en aansluitingen er zijn bij vertragingen?

6. Hoe wordt de naleving van deze instructies gecontroleerd?

7. Welke gevolgen en eventuele sancties kunnen treinbegeleiders ondervinden indien ze niet of onvoldoende communiceren over vertragingen?

8. Zal de geachte minister een onderzoek vragen naar de opvolging van de communicatie naar de reizigers toe bij vertragingen?

 
Réponse reçue le 4 septembre 2009 : Antwoord ontvangen op 4 september 2009 :

1, 4 et 5.

    Dans le manuel de l’accompagnateur de trains figurent diverses directives que les accompagnateurs sont évidemment tenus de respecter.

    Les annonces et communications à bord des trains se font via l'installation de sonorisation. Si celle-ci est défectueuse ou fait défaut, les informations aux voyageurs se font oralement lors de son passage dans la rame.

    Lors de tout incident, accident ou retard entravant la marche normale d’un train, les voyageurs doivent être informés le plus rapidement possible et tenus au courant de la nature, des conséquences et des perspectives de l'événement.

    Certes, tant que le train ne démarre pas lors de la procédure de départ, l’accompagnateur de train doit surveiller la situation depuis la dernière porte restée ouverte. Il est évident que l’accompagnateur de train n’a pendant ce laps de temps aucune possibilité de faire des annonces.

    2. Une première annonce doit s'effectuer dans les trois minutes qui suivent un arrêt imprévu. Une seconde annonce est faite maximum cinq minutes après la première. Ensuite, les clients sont informés au minimum toutes les dix minutes de l'évolution de l'incident.

    3.Il est de règle que les accompagnateurs de trains informent toujours les voyageurs en cas de perturbation du trafic.

    6.Un coach est désigné pour chaque accompagnateur de train. Ce coach suit la méthode de travail de l’accompagnateur de train sur le terrain. Le coach travaille de manière constructive en concertation avec l’accompagnateur de train afin d'améliorer les points faibles.

    Par ailleurs, le personnel d’accompagnement reçoit une formation complémentaire lors des conférences périodiques de service et du coaching, afin de pouvoir diffuser de façon optimale les informations à la clientèle.

    Lorsque la direction Voyageurs National reçoit un courrier d’un client, une enquête est toujours ouverte. Il n’est toutefois pas possible de contrôler, au cours de chaque trajet de chaque accompagnateur de train, si les instructions sont bien respectées.

    7.Lorsqu’il apparait qu’un accompagnateur de trains ne prend pas l’initiative requise en vue d’informer les voyageurs, tant en situation normale qu’exceptionnelle, la sanction et le degré de cette sanction sont déterminés par le supérieur de l’agent en fonction de la nature du manquement. La sanction est plus sévère évidemment en cas de manquements répétés.

    8.Le Contrat de Gestion entre l’État et la SNCB stipule que la SNCB doit mesurer la qualité des services offerts à ses clients sur la base de critères objectifs et subjectifs.

    La mesure de la qualité est soit confiée à un organisme extérieur, soit validée par la Direction Générale Transport Terrestre et certifiée par un organisme extérieur. Cette certification est organisée à l’initiative de la Direction Générale Transport Terrestre.

    La Direction Générale Transport Terrestre et le Comité Consultatif des Utilisateurs sont associés à l’ensemble du processus de mesure de la qualité.

    L’information dans le train est un des aspects qui sont mesurés.

    On constate que la communication vers le client peut encore être améliorée, principalement en cas de retard ou de perturbation. Aussi le weekend et les heures de pointe ont un impact négatif sur la qualité et la fréquence des annonces.

    La SNCB tiendra compte de ces constats et continuera ses efforts d’améliorer l’information.

    1, 4 en 5.

    In het handboek van de treinbegeleider zijn meerdere richtlijnen opgenomen die de treinbegeleiders uiteraard dienen te respecteren.

    De aankondigingen en mededelingen in de treinen worden via de geluidsinstallatie gedaan. Indien deze gestoord is of ontbreekt, wordt de reizigersinformatie mondeling gegeven terwijl men door de trein gaat.

    Telkens een incident, ongeval of vertraging de normale rit van een trein verstoort, moeten de reizigers zo snel mogelijk ingelicht en op de hoogte gehouden worden over de aard, de gevolgen en de vooruitzichten.

    Het is echter wel zo dat, zolang de trein niet aanzet tijdens de vertrekprocedure, de treinbegeleider toezicht dient te houden vanuit de laatste openstaande deur. Het spreekt voor zich dat de treinbegeleider in die tijdspanne niet in de mogelijkheid is om aan te kondigen.

    2.Binnen de drie minuten na een onvoorziene stilstand moet er een eerste aankondiging plaatsvinden. Een tweede aankondiging volgt maximum vijf minuten na de eerste. Nadien worden de klanten minstens om de 1tien minuten ingelicht over het verloop van het incident.

    3.Als algemene regel is aangenomen dat de treinbegeleiders de reizigers steeds moeten inlichten bij verstoord verkeer.

    6.Aan elke treinbegeleider wordt een coach toegewezen. Deze coach volgt de werkwijze van de treinbegeleider op het terrein op. De coach werkt op een constructieve manier samen met de treinbegeleider om tot een verbetering van de zwakke punten te komen.

    Bovendien wordt het begeleidingspersoneel via de periodieke dienstconferenties en via coaching op regelmatige basis bijgeschoold in het optimaal verstrekken van info aan de klanten.

    Wanneer de directie Reizigers Nationaal een klantenreactie ontvangt, wordt steeds een onderzoek ingesteld. Het is echter niet mogelijk om tijdens elke rit te controleren dat elke treinbegeleider de instructies naleeft.

    7.Wanneer blijkt dat een treinbegeleider niet van het nodige initiatief getuigt om de reizigers in te lichten, zowel in normale als in uitzonderlijke omstandigheden, wordt de sanctie en de omvang van deze sanctie bepaald door de overste van de bediende in functie van de aard van de inbreuk. Bij herhaalde inbreuken wordt de sanctie uiteraard verzwaard.

    8.Het Beheerscontract tussen de Staat en de NMBS bepaalt dat de NMBS de kwaliteit van de dienstverlening aan haar klanten moet meten op basis van objectieve en subjectieve criteria. De kwaliteitsmeting wordt hetzij toevertrouwd aan een extern organisme, hetzij gevalideerd door het Directoraat Generaal Vervoer te Land en gecertificeerd door een extern organisme. Die certificering wordt georganiseerd op initiatief van het Directoraat Generaal Vervoer te Land. Het Directoraat Generaal Vervoer te Land en het Raadgevend Comité der Gebruikers zijn bij het gehele kwaliteitsmetingsproces betrokken.

    Informatie in de trein is één van de aspecten die worden gemeten.

    Er wordt vastgesteld dat de communicatie naar de klant in de trein nog kan verbeteren, vooral bij vertraging of verstoring. Ook het weekend en de punturen hebben een negatieve weerslag op de kwaliteit en de frequentie van de aankondigingen.

    De NMBS zal rekening houden met deze vaststellingen en zijn inspanningen verder zetten om de informatie te verbeteren.