BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2020-2021
________
12 november 2020
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 7-839

de Rik Daems (Open Vld)

aan de vice-eersteminister en minister van Financiën, belast met de Coördinatie van de fraudebestrijding
________
Dexia - Covid-19-crisis - Brexit - impact - Bezorgdheid van de Europese Centrale Bank (ECB)
________
kredietinstelling
bank
Europese Centrale Bank
epidemie
uittreding uit de EU
monetaire crisis
Gemeentekrediet van België
bankbeleid
financiële solvabiliteit
Verenigd Koninkrijk
________
12/11/2020Verzending vraag
________
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-840
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 7-839 d.d. 12 november 2020 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Professor Koen Schoors (UGent) gaf in 2012 aan dat elke Belg reeds 1 179 euro verloor aan het Dexia debacle. Gezien de uitstaande borg van de Belgische overheid op de restbank Dexia kan de bijkomende schade indien de hele waarborg wordt aangesproken en vervolgens tenietgaat, oplopen tot 3 393 euro per Belg. Het is dan ook meer dan aangewezen om vanuit de overheid nauw toe te kijken op de gang van zaken in Dexia.

Temeer dat Luxemburg zich in 2019 terugtrok als waarborgende overheid. Haar aandeel van 3 % werd eind 2019 tussen de Belgische en Franse Staat verdeeld naar rato van hun huidige aandeel van respectievelijk 51,41 % en 45,59 %, wat leidt tot een aandeel van 53 % voor België en van 47 % voor Frankrijk.

Ook in 2019 registreerde Dexia een nettoverlies van 898 miljoen euro door de versnelde afbouw van activa. Daarnaast blijkt 1,13 % van de door de bank aangehouden activa een d-rating te hebben. Dit wil voor alle duidelijkheid zeggen dat de schuldenaar zijn schulden niet langer kan terugbetalen.

Ook heeft Dexia nog voor bijna 3 miljard gestructureerde producten zoals ABS/MBS (asset-backed securities / mortgage-backed securities) (herverpakte activa en hypotheken) in portefeuille.

Het jaarverslag 2019 doet alvast enkele alarmbellen rinkelen. De twee grootste uitstaande posities van het hefboomfonds Dexia zijn het Verenigd Koninkrijk ten belope van 21,4 miljard euro en Italië ten belope van 19,5 miljard euro.

Laat nu net deze landen in 2020 en ook in 2021 dieprood kleuren wat hun economie en hun begroting betreft. De ene draagt de gevolgen van de Brexit en de andere draagt de gevolgen van de coronacrisis doordat Italië bijzonder zwaar werd getroffen in het voorjaar en het ook nu weer in de foute richting gaat.

2020 is alvast een turbulent jaar en niet in het minst ten gevolge de coronacrisis. Zo heeft Dexia in de eerste helft van het jaar al een nettoverlies van 759 miljoen euro geboekt.

Hieromtrent stelt het jaarverslag het volgende: «Op de publicatiedatum van de financiële staten van de Groep had de ernst van de pandemie zware gevolgen voor de financiële markten. Dat vertaalde zich onder meer in een heel sterke volatiliteit van alle financiële indexen, fors stijgende rentecurves en een daling van de waarde van aandelen en obligaties die alle categorieën van beleggers treft. De lockdownmaatregelen maken het erg lastig om markttransacties uit te voeren. Ten slotte bestaat grote onzekerheid over het verdere verloop van de crisis, waardoor monetaire beleggers voor veel kortere looptijden kiezen.»

Op 12 oktober 2020 trok de Europese Centrale Bank (ECB) aan de alarmbel: «Als Europese overheden tijdens een tweede besmettingsgolf overgaan naar een nieuwe lockdown, zou dat een worst case scenario zijn, waarbij banken tot 1 400 miljard euro aan kredietverliezen dreigen te lijden. Dat is meer dan tijdens de vorige financiële crisis en het is nog te vroeg om zo'n extreem scenario uit te sluiten. Dat zou natuurlijk gevolgen hebben voor de kapitaalpositie van de banken.» De banken moeten hun kredietportefeuilles dan ook dringend doorlichten, zegt de Italiaanse «bankensheriff» Andrea Enria.

Welnu, steeds meer landen neigen naar een lockdown waardoor dit scenario wel eens snel werkelijkheid kan worden. Eén van de grootste slachtoffers van deze toxische combinatie van «Brexit» en dubbele «lockdown» zou wel eens Dexia kunnen zijn, dus u en ik.

Het eigen vermogen van Dexia bedroeg eind 2019 6,5 miljard euro op een balanstotaal van 120 miljard euro en in het licht van de naderende storm, valt een zoveelste redding van Dexia beslist niet uit te sluiten.

Motivering van het transversale karakter van de schriftelijke vraag: de staatsschuld voor entiteit I (België) en entiteit II (onder andere de Gewesten) worden door Europa als één aanzien. Het betreft een transversale aangelegenheid met de Gewesten gezien het systeemrisico voor de begroting en de economie.

Graag had ik een antwoord gekregen op de volgende vraag:

1) Hoe reageert u op de duidelijke boodschap van de ECB dat de banken dringend haar kredietportefeuilles tegen het licht moet houden gezien de dreigende default van diverse bedrijven en andere entiteiten? Kan u uitvoerig toelichten welke stappen werden ondernomen om deze doorlichting te bewerkstelligen?

2) Kan u meedelen gezien de bijzondere blootstelling van restbank Dexia aan enerzijds Italiaans schuldpapier en anderzijds schuldpapier uit het Verenigd Koninkrijk of er hieromtrent bijkomende stappen worden ondernomen vanuit de overheid gezien de borgstelling van diezelfde overheid ten belope van 39 miljard euro voor Dexia? Kan u het tijdschema en de inhoud zeer gedetailleerd toelichten?

3) Deelt u de bezorgdheid van de ECB met betrekking tot de impact van de kredietportefeuilles van onze banken? Kan u dit uitvoerig toelichten?

4) Gaat u of de Nationale Bank van België een verscherpt toezicht opzetten ten aanzien van onze banken in het algemeen en Dexia in het bijzonder gezien de duidelijke aanmaning vanuit de ECB? Kan u dit gedetailleerd toelichten?