De Britse veiligheidsdienst MI6 geeft aan te zijn begonnen met «green spying». Met «green spying» wil de veiligheidsdienst verifiëren of de grote industriële naties die de groene beloften gemaakt hebben ze wel degelijk nakomen. Dit bevestigde het hoofd van de MI6 (cf. https://www.aa.com.tr/en/environment/uks-mi6-green-spying-on-worlds-climate-pledges/2220259).

Hierbij maakt hij gebruik van het gezegde «Trust, but verify», wat eerder gebruikt werd tijdens de Koude Oorlog door onder andere Ronald Reagan, rond afspraken inzake nucleaire ontwapening. Nu surveilleert men dus onder hetzelfde motto in hoeverre de andere naties zich houden aan afspraken inzake klimaatbeloften.

Dit alles hangt samen met de uitspraken van Amerikaans president Joe Biden, die eerder verkondigde dat hij een nieuwe doelstelling had, namelijk om de uitstoot tegen 2030 met 50 % tot 52 % te verminderen ten opzichte van het niveau van 2005. De Verenigde Staten zouden hierin het voortouw nemen. Dit liet hij weten tijdens de «Virtual Leaders Summit».

De Britse premier Boris Johnson sprak ook op deze virtuele top en kondigde een «wereldleidende» doelstelling aan om de emissies van het Verenigd Koninkrijk (VK) tegen 2035 met 78 % te verminderen ten opzichte van het niveau van 1990, en met 68 % tegen 2030. Later dit jaar zal het VK ook de 2021 United Nations Climate Change Conference (COP26) mee organiseren.

Het is belangrijk dat er gemonitord wordt in hoeverre landen hun beloftes nakomen. Vermindering van uitstoot kan in bepaalde gevallen gelijk staan aan vermindering van ontwikkeling en vertraging van de economie. Dit kan landen die mee de klimaatakkoorden ondertekenden; maar in de praktijk er totaal niks aan doen, een oneerlijke voorsprong geven op degenen die zich wel eraan houden.

De vraag is dan ook in hoeverre we hier in België eenzelfde mechanisme van controle kunnen handhaven.

Wat betreft transversaal karakter van deze schriftelijke vraag: deze vraag betreft een transversale aangelegenheid met de Gewesten (de Gewesten zijn bevoegd voor economie en ondernemen).

Graag had ik dan ook volgende vragen voorgelegd aan de geachte minister:

1) Bestaan er in ons land organen die zich bezighouden met de monitoring, opvolging of handhaving van internationale klimaatverdragen op buitenlands vlak? Zo ja, welke en hoeveel zijn er dit? Onder welk gezag vallen deze organen? Zo nee, waarom niet?

2) Kan u meedelen of naar analogie van MI6, de Dienst Veiligheid van de Staat het monitoren van klimaatdoelstellingen als streefpunt beschouwt bij zowel eigen land, landen in de Europese Unie (EU), als landen buiten de EU? Waarom wel of niet? Zo ja, in welke zin en naar welke parameters wordt gekeken? Zo nee, waarom niet?

3) Zijn er binnen de EU organen die klimaatdoelstellingen monitoren van niet-EU landen? Zo ja, welke zijn dit en hoeveel autoriteit hebben ze? Zo neen, acht u dit opportuun en kan u dit toelichten?

4) Omgekeerd, zijn er landen of entiteiten buiten de EU die onze vooruitgang inzake klimaatdoelstellingen doelbewust monitoren? Zo ja, welke landen? Zo nee, zijn het enkel de Westerse landen die dit klaarblijkelijk doen? Werd er al binnen België zelf gedaan aan «green spying» door andere naties? Zo ja, welke?

5) Zijn er aanwijzingen dat landen die tot andere machtsblokken behoren – zoals China, Rusland of Iran – aan het proberen zijn onze klimaatbeslissingen (negatief) te beïnvloeden? Zo ja, op welke manier? Zo nee, waarom niet?

6) Wat kunnen wij doen om meer de situatie van andere landen te monitoren inzake klimaat? Hoe kan België hier een prominentere rol in spelen en wat zijn de uitdagingen hierbij? Zijn er bepaalde zaken, middelen of bijkomende inspanningen nodig om dit te kunnen bereiken?

7) Welke landen zijn het meest geneigd om aan «green spying» te doen en welke landen zijn de meest prominente doelwitten om binnen gespioneerd te worden?

8) Zijn er aanwijzingen dat de EU als collectief doet aan «green spying»? Zo ja, hoe groot is de rol van België en de Staatsveiligheid hierbinnen? Zijn hier al reacties op gekomen, zowel in eigen land, de EU als naties buiten de EU?

Ik deel het geachte lid mee dat ik voor het antwoord op de vraag verwijs naar het antwoord op de vraag 7-1227 gesteld aan de vice-eersteminister en minister van Justitie en Noordzee.