BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2014-2015
________
21 september 2015
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 6-722

de Cindy Franssen (CD&V)

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Europese Zaken, belast met Beliris en Federale Culturele Instellingen
________
Internationaal Verdrag van Hongkong voor het veilig en milieuvriendelijk recyclen van schepen - Ratificatie - Stand van zaken in de Europese Unie - Mogelijke aanpassing van de interne wetgeving
________
ratificatie van een overeenkomst
hergebruik van afvalstoffen
boot
Internationale Maritieme Organisatie
verontreiniging door schepen
________
21/9/2015Verzending vraag
13/11/2015Antwoord
________
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 6-722 d.d. 21 september 2015 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Motivering van het transversale karakter van de schriftelijke vraag: het Internationaal Verdrag van Hongkong voor het veilig en milieuvriendelijk recyclen van schepen raakt aan de bevoegdheden van alle beleidsniveaus in België.

Het Internationaal Verdrag van Hongkong voor het veilig en milieuvriendelijk recyclen van schepen van 2009 kwam tot stand onder impuls van de Internationale Maritieme Organisatie. Het verdrag wil beletten dat schepen die gerecycleerd worden, een onnodig risico voor mens of milieu vormen.

Het verdrag wil de vele problemen bij het recycleren van schepen aanpakken. Vele schepen hebben gevaarlijke stoffen aan boord op het moment dat ze worden gesloopt. Vaak gaat het om zware metalen, maar ook om asbest of andere gevaarlijke middelen. Het verdrag richt zich ook op de werkomgeving en het milieu van de locaties waar schepen worden gesloopt. Zo worden momenteel vele schepen in ontwikkelingslanden gesloopt. De afgeschreven schepen worden naar de kust gesleept waar ze door de lokale bevolking op een zeer onveilige wijze worden afgebroken, met alle mogelijke risico's voor het milieu én de gezondheid van de mensen.

Het Internationaal Verdrag van Hongkong bepaalt dat elk schip een inventaris moet bijhouden met de vervoerde hoeveelheid en de benaming van de stoffen die voorkomen in de appendix bij het Verdrag. De werven waar de schepen worden gesloopt, moeten op hun beurt een plan kunnen voorleggen waarin staat gestipuleerd hoe ze elk schip met zijn specifieke inventaris van gevaarlijke stoffen behandelen en recycleren. Het plan moet ook de training en de rol van de verschillende personeelsleden bevatten. Ook de veiligheids- en noodprocedures moeten in dit plan beschreven worden, alsmede de procedures om het milieu te sparen en de systemen om deze maatregelen te monitoren en de data te bewaren.

De landen die het verdrag getekend en geratificeerd hebben, zijn verantwoordelijk voor het controleren van de werven op hun grondgebied en de naleving van het verdrag. Bovendien moeten schepen die varen onder een vlag van een vlaggenstaat die het verdrag heeft ondertekend, ook worden gesloopt in landen die het verdrag hebben ondertekend. Omgekeerd mogen werven die liggen in staten die het verdrag hebben ondertekend, enkel schepen aanvaarden van vlaggenstaten die deel uitmaken van het verdrag.

Door al deze voorwaarden zijn natuurlijk niet veel landen bereid het Internationaal Verdrag van Hongkong te ratificeren. Het dumpen van afgeschreven schepen in ontwikkelingslanden is gemakkelijker en goedkoper.

Tot op heden hebben maar drie landen, Frankrijk, Noorwegen en Democratische Republiek Congo, het verdrag geratificeerd. Aanvankelijk was de Europese Unie gekant tegen toetreding tot het verdrag aangezien een eigen regelgeving zou worden uitgewerkt. In 2014 heeft de Raad via een besluit, in maart 2014 bevestigd in het Europees Parlement, de lidstaten toch opgeroepen het verdrag te ratificeren.

1) Heeft België de intentie om het Internationaal Verdrag van Hongkong voor het veilig en milieuvriendelijk recyclen van schepen te ondertekenen en te ratificeren? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wat houdt de ondertekening en ratificering tegen?

2) De Europese Raad heeft in 2013 een besluit goedgekeurd dat de lidstaten ertoe verplicht om in het belang van de Europese Unie toe te treden tot het Internationaal Verdrag van Hongkong. Wat verhindert de lidstaten om het verdrag goed te keuren?

3) Vergt de mogelijke ondertekening van het verdrag een aanpassing van de interne wetgeving? Zo ja, welke?

4) Wat zijn de algemene voorwaarden voor de inwerkingtreding van het verdrag ?

Antwoord ontvangen op 13 november 2015 :

1) De Belgische ratificatieprocedure van dit Verdrag is zo goed als afgerond. Omdat dit verdrag zowel aan federale en gewestelijke bevoegdheden raakt, dienen zowel het federale als de gewestelijke Parlementen met dit Verdrag in te stemmen. Op dit ogenblik ontbreekt alleen de instemming van het Vlaamse Gewest nog. Aangezien ondertussen het ratificatiedossier in het Vlaamse Parlement werd ingediend, kan men verwachten dat deze instemming er weldra zal zijn.

2) De Europese Unie-raadsbeslissingen rond dit Verdrag geven de Lidstaten eerder toelating om te ratificeren dan dat zij ze verplichten te ratificeren. Een deel van dit Verdrag betreft bevoegdheden van de Commissie. Een aantal Lidstaten die niet aan zee grenzen zien de ratificatie van dit Verdrag als niet prioritair.

3) Neen. Het Verdrag gaat minder ver dan de Europese Unie-regelgeving.

4) Het Verdrag zal in werking treden vierentwintig maanden na ratificatie door ten minste vijftien Staten wiens gezamenlijke koopvaardijvloot minstens 40 % van de bruto tonnenmaat van de wereldkoopvaardijvloot vertegenwoordigt en wiens gezamenlijke maximale jaarlijkse scheepsrecyclagevolume tijdens de tien voorgaande jaren niet minder dan 3 % van het bruto-tonnenmaat van dezelfde Staten vertegenwoordigde.