BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2014-2015
________
3 november 2014
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 6-197

de Bert Anciaux (sp.a)

aan de minister van Justitie
________
Uitvoering van de nieuwe wet op de internering van personen - Overleg met de gemeenschappen - Overleg met Volksgezondheid
________
opname in psychiatrische kliniek
verhouding land-regio
institutionele samenwerking
samenwerkingsakkoord (Belgisch institutioneel kader)
________
3/11/2014Verzending vraag
6/1/2015Antwoord
________
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 6-197 d.d. 3 november 2014 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Met genoegen lazen we dat onze wet op de internering van personen door de nieuwe regering zal uitgevoerd worden. Dit heeft vanzelfsprekend ernstige gevolgen voor het beleid van de gemeenschappen. Voor een ernstige uitvoering van de nieuwe wet op de internering is immers samenwerking met de gemeenschappen onontbeerlijk.

Geïnterneerden moeten behandeld worden als zieke mensen die zorg en begeleiding nodig hebben en daar recht op hebben, een recht dat ze vandaag niet kunnen afdwingen en waartoe ons land al herhaaldelijk werd veroordeeld.

De nieuwe wet op de internering is echter maar een eerste stap in het menselijk maken van de procedure tot internering van personen. Naast deze menselijke behandeling is er nood aan veel meer uitstroom uit de gevangenissen, een plek waar geïnterneerden geenszins op hun plaats zijn.

1) Hoe zal de geachte minister ervoor zorgen dat er veel meer uitstroom van geïnterneerden kan gerealiseerd worden?

2) Zal hij daarvoor samenwerkingsakkoorden sluiten met de gemeenschappen in ons land?

3) Zal hij overleg plegen met de gemeenschappen om ervoor te zorgen dat ze meer middelen en mogelijkheden bieden om geïnterneerden te laten opnemen in psychiatrische instellingen en zorginstellingen?

4) Hoe zal de geachte minister de gemeenschappen mee responsabiliseren in de strijd tegen de onmenselijke en middeleeuwse behandeling van geïnterneerden?

Antwoord ontvangen op 6 januari 2015 :

1) De uitstroom van geïnterneerden uit de gevangenissen dient te worden gekaderd binnen de uitbouw van een zorgcircuit voor geïnterneerden en gebeurt dus in samenwerking met andere departementen.

  • FPC Gent: het FPC Gent zal plaats bieden aan 264 geïnterneerden die er een aangepaste behandeling zullen krijgen. Het FPC is een schakel - van hogere veiligheid met zorg- binnen een zorgcircuit, een schakel die tot op heden ontbrak. Bij de realisatie van vervolgtrajecten, wordt er wordt de nadruk gelegd op de interactie met de hulpverleningssector, opdat de mensen die in het FPC verblijven zich verder maatschappelijk kunnen re-integreren. Op die manier wordt ook de uitstroom uit het FPC bevorderd en komen er nieuwe plaatsen vrij voor andere geïnterneerden, die in de gevangenis verblijven. In november 2014 werden de eerste geïnterneerden opgenomen en tegen einde 2015 zal er een volledige bezetting zijn.

  • FPC Antwerpen: de bouwwerken zijn gestart en er wordt vooropgesteld dat het gebouw in 2016 in gebruik zal genomen worden. Het FPC Antwerpen zal plaats bieden aan 182 geïnterneerden.

  • Er is samenwerking tussen de coördinatoren extern zorgcircuit internering, ressorterend onder de FOD Justitie, en de netwerkcoördinatoren internering, ressorterend onder de FOD Volksgezondheid, beiden aangesteld per Hof van Beroep: in het kader van de uitbouw van een geïntegreerd zorgcircuit voor de geïnterneerden, zowel voor wat de uitstroom uit de gevangenissen als de doorstroom in het externe hulpverleningslandschap betreft. Deze samenwerking beoogt de brugfunctie tussen Geestelijke GezondheidsZorg (GGZ) en Justitie: vanuit Justitie worden vooral de zorgnoden in kaart gebracht, vanuit de GGZ wordt getracht om het zorgaanbod te optimaliseren en af te stemmen op de zorgbehoeften.

  • Netwerkoverleg (forensisch) zorgcircuit: regionaal werden en worden door de coördinatoren internering overlegstructuren uitgebouwd met de betrokken partners binnen het werkingsgebied, i.c. met de externe hulpverleningsactoren (psychiatrische ziekenhuizen, ambulante hulpverleningsdiensten, sector mentale handicap) en de justitiële sector (Commissies tot Bescherming van de Maatschappij, Directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen en DG Justitiehuizen) in functie van de realisatie van een breed zorgcircuit.

  • Inmiddels is er de samenwerking met de Mobiele equipes –schakelteams- internering per Hof van Beroep, ressorterend onder de Federale Overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid, i.c. 4 VTE + 10 u psychiater (per Hof van Beroep, eind 2013 opgericht): op casus niveau worden zij ingezet om een vlottere uitstroom uit de gevangenissen en doorstroom in het zorgcircuit, i.c. een gepaste zorgomkadering, te helpen realiseren en wederopnames in de gevangenissen in te perken.

  • Ter realisatie van een zorgcircuit voor geïnterneerden, opdat geïnterneerden van een volwaardig GGZ-aanbod kunnen genieten in alle gewesten en gemeenschappen, werden in het voorjaar van 2014 verbeterprojecten goedgekeurd. Deze verbeterprojecten kaderen in het federaal meerjarenplan internering, i.c. werd per Hof van Beroep een bedrag van ongeveer 550 000 euro gemobiliseerd. Tot einde januari 2014 konden verbeterprojecten ingediend worden bij de netwerkcoördinatoren internering (FOD Volksgezondheid). Deze projecten dienden aan te sluiten bij één of meer van de sleutelfuncties van artikel 107 van de ziekenhuiswet, i.c. de vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg (preventie, mobiele teams, sociale rehabilitatie, intensieve residentiële behandeling en specifieke woonvormen). Inmiddels worden deze verbeterprojecten uitgerold en vorm gegeven. Deze projecten zijn zeer divers, o.m. FACT-teams, i.c. begeleiding en opvolging in de thuissituatie, “in-reach” projecten in de gevangenissen (pretherapeutisch), etc…

2) In het kader van de opvolging en evaluatie van de zorgverstrekking in de FPC’s werd het akkoord verkregen dat de Vlaamse Zorginspectie deze taak op zich zal nemen.

In kader van de opvolging en verdere uitwerking van het Meerjarenplan internering zijn er in ieder geval reeds overlegstructuren, zoals aangehaald. Het spreekt voor zich dat bij het uitbouwen van een forensisch zorgcircuit een verdere afstemming tussen federale en andere schakels noodzakelijk is:

  • Samenwerking/verbinding residentiële en ambulante GGZ

  • Samenwerking/verbinding GGZ en gehandicapten- en welzijnszorg

3) Zie deelvragen 1 en 2.

4) Zie deelvragen 1 en 2.