In België hebben vrouwen reeds veel bereikt, maar vrouwen stoten nog steeds op een glazen plafond bij de doorstroming naar topfuncties, ook bij de federale overheid. Staatssecretaris voor Ambtenarenzaken Hendrik Bogaert en minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen Joëlle Milquet namen daarop het initiatief om quota in te stellen, zodat één op drie van de 150 hoogste ambtenaren vrouw is.

Maar de federale administratie is niet het enige overheidsdomein waar vrouwen ondervertegenwoordigd zijn. Ook bij de hoogste rechtscolleges zijn vrouwen sterk in de minderheid, ondanks het hoge percentage van vrouwen in de magistratuur. Het Grondwettelijke Hof, toch het rechtscollege dat waakt over het gelijkheidsbeginsel, bestaat voor 17% uit vrouwen. Aan het Hof van Cassatie is amper 5 van de 28 magistraten een vrouw, dit is een schamele 18 %. Bij de Raad van State bezetten vrouwen slechts 14 % van de rechterlijke functies (Instituut voor de Gelijkheid tussen Vrouwen en Mannen - 2011).

In het regeerakkoord belooft de regering maatregelen te nemen om een betere vertegenwoordiging van vrouwen in overheidsstructuren te verzekeren. De hoogste rechtscolleges behoren ook tot die overheidsstructuren en hebben tevens een voorbeeldfunctie.

Graag had ik van de minister antwoord gekregen op volgende vragen:

1) Zullen er maatregelen worden genomen om vrouwen meer doorstromingsmogelijkheden te bieden naar de hogere rechtscolleges? Welke zijn die maatregelen en op welke termijn zullen die worden doorgevoerd?

2) Zal de minister het voorbeeld van staatssecretaris Bogaert volgen omtrent een gender evenwichtige samenstelling van de hoogste rechtscolleges van ons land?

U weet dat ik als politica altijd een fervente verdediger ben van een goede man-vrouw verhouding.

Voor wat betreft de magistratuur is dit net zo.

Op dit ogenblik zijn er in totaal 2 439 magistraten waarvan er in verhouding 52 % mannen zijn en 48 % vrouwen. In dit opzicht bestaat er, de gehele magistratuur in beschouwing genomen, een vrij zekere evenwichtigheid tussen het aantal mannelijke en vrouwelijk magistraten. 

Met betrekking tot de topfuncties binnen de magistratuur kan ik u bevestigen dat op regelmatige basis vrouwelijke magistraten worden aangewezen tot een mandaat van korpschef en dat nog zeer recent door de bevoegde benoemingscommissie van de Hoge Raad voor de Justitie twee Franstalige vrouwelijke magistraten werden voorgedragen voor een benoeming tot raadsheer in het Hof van Cassatie. Er bestaat dus ook in het hoogste rechtscollege van het land een doorstroming van vrouwen. Hoewel het juist is dat de verhouding daar nog niet de verhouding is zoals ik ze zelf het liefst zou zien.  

Benoemingen tot een ambt en aanwijzingen in een mandaat binnen de magistratuur zijn afhankelijk van verschillende factoren.

Vooreerst heeft ieder rechtscollege een door de wet bepaald kader. Dit houdt in dat magistraten maar binnen een bepaald rechtscollege kunnen worden benoemd voor zover er vacante plaatsen zijn.

Daarnaast worden, zoals hoger reeds vermeld, de magistraten benoemd in een basisambt of aangewezen in een mandaat van korpschef op voordracht van de bevoegde benoemings- en aanwijzingscommissies van de Hoge Raad voor de Justitie. De Hoge Raad voor de Justitie is een onafhankelijk orgaan, bevoegd voor het onderzoek naar de bekwaamheid en de verdiensten van de kandidaten. Na afweging van de bekwaamheid en verdiensten van de kandidaten wordt een kandidaat voorgedragen en wordt deze voordracht betekend aan de minister van Justitie. De Koning kan deze voordracht aanvaarden of weigeren maar kan geen andere keuze maken. Het geslacht mag geen element zijn in deze afweging. 

Gelet op de huidige verhouding van het aantal mannen en vrouwen binnen de magistratuur kan er opgemerkt worden dat op zeer regelmatige basis vrouwen worden voorgedragen en dat het aantal vrouwen in de magistratuur steeds toeneemt. Deze toename moet er ook toe bijdragen dat meer en meer vrouwelijke magistraten in aanmerking komen voor topfuncties. Ik heb er dus goede hoop op dat dit op termijn in orde komt, zonder dat we daarom nu quota moeten opleggen en bijkomende selectiecriteria moeten opleggen.