BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2012-2013
________
13 november 2012
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-7333

de Richard Miller (MR)

aan de minister van Landsverdediging
________
De terugtrekking van de Belgische soldaten van de luchthaven van Kaboel
________
Afghanistan
strijdkrachten in het buitenland
multinationale strijdmacht
________
13/11/2012Verzending vraag
13/12/2012Antwoord
________
Herkwalificatie van : vraag om uitleg 5-2657
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-7333 d.d. 13 november 2012 : (Vraag gesteld in het Frans)

De Belgische soldaten op de internationale luchthaven van Kaboel hebben de geplande terugtrekking aangevat. Hun opdracht bestond erin de luchthaven te beschermen door ze te beveiligen en de interne bewaking van de luchthaven te verzekeren. De terugtrekking van de 270 Belgische militairen in Kaboel vond in oktober plaats. Een eerste peloton van vierentwintig soldaten had Kaboel definitief verlaten in juli 2012. De Portugese en Hongaarse militairen staan voortaan in voor de bewaking van de luchthaven.

De missie voor de bescherming van de internationale luchthaven van Kaboel (KAIA) is verlopen zonder een enkel Belgisch slachtoffer. In tien jaar tijd zijn er negenentwintig rotaties geweest. We kunnen onze militairen alleen maar feliciteren voor hun professionalisme, net als het ministerie van Defensie voor het vlekkeloze verloop van de missie, die binnen de NAVO-inspanningen kaderde.

De terugtrekking betekent uiteraard niet het einde van ons engagement in Afghanistan: meerdere soldaten blijven in Kaboel gelegerd om onze aanwezigheid in de generale staf van ISAF en de verschillende hoofdkwartieren te Kaboel te verzekeren. De missies in Kunduz (Provincial Reconstruction Teams en Military Advisory Teams), in Kandahar (Operation Guardian Falcon en Air Advisory Team), in Mazar-i-Sharif en in Doesjanbe in Tadzjikistan zullen zoals voorzien tot einde 2014 duren.

Kan de minister mij laten weten welke balans kan worden opgemaakt van de missie? Met welke financiële en logistieke problemen moest tijdens de terugtrekking worden afgerekend? Sommige bronnen melden dat de terugtrekking 4 miljoen euro kost; andere hadden het tijdens de crisis in buurland Pakistan over 9 miljoen euro. Generaal Gerard Van Caelenberge heeft het over 2 tot 3 miljoen euro.

1) Wat is de exacte kostprijs van de terugtrekking? Heeft het leger voordelige logistieke akkoorden kunnen sluiten om de kosten tot 2 à 3 miljoen euro te drukken, zoals generaal Van Caelenberge aangaf?

2) Kan de minister details geven over de manier waarop het materieel zal worden gerepatrieerd? Hoe lang zal de missie duren van het logistieke detachement dat naar Kaboel is gezonden om het materieel aldaar klaar te maken en naar België te verzenden?

3) Hoe beoordeelt de minister de missie? Sommigen menen dat ons leger dankzij deze missie professioneler is geworden. André Dumoulin, attaché bij de Koninklijke Militaire School, heeft het over opgedane ervaring in onstabiele situaties en asymmetrische conflicten, over de pragmatische reputatie van de Belgische soldaat die de Belgische Defensie een controlerecht, zichtbaarheid en eventueel prestige verleent. Wat is de mening van de minister?

4) Meent de minister dat onze militairen met de extra ervaring die ze hebben opgedaan tijdens de missie voor de bescherming van de luchthaven van Kaboel, klaar zijn om ook op andere plekken in de wereld te worden ingezet? Ik denk hierbij aan militaire interventies in landen zoals Syrië en Mali, waar ernstige crisissen zijn. Meent de minister dat we de nodige middelen en ervaring hebben om rechtstreeks in die landen op te treden?

Antwoord ontvangen op 13 december 2012 :

Het geachte lid gelieve hierna het antwoord te willen vinden op de door hem gestelde vragen.

In het kader van de herontplooiing zijn de 244 Belgische militairen van het detachement Force Protection van de internationale luchthaven van Kaboel sinds 17 oktober teruggekeerd naar België. Hun taken werden overgenomen door de Hongaren en de Portugezen.

Van september tot november was er een Task Force van ongeveer 40 personen werkzaam te Kaboel voor de organisatie van de terugkeer van het materieel naar België.

In totaal diende 1.600 ton materieel terug gebracht te worden. In volume kan dit vergeleken worden met een voetbalveld gevuld met voertuigen, containers en paletten.

Gevoelig materieel zoals munitie, bewapening en cryptografisch materieel werd met C130 rechtstreeks naar België afgevoerd. Een totaal van 200 ton meer algemeen materieel werd gepalletiseerd en geladen aan boord van C130 of A330 en eveneens rechtstreeks naar België afgevoerd.

De hogere ligging van Kaboel beperkt het laadvermogen van de vliegtuigen. Om die reden werd de meerderheid van het materieel met Belgische en Franse vrachtvliegtuigen C130 en C160 overgebracht naar Masar-I-Sharif. Vanaf daar werden, door de hergroepering van 60 voertuigen en 40 containers, de ladingen van de ANTONOV-124 geoptimaliseerd. Met 9 vluchten ANTONOV-124 werd dit materieel herontplooid naar Turkije. Op 1 december werd het materieel op een Deens schip geladen in de haven van Trabzon. De kosten van het gebruik van het maritiem transport werden gedeeld met Noorwegen die eveneens voordeel heeft gehaald uit de oversteek. Het schip vertrok de dag zelf en wordt op 14 december in België verwacht. Het zal aansluitend zijn reis voortzetten naar Noorwegen om aan te meren te Fredrikstad op 17 december.

België profiteert maximaal van de ITAS (Intra Theatre Airlift System) vluchten voor de terugkeer van het ontplooide materieel in Afghanistan. ITAS is een poolingsysteem tussen de ISAF landen dat toelaat luchtmiddelen gemeenschappelijk in te zetten.

Teneinde de toekomstige herbevoorrading vanuit België te beperken werd 300 ton materieel herverdeeld naar de andere Belgische detachementen te Kandahar, Masar-I-Sharif en Kunduz. Tenslotte werd een deel van het materieel en de installaties, waarvan de terugkeer niet rendabel geacht werd, ter plaatse gelaten en aangeboden aan de Afghanen of aan andere partners op basis van “win-win” akkoorden.

De herontplooiing zal meer dan 300 vluchturen C130, A330 en Antonov-124 gevraagd hebben. Rekening houdende met de kostprijs van het schip en de annexe kosten, wordt de globale kost geschat op ongeveer 5,8 miljoen euro bruto en 3,4 miljoen euro netto.

Het professionalisme van de Belgische militairen die deelnamen aan de opdracht van de beveiliging van KAIA werd unaniem erkend door de internationale partners. Tijdens deze opdracht werd een groot aantal technieken en tactieken waarop de Belgische militairen getraind hadden tijdens hun voorbereiding, daadwerkelijk toegepast, wat het niveau van professionalisme heeft doen toenemen.

Onbetwistbaar beschikt het Belgische leger over kwaliteiten en capaciteiten om deel te nemen en een meerwaarde te betekenen aan bepaalde operaties. Dergelijke opdrachten dienen natuurlijk te kaderen in de strategische visie van de Internationale Gemeenschap wat zich dient te concretiseren door een vraag en een duidelijk mandaat.