BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2011-2012
________
23 december 2011
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-5000

de Bart Tommelein (Open Vld)

aan de vice-eersteminister en minister van Binnenlandse Zaken
________
Skimming - Nieuwe methodes - Handhaving
________
elektronische bankhandeling
elektronisch betaalmiddel
computerpiraterij
diefstal
georganiseerde misdaad
________
23/12/2011Verzending vraag
26/10/2012Antwoord
________
Herindiening van : schriftelijke vraag 5-3293
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 5-5000 d.d. 23 december 2011 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

De schade als gevolg van fraude met bankkaarten, het zogenoemde "skimmen", is in Nederland blijkens recente cijfers in 2009 opgelopen tot 36 miljoen euro.

Doordat banken hun geldautomaten beter zijn gaan beveiligen hebben de criminelen hun werkterrein naar betaalautomaten in winkels verlegd. De laatste trend is fraude bij onbemande betaalautomaten, zoals deze in de treinstations.

Qua dadergroepen blijken vooral Roemeense bendes hierin gespecialiseerd te zijn.

Ik had dan ook volgende vragen voor de geachte ministers:

1) Hoe reageert u op de Nederlandse cijfers wat betreft skimming en kan u aangeven hoeveel de totale schade bedroeg in ons land wat betreft skimming en dit respectievelijk wat betreft 2008, 2009 en 2010? Kan u deze cijfers duiden?

2) Hoeveel gevallen van skimmen gebeurden op jaarbasis respectievelijk wat betreft de jaren 2008, 2009 en 2010? Kan u deze cijfers duiden?

3) Kan u bevestigen dat de daders net zoals in Nederland ook in ons land hun werkterrein hebben verlegd en heden vooral kaarten skimmen via onbewaakte betaalautomaten en betaalautomaten in winkels en betaalautomaten in stations? Kan u concreet toelichten welke stappen werden ondernomen om dit probleem in te dijken?

4) Wordt er met banken en andere private instellingen en winkeliers samengewerkt om skimmen te voorkomen? Zo ja, op welke manier?

5) Wordt er in Europees verband actie ondernomen tegen dit verschijnsel? Zo ja, hoe en welke resultaten werden reeds geboekt?

6) Zijn er tussen ons land en in het bijzonder Roemenië en Rusland justitiële samenwerkingsverbanden en/of opsporingafspraken en uitleveringsverdragen om de specifieke dadergroepen daadwerkelijk te vervolgen? Zo ja, kan u dit toelichten en aangeven hoeveel daders respectievelijk in 2008, 2009 en 2010 werden veroordeeld?

Antwoord ontvangen op 26 oktober 2012 :

Vraag 1

De schade als gevolg van fraude met bankkaarten, het zogenoemde “skimmen”, is in Nederland blijkens recente cijfers in 2009 opgelopen tot 36 miljoen euro. 

Doordat banken hun geldautomaten beter zijn gaan beveiligen, hebben de criminelen hun werkterrein naar betaalautomaten in winkels verlegd. De laatste trend is fraude bij onbemande betaalautomaten, zoals deze in de treinstations. 

Qua dadergroepen blijken vooral Roemeense bendes hierin gespecialiseerd te zijn. 

De schadecijfers van Nederland zijn altijd al hoger geweest dan deze van België en is ons inziens in belangrijke mate te verklaren door de geringere inburgering van chip en pin in Nederland.  

De totale schade in België ten gevolge van skimming bedroeg in 2008 € 1,2 miljoen, in 2009 2,9 miljoen euro en in 2010 6,8 miljoen euro. Voor 2011 wordt een grote daling verwacht, wat wordt bevestigd door politionele en private bronnen. 

Febelfin sprak reeds van een daling van het aantal skimming-misdrijven met 95 %. Deze spectaculaire daling is te danken aan de nieuwe veiligheidsmaatregel die werd gelanceerd op 17 januari 2011 waarbij een groot aantal in België gevestigde banken de Maestro-functie op de bankkaarten blokkeerden voor gebruik in niet-Europese landen.  

Omdat bij skimming enkel de gegevens van de magnetische strook gekopieerd worden, kunnen fraudeurs met valse kaarten enkel terecht in die landen waar transacties op basis van de magnetische strook verwerkt worden, en dat is hoofdzakelijk buiten Europa. Binnen Europa worden transacties bijna uitsluitend verwerkt op basis van de chip, op enkele landen na. De fraude die wel nog heeft kunnen plaatsvinden in 2011 betreft dan ook transacties met geskimde kaarten in die landen. 

Vraag 2

De feiten van skimming, geregistreerd in de politiedatabank, evolueerden de voorbije drie jaar als volgt.

2008 : 476

2009 : 806

2010 : 1 722 

Van 2008 tot 2010 steeg het aantal inbreuken met de modus skimming jaarlijks sterk, met een verdubbeling in 2010 ten opzichte van 2009. De politiecijfers voor 2011 zijn nog niet beschikbaar, er wordt echter een grote daling verwacht.  

Vraag 3

In België hebben de daders hun werkterrein niet verlegd naar betaalautomaten in winkels en stations, gezien deze in België allemaal met chip en pin werken. De betaalkaart wordt niet ver genoeg in het toestel geschoven om de magneetstrook te kunnen kopiëren, zoals dit wel gebeurt in Nederland. 

Vraag 4

Driemaandelijks vindt een overleg plaats tussen politie en banksector. Bovendien wordt ook samengewerkt in het kader van preventiecampagnes. 

Vraag 5

Op politioneel Europees niveau vindt samenwerking plaats onder andere via Europol, die daartoe speciaal in het kader van skimming, een Analytical Workfile heeft opgericht. Er zijn door de jaren heen meerdere internationale dossiers tot een succesvol einde gebracht. 

De private banksector wordt samengebracht door het European ATM Security Team (EAST) dat ook regelmatig overleg plant en acties onderneemt. 

Vraag 6

In het kader van de aanpak van rondtrekkende dadergroepen werd een tactisch canvas met Roemenië uitgewerkt dat gepaard ging met een op 9 september 2008 getekend « protocol of partnership » tussen het Federaal Parket en zijn Roemeense tegenhanger DIICOT.

Daarnaast worden naar aanleiding van concrete dossiers rogatoire commissies uitgevoerd, waarbij wordt samengewerkt met verschillende landen. 

Het aantal veroordelingen van daders is materie voor onze collega minister van Justitie.