BELGISCHE SENAAT
________
Zitting 2009-2010
________
7 december 2009
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-5415

de Alain Destexhe (MR)

aan de vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken en Institutionele Hervormingen
________
Letland - Houding tegenover de Tweede Wereldoorlog - Standpunt van de Europese Unie (EU) en van België - Protestmiddelen
________
Letland
Tweede Wereldoorlog
nationaal-socialisme
________
7/12/2009Verzending vraag
21/1/2010Antwoord
________
Herindiening van : schriftelijke vraag 4-4952
________
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-5415 d.d. 7 december 2009 : (Vraag gesteld in het Frans)

Letland heeft de jongste jaren blijk gegeven van een op zijn minst twijfelachtige benadering van zijn verleden. Zo kon men onlangs in La Libre Belgique lezen dat deze Baltische staat “SS-patriotten zou bewieroken die meegewerkt hebben aan de nazigruwelen”. Het Oorlogsmuseum van Riga zou bijvoorbeeld een foto van een soldaat met een SS-helm tentoonstellen.

Het verleden op een dergelijke manier in herinnering brengen, is des te onaanvaardbaarder omdat Letland lid is van de Europese Unie, die gemeenschappelijke waarden als democratie en verwerping van totalitarisme verdedigt. In artikel 29 van het Verdrag betreffende de Europese Unie staat trouwens : “…is het doel van de Unie de burgers in een ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid een hoog niveau van zekerheid te verschaffen (…) door voorkoming en bestrijding van racisme en vreemdelingenhaat.”

Een gemeenschappelijke toekomst opbouwen veronderstelt een consensus over de perceptie van ons verleden.

Kunt u me bijgevolg zeggen welke houding de Europese Unie aanneemt tegenover die feitelijke toestand en over welke protestmiddelen Europa en België beschikken? Bestaat er trouwens een mogelijkheid om Letland officieel te laten weten dat wij de manier waarop het zijn verleden interpreteert, afkeuren?

Antwoord ontvangen op 21 januari 2010 :

Alle Lidstaten van de Europese Unie (EU), ook Letland, worden verondersteld aan hun verplichtingen inzake mensenrechten en non-discriminatie te voldoen. Tot nader order hebben de Letse autoriteiten geen blijk gegeven dat zij hun engagementen in casu niet willen nakomen.

Letland werd bezet tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, eerst door de Sovjets, daarna door de Duitsers en daarna opnieuw door de Sovjets en dit tot in 1991.

Letland wil, net als zovele andere landen, haar verleden verwerken en aangezien het land nog geen 20 jaar onafhankelijk is, is dit proces nog volop aan de gang.

Op 8 mei 2009 had er een plechtigheid ter gelegenheid van het einde van de Tweede Wereldoorlog. II plaats onder de benaming Commemoration Day of the fall of Nazism and Victims of World War II.

Op 9 mei werd Victory Day gevierd door de Russofone gemeenschap. De medevoorzitter van de extreemrechtse nationalistische partij Union of National Forces en zijn supporters wilden bloemenkransen van prikkeldraad neerleggen maar dit werd door de autoriteiten verhinderd.

Rabbi Andrew Baker, persoonlijke vertegenwoordiger van de voorzitter van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), bezocht Letland in 2009 en stelde in zijn rapport dat “antisemitisme zelden voorkomt in Letland.”

Al de voorgaande elementen duiden niet op een ontsporing van het verwerken van het verleden in Letland.