4-103 | 4-103 |
De voorzitter. - De heer Jean-Marc Delizée, staatssecretaris voor Sociale Zaken, belast met Personen met een handicap, antwoordt.
Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - Via de ngo-koepel 11.11.11 bereiken ons verontrustende berichten over de democratische ruimte voor pers, civiele samenleving en oppositiepartijen in Burundi, dat in 2010 algemene verkiezingen houdt.
Een illustratie daarvan is het, ondanks nationale en internationale druk, slabakkende onderzoek naar de moord op Ernest Manirumva, vicevoorzitter van OLUCOME, de Burundese corruptiewaakhond en 11.11.11-partner. Manirumva werkte aan enkele politiek gevoelige dossiers, zoals de openbare aanbestedingen. Hij werd in april dit jaar thuis neergestoken. Deze man, die een uitgebreid netwerk had in de mensenrechtenorganisaties in de wereld, was ook actief als expert van de BTC.
Het Burundese ministerie van Binnenlandse Zaken heeft in de week van 26 november besloten om de erkenning van FORSC op te schorten. FORSC, het Forum pour le Renforcement de la Société Civile, is de Burundese koepel die een groot aantal organisaties uit de civiele samenleving vertegenwoordigt en een partner is van 11.11.11.
Officieel wordt een administratieve verklaring gegeven, maar volgens 11.11.11 is het duidelijk dat de maatregel politiek gemotiveerd is en als doel heeft critici in de samenleving het zwijgen op te leggen. De organisatie FORSC staat al een tijd onder felle druk van de regeringspartij CNDD-FDD. Mogelijk is de actie van de regering te wijten aan recente kritische uitlatingen van voorzitter Pacifique Nininahazwe met betrekking tot de straffeloosheid en de slechte mensenrechtensituatie. Na doodsbedreigingen zou de voorzitter zijn ondergedoken in het buitenland.
Een rapport van juni dit jaar van de internationale mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch stelt: `(...) both the CNDD-FDD and the FNL have deployed political violence and intimidation against opponents and dissenting voices. By and large, these abuses have been committed with impunity, revealing a political culture in which violence and repression is deeply rooted. Particularly in the case of the CNDD-FDD, democratic opponents from across the political spectrum have also been targets of abuse.' Dat bevestigt mijn stelling.
Op 22 oktober 2009 kwam de Gemengde Commissie België-Burundi bijeen, waarbij een nieuw Indicatief Samenwerkingsprogramma werd gesloten voor de periode 2010-2013. De bilaterale hulp zal fors stijgen, van 60 miljoen euro voor 2007-2009 naar 150 miljoen euro voor 2010-2013. Een bijkomende enveloppe van 50 miljoen euro wordt toegekend als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan, onder meer het goede verloop van een transparant electoraal proces. Ik verwijs hierbij naar mijn vraag om uitleg nr. 4-1145 aan minister Michel.
Is de minister op de hoogte van de moord op Ernest Manirumva, vicevoorzitter van OLUCOME en expert voor de BTC? Heeft de minister al stappen gedaan om het gebrek aan vooruitgang in het moordonderzoek bij de Burundese autoriteiten aan te kaarten?
Zal de minister de opschorting van de erkenning van FORSC bij zijn Burundese collega aankaarten?
Welke initiatieven heeft Buitenlandse Zaken reeds genomen of zijn er gepland met het oog op de vrijwaring van de democratische ruimte voor pers, civiele samenleving en oppositiepartijen in Burundi?
De heer Jean-Marc Delizée, staatssecretaris voor Sociale Zaken, belast met Personen met een handicap. - Ik lees het antwoord van minister Vanackere.
De ambassade van België in Bujumbura brengt mij geregeld op de hoogte van de stand van zaken van het onderzoek naar de moord op de heer Manirumva, vicevoorzitter van OLUCOME, de voornaamste ngo die de corruptie bestrijdt. Ik volg deze kwestie op de voet.
Mijn voorganger heeft het gebrek aan vooruitgang in dit onderzoek nog aangekaart tijdens zijn onderhoud met de tweede vicepresident van Burundi in New York en het onderwerp kwam ook ter sprake tijdens het officieel bezoek van president Nkurunziza aan ons land in de maand oktober. De posthoofden van de EU te Bujumbura hebben de kwestie opnieuw aangekaart tijdens de laatste sessie van de politieke dialoog van de EU met de Burundese regering op 1 december jongstleden. Ik zal de kwestie nogmaals aankaarten tijdens mijn bezoek aan Bujumbura eind januari 2010.
Het probleem van de opschorting van de erkenning van FORSC is niet langer aan de orde omdat de Burundese minister van Binnenlandse Zaken, mede door démarches van de EU, op 5 december jongstleden de ordonnantie heeft ingetrokken waarmee hij de erkenning van de FORSC had opgeschort.
België maakt zich zorgen over de vrijwaring van de politieke en burgerlijke rechten in Burundi, vooral in de aanloop naar de verkiezingen van 2010. In onze contacten herhalen we onophoudelijk dat er voldoende ruimte moet zijn voor pers, middenveld en oppositiepartijen. Onze vorige eerste minister, de heer Van Rompuy, heeft deze boodschap zeer duidelijk overgebracht aan president Nkurunziza tijdens diens officiële bezoek in oktober jongstleden. De kwestie wordt eveneens op Europees niveau aangekaart, in het bijzonder in het kader van voornoemde politieke dialoog die regelmatig wordt georganiseerd.
Onze ambassade rapporteert dat het aantal schendingen van politieke en burgerlijke vrijheden in de periode oktober-november 2009 gedaald is. Het is echter voorbarig om hieruit al conclusies op langere termijn te trekken.
Mijn diensten evalueren verscheidene financieringsaanvragen van ngo's om activiteiten in het kader van de verkiezingen te ondersteunen. België neemt zich ook voor een ondersteuningsplan voor de Burundese media te financieren, alsook een project dat de partijen helpt een politiek programma uit te werken en hun interne en externe communicaties te versterken. Die hulp komt bovenop de bijdrage van 2 miljoen euro van België aan het UNDP ter ondersteuning van de organisatie van de verkiezingen.
In het kader van het Indicatief Samenwerkingsprogramma voor de periode 2010-2013 wordt een bijkomende schijf van 50 miljoen euro uitgetrokken, die slechts zal worden uitbetaald als wordt voldaan aan een reeks criteria van goed beheer en als de verkiezingen correct verlopen. Dat moet de Burundese overheid aanzetten tot het respecteren van de democratische ruimte voor pers, middenveld en oppositiepartijen.