4-63

4-63

Belgische Senaat

Handelingen

DONDERDAG 12 FEBRUARI 2009 - NAMIDDAGVERGADERING

(Vervolg)

Vraag om uitleg van mevrouw Nahima Lanjri aan de minister van Migratie- en Asielbeleid over «de afwezigheid van een ambtenaar-geneesheer op de Dienst Vreemdelingenzaken» (nr. 4-720)

De voorzitter. - De heer Melchior Wathelet, staatssecretaris voor Begroting, toegevoegd aan de eerste minister, en staatssecretaris voor Gezinsbeleid, toegevoegd aan de minister van Werk, en wat de aspecten inzake personen- en familierecht betreft, toegevoegd aan de minister van Justitie, antwoordt.

Mevrouw Nahima Lanjri (CD&V). - Ik hoop dat als antwoord op mijn vraag, die net als de vorige op asielzoekers betrekking heeft, niet opnieuw paraplu's worden opgestoken en dat er niet opnieuw pingpong tussen twee ministers wordt gespeeld.

Krachtens artikel 9, lid 3, van de vreemdelingenwet kunnen mensen een regularisatie aanvragen om medische redenen. Nu vernam ik onlangs dat sinds enige tijd bij de dienst Vreemdelingenzaken geen ambtenaar-geneesheer meer werkzaam zou zijn. Dat is nochtans een zeer belangrijke functie, omdat deze geneesheer moet instaan voor het evalueren van de ziekte waaraan de vreemdeling lijdt, en moet uitmaken of deze ziekte een reëel risico inhoudt voor het leven of de fysieke integriteit van de vreemdeling bij een mogelijke terugkeer naar het land van herkomst. Daarnaast oordeelt hij over de mogelijkheid van een behandeling in het land van oorsprong of het land waar de aanvrager regelmatig verblijft, en geeft hij hierover advies aan de ambtenaar van de DVZ die over de verblijfstoelating beslist.

De ambtenaar-geneesheer bij de DVZ is dus nodig, want hij bepaalt of de ziekte een reden kan zijn voor een tijdelijke of definitieve regularisatie.

De ambtenaar-geneesheer van de DVZ kan verder voor de behandeling van een aanvraag op basis van artikel 9ter ter van de vreemdelingenwet een vraag voor bijkomend advies stellen aan een deskundige, dus aan een medisch specialist. Het koninklijk besluit van 17 mei 2007 voorziet daarvoor in een netwerk van specialisten. De afwezigheid van een ambtenaar-geneesheer bij de DVZ kan bijgevolg ook voor problemen zorgen bij een beslissing ten gronde over een aanvraag op basis van artikel 9ter, aangezien hij een deskundige moet aanstellen voor bijkomend advies. Er zijn al verschillende jaren problemen bij de aanstelling van deskundigen wegens een gebrek aan financiële middelen.

Is het juist dat er momenteel geen ambtenaar-geneesheer meer werkzaam is bij de DVZ? Wat is de mening van de minister hieromtrent? Is zij van plan om deze functie snel in te vullen?

Bestaat de mogelijkheid om beslissingen ten gronde te nemen voor aanvragen op basis van artikel 9ter van de vreemdelingenwet indien er geen ambtenaar-geneesheer is aangesteld? Zorgt dit voor een achterstand bij de behandeling van die dossiers? Betreft de achterstand dossiers uit de periode van de oude procedure of van de nieuwe procedure? Kan de minister de exacte cijfers betreffende de achterstand geven?

Uit hoeveel geneesheren bestaat vandaag het netwerk van deskundigen waarin het koninklijk besluit van 17 mei 2007 voorziet? Wat zijn hun specialisaties? Over welke financiële middelen beschikt de minister om dit netwerk te financieren? Volstaan die middelen? Hoeveel werd hiervoor begroot in 2009? Hoeveel werd aan dit netwerk in 2007 en 2008 uitgegeven? Is de minister bereid de financiële middelen voor het netwerk op te trekken indien ze ontoereikend zijn?

De heer Melchior Wathelet, staatssecretaris voor Begroting, toegevoegd aan de eerste minister, en staatssecretaris voor Gezinsbeleid, toegevoegd aan de minister van Werk, en wat de aspecten inzake personen- en familierecht betreft, toegevoegd aan de minister van Justitie. - Ik lees het antwoord van minister Turtelboom.

De twee artsen die bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) in dienst waren, hebben inderdaad andere carrièrekeuzes gemaakt. Daardoor werken sinds 1 januari 2009 geen artsen meer bij de DVZ. In de komende weken treedt een nieuwe arts in dienst. Daarenboven werd een aanwervingsprocedure bij SELOR opgestart om in totaal zes ambtenaren-geneesheren beschikbaar te hebben.

Bij de uitwerking van artikel 9ter hebben sommigen expliciet gevraagd om de medische dossiers te laten onderzoeken door een ambtenaar-geneesheer. Dat geeft nu problemen omdat de aanwervingprocedure zwaarder is. Daarenboven zijn er weinig dokters geïnteresseerd om als ambtenaar in dienst te treden.

Er zal dan ook verder worden onderzocht hoe we het probleem van te weinig ambtenaren-geneesheren kunnen oplossen.

Er bestaan mogelijkheden om medische dossiers ten gronde te beslechten zonder het advies van een arts en zonder achterstand in de behandeling van de dossiers op te lopen. Een eerste mogelijkheid is dat de aanvrager op een andere rechtsbasis of om andere motieven een verblijfsvergunning krijgt. Een tweede mogelijkheid is dat er feiten van openbare orde of nationale veiligheid zijn die leiden tot de uitsluiting van het voordeel van artikel 9ter.

Ondanks het feit dat er momenteel geen arts meer in dienst is, kunnen de nieuwe aanvragen in toepassing van artikel 9ter wel worden onderzocht op hun ontvankelijkheid, in tegenstelling tot de oude medische dossiers.

Ik kan alleen cijfers geven over de nieuwe dossiers.

In 2007 werden met toepassing van artikel 9ter 1338 aanvragen ingediend en voor 501 ervan werd een eindbeslissing genomen. In 2008 werden 5426 aanvragen ingediend en voor 2283 ervan werd een eindbeslissing genomen.

Dossiers waarin geen eindbeslissing werd genomen, zijn wel onderzocht op hun ontvankelijkheid. Op datum van 9 februari 2009 hebben evenwel 959 aanvragers nog geen beslissing ontvangen over de ontvankelijkheid van hun dossier. Dat aantal komt overeen met de 9ter-instroom van ongeveer 6 weken.

Na een oproep begin 2008 werden voor elk van de 34 specialisaties die worden vermeld in het koninklijk besluit van 17 mei 2007, kandidaat-deskundigen gevonden. Het dossier ligt momenteel voor akkoord bij de staatssecretaris voor Begroting.

Ik hoop uiteraard zo spoedig mogelijk over de vereiste deskundigen te kunnen beschikken. De budgettaire impact zal eerder beperkt zijn. Deskundigen worden alleen ingeschakeld, als de geneesheer in een concreet dossier om een bijkomend advies verzoekt. Ze worden betaald volgens de gewone barema's. Het spreekt vanzelf dat we in de hiervoor vereiste financiële middelen zullen voorzien.

Overigens stelt niet de arts de deskundigen aan. Ze worden aangesteld bij een in ministerraad overlegd koninklijk besluit.

Mevrouw Nahima Lanjri (CD&V). - De minister betreurt blijkbaar dat de wet bepaalt dat het advies van een ambtenaar-geneesheer vereist is. Daartoe werd echter besloten door een regering waarvan ook haar partij deel uitmaakte, wat niet geldt voor CD&V.

Wet is wet. Krachtens de wet moet men een beroep doen op een ambtenaar-geneesheer, maar tot mijn verbazing is die er niet en blijven de twee vacante plaatsen al sinds 1 januari open. Hopelijk worden beide vacatures binnen enkele weken bezet. Vreemd is ook dat de opdracht in afwachting van de aanwerving van een ambtenaar-geneesheer niet op contractuele basis wordt uitbesteed aan artsen. Positief is dan weer dat de minister erkent dat voor die opdracht op termijn zes artsen nodig zijn.

Bijna duizend aanvragers hebben nog geen uitsluitsel gekregen over de ontvankelijkheid van hun aanvraag. Het gaat dus om een echte achterstand. De beslissing ten gronde zal nog langer op zich laten wachten dan de zes weken achterstand in de ontvankelijkheidsbeoordeling. Er is werk aan de winkel. Ik vraag de minister dan ook met aandrang om de achterstand desnoods met tijdelijke maatregelen weg te werken.