3-162

3-162

Belgische Senaat

Handelingen

DONDERDAG 4 MEI 2006 - NAMIDDAGVERGADERING

(Vervolg)

Mondelinge vraag van mevrouw Sabine de Bethune aan de minister van Buitenlandse Zaken over «de mensenrechten in China» (nr. 3-1110)

De voorzitter. - De heer Vincent Van Quickenborne, staatssecretaris voor Administratieve Vereenvoudiging, toegevoegd aan de eerste minister, antwoordt.

Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - Senator Lionel Vandenberghe stelde onlangs een mondelinge vraag over de vervolging van de Falun Gong-aanhangers in China en de orgaanhandel die daarmee gepaard zou gaan.

Falun Gong-beoefenaars worden in China systematisch vervolgd. Ze worden ondergebracht in gevangeniskampen. Verschillende bronnen maken nu zelfs gewag van concentratiekampen en handel in organen. China kan de organen internationaal op korte termijn leveren, terwijl dat algemeen genomen medisch moeilijk ligt en er lange wachtlijsten zijn. De British Transplantation Society vreest dat het gaat om organen op bestelling. Amnesty International heeft die berichten vorig jaar al bevestigd. Zo zou 90% van de organen afkomstig zijn van geëxecuteerde gevangenen.

Vorige week nog lanceerde Amnesty International de doodstrafcijfers van 2005. China heeft wereldwijd maar liefst 80 procent van de executies op zijn naam staan.

Sommige berichten spreken van 35 concentratiekampen. Het meest beruchte in Sujiatun zou ondertussen worden ontmanteld om alle bewijslast weg te nemen.

Gelet op de ernst van de getuigenissen en het gevaar dat bewijzen zouden worden uitgewist, ben ik genoodzaakt volgende aanvullende vragen te stellen.

De minister verwees in zijn antwoord vorige week naar een vraag van volksvertegenwoordiger Tastenhoye in de Kamer, die echter pas op 3 mei zou worden beantwoord. Ik heb dat antwoord nog niet kunnen lezen. Eind maart heeft onze ambassade in Beijing de kwestie op de agenda gezet bij de andere EU-vertegenwoordigers. De diensten van de minister zouden de kwestie ook verder onderzoeken en de Chinese autoriteiten contacteren.

Wat is het resultaat van de bespreking van de EU-ambassadeurs in Beijing? Wordt er actie ondernomen?

Is er al een contact geweest tussen de minister zelf of zijn diensten en de Chinese autoriteiten?

Heeft de Europese Unie al concrete acties ondernomen?

Hebben Europese diplomaten toegang tot de gevangenissen in China?

Staat de minister achter het idee om een internationale onderzoekscommissie aan te stellen die de orgaanhandel en het bestaan van concentratiekampen onderzoekt?

Welke structurele maatregelen met betrekking tot de monitoring van de mensenrechten in China worden door België en de Europese Unie genomen?

De heer Vincent Van Quickenborne, staatssecretaris voor Administratieve Vereenvoudiging, toegevoegd aan de eerste minister. - Ik lees het antwoord van minister De Gucht.

Er werd nog geen specifieke demarche ondernomen zoals door verschillende EU-lidstaten, en ook België, werd gevraagd. Ik zal de ambassadeur in Peking daarover verder ondervragen.

Mijn diensten zijn continu in contact met de Chinese autoriteiten. Daarbij worden onder meer de mensenrechten ter sprake gebracht. Er bestaat geen formele agenda met betrekking tot de specifieke problematiek, want we moeten hier de Europese demarche afwachten. Het is altijd de bedoeling om dergelijke dossiers toe te vertrouwen aan de EU om een breder draagvlak te creëren.

Gelet op het actuele karakter van het dossier, ga ik ervan uit dat het ter sprake zal komen in de volgende gestructureerde dialoogronde over de mensenrechten tussen de EU en China. Naast het voeren van gestructureerde dialogen, organiseert de EU ook geregeld seminaries met China, bijvoorbeeld in Wenen op 18 en 19 mei, waaraan ook drie NGO's zullen deelnemen.

Bij mijn weten kregen tot nu toe diplomaten geen toegang tot de gevangenissen.

Ik kan achter de idee van een onderzoekscommissie staan, maar ga ervan uit dat een onderzoekscommissie over orgaanhandel en concentratiekampen van de Chinese autoriteiten niet de mogelijkheden zou krijgen om haar onderzoeken ter plaatse te verrichten.

Tot slot worden er geregeld gestructureerde dialogen en seminaries georganiseerd. Bij elke dialoogronde legt de EU een lijst voor met individuele gevallen, waarover de Chinese autoriteiten worden ondervraagd.

Ik kan senator de Bethune een EU-verslag overhandigen over de situatie van de mensenrechten in China, dat aantoont dat de EU zich ernstig met die zaak inlaat.

Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - Ik betreur het dat ons land de dialoog over mensenrechten niet efficiënt voert met China. Vorige keer verwees minister De Gucht ook al naar het Europese niveau. Het is uiteraard logisch dat Europa die discussie voert, maar ook België moet dat kunnen in het kader van zijn bilaterale contacten met China. Vorige keer had de staatssecretaris voor Europese Zaken mij toegezegd dat, in het kader van de contacten met de Chinese ambassade in Brussel maar ook met de autoriteiten in China, de mensenrechten uitdrukkelijk op de agenda zouden worden geplaatst en dat zou worden verwezen naar de Europese debatten op dat gebied. Ik betreur het dat ons land zich hiervoor niet specifiek engageert en dat het zich verschuilt achter de dialoog en de conferenties over deze aangelegenheid op Europees niveau.

Er zijn wereldwijd aanwijzingen dat er in China een orgaanhandel bestaat. Organen van mensen die als gevolg van een doodstraf worden geëxecuteerd, worden verhandeld. Dat wordt bevestigd door verschillende ernstige bronnen, zoals ook door het Brits transplantatiegenootschap. Dat genootschap zegt met kennis van zaken dat de manier waarop men in China organen op bestelling kan krijgen, inderdaad duidt op een orgaanhandel. Met die aanwijzingen moet de internationale gemeenschap en ons land uitdrukkelijk aandringen op het instellen van een onderzoekscommissie om die zaak uit te klaren. De situatie is immers totaal onaanvaardbaar op het vlak van de mensenrechten. Geen enkel commercieel argument voor goede betrekkingen met China weegt op tegen dit soort schending van de mensenrechten.