3-108

3-108

Belgische Senaat

Handelingen

DONDERDAG 21 APRIL 2005 - NAMIDDAGVERGADERING

(Vervolg)

Vraag om uitleg van mevrouw Sabine de Bethune aan de minister van Buitenlandse Zaken over «de financiering van de bijkomende vergoeding voor de Belgische waarnemers en stafofficieren bij de VN» (nr. 3-765)

De voorzitter. - De heer Peter Vanvelthoven, staatssecretaris voor Informatisering van de Staat, toegevoegd aan de minister van Begroting en Overheidsbedrijven, antwoordt namens de heer Karel De Gucht, minister van Buitenlandse Zaken.

Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - België heeft een aantal militaire waarnemers en stafofficieren bij verschillende operaties van de VN. Die officieren worden betaald door de FOD Defensie. Een bijkomende vergoeding wordt echter betaald door de FOD Buitenlandse Zaken vastgelegd volgens een protocol gesloten tussen beide overheidsdiensten.

Ook de militairen die de ambassades in Kinshasa, Kigali en Bujumbura bewaken vallen onder hetzelfde protocolakkoord. De bijkomende vergoeding wordt betaald via de begrotingslijn `preventieve diplomatie'. Door de sterke daling van die budgetlijn in 2005 zou minister De Gucht genoodzaakt zijn geweest die bijkomende vergoeding te schrappen. Minister Flahaut zou daardoor zelfs de intentie hebben gehad bepaalde operaties te beëindigen. Voor 2005 werd alsnog een oplossing gezocht en de FOD Buitenlandse Zaken financiert verder de bijkomende vergoeding.

Hoeveel militairen vallen onder het protocol? Wat is het totale budget voor de bijkomende vergoedingen die Buitenlandse Zaken betaalt? Op welke basisallocatie worden de bijkomende vergoedingen voor 2005 ingeschreven? Is een structurele oplossing gevonden om de financiering van de bijkomende vergoedingen te garanderen en te voorkomen dat een federale overheidsdienst plots eenzijdig beslist bepaalde missies te schrappen, zoals minister Flahaut op een bepaald moment heeft overwogen?

De heer Peter Vanvelthoven, staatssecretaris voor Informatisering van de Staat, toegevoegd aan de minister van Begroting en Overheidsbedrijven. - In de begroting van Buitenlandse Zaken 2004 was een budget van 2.775.000 euro opgenomen voor de vergoeding van de militaire waarnemers in het kader van de VN-missies en van de DAS, de speciale beschermingstroepen die gedetacheerd zijn bij de ambassades van Kinshasa, Kigali, Bujumbura en Abidjan. Tijdens de begrotingsonderhandelingen van eind 2004, ter voorbereiding van de begroting van 2005, werd dat krediet geschrapt. Defensie zou de vergoedingen betalen in plaats van Buitenlandse Zaken.

Daarna werden in samenspraak met de minister van Defensie onderhandelingen gestart met de FOD Begroting, opdat het krediet opnieuw in de begroting zou worden opgenomen en de cruciale missies zouden worden voortgezet. De minister van Defensie had laten weten dat Defensie niet meer in staat zou zijn om militairen naar de verschillende locaties te detacheren indien de begrotingspost niet opnieuw zou worden ingevoerd. Bij de begrotingscontrole zullen de nodige fondsen ten voordele van Buitenlandse Zaken worden vrijgemaakt. De kostprijs hiervoor wordt geraamd op 2.330.000 euro, tegenover 2.775.000 euro in 2004.

Er zijn op dit ogenblik 19 Belgische VN-waarnemers: 8 voor de MONUC in de DRC, 2 voor ONUB in Burundi, 6 voor UNTSO in het Midden-Oosten, 2 voor UNMOGIP in India-Pakistan en 1 voor UNMIK. Sinds begin 2005 is minister Flahaut volop bezig de VN-waarnemingsmissies in fases af te bouwen. De waarnemers van de UNTSO en de UNMOGIP, 8 in totaal, zullen niet meer worden vervangen nadat ze afzwaaien in de loop van 2005. Rekening houdend met onze zetel in de Veiligheidsraad, onze voorafgaande verbintenissen en het belang van continuïteit, stelt de minister voor 20 werknemers ter plaatse te houden. Het geplande krediet voor de 20 militaire waarnemers in 2005 bedraagt ongeveer 280.000 euro.

Het huidige aantal DAS'ers bedraagt 8 in Kinshasa, 7 in Bujumbura, 4 in Kigali en 4 in Abidjan. Die DAS'ers zijn essentieel voor de beveiliging van sommige posten in het buitenland. Indien de desbetreffende kredieten worden geschrapt, moeten andere, wellicht hogere kredieten worden ingeschreven op de begroting van Defensie onder `veiligheid posten in het buitenland'. Het benodigde bedrag voor 2005 bedraagt 1.100.000 euro tegenover 1.720.000 in 2004. Er is dus een ernstige besparings- en rationaliseringsinspanning geleverd in vergelijking met 2004, en dat voor 18 DAS'ers, tegenover 23 in 2004.

Tijdens de begrotingscontrole werd voorgesteld de begrotingspost in kwestie te splitsen in enerzijds ongeveer 1.100.000 euro voor de DAS'ers en anderzijds 1.230.000 euro waaronder 280. 000 euro voor de waarnemers. Het saldo van dat budget is bestemd voor de politieopdrachten in het buitenland en voor militaire missies in de Balkan. De splitsing van die begrotingspost is meteen ook de voorgestelde structurele oplossing voor de toekomst.

Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - Het incident tussen de minister van Defensie en de minister van Buitenlandse Zaken is verontrustend. Het toont de noodzaak aan van een structurele oplossing waarvoor ik pleit. De beveiliging van onze ambassades is prioritair. Daarnaast moeten we onze verbintenissen tegenover de VN op het vlak van dergelijke missies op een coherente wijze nakomen. Het is ongehoord, zeker anderhalf jaar voor ons lidmaatschap van de Veiligheidsraad, dat ons land geen structureel mechanisme heeft om al dan niet in te gaan op een vraag van de VN om individuele officieren te sturen. Het is tevens ongehoord dat Defensie beslissingen neemt over de stopzetting van langdurige bijdragen zonder overleg te plegen met de regering. Het is eveneens ongehoord dat Buitenlandse Zaken niet in staat is om een structureel mechanisme voor zulke relatief kleine bedragen in te stellen. De bedragen worden opgetrokken in de toekomst. Ik ben benieuwd te weten of het mechanisme dat de minister zal aanreiken effectief zal functioneren.