3-106 | 3-106 |
De voorzitter. - de heer Armand De Decker, minister van Ontwikkelingssamenwerking, antwoordt namens de heer Karel De Gucht, minister van Buitenlandse Zaken.
Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - Op 22 april a.s. worden er in Togo presidentsverkiezingen georganiseerd. De situatie in Togo is explosief. Er bestaat een reëel gevaar dat bij vervalsingen van de verkiezingen en het herstel van de oude orde rellen zullen uitbreken met kans op een burgeroorlog.
De internationale gemeenschap heeft een rol te spelen. Het sturen van waarnemers is essentieel voor een monitoring van het democratische proces van de verkiezingen. De Verenigde Naties hebben hun bezorgdheid geuit over de situatie en hopen op een vreedzame oplossing. Ook de Europese Unie veroordeelde de staatsgreep en riep op om de grondwet te respecteren.
De vraag rijst in welke mate de internationale gemeenschap, de Europese Unie en de lidstaten waarnemers zullen sturen om de verkiezingen in Togo te observeren. Noch de Europese Commissie, noch het Europees Parlement zouden waarnemers sturen. Verschillende Europese lidstaten, waaronder Duitsland, en de Verenigde Staten daarentegen wel.
Wat is het standpunt van België ten aanzien van de situatie in Togo? Zal België waarnemers sturen? Welk standpunt neemt België in binnen de Europese Raad inzake de situatie in Togo en het sturen van waarnemers? Worden er op Europees niveau maatregelen genomen inzake conflictpreventie om te vermijden dat er een conflicthaard zou ontstaan na de verkiezingen?
De heer Armand De Decker, minister van Ontwikkelingssamenwerking. - De Belgische regering volgt nauwlettend de situatie in Togo, met name hoe deze zich verder ontwikkelt tegen de achtergrond van de onlusten die na het overlijden van President Eyadéma op 5 februari 2005 zijn ontstaan. Ons land heeft geen diplomatieke vertegenwoordiging in Togo en alles wat verband houdt met mensenrechten en goed bestuur wordt dan ook vooral via de Europese Unie gevolgd.
Het aftreden van Faure Gnassingbé op 25 februari was voor België het sein voor de geleidelijke terugkeer naar een grondwettelijke orde die de weg vrijmaakt voor vrije en transparante presidentsverkiezingen. Deze verkiezingdatum is vastgesteld op 24 april 2005. De verkiezingscampagne loopt van 8 tot 22 april.
De huidige in de Europese Unie geldende procedures voor verkiezingswaarnemingen maken dat geen waarnemingsmissie kan worden gestuurd. België overweegt evenmin om zelf waarnemers te sturen.
De EU beseft hoe belangrijk de rol van de internationale waarnemers is en zal in nauwe samenwerking met de ECOWAS en het UNPD dit opzet blijven steunen. De Europese Commissie heeft in het vooruitzicht van de bemiddelingstaak van ECOWAS 238.000 euro uitgetrokken voor de waarnemingsmissie van deze regionale organisatie (200.000 euro voor de waarnemers van de ECOWAS en 38.000 euro voor verkiezingsdeskundigen), zonder evenwel gebonden te zijn door de analyse van de resultaten. Alles bijeen wil de ECOWAS 75 waarnemers sturen. Voorts zou de Conseil permanent de la francophonie op 8 april beslissen over het sturen van een waarnemingsmissie.
België dringt er tevens op aan dat de verbintenissen die de Togolese regering in het raam van het overleg uit hoofde van artikel 96 van de Overeenkomst van Cotonou is aangegaan, worden nagekomen. Zo moet met name een nationale politieke dialoog worden gevoerd teneinde een voor alle partijen aanvaardbaar verkiezingskader voor de presidents- en parlementsverkiezingen uit te werken.
We moeten de inspanningen van de ECOWAS en de Afrikaanse Unie om een geslaagde overgang te bewerkstelligen en het houden van vrije en transparante verkiezingen te vergemakkelijken, blijven steunen. Het is de bedoeling dat de Europese Unie op de vooravond van de verkiezingen in een verklaring herinnert aan de noodzaak dat de nodige democratische voorwaarden voor de verkiezingen aanwezig zijn.
Minister De Gucht heeft tijdens zijn recente gesprekken met de president van Nigeria Obasanjo, die voorzitter is van de Afrikaanse Unie, gewag gemaakt van zijn bekommernis over de situatie in Togo. Ook heeft hij zijn waardering geuit voor de inspanningen die werden geleverd om voor de crisis een oplossing te vinden die beantwoordt aan democratische normen.
De EU-werkgroepen volgen de situatie in Togo op de voet. Ze laten zich hierbij leiden door de gegevens en analyses van de missiehoofden in Lomé. België zal de meest recente ontwikkelingen in Togo uiteraard van nabij blijven volgen.
Mevrouw Sabine de Bethune (CD&V). - Ik dring erop aan dat België ook effectief waarnemers stuurt. De verkiezingen zijn immers van cruciaal belang voor Togo.