(N.): Vraag gesteld in 't Nederlands - (Fr.): Vraag gesteld in 't Frans
Sedert het VN-rapport van 2001 over de plundering van de grondstoffen in Congo en de acties van de NGO's ter zake, werd sterk de aandacht gevestigd op het product Coltan, een samentrekking van columbiet en tantaliet, een natuurlijk radioactief erts.
Uit de website van het Federaal Agentschap voor nucleaire controle kan worden opgemaakt dat dit erts vrij rijk is aan uranium en thorium en aanzienlijk hogere stralingsniveaus bevat dan diegene die in de natuurlijke omgeving in België voorkomen, met name 1 à 20 mSv/h, tegen normaal 60 mSv/h.
Over de radioactieve dosis opgelopen door inademing van het Coltanstof is weinig bekend, wel is geweten dat de oorspronkelijke radioactiviteit omzeggens volledig in de afvalberg terechtkomt, en niet in het eindproduct. Op het niveau van het eindproduct is het radioactiviteitsprobleem beperkt, maar bij de verdere behandeling van de afvalfractie moet men met een verhoogde radioactiviteitsinhoud rekening worden gehouden, en dus met een verhoogd risico.
Het erts dat afkomstig is uit Centraal-Afrika werd via de lucht over Oostende aangevoerd of over zee via de havens van Oostende of Antwerpen, door de firma's TMK, ABAC en de NV Steinweg. De raffinage wordt uitgevoerd te Hoboken (Antwerpen), en dan weer verder uitgevoerd, vooral naar Duitsland.
In deze transport- en raffinageketen moet het algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar voor ioniserende stralingen worden toegepast.
1. Sedert wanneer controleert het FANC deze aangelegenheid ? Op welke wijze en op welke plaatsen gebeurt dit ? Wat zijn de resultaten en de metinggegevens ?
2. Op welke wijze werden de vervoersmaatschappijen zowel als de verwerkende nijverheid van het gevaar op de hoogte gebracht en verzocht de nodige veiligheidsmaatregelen te nemen ?
3. Wanneer en op welke wijze werden de federale en de regionale overheden die verantwoordelijk zijn voor de volksgezondheid en de afvalcontrole op de hoogte gebracht en wat was hun antwoord ?
Antwoord : Het federaal Agentschap voor Nucleaire Contrôle (FANC) geeft mij volgende elementen als antwoord op de vragen van het geëerd lid.
De aanvoer van Coltanerts vanuit Centraal-Afrika gebeurt voornamelijk via de luchthaven van Oostende en via een aantal andere kanalen naar een firma in de haven van Luik. Van daaruit worden de ertsen (soms rechtstreeks of na herverpakking) doorgevoerd naar Duitsland of de Verenigde Staten voor verwerking in de elektronicasector. Voor zover kon achterhaald worden, gebeurde er in België geen verwerking maar enkel tijdelijke opslag, in afwachting van doorvoer naar de hoger vermelde landen. Er is dus geen afvalprobleem.
1. Het FANC volgt het probleem van de radioactiviteit van Coltan op sinds september 2001. Dit gebeurde door bezoeken bij de betrokken bedrijven gekoppeld aan controle van de stralingsniveaus ter plaatse. De stralingniveau's in contact met de vaten varieerden van nagenoeg de achtergrondwaarde (in de orde van 0,2 microSievert/h) tot zo'n 15 microSievert/h.
2. De betrokkenen is gevraagd om elke nieuwe lading te controleren op de stralingsniveaus en het FANC hiervan regelmatig op de hoogte te brengen. Tevens werd via de betrokken arbeidsgeneeskundige dienst gevraagd eventuele gezondheidsproblemen door stofinademing te onderzoeken en indien nodig de nodige beschermmaatregelen (dragen van maskers tijdens de herverpakking) op te leggen.
3. Het Coltandossier wordt door het FANC opgevolgd op grond van de mogelijke verhoogde blootstelling aan straling tegevolge van de aanwezigheid van natuurlijke radioactieve stoffen in deze ertsen, dit overeenkomstig de reglementering inzake stralingsbescherming.