(N.): Vraag gesteld in 't Nederlands - (Fr.): Vraag gesteld in 't Frans
De tekst van deze vraag is dezelfde als die van vraag nr. 432 aan de vice-eerste minister en minister van Mobiliteit en Vervoer, die hiervoor werd gepubliceerd (blz. 588).
Antwoord : Ik heb de eer het geachte lid het volgende te antwoorden betreffende :
1. De gezinsdimensie in mijn beleid
Zoals reeds beschreven in mijn beleidsnota Volksgezondheid zijn bepaalde bevolkingsgroepen meer blootgesteld aan gezondheidsrisico's dan andere. Denk maar aan kinderen, bejaarden, psychiatrische patiënten, ... Zij manifesteren een grotere behoefte aan gezondheidszorgen die op hen zijn afgestemd. Bijgevolg verdient de rol van patiëntenverenigingen dan ook de nodige ondersteuning. Die verenigingen zijn vooral actief op het vlak van informatieverspreiding, onderlinge hulp, de strijd tegen sociale uitsluiting en het creëren van mogelijkheden tot ontmoeting. Anders gezegd, hun voornaamste doelstelling bestaat erin een sociaal netwerk rond patiënten te creëren en/of te verstevigen.
Maar ook de zorgverstrekkers zelf dienen de patiënt, diens gedrag en ziekteverloop in de juiste context in te schatten, namelijk binnen het geheel van biologische, sociale, psychologische en ecologische aspecten. Vandaar het belang van een zo correct mogelijke informatie(doorstroming). Die betreft immers niet enkel de patiënten zelf, maar ook hun gezin en familie.
2. Concrete beleidsmaatregelen en acties ter bevordering en ondersteuning van het gezin in haar diverse leefvormen
Ik haal bondig enkele van de meest recente beleidsinitiatieven aan waaruit de ondersteuning van de verschillende gezinsvormen mag blijken.
In het kader van de werkzaamheden van de Nationale Raad voor ziekenhuisvoorzieningen (NRZV) is men bezig een beleidsadvies samen te stellen in verband met thuisverpleging voor psychiatrische patiënten als volwaardige alternatieve vorm van zorgverlening naast beschut wonen, waardoor het risico op langdurige hospitalisatie en heropnames verminderd kan worden. Thuiszorg is slechts mogelijk wanneer zowel de familie als de patiënt voldoende gemotiveerd zijn om deze uitdaging aan te durven. In die optiek wordt het belang van psycho-educatie evenals ondersteuning van de familie duidelijk. Gaat de patiënt alleen wonen dan dient nagegaan te worden in welke mate hij/zij kan terugvallen op een sociaal netwerk. De samenlevingsvorm in het thuismilieu wordt hier centraal geplaatst bij de opvang en behandeling van de psychiatrische patiënt.
Ook in de specifieke zorgverlening naar kinderen en adolescenten toe staat het sociale netwerk rond de patiënt, waaronder het gezin, centraal. Dit wordt duidelijk weergegeven in het protocol dat de hoofdlijnen bepaalt voor de specifieke opvang van gehospitaliseerde of ambulant verzorgde kinderen en dat ziekenhuizen met een pediatriedienst dienen op te stellen. Informatieverstrekking, begeleiding en ondersteuning van het gezin en de familie of de wettelijke vertegenwoordigers neemt daarin een voorname plaats in wanneer kinderen en jongeren gehospitaliseerd worden. In concreto uit dit zich in begeleiding van het gezin wanneer een kind gehospitaliseerd wordt, voorlichtingsvideo's, overnachtingsmogelijkheden in het ziekenhuis waar het kind is opgenomen, aangepaste bezoekuren, enz.
Tot slot is het ook de moeite waard het lopende pilootproject rond ontslagmanagement te vermelden. De ontslagmanager werd in het leven geroepen om het ontslag van de patiënt uit het ziekenhuis voor te bereiden en te begeleiden. Onder ontslag wordt niet verstaan het stopzetten van behandelingen en begeleiding. In een context van zorgcircuits en -netwerken wordt ontslag gezien als een overgang van de intra- naar de extramurale zorgverlening. Anders gezegd, een efficiënt ontslagmanagement vereist een hechte samenwerking tussen intra- en extramurale hulpverleners, waarbij de rol van het ondersteunende sociale netwerk thuis, in casu de partner, het gezin of de familie, naar waarde wordt ingeschat. Vandaar ook dat ontslagmanagement heeft bijgedragen tot een mentaliteitsverandering waarbij het belangrijk is te vertrekken van de behoeften van de patiënt en diens familie en niet van de interpretatie die de hulpverleners aan die behoeften geven.
3. De actieve betrokkenheid van de gezinnen bij het beleidsvoorbereidend werk
In de geestelijke gezondheidszorg is er een organisatie actief genaamd Similes, een vereniging voor familieleden, partners en vrienden van personen met psychische problemen. Zij trachten het sociale netwerk rond de patiënt te activeren aan de hand van de activiteiten die zij organiseren.
Daarnaast zetelen zij in diverse federale overleg- en adviesorganen.
Tevens draagt Similes ertoe bij dat de familieproblematiek wordt onderkend en gevaloriseerd in het politieke beleid. Naast een sociale missie heeft Similes dus ook een taak inzake beleidsbeïnvloeding. Eén van hun voornaamste doelstellingen bestaat er dan ook in de rol van het familiaal verband in de beleidsvoorbereiding te vergroten.
4. De ingeschreven middelen in de begroting 1999 ter ondersteuning van het gezin.
De begroting die onder mijn bevoegdheid valt kent geen afzonderlijke post ter ondersteuning van het gezin.
5. De effectief uitgegeven middelen in de begroting 1999 ter ondersteuning van het gezin.
Zoals reeds aangehaald in punt 4 kent de begroting die onder mijn bevoegdheid valt geen afzonderlijke post ter ondersteuning van het gezin.