|
|
Plan voor herstel en veerkracht - Genderdimensie (Covid-19)
heractivering van de economie
investering van de EU
gelijke behandeling van man en vrouw
beroep in de gezondheidszorg
gendermainstreaming
| 8/2/2021 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 11/3/2021) |
| 12/3/2021 | Antwoord |
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-995
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-997
Op 11 januari 2021 ondertekenden de federale regering en de regeringen van de Gemeenschappen en de Gewesten een akkoord over een eerste versie van het «Plan voor herstel en veerkracht» en de verdeling van de Europese subsidies.
Vervolgens, op 29 januari 2021, heeft de federale regering op voorstel van de geachte eerste minister en de geachte staatssecretaris voor Relance overeenstemming bereikt over het eerste ontwerp van geselecteerde projecten in het kader van de «Faciliteit voor Herstel en Veerkracht (FHV)» die is opgericht door de Europese Unie.
In dat kader zal België 5,9 miljard euro ontvangen om de economie te herstellen, en daarbij vooral in te zetten op duurzaamheid en digitalisering. Het betreft geld dat Europa wil besteden aan de stimulering van de activiteit in de 27 lidstaten, die allen getroffen zijn door een sterke vertraging in de economische groei ten gevolge van de coronapandemie.
Men wil een investeringsplan voorstellen dat ambitieus en samenhangend is en dat gericht is op de verschillende structurerende assen: een as klimaat-duurzaamheid en mobiliteit, een as productiviteit en inclusie en een digitale as.
Het doel van dat plan is de economie weer op gang te brengen en ons land op lange termijn welvarender, veerkrachtiger en groener te maken. Dat vergt massale investeringen.
De plannen van de deelstaten zullen geïntegreerd worden in het globale relanceplan voor België, dat daarna zal worden voorgesteld aan de Europese Commissie.
In het kader van onze werkzaamheden van het Adviescomité voor gelijke kansen voor vrouwen en mannen dat ik voorzit, bestuderen we momenteel de gevolgen van de covidcrisis voor vrouwen. Aangezien de gelijkheid tussen vrouwen en mannen ook een bevoegdheid is van de Gemeenschappen en de Gewesten, is deze vraag volledig op haar plaats binnen de Hoge Vergadering.
De experts die al gehoord zijn in het Adviescomité zijn unaniem: een economische relance is pas doeltreffend als ze ook inzet op de gelijkheid tussen vrouwen en mannen.
Als we echter naar de drie structurerende assen van het relanceplan kijken, zien we dat de investeringen gebeuren in sectoren waar vrouwen zeer zwak vertegenwoordigd of bijna afwezig zijn (ICT, energie, bouw, domeinen waarin slechts 20 % vrouwen zijn tewerkgesteld).
1) Vrouwen stonden en staan nog steeds vooraan gedurende deze coronacrisis. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ze hun terechte aandeel krijgen in de relanceplannen? Heeft een dergelijk debat plaatsgevonden in de regering, net zoals in Duitsland en Italië?
2) Denkt u niet dat het goed zou zijn een genderdimensie in het relanceplan op te nemen?
3) Is het bovendien niet nodig in de toekomst een werkgroep van experts in gelijkheid tussen vrouwen en mannen op te richten om de impact van gender op elke maatregel te bestuderen? De wetgeving «gender mainstreaming» en «gender budgeting» wordt immers al te vaak slecht of niet toegepast.
4) Tot slot, denkt u niet dat het hoog tijd is voor een substantiële herwaardering van de zorgberoepen, die vooral door vrouwen worden uitgeoefend en die van fundamenteel belang zijn voor onze samenleving, wat overduidelijk bleek tijdens deze coronapandemie?
Wij zijn ons er terdege van bewust dat de gezondheidscrisis grote gevolgen heeft gehad voor de situatie van vrouwen. Enerzijds heeft de economische crisis de dienstensector het hardst getroffen, met een concentratie van banenverlies tot gevolg. Anderzijds heeft de sector van de gezondheidszorg, die het voortouw heeft genomen in de strijd tegen de gezondheidscrisis, een uitzonderlijke toename van de activiteit gekend. Dit zijn twee sectoren waarin vrouwen oververtegenwoordigd zijn in verhouding tot hun aandeel in de totale werkgelegenheid.
Vrouwen zijn echter ook talrijker in de onderwijssector (71 %) en iets oververtegenwoordigd in het openbaar bestuur. Dit zijn twee sectoren waarin de werkgelegenheid is gehandhaafd en de loonbetalingen zijn gehandhaafd. Wat de tijdelijke werkloosheid betreft, blijkt uit de gegevens dat mannen tijdens de gehele crisis een groter aandeel van de begunstigden uitmaakten. Wat de werkzoekende werklozen betreft, is de stijging ook groter voor mannen (+5 %) dan voor vrouwen (+2 %).
Om ervoor te zorgen dat het Belgische plan voor herstel en veerkracht (PHV) ten goede komt aan de hele bevolking en een passend antwoord biedt op de uitdagingen die de crisis met zich meebrengt, hebben we een effectbeoordeling van het plan gepland in vijf dimensies: economisch, sociaal, digitaal, milieu en gender.
Wat de genderdimensie betreft, heeft het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen de opdracht gekregen om het effect van het plan op elk van de vijf assen volgens dewelke het is opgebouwd, te evalueren. De evaluatie zal zich toespitsen op het effect van de projecten vanuit het oogpunt van de gelijkheid van mannen en vrouwen, naar gelang van hun aard en doelstellingen, maar zal ook aandacht besteden aan de kwestie van de oriëntatie van de investeringen van het plan ten aanzien van de situatie van vrouwen en mannen op de arbeidsmarkt. De evaluatie zal bijgevoegd worden bij het plan dat uiterlijk op 30 april 2021 bij de Europese Unie zal worden ingediend.
Er zij op gewezen dat het PHV voorziet in aanzienlijke investeringen in onderwijs en opleiding. En het is van cruciaal belang dat deze investeringen – die voor een zeer groot deel onder de bevoegdheid van de deelentiteiten vallen – de genderdimensie integreren en zo snel mogelijk bijdragen tot de versterking van de aanwezigheid van vrouwen in de sectoren van de toekomst. In dit verband zal in de nabije toekomst een Interministeriële Conferentie (IMC) over Vrouwenrechten worden gehouden om een evenwichtige vertegenwoordiging in alle beroepssectoren te bespreken.
Tenslotte zij erop gewezen dat op federaal niveau tegen de zomer een plan voor gendermainstreaming zal worden opgesteld. Dit plan zal betrekking hebben op alle federale bevoegdheden en moet ervoor zorgen dat de genderdimensie over de hele linie in het regeringsbeleid wordt geïntegreerd. Tot slot deel ik uw bezorgdheid over de opwaardering van de zorgberoepen. Ik zal niet nalaten mijn collega Frank Vandenbroucke, vice-eerste minister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, hiervan bewust te maken.