Schriftelijke vraag nr. 7-961

van Fatima Ahallouch (PS) d.d. 26 januari 2021

aan de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, belast met de Nationale Loterij, toegevoegd aan de minister van Binnenlandse Zaken, Institutionele Hervormingen en Democratische Vernieuwing

Humanitaire visa - Aantal - Criteria - Procedure - Instelling bevoegd voor de toekenning

toelating van vreemdelingen
Syrië
Irak
administratieve bevoegdheid
politiek asiel
Federaal Agentschap voor de opvang van asielzoekers
politieke vluchteling
asielzoeker

Chronologie

Herindiening van : schriftelijke vraag 7-350

Vraag nr. 7-961 d.d. 26 januari 2021 : (Vraag gesteld in het Frans)

Gezien de bevoegdheden van de deelstaten inzake asiel en migratie (integratiebeleid, arbeidsvergunning, buitenlandse studenten, enz.), heeft deze vraag een transversaal karakter en behoort ze tot de bevoegdheid van de Senaat.

In januari 2019 brak Visagate uit. Het beleid inzake humanitaire visa van uw voorganger, de heer Theo Francken, kreeg hevige kritiek.

De toekenning van humanitaire visa voor België aan personen uit Syrië en Irak verliep niet-transparant. Een Mechels gemeenteraadslid, Melikan Kucam, zou belangrijke geldsommen hebben ontvangen in ruil voor visa voor leden van de Assyrisch-christelijke gemeenschap van Syrië of Irak.

In overleg met het kabinet van voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken zou dat gemeenteraadslid lijsten van personen hebben opgesteld die voorrang kregen bij de toekenning van een visum.

In de zaak werd nog geen uitspraak gedaan. Naar aanleiding van de ernstige beschuldigingen in deze zaak (mensenhandel, passieve corruptie en verduistering) werd het hele Belgische systeem van de toekenning van humanitaire visa aan de kaak gesteld.

Na de hoorzittingen in de Kamer van volksvertegenwoordigers en het onderzoek dat u hebt bevolen, werd gewezen op de gevaren van de huidige procedures voor de toekenning van humanitaire visa: de procedure is niet transparant en objectieve criteria ontbreken.

1) Hoeveel humanitaire visa werden uitgereikt sinds uw kabinet de bevoegdheid voor Asiel en Migratie heeft overgenomen? Voor welke nationaliteiten?

2) Welke criteria werden opgesteld om de transparantie te verzekeren inzake de discretionaire bevoegdheid van de minister bevoegd voor Asiel en Migratie?

3) Welke procedure moet men volgen om een aanvraag voor een humanitair visum in te dienen wanneer een persoon die een band heeft met België zich in gevaar voelt en internationale bescherming wenst?

4) Welke instelling kent de humanitaire visa toe?

5) Werden die humanitaire visa allemaal aanvaard door Fedasil?

6) Wat is de stand van zaken?

Antwoord ontvangen op 8 oktober 2021 :

1) Van oktober 2020 tot augustus 2021 werden 1 421 humanitaire visa lang verblijf toegekend.

De nationaliteiten:

Bron: FOD Buitenlandse Zaken

Bron: FOD Buitenlandse Zaken

2) In juni 2021 werd de rapportering met betrekking tot de reismotieven aangepast. Waar voor 2021 de humanitaire visa een enkele groep vormden, is het nu mogelijk om verschillende soorten 'humanitaire' visa te onderscheiden: verruimde gezinshereniging, hervestiging en individuele dossiers.

De humanitaire redenen die worden ingeroepen zijn uiteenlopend en eigen aan elke aanvrager. De meeste visumaanvragen voor een lang verblijf hebben echter betrekking op een verruimde gezinshereniging. Het typisch voorbeeld is een meerderjarige broer of zus van een NBMV met internationale bescherming wiens ouders en minderjarige broers en zussen een visum hebben ontvangen in het kader van de gezinshereniging.

De aandachtspunten die weerhouden werden door de dienst Vreemdelingenzaken werden bij wijze van antwoord op uiteenlopende mondelinge of schriftelijke vragen die na VisaGate gesteld werden meegedeeld. In het kort:

– de door de aanvrager ingeroepen redenen moeten persoonlijk zijn. Met andere woorden: het volstaat niet om naar een algemene situatie te verwijzen, zonder duidelijk te maken hoe deze algemene situatie invloed heeft op de aanvrager;

– er wordt in het bijzonder aandacht besteed aan de artikelen 3 en 8 van het EVRM;

– de band met België en het levensproject in België worden beoordeeld;

– de mogelijkheid om de financiële dekking van het verblijf persoonlijk, of dankzij een derde persoon, te verzekeren wordt beoordeeld.

3) Het proces dat moet worden gevolgd door elke persoon die een visum voor een kort of een lang verblijf in België aanvraagt, ongeacht de ingeroepen reden, is het volgende: de aanvraag moet worden ingediend bij de Belgische diplomatieke of consulaire post die bevoegd is voor de verblijfplaats van de aanvrager, met een dossier dat de dienst Vreemdelingenzaken in staat stelt om de redenen voor de aanvraag van het visum te begrijpen en te verifiëren.

4) Het is de diplomatieke post die het visum aflevert. De beslissing over de aanvraag humanitair visum valt onder de discretionaire bevoegdheid van de Staatssecretaris. Het is de dienst Vreemdelingenzaken die de dossiers voorbereidt en opvolgt.

5) Het doel van de personen die een visum om humanitaire redenen aanvragen is niet altijd een verzoek om internationale bescherming. De meeste « humanitaire » visa voor een lang verblijf worden in de regel het kader van een verruimde gezinshereniging afgegeven. Personen die een verzoek om internationale bescherming indienen, kunnen voor de opvang bij Fedasil terecht, maar zijn nooit verplicht om in een opvangcentrum te verblijven.