Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-879

van Peter Van Rompuy (CD&V) d.d. 24 november 2020

aan de minister van Klimaat, Leefmilieu, Duurzame Ontwikkeling en Green Deal

Klimaatbeleid - Verenigd Koninkrijk - Verplichte klimaatstresstest - Uitgifte van een groene obligatie - Gelijkaardige plannen in België

Verenigd Koninkrijk
beleid inzake klimaatverandering
opwarming van het klimaat
duurzame ontwikkeling
impactonderzoek
verslag over de werkzaamheden
centrale bank
uitgifte van effecten
obligatie

Chronologie

24/11/2020Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 24/12/2020)
17/12/2020Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-878

Vraag nr. 7-879 d.d. 24 november 2020 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Motivering van het transversale karakter van de schriftelijke vraag: het klimaat en de milieudoelstellingen zijn een gedeelde uitdaging en verantwoordelijkheid.

In het Verenigd Koninkrijk (VK) maakte het kabinet via minister van Financiën Sunak enkele maatregelen bekend in functie van een ambitieus klimaatbeleid. De twee opmerkelijkste maatregelen betreffen een soort verplichte klimaatstresstest en de uitgifte van een groene obligatie.

Tegen 2025 zullen grote bedrijven en financiële instellingen in het VK de impact van hun activiteiten op het milieu en de inspanningen voor het klimaat openbaar moeten maken. Daarenboven zou het VK een specifieke obligatie uitgeven om zijn klimaatinvesteringen te financieren.

Daarom volgende vragen:

1) Heeft de geachte minister weet van de klimaatinitiatieven vanuit het Verenigd Koninkrijk?

2) Heeft de Belgische regering (gelijkaardige) plannen om een klimaatstresstest voor grote bedrijven en financiële instellingen in te voeren?

a) Waarom wel? Waarom niet?

b) Zo ja, op welke termijn?

3) Heeft de Belgische regering (gelijkaardige) plannen om een obligatie voor klimaatinvesteringen uit te geven?

a) Waarom wel? Waarom niet?

b) Zo ja, op welke termijn?

Antwoord ontvangen op 17 december 2020 :

1) Beide ministers zijn bekend met de klimaatinitiatieven in het Verenigd Koninkrijk, dat een koploper is wat betreft duurzame financiering. In de Europese Unie (EU) bestaan er vergelijkbare initiatieven, zoals de verordening betreffende informatieverschaffing over duurzaamheid in de financiële dienstensector (2019/2088, Disclosures Regulation), die financiële instellingen verplicht te rapporteren over hoe ze duurzaamheidsrisico’s integreren in hun investeringsbeslissingen en duurzame financiële producten. Daarnaast bestaat er de richtlijn met betrekking tot de bekendmaking van niet-financiële informatie (2014/95/EU, Non-Financial Reporting Directive, NFRD) waarbij grote ondernemingen van openbaar belang verplicht informatie over de gevolgen van niet-financiële kwesties, zoals klimaatverandering, voor henzelf en over hun eigen impact op de samenleving en het milieu, aan het publiek bekend maken. In 2019 heeft de Commissie niet-bindende richtsnoeren gepubliceerd over hoe deze bedrijven best kunnen rapporteren over hun klimaatimpact, in lijn met de aanbevelingen van de Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD). De Europese Commissie zal de komende maanden in de context van de European Green Deal een voorstel doen om de Non Financial Reporting Directive te herzien, en mogelijk te verstrengen, aangezien de entiteiten die onder de NFRD vallen vaak te kort schieten op vlak van kwantitatieve informatie (disclosure) en risico’s en informatie over milieu- en klimaatgerelateerde zaken onvoldoende beschrijven. Slechts een minderheid van de bedrijven verstrekt zinvolle (beslissingsbevorderende) informatie over hun impact, risico’s en strategieën [1] [2].

2) De Nationale Bank van België (NBB) speelt een belangrijke rol in dit dossier en besteed sedert enkele jaren in zijn «Financial Stability Reports» expliciet aandacht aan klimaat- en transitiegerelateerde risico’s voor de financiële stabiliteit. De NBB werkt samen met de internationale autoriteiten rond deze problematiek, waarbij er momenteel scenario’s en methodologieën ontwikkeld worden en een aantal eerste pilootoefeningen worden uitgevoerd. De EBA (Europese Bankautoriteit) voert momenteel een vrijwillige piloot-sensitiviteitsanalyse uit. Geen enkele Belgische kredietinstelling toonde zich echter bereid om hieraan mee te werken. Op basis van de resultaten van deze analyse zal in 2021 of 2022 een uitgebreidere stresstestoefening gedaan worden waar ook de grotere Belgische banken aan zullen meewerken. De Europese Centrale Bank (ECB) publiceerde recent een reeks richtsnoeren over de wijze waarop banken klimaatrisico’s moeten beheren en bekendmaken. De banken in de eurozone zullen in 2022 worden getest op hun vermogen om de risico’s van de klimaatverandering te weerstaan. Klimaat- en milieurisico’s zullen op termijn immers een aanzienlijke invloed hebben op de reële economie, op de banken en op de financiële stabiliteit. De ECB constateerde verder dat banken achterblijven met betrekking tot hun milieuverklaringen en dat zij verbeteringen moeten doorvoeren. Slechts 3 % van de banken maakt klimaatinformatie bekend die in overeenstemming is met de aanbevelingen. Tot nu toe zou vrijwel geen van de instellingen in het kader van de beoordeling voldoen aan een minimumniveau van informatieverstrekking, de zogenaamde disclosure [3]. Verder voert EIOPA (de Europese autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen) momenteel een sensitiviteitsanalyse uit omtrent transitierisico’s bij Europese verzekeringsondernemingen.

Naast deze Europese initiatieven heeft de Nationale Bank België voornamelijk gewerkt op transitierisico’s van vastgoedblootstellingen van financiële instellingen. Door een gebrek aan informatie betreffende de energie-efficiëntie van de vastgoedblootstellingen bij de financiële instellingen is een dergelijke oefening echter bijzonder moeilijk. Idealiter zouden de instellingen toegang moeten kunnen krijgen tot de gewestelijke EPC databanken voor al hun hypotheekleningen. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is de toegang tot de gegevens van deze databank publiek beschikbaar. In het Vlaamse Gewest zal de toegang verleend worden maar enkel voor nieuwe kredieten. In het Waalse Gewest is er voorlopig geen toegang tot deze gegevens.

3) De federale overheid gaf in 2018 een groene obligatie, of groene OLO (obligation linéaire / lineaire obligatie) uit, met een maturiteit van vijftien jaar. De initiële opbrengst in 2018 was 4,5 miljard euro. Na uitgifte van de obligatie bleek dat het totale aanbod van geïnteresseerde investeerders opliep tot 12,7 miljard euro [4]. Die grote belangstelling toont niet alleen aan dat investeerders op zoek zijn naar opportuniteiten voor «groene» investeringen, maar had ook een positieve invloed op de financieringskosten. De rente op de uitgifte van de groene OLO’s in 2018 werd immers 2,5 basispunten lager geschat dan bij een gewone staatsobligatie [5]. De Belgische groene OLO volgt de standaarden van de Green Bond Principles, uitgegeven door de International Capital Market Association (or ICMA) en de beste marktpraktijken inzake groene staatsobligaties. De opbrengsten van de groene obligatie worden enkel aangewend voor uitgaven verbonden aan de transitie naar een duurzame economie. Bij de uitgifte van 2019 was het merendeel van de geïdentificeerde uitgaven gericht op het openbaar vervoer [6]. Er zijn tot op heden geen concrete plannen voor de uitgifte van een volgende groene obligatie, maar deze vormt vanzelfsprekend een interessante piste voor de financiering van het herstel aangezien groene obligaties een uitgelezen middel zijn om de mogelijke bijkomende publieke schulden voor groene publieke investeringen te financieren. Hierbij kan gekeken worden naar de investeringsnoden voor het herstel en de transitie, zoals duurzame en energie-efficiënte gebouwen, de kringloopeconomie, de bescherming en herstel van biologische hulpbronnen en duurzaam bodembeheer en hernieuwbare energie. Tot slot wil ik er op wijzen dat de Europese Commissie in haar werkprogramma voor 2021 heeft aangekondigd in het tweede kwartaal van volgend jaar een voorstel voor verordening voor een EU Green Bond Standard te zullen publiceren, om de uitgifte van groene obligaties beter te standaardiseren.

[1] https://www.esma.europa.eu/sites/default/files/library/esma32-63-846_2019_activity_report.pdf.

[2] http://allianceforcorporatetransparency.org/news/landmark-research.html.

[3] ECB publishes final guide on climate-related and environmental risks for banks (www.europa.eu).

[4] Green OLO Allocation report 2018, https://news.belgium.be/sites/default/files/legacy/media/source27403/Green_OLO_-_Allocation_report_2018.pdf.

[5] Senaat, schriftelijke vraag nr. 6-2081 (www.senate.be)

[6] Green OLO allocation report 2019, https://www.debtagency.be/sites/default/files/content/download/files/green_olo_86_-_allocation_report_2019_en.pdf.