|
|
Facebook - Politieke advertenties - Weigering door de gebruiker - Wettelijke bepaling - Mogelijkheden
sociale media
politieke propaganda
| 9/11/2020 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 10/12/2020) |
| 10/12/2020 | Antwoord |
Herindiening van : schriftelijke vraag 7-657
Het belang van sociale media is vandaag niet meer de onderschatten in onze samenleving. Het overgrote deel van de Vlaming maakt er (in diverse vormen) gebruik van en voor velen zijn applicaties zoals Twitter, Facebook en Instagram dé manier om «nieuws» te raadplegen. Politieke partijen maken dan ook vlijtig gebruik van de advertentiemogelijkheden die deze tools aanbieden. Dit om hun eigen programmapunten of visies bekend te maken bij het brede publiek.
De laatste maanden stond Facebook stevig onder druk om op te treden tegen politieke advertenties die onwaarheden bevatten. De chief executive officer (CEO) van Facebook Marc Zuckerberg wilt dit in tegenstelling tot zijn collega's van Twitter niet doen. Hij ziet dat als tussenkomen in het politieke debat en een schendig op de vrije meningsuiting. Zuckerberg zegt echter wel de boodschap te hebben begrepen en kondigde in een opiniestuk in de Amerikaanse krant USA Today aan dat Facebookgebruikers de mogelijkheid zullen krijgen om politieke reclame in uit te schaken indien ze dat zelf wensen. RTLnieuws.nl meldde op 17 juni 2020 dat de functionaliteit in het najaar ook in Nederland zou uitgerold worden (cf. https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/politiek/artikel/5156221/facebook-politieke-advertenties-uitzetten-nederland-instagram).
Hierover enkele vragen:
1) Heeft de geachte minister al concrete informatie over de verdere plannen van Zuckerberg inzake deze materie? Zo ja, graag een toelichting van de stand van zaken.
2) Is het mogelijk om per wet te bepalen dat Facebook gebruikers in België hun instellingen standaard staan op «politieke advertenties uit»? Uiteraard heeft iedereen de vrije keuze deze vervolgens terug in te schakelen indien gewenst.
3) Indien wettelijke bepalingen op Federaal niveau niet mogelijk zijn, wat zijn dan de mogelijkheden op Europees niveau? Is hierover binnen de Europese Unie (EU) al overleg geweest?
4) Op donderdag 3 september 2020 verscheen een artikel in De Tijd waarin Zuckerberg aanhaalt alle politieke advertenties of gelijkaardige berichten op Facebook te weren in de week voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen van november 2020. Zijn dergelijke zaken ook mogelijk in België naar aanleiding van toekomstige verkiezingen?
5) Welke stappen zal de geachte minister verder ondernemen inzake deze materie?
1) In antwoord op uw vragen over het beleid van Facebook betreffende politieke advertenties op zijn netwerk, hebben wij geen concrete informatie. We nemen echter nota van de veranderingen die Facebook in de Verenigde Staten heeft doorgevoerd en graag in andere landen zoals Nederland en België wil introduceren.
2) & 3) Facebook veranderde zijn beleid een paar maanden voor de Amerikaanse verkiezingen door de invoering van meer controle opties voor gebruikers in termen van de informatie die zij ontvangen. Het biedt namelijk wat betreft controle door gebruikers een systeem aan van opt-out van politieke advertenties. Dit betekent dat het «reclameaanbod» automatisch is en het aan de gebruiker is om het aanbod uit te schakelen.
Op wetgevend niveau is er momenteel geen verplichting een apart opt-in beleid te voeren voor politieke advertenties, (dat wil zeggen de noodzaak om voorafgaandelijke toestemming te krijgen van de gebruiker die Facebook toestaat om politieke advertenties te sturen).
4) Ik ben van mening dat de uitdagingen zich op drie niveaus bevinden: 1) de transparantie van politieke advertenties, 2) de manier waarop politieke advertenties gericht worden verstuurd en dus het probleem van algoritmen, en 3) pogingen om tussen te komen in en electorale procedures te manipuleren door middel van desinformatie en nepnieuws.
Met dit in het achterhoofd heeft de Europese Commissie aangekondigd een wetgevingsinitiatief te willen lanceren dat specifiek gericht zal zijn op transparantie in betaalde politieke reclame.
Tot slot wil ik uw aandacht vestigen op het feit dat er op Europees niveau verschillende initiatieven worden ontplooid, zoals een gedragscode tegen desinformatie of de toekomstige Digital Services Act.