Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-663

van Willem-Frederik Schiltz (Open Vld) d.d. 22 september 2020

aan de vice-eersteminister en minister van Justitie, belast met de Regie der gebouwen, en minister van Europese Zaken

Juridisch systeem - Wrakingsverzoeken - Vervanging van de rechter - Cijfers - Publicatie

officiële statistiek
magistraat
verschoning

Chronologie

22/9/2020Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 22/10/2020)
1/10/2020Dossier gesloten

Heringediend als : schriftelijke vraag 7-780

Vraag nr. 7-663 d.d. 22 september 2020 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Uit het boek «Justice in time» van auteur Simon Deryckere blijkt dat in er in België geen cijfers bekend zijn over het exact aantal ingediende en behandelde wrakingsverzoeken. In Nederland zijn die gegevens echter wel beschikbaar; zo werden er in 2018 750 wrakingsverzoeken ingediend waarvan er 20 (2,5 %) terecht waren (cf. https://www.rechtspraak.nl/Organisatie-en-contact/Organisatie/Raad-voor-de-rechtspraak/Nieuws/Paginas/Aantal-wrakingsverzoeken-stijgt.aspx).

Volgens artikel 151 van de Grondwet zijn rechters «onafhankelijk in de uitoefening van hun rechtsprekende bevoegdheden». Zo'n wrakingsverzoek handelt dan ook over de objectiviteit van de rechter in kwestie. Het is een middel ter verzekering van de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechter. Die onpartijdigheid is een algemeen rechtsbeginsel dat rechtstreeks inwerkt op alle rechtsprekende instanties en vloeit voort uit de trias politica.

Als er redenen zijn om aan te nemen dat een rechter vooringenomen is, kan de persoon die denkt daar een nadeel van te kunnen ondervinden een wrakingsverzoek indienen op basis van één of meerdere van de twaalf gronden van wraking. Deze twaalf gronden van wraking staan in hoofdstuk 5, artikel 828, van het Gerechtelijk Wetboek. Indien de wraking terecht is, zal de rechter vervangen worden.

Wat betreft het transversaal karakter van de vraag: het betreft een transversale aangelegenheid met de Gemeenschappen. Er zijn verschillende instanties bevoegd voor het justitiebeleid. De Gemeenschappen zijn namelijk bevoegd voor het vervolgingsbeleid, jeugdsanctierecht, eerstelijns juridische bijstand en justitiehuizen. Het is echter de federale overheid die bevoegd is voor de organisatie van het Belgische gerecht. Zo is de federale minister van Justitie bevoegd voor het gevangeniswezen, de administratieve rechtscolleges en de rechterlijke orde.

Graag had ik hieromtrent dan ook een antwoord gekregen op volgende vragen:

1) Hoeveel wrakingsverzoeken werden er ingediend sinds 2015? Graag kreeg ik het aantal per jaar en per gerechtelijk arrondissement.

2) Hoeveel van deze wrakingsverzoeken waren terecht? Graag kreeg ik het aantal per jaar en per gerechtelijk arrondissement sinds 2015.

3) Waarom heeft u het aantal wrakingsverzoeken nooit verzameld en bijgevolg nooit gepubliceerd? Bent u van plan om deze nu wel jaarlijks mede te delen? Zo ja, hoe? Zo neen, waarom niet?

4) Een bijkomend probleem van wrakingsverzoeken in strafzaken is dat deze ook op regelmatige basis hun weg vinden naar de media. Het publiek krijgt dus te horen dat de rechter «niet te vertrouwen is» wat het rechtstelsel ondermijnt. Een oplossing zou zijn om het publiek pas op de hoogte te brengen van zo'n verzoek na de behandeling ervan. Zal u dit toepassen? Zo ja, binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet?