Schriftelijke vraag nr. 7-574

van Carina Van Cauter (Open Vld) d.d. 26 mei 2020

aan de vice-eersteminister en minister van Justitie, belast met de Regie der gebouwen, en minister van Europese Zaken

Gevangenissen - Zelfmoorden - Cijfers - Preventie - Richtlijnen - Overleg met de Gemeenschappen

strafgevangenis
gedetineerde
zelfmoord
officiële statistiek

Chronologie

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-575

Vraag nr. 7-574 d.d. 26 mei 2020 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Tussen 2000 en 2016 hebben 262 gedetineerden zelfmoord gepleegd binnen de gevangenismuren.

Een onderzoek van de Universiteit van Gent ging dieper in op de cijfers. In 2017 overleden 13 gedetineerden door zelfdoding. De «suïciderate» van gevangenen (aantal zelfdodingen per 100 000 gedetineerden) in België bedroeg 136 in 2014 (cf. Raad van Europa, 2017). Dit is zes keer hoger dan in de algemene populatie in België.

Ook zelfmoordgedachten en -pogingen komen meer voor bij gedetineerden dan bij de algemene populatie. Tijdens de huidige detentie dacht één op de vier aan zelfmoord (24,9 %) en 9,5 % ondernam tijdens hun detentie een poging (cf. Favril, 2017).

De «lifetime» preventie in Vlaanderen is respectievelijk 14 % en 4,2 % (cf. Gisle, 2014).

Eén op drie overlijdens in de gevangenis is een zelfdoding.

Een vijfde van alle zelfmoorden gebeurt binnen de eerste maand na opsluiting en één op de tien vindt plaats in een veiligheids- of isolatiecel (cf. Favril, 2017).

Deze vraag betreft een transversale aangelegenheid met de Gemeenschappen: zelfmoordpreventie is een complexe materie waar verschillende instanties bij betrokken zijn, waaronder naast de federale overheid de Gemeenschappen in het kader van hulp aan personen.

Graag had ik hieromtrent dan ook volgende vragen voorgelegd:

1) Hoeveel gedetineerden pleegden zelfmoord in een penitentiaire instelling de jongste drie jaar (2017, 2018 en 2019)? Kan de geachte minister indien mogelijk de cijfers opsplitsen al naargelang de betrokkenen beklaagden, veroordeelden of geïnterneerden betrof?

2) Hoeveel pogingen tot zelfmoord vonden plaats de jongste drie jaar (2017, 2018 en 2019) in een penitentiaire instelling? Kan hij indien mogelijk de cijfers opsplitsen al naargelang de betrokkenen beklaagden of veroordeelden waren?

3) Hoeveel gedetineerden het slachtoffer werden van moord in de gevangenissen en dit respectievelijk op jaarbasis voor 2017, 2018 en 2019?

4) Bestaan er overkoepelende richtlijnen over zelfmoordpreventie in de gevangenissen? Zo ja, kan hij deze overlopen en toelichten? Zo neen, waarom niet en wanneer kunnen we deze verwachten?

5) Kan hij deze cijfers duiden? Heeft hij hieromtrent regelmatig overleg met de Gemeenschappen gezien zij bevoegd zijn voor zelfmoordpreventie? Kan hij de resultaten van dit overleg toelichten?

Antwoord ontvangen op 9 juli 2020 :

1) Hierna volgt het aantal zelfmoorden onder gedetineerden in de loop van de jaren 2017, 2018 en 2019:

–2017: 13 (3 beklaagden, 3 geïnterneerden et 7 veroordeelden);

– 2018: 16 (8 beklaagden, 2 geïnterneerden et 6 veroordeelden);

– 2019: 12 (6 beklaagden, 1 geïnterneerde et 5 veroordeelden).

2) Die gegevens zijn niet beschikbaar.

3) In 2019 was één geïnterneerde het slachtoffer van doodslag.

4) Er wordt verwezen naar het antwoord op schriftelijke vraag nr. 7-180 van de heer senator Guy D’haeseleer en naar het antwoord op schriftelijke vraag nr. 358 van de heer volksvertegenwoordiger Stefaan Van Hecke.