Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-536

van Willem-Frederik Schiltz (Open Vld) d.d. 11 mei 2020

aan de vice-eersteminister en minister van Justitie, belast met de Regie der gebouwen, en minister van Europese Zaken

Fleeceware-apps - Consumentenbedrog - Economische fraude - Economische Inspectie - Onderzoek

mobiele communicatie
mobiele telefoon
toepassing van informatica
bescherming van de consument
fraude
economisch delict

Chronologie

11/5/2020Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 11/6/2020)
20/5/2020Antwoord

Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-537
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-538

Vraag nr. 7-536 d.d. 11 mei 2020 : (Vraag gesteld in het Nederlands)

Experts waarschuwen voor een steeds meer voorkomend fenomeen, namelijk de fleeceware-applicaties.

Het gaat om apps die consumenten een proefabonnement aansmeren. Wordt de app van een apparaat verwijderd? Dan blijft het abonnement doorlopen. Normaliter zien app-ontwikkelaars «het verwijderen van een app» als het commando om het proefabonnement stop te zetten. Omdat het abonnement doorloopt, zal de gebruiker uiteindelijk met een forse rekening worden opgezadeld. Beveiligingsonderzoekers van Sophos schatte onlangs dat tot zo'n 600 miljoen gebruikers zo een fleeceware-apps hebben geïnstalleerd op hun telefoons.

In de app-stores van Android en iOS staan tal van zogeheten fleeceware-apps, die tientallen euro's van je rekening trekken voordat je de oplichterij door hebt.

Het gaat om apps waarmee je onder meer streepjescodes kunt scannen, astrologie-apps, apps die pretenderen je handpalm te kunnen lezen via de camera op je smartphone, en natuurlijk talloze van die eerder genoemde FaceApps waarmee je je selfies kunt bewerken.

Deze apps zijn niet illegaal en maken ook geen inbreuk op de gebruiksvoorwaarden van de app-stores. Het zijn volledig functionerende apps, al leveren ze doorgaans functies die je evengoed van goedkopere of zelfs gratis apps krijgt, en er zijn wel meer legitieme apps waaraan een abonnement is gekoppeld. Alleen vragen die geen woekerprijzen: voor professionele apps hangen de gangbare prijzen rond zo'n 10 euro per maand, voor pret-apps is dat doorgaans veel lager. De abonnementen slaan bovendien meestal op geavanceerde functies, niet op het algemene gebruik van de app. Aldus valt dit mogelijks onder consumentenbedrog.

Wat betreft het transversaal karakter van de vraag: de verschillende regeringen en schakels in de veiligheidsketen hebben de fenomenen opgelijst die prioritair moeten worden aangepakt. Die staan gedefinieerd in de kadernota Integrale Veiligheid en het Nationaal Veiligheidsplan voor de periode 2016-2019, en werden besproken tijdens een Interministeriële Conferentie, waarop ook de politionele en justitiële spelers aanwezig waren. Eén van de vastgelegde prioriteiten in het Nationaal Veiligheidsplan is de bescherming van de privacy. Het betreft aldus een transversale aangelegenheid met de Gewesten waarbij de rol van de Gewesten vooral ligt in het preventieve luik.

In dit kader had ik u graag volgende vragen voorgelegd:

1) Hoe reageert u op de enorme toename van zogenaamde fleeceware-apps? Kan u meedelen of er ook in ons land sprake is van een toename van deze fleeceware-apps? Waarbij zij eerst een periode gratis zijn en dan vervolgens woekerprijzen aanrekenen en waarbij het eenvoudig verwijderen van de app niet volstaat?

2) Bent u bereid opdracht te geven aan de Economische Inspectie om te onderzoeken of dit commerciële initiatief een vorm van consumentenbedrog uitmaakt en bijgevolg niet strookt met de wet marktpraktijken en consumentenbescherming? Zo neen, waarom niet? Zo ja, kan u de tijdschema toelichten?

3) Kan u meedelen of er bij uzelf of de Economische Inspectie reeds klachten hieromtrent binnenliepen? Zo ja, om hoeveel klachten en om welke bedragen op jaarbasis het gaat?

4) Bent u bereid dit aan te kaarten op Europees niveau en dit om dit fenomeen globaal aan te pakken? Kan u de tijdschema en de inhoud toelichten?

5) Schuift u nog andere pistes naar voor om dit fenomeen in de toekomst te vermijden? Kan u dit toelichten?

Antwoord ontvangen op 20 mei 2020 :

Er wordt verwezen naar de bevoegdheid van de minister van Economie en Consumenten aan wie deze vraag ook werd gericht onder nummer 7-538.