|
|
Coronavirus - Toestand in landen in oorlog of met een autoritair regime - Activiteiten van religieuze extremisten - Heropflakkering - Oproep tot staakt-het-vuren van VN-secretaris-generaal António Guterres - Antwoord van België (Covid-19)
epidemie
infectieziekte
oorlog
autoritair stelsel
extremisme
religieus conservatisme
Syrië
Afghanistan
Italië
Madagaskar
Wereldgezondheidsorganisatie
migratiestroom
VN
radicalisering
| 27/4/2020 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 28/5/2020) |
| 22/7/2020 | Antwoord |
De gehele wereld wordt hard getroffen door het coronavirus en overal ter wereld gaan de cijfers over ziekenhuisopnames en overlijdens pijlsnel de hoogte in. Tegelijk blijft het aantal zieken stijgen. Het aantal vastgestelde gevallen bedraagt al meer dan 2,5 miljoen en er zijn al meer dan 170.000 coronadoden. Naast de grote bezorgdheid inzake volksgezondheid, is de verwachting dat de rampzalige economische en sociale gevolgen mensen over heel de wereld hard zullen treffen. De eerste effecten zijn al zichtbaar.
We zullen er niet aan ontsnappen: de noodzakelijke lockdown zal leiden tot banenverlies, werkloosheid en tal van faillissementen. Een groot aantal Belgische gezinnen die het al moeilijk hadden dreigt aan te kijken tegen een te grote schuldenlast ondanks de hulp die door de verschillende regeringen geboden wordt.
Begrijpelijkerwijs kijken we nu vooral naar deze ene grote zorg, maar toch wil ik de alarmbel luiden over wat er elders gebeurt en waarover op dit moment helemaal niet gesproken wordt.
De bevolking van landen in oorlog wordt nu dubbel getroffen: ze moet elke dag proberen te overleven in een oorlogssituatie en ze moet het virus bestrijden, zonder hulp en zonder de ziekenhuisinfrastructuur waarover wij kunnen beschikken. Ik denk bijvoorbeeld aan Syrië en Afghanistan.
We verschansen ons in een egoïstisch standpunt en in plaats van de noodzakelijke solidariteit aan de dag te leggen, plooien de meeste Europese landen zich op zichzelf terug. De verdeling van de mondmaskers in Europa was daar een goed voorbeeld van. Gelukkig zijn de mensen zelf niet even onverschillig ten aanzien van hun medeburgers. Er zijn steeds meer solidariteitsacties en dat is hartverwarmend.
Deze vraag valt binnen de bevoegdheid van de Senaat omdat ze transversaal is. Voor de uitvoering van het beleid inzake ontwikkelingssamenwerking en de naleving van de internationale verdragen zijn de deelstaten bevoegd, binnen het kader van de bijzondere wet van 5 mei 1993 betreffende de internationale betrekkingen van de Gemeenschappen en de Gewesten.
Mijn vragen zijn:
1) Welke oplossingen zijn er mogelijk voor de mensen die nu vastzitten in oorlogsgebied? Wie kan hen te hulp komen als we weten hoelang we lijdzaam hebben toegezien voor we enige hulp hebben geboden aan Noord-Italië, dat zo zwaar werd getroffen?
Wie denkt er aan de miljoenen Syrische, Afghaanse of Afrikaanse kinderen en ouders die aan hun lot zijn overgelaten?
Is men zich bewust van de gevolgen van die nalatigheid voor de toekomst?
2) Strak geleide en autoritaire regimes grijpen de pandemie aan om willekeur te rechtvaardigen. Ze verstevigen hun macht met geweld, schuiven verkiezingen op de lange baan, leggen hun bevolking nog harder het zwijgen op en laten ze in armoede leven. Tal van video's worden gedeeld op de sociale media.
In Madagaskar wordt een geneesmiddel verspreid dat het virus bij kinderen zou doden. Een plant die gebruikt wordt om malaria te bestrijden wordt nu gebruikt tegen Covid-19. Dit geneesmiddel is niet gevalideerd door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Gaat het om lokale propaganda?
Wellicht lopen in Madagaskar zeer weinig kinderen gevaar omdat het virus bij ons niet of weinig negatieve gevolgen heeft voor kinderen (slechts 0,1% volgens verschillende experts. Maar de president van Madagaskar wil geweten hebben dat hij zo de natie heeft gered.
3) Beschikt u over informatie met betrekking tot de activiteiten van religieuze extremisten die onder andere de Sahel teisteren?
We zullen geconfronteerd worden met migratiestromen en toenemend geweld van religieuze fanatici, die deze periode aangrijpen om zich te herorganiseren. We zullen ook de rekening gepresenteerd krijgen voor de achteruitgang van de democratische systemen in de wereld en de teloorgang van de inspanningen die de laatste jaren werden gedaan…
4) Er moet gewezen worden op de oproep van VN-secretaris-generaal António Guterres, die verklaarde dat het nu tijd is om gewapende conflicten stil te leggen om onze inspanningen te kunnen richten op het redden van levens. Hij riep dus op om de wapens neer te leggen, de kanonnen te laten zwijgen en de luchtaanvallen te staken. Dat is noodzakelijk om corridors voor humanitaire hulp tot stand te brengen die levensreddend kunnen zijn. Hij vraagt de wereld om een punt te zetten achter het oorlogsgeweld om de strijd aan te binden met de ziekte die over de wereld raast. Die begint met het stopzetten van de gevechten. Overal. Onmiddellijk.
Weet u wat België wil doen om gehoor te geven aan de oproep van de secretaris-generaal van de VN?
We moeten ons bewust zijn van de problemen die op ons afkomen. We moeten ook alle organisaties en verenigingen steunen die democratie en solidariteit nastreven in de wereld. Het coronavirus herinnert er ons nogmaals aan dat de wereld een dorp is.
1) De hele wereld wordt gemobiliseerd tegen de pandemie en is actief op alle fronten. In regio's die al zwaar getroffen zijn door humanitaire crises - veroorzaakt door de mens of door de natuur, wordt de COVID-19 gezondheidscrisis nog harder aangepakt.
Met betrekking tot de meest kwetsbaren naar wie u verwijst, zou ik de buitengewone mobilisatie van humanitaire actoren willen onderstrepen: lokale actoren, internationale NGO's of zelfs de familie Rode Kruis / Rode Halve Maan, die het grote voordeel heeft een uitgebreide netwerk te zijn van zogenaamde nationale bedrijven, bestaande uit lokale hulpverleners.
VN-agentschappen hebben in slechts een paar dagen een humanitair responsplan voltooid, hun prioriteiten herzien en programma's geheroriënteerd. Ik nodig u uit om de persconferenties van OCHA en de WHO op 25 maart en 7 mei te herzien. Deze plannen zijn het resultaat van intensief overleg met de actoren ter plaatse door humanitaire coördinatoren in de getroffen landen. Ze zijn van plan levensreddende hulp te bieden aan de allerarmsten. Deze bevolkingsgroepen die u noemt, worden daarom niet vergeten door de internationale gemeenschap en België neemt deel aan deze solidariteitsinspanning.
2) Mijn diensten houden de situatie in Madagaskar nauwlettend in de gaten. We volgen uiteraard de normen, standaarden en aanbevelingen van de WHO met betrekking tot de toegang, het gebruik en de kwaliteit van medische producten (al dan niet gelinkt aan Covid-19). De WGO beveelt, afgezien van klinische onderzoeken, geen specifieke therapie aan voor Covid-19 (en dus ook niet voor artemisie). Bovendien heeft de WHO onlangs besloten de klinische onderzoeken met bepaalde antimalariamiddelen op te schorten om Covid-19 te behandelen.
3) België en de Europese Unie zijn samen met de Sahel landen massaal betrokken om de uitdagingen van de regio aan te gaan. Ik verwijs u in het bijzonder naar de gezamenlijke verklaring van de leden van de Europese Raad en de G5-Sahellidstaten, naar aanleiding van de EU-G5-videoconferentievergadering van 28 april 2020, die deze toezegging ondersteunt. Deze bijeenkomst maakte ook de officiële lancering mogelijk van de Internationale Coalitie voor de Sahel, waaraan België deelneemt, die tot doel heeft de coördinatie en interacties tussen de verschillende onderdelen van de internationale actie ter ondersteuning van de G5-landen te vergemakkelijken. Ik zal ook deelnemen aan de eerste ministeriële bijeenkomst van deze coalitie op 12 juni.
Meer precies in het kader van de Covid-19 crisis heeft België, via zijn agentschap voor ontwikkelingssamenwerking ENABEL en door versnelde toewijzingen van begrotingen en geprogrammeerde acties, inspanningen geleverd als reactie op de gezondheidscrisis in Burkina Faso en Niger (waar gezondheid een van de aandachtsgebieden van ons samenwerkingsprogramma). Deze inspanningen omvatten onder meer steun voor nationale responsplannen, aankoop van medische apparatuur en steun voor preventie- en controlemaatregelen. De EU heeft het "Team Europa-pakket" gecreëerd, een reeks maatregelen die tot doel hebben de middelen van de EU, haar lidstaten en haar financiële instellingen te combineren om partnerlanden te steunen in de strijd tegen de pandemie en de gevolgen ervan.
De pandemie van Covid-19 leidde in feite tot een versteviging van de betrekkingen tussen een bepaald aantal religieuze groepen, op verschillende continenten en van verschillende religies, ongunstig voor de naleving van maatregelen waartoe de politieke autoriteiten besloten en die als inmenging werden aangemerkt. België en zijn partners zijn zich ervan bewust dat bepaalde gewelddadige extremistische groeperingen proberen te profiteren van de gezondheidscrisis om het geweld te vergroten en hun invloed uit te breiden, in een context van toenemende afwezigheid van overheidsdiensten en, als de crisis aanhoudt, van mogelijke omleidingsmiddelen die zijn bestemd voor beveiliging naar andere prioriteiten.
Het is echter belangrijk om op de hoogte te zijn van de complexe aard van geweld in de Sahel, waarvan het extremistische religieuze discours dat het aanmoedigt soms een vernis is voor acties van opstandige aard om lokale redenen, geweld tussen gemeenschappen of geweld. gepleegd door defensie- en veiligheidstroepen. Ook de relatie tussen het optreden van gewelddadige groepen en migratie uit of door de Sahel is een complex vraagstuk; onze samenwerking met de regio behelst ook een beter migratiebeheer.
4) Als lid van de VN Veiligheidsraad heeft België herhaaldelijk expliciete steun gegeven aan de oproep van de Secretaris-generaal tot een staakt-het-vuren, en de andere landen aangemaand tot actie, zowel in gesloten formaat als tijdens publieke zittingen. Ons land heeft zeer actief bijgedragen tot de onderhandelingen over een VNVR COVID-resolutie die onder meer deze oproep zou endosseren; jammer genoeg heeft de Raad tot heden geen consensus hierover kunnen bereiken.
Op 1 juli jongsteleden werd de resolutie 2532, over de Covid-19 pandemie, unaniem aangenomen.
Deze resolutie vraagt een einde aan alle vijandigheden die op de agenda van de VNVR staan en een humanitaire pauze van 90 dagen minimum om een ongehinderd humanitaire toegang toe te laten.