|
|
Coronacrisis - Lockdown - Kwaliteit van het rivierwater en van het water van de Noordzee - Luchtkwaliteit - Evolutie - Invloed van de vermindering van het vervoer en van de menselijke activiteit (Covid-19)
infectieziekte
epidemie
luchtverontreiniging
verontreiniging van de waterlopen
vervuiling van de zee
zoetwaterecosysteem
| 27/4/2020 | Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 28/5/2020) |
| 7/5/2020 | Antwoord |
Ook gesteld aan : schriftelijke vraag 7-513
Al wekenlang, sinds 16 maart 2020, gelden er lockdownmaatregelen voor alle Belgen. Als gevolg daarvan is er een aanzienlijke vermindering van het vervoer – zowel van het weg-, scheeps-, luchtvervoer, als van het lokaal vervoer, het professioneel vervoer en de vrijetijdsverplaatsingen.
De pers en burgers die zich uiten via sociale media (niet enkel in België) geven aan dat er sprake is van een verbetering van de kwaliteit van het rivierwater en van het zeewater evenals van de luchtkwaliteit.
Deze vraag heeft een transversaal karakter en behoort dus tot de bevoegdheid van de Senaat. Milieu is zowel een federale materie als een bevoegdheid van de deelstaten. Bovendien is de Noordzee een federale materie.
1) Beschikt u over precieze informatie die betrekking heeft op de evolutie van de luchtkwaliteit in België sinds het begin van de lockdown?
2) Beschikt u over informatie met betrekking tot enige evolutie, in negatieve of in positieve zin, van de waterkwaliteit in de Belgische rivieren en in de Noordzee?
3) Werden er specifieke metingen georganiseerd van de invloed van de verminderde menselijke activiteit op de kwaliteit van de lucht en van het rivier- en Noordzeewater?
Alvorens in te gaan op de vragen zelf wens ik te verduidelijken dat ik enkel kan antwoorden voor de domeinen waarvoor ik bevoegd ben, met name de Noordzee en scheepvaart.
De waterkwaliteit van de rivieren en de kwaliteit van de lucht boven land behoren tot de bevoegdheid van de Gewesten.
1) Boven zee wordt luchtvervuiling hoofdzakelijk veroorzaakt door de emissies van schepen. Door de huidige crisis merken we een terugval in de scheepvaart doordat er minder geproduceerd en geconsumeerd wordt. Dit is vooral merkbaar in de container- en de tankvaart.
In en rond de ankergebieden voor de Belgische kust liggen momenteel dan ook veel schepen te wachten op betere tijden en nieuwe opdrachten.
Een aantal schepen in de ankergebieden zijn met open-loop scrubbers uitgerust, die zwavel uit de uitstoot filteren en het restproduct in zee lozen. Ik heb mijn bezorgdheid omtrent het gebruik van deze scrubbers meer dan een jaar geleden reeds overgemaakt aan toenmalige Europees Commissarissen Bulc en Vella.
Deze terechte bezorgdheid wordt nu ook bevestigd door recente studie van het Koninklijk Belgisch Instituut voor natuurwetenschappen in opdracht van het directoraat-generaal (DG) Scheepvaart die aantoont aan open-loop scrubbers een nefaste invloed hebben op de waterkwaliteit, in het bijzonder de verzuring van het zeewater. Echter het uitschakelen van de scrubber zou dan weer een negatieve impact hebben op de luchtkwaliteit.
Zoals u weet is de Noordzee sinds 2015 een Seca-zone waardoor schepen enkel mogen varen met brandstof met maximum 0,1 % zwavelgehalte, daar waar dit wereldwijd nog 0,5 % bedraagt. Deze meer vervuilende brandstof is aanzienlijk goedkoper en DG Scheepvaart heeft de laatste dagen dan ook al verschillende aanvragen ontvangen om de heavy fuel te mogen gebruiken om zo kosten te drukken of om tegemoet te komen aan een tekort aan zwavelarme fuel aan boord van schepen die voor anker liggen. Op deze vragen wordt resoluut negatief geantwoord door DG Scheepvaart omwille van de negatieve impact, op zowel de water- als de luchtkwaliteit.
2) De waterkwaliteit in het Belgische deel van de Noordzee maakt deel uit van een overkoepelend monitoringsprogramma dat alle aspecten van het mariene milieu meet. Aangezien de het federale onderzoeksschip Belgica omwille van de coronamaatregelen niet kan uitvaren, kunnen ook geen stalen genomen worden.
Van zodra de coronamaatregelen voldoende afgebouwd zullen zijn zullen ook de meetcampagnes opnieuw opgestart worden. Op korte termijn zijn er dus geen data beschikbaar die een zicht geven op een eventuele verbetering van de waterkwaliteit in onze Noordzee.
3) Ik verwijs naar het antwoord onder vraag 2). Op dit moment is het niet mogelijk om bijkomende metingen te organiseren.