Tweetalige printerversie Eentalige printerversie

Schriftelijke vraag nr. 7-510

van Latifa Gahouchi (PS) d.d. 24 april 2020

aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, en van Asiel en Migratie

Coronacrisis - Preventiemaatregelen - Lockdown - Minder streng beleid in Nederland - Efficiëntie (Covid-19)

gezondheidsbeleid
infectieziekte
epidemie
Nederland

Chronologie

24/4/2020Verzending vraag (Einde van de antwoordtermijn: 28/5/2020)
10/7/2020Antwoord

Vraag nr. 7-510 d.d. 24 april 2020 : (Vraag gesteld in het Frans)

Volgens mijn informatie zou een vergelijkende universitaire studie erop wijzen dat de lockdownmaatregelen in feite een zeer kleine impact hebben op de verspreiding van Covid-19.

Het is bekend dat België en Nederland een andere aanpak hebben gehanteerd.

Bij onze noorderburen is de naleving van de social distancing de regel en de burgers wordt gevraagd binnen te blijven, maar ze zijn er wettelijk niet toe verplicht. De zogenaamde niet-essentiële handelszaken zijn toegankelijk gebleven en telewerk wordt aangemoedigd, maar is niet verplicht.

Deze vraag behoort tot de bevoegdheid van de Senaat door het transversaal karakter ervan. De preventiemaatregelen inzake gezondheid behoren immers tot de bevoegdheid van de deelstaten.

De voormelde studie stelt dat de Belgische en Nederlandse curves van de dagelijks nieuw vastgestelde gevallen nauwelijks verschillen, terwijl de verschillende aanpak in beide landen sinds ongeveer een maand van kracht is.

Het is niet mijn bedoeling het idee in vraag te stellen dat aan de basis ligt van een lockdownbeleid, volgens hetwelk de maatregelen «zo streng mogelijk moeten zijn om efficiënt te zijn», maar de resultaten van een studie, die weliswaar nog niet voltooid is, lijkt dat idee tegen te spreken.

Terwijl de Nationale Veiligheidsraad opnieuw twee keer bijeengekomen is na 10 april 2020 om te bekijken of de huidige maatregelen dienen te worden verlengd, raadt de auteur van de studie aan die maatregelen op te heffen en over te gaan naar minder strenge maatregelen, zoals in Nederland.

Dankzij de aankondiging van de nieuwe maatregelen in ons land op 15 april 2020 werd een verlenging van de lockdown al meer aanvaardbaar en dus leefbaarder voor de bevolking, maar ik zou graag uw mening kennen over de argumenten die pleiten voor het beleid dat in Nederland wordt gevoerd sinds het begin van de coronacrisis.

Beschikt u ook over bijkomende informatie over dit onderwerp?

Antwoord ontvangen op 10 juli 2020 :

De studie waarnaar verwezen wordt is vermoedelijk de studie van Vincent Laborderie, van de Université catholique de Louvain (UCL), waarover in de media werd gecommuniceerd. Zoals gezegd is deze studie niet gefinaliseerd en werden de resultaten ook (nog) niet gepubliceerd in een wetenschappelijk («peer reviewed») tijdschrift. Het is dan ook moeilijk om een wetenschappelijke evaluatie te kunnen maken van de studiemethode en de besluiten.

Zoals al meerdere malen werd gecommuniceerd door Sciensano, de Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (European Centre for Disease Prevention and Control – ECDC) en andere wetenschappers, is het heel moeilijk om de evolutie van de epidemie in verschillende landen te vergelijken. De dynamiek kan namelijk sterk verschillen, in functie van parameters zoals populatiedichtheid, leeftijdsverdeling, culturele gewoontes, enz. Ook de wijze waarop de epidemie van start ging in een land heeft een belangrijke rol gespeeld. Zo werd het virus op verschillende plaatsen op hetzelfde moment in België geïmporteerd, door de terugkeer van reizigers uit Noord-Italië en Frankrijk op het einde van het krokusverlof begin maart 2020. In Nederland zijn er in het noorden van het land veel minder besmettingen dan in het zuiden, waarbij de voorjaarsvakantie mogelijk een belangrijke rol heeft gespeeld, die in het noorden een week eerder plaats vond dan in de rest van Nederland, net voor de belangrijke toename van de epidemie in Noord-Italië. Ook wordt er in de noordelijke provincies veel minder vaak carnaval gevierd, daar waar wordt aangenomen dat het virus zich in Nederland voor het eerst snel heeft verspreid in Noord-Brabant gedurende de carnavalsperiode. Het feit dat de circulatie van het virus in Nederland niet homogeen is, heeft ook een impact op het totaal aantal gevallen en verloop van de curve van de epidemie.

Modelstudies in andere landen tonen wel een gunstig effect aan van lockdown maatregelen. In Frankrijk werd in een modelstudie geschat dat het reproductiegetal (R0, gemiddeld aantal personen die besmet worden door een geval in een niet immune populatie) teruggebracht werd van 2,9 voor de lockdown naar 0,7 erna (een vermindering van 77 %). Een studie in het Verenigd Koninkrijk toonden vergelijkbare resultaten, met een daling van R0 van 2,8 tot 0,8. Een andere studie in het Verenigd Koninkrijk gebaseerd op bevolkingsonderzoeken naar contactpatronen van sociaal contact tijdens de lockdown en buiten de epidemie toont aan dat het gemiddelde dagelijkse aantal contacten per persoon gedaald was met 74 %, wat volgens de auteurs voldoende zijn om de R0 te verminderen van 2,6 voor de lockdown naar 0,62 (95% betrouwbaarheidsinterval [CI] 0,37-0,89) erna de lockdown.

«Estimating the burden of SARS-CoV-2 in France», https://science.sciencemag.org/content/early/2020/05/12/science.abc3517.

«A phased approach to unlocking during the COVID‐19 pandemic – Lessons from trend analysis», https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/ijcp.13528.

«Quantifying the impact of physical distance measures on the transmission of COVID-19 in the UK», https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=CoVID+and+United+Kingdom+and+lockdown+and+R0.